Pe̍h-ōe-jī
Pe̍h-ōe-jī (POJ) (Cina Tradisional:
Sistem terkini
[sunting | sunting sumber]Pe̍h-ōe-jī mempunyai 17 bunyi awalan, 18 akhiran dan tujuh nada.
Awalan
[sunting | sunting sumber]b, ch, chh, g, h, j, k, kh, l, m, n, ng, p, ph, s, t, th
Konsonan ph, kh, dan th tidak bersuara dan beraspirasi, iaitu konsonan p, k, dan t disebut lebih kuat.
Akhiran
[sunting | sunting sumber]- Vokal: a, i, u, e, o, o·
- Diftong: ai, au, ia, iu, io, ui, oa, oe
- Triftong: iau, oai
- Plosif:h, k, p, t
- Sengau: m, n, ng
Akhiran sengau m, n, dan ng boleh dilampirkan ke mana-mana vokal dan sesetengah diftong. Tambahan pula, m dan ng boleh berfungsi sebagai suku kata secara bersendiri.
Akhiran plosif h, k, p dan t boleh menjadi huruf terakhir dalam suku kata, disebut sebagai plosif tidak dilepaskan. (Akhiran h dalam POJ melambangkan hentian glotis.)
Nada
[sunting | sunting sumber]Nada ditunjukkan oleh tanda diakritik. Jika diakritik tidak boleh dihasilkan atas sebab teknikal, cth. kadang-kadang dalam Internet, nombor ton boleh digunakan.
- a (yinping)
- á (shangsheng)
- à (yinqu)
- ah (yinru)
- â (yangping)
- -
- ā (yangqu)
- a̍h (yangru)
Contoh-contoh untuk tujuh nada: chhiūⁿ
Carta perbandingan
[sunting | sunting sumber]IPA | a | ap | at | ak | aʔ | ã | ɔ | ɔk | ɔ̃ | ə | o | e | ẽ | i | ɪɛn | iŋ |
Pe̍h-ōe-jī | a | ap | at | ak | ah | aⁿ | o· | ok | oⁿ | o | o | e | eⁿ | i | ian | eng |
Revised TLPA | a | ap | at | ak | ah | aN | oo | ok | ooN | o | o | e | eN | i | ian | ing |
TLPA | a | ap | at | ak | ah | ann | oo | ok | oonn | o | o | e | enn | i | ian | ing |
Pumindian ( |
a | ap | at | ak | ah | na | oo | ok | noo | o | o | e | ne | i | ien | ing |
PSDB ( |
a | ab/ap | ad/at | ag/ak | aq/ah | va | o | og/ok | vo | oi | oi | e | ve | i | ien | eng |
DT ( |
a | ap | at | ak | ah | ann/aⁿ | or | ok | onn/oⁿ | o | o | e | enn/eⁿ | i | ian/en | ing |
zhuyin | ㄚ | ㄚㆴ | ㄚㆵ | ㄚㆶ | ㄚㆷ | ㆩ | ㆦ | ㆦㆶ | ㆧ | ㄜ | ㄛ | ㆤ | ㆥ | ㄧ | ㄧㄢ | ㄧㄥ |
contoh (tulisan Cina tradisional) | 警 察 |
沃 |
澳 |
澳 |
晡 |
|||||||||||
contoh (tulisan Cina ringkas) | 亚 |
压 |
警 察 |
沃 |
澳 |
澳 |
晡 |
铅 笔 |
IPA | ɪk | ĩ | ai | aĩ | au | am | ɔm | m̩ | ɔŋ | ŋ̍ | u | ua | ue | uai | uan | ɨ | ũ |
Pe̍h-ōe-jī | ek | iⁿ | ai | aiⁿ | au | am | om | m | ong | ng | u | oa | oe | oai | oan | i | uⁿ |
Revised TLPA | ik | iN | ai | aiN | au | am | om | m | ong | ng | u | ua | ue | uai | uan | ir | uN |
TLPA | ik | inn | ai | ainn | au | am | om | m | ong | ng | u | ua | ue | uai | uan | ir | unn |
Pumindian ( |
ik | ni | ai | nai | au | am | om | m | ong | ng | u | ua | ue | uai | uan | i | nu |
PSDB ( |
eg/ek | vi | ai | vai | au | am | om | m | ong | ng | u | ua | ue | uai | uan | i | nu |
DT ( |
ik | inn/iⁿ | ai | ainn/aiⁿ | au | am | om | m | ong | ng | u | ua | ue | uai | uan | i | unn/uⁿ |
zhuyin | ㄧㆶ | ㆪ | ㄞ | ㆮ | ㆯ | ㆰ | ㆱ | ㆬ | ㆲ | ㆭ | ㄨ | ㄨㄚ | ㄨㆤ | ㄨㄞ | ㄨㄢ | ㆨ | ㆫ |
contoh (tulisan Cina tradisional) | 姆 |
||||||||||||||||
contoh (tulisan Cina ringkas) | 译 |
爱 |
时 |
姆 |
无 |
讲 话 |
员 |
IPA | p | b | pʰ | m | t | tʰ | n | nŋ | l | k | g | kʰ | h | tɕi | ʑi | tɕʰi | ɕi | ts | ʣ | tsʰ | s |
Pe̍h-ōe-jī | p | b | ph | m | t | th | n | nng | l | k | g | kh | h | chi | ji | chhi | si | ch | j | chh | s |
TLPA Semakan | p | b | ph | m | t | th | n | nng | l | k | g | kh | h | zi | ji | ci | si | z | j | c | s |
TLPA | p | b | ph | m | t | th | n | nng | l | k | g | kh | h | zi | ji | ci | si | z | j | c | s |
Pumindian ( |
b | bb | p | bb | d | t | n | lng | l | g | gg | k | h | zi | li | ci | si | z | l | c | s |
PSDB ( |
p | b | ph | m | d | t | n | nng | l | k | g | q | h | ci | ji | chi | si | z | j | zh | s |
DT ( |
b | bh | p | m | d | t | n | ng | l | g | gh | k | h | zi | r | ci | si | z | r | c | s |
zhuyin | ㄅ | ㆠ | ㄆ | ㄇ | ㄉ | ㄊ | ㄋ | ㄋㆭ | ㄌ | ㄍ | ㆣ | ㄎ | ㄏ | ㄐ | ㆢ | ㄑ | ㄒ | ㄗ | ㆡ | ㄘ | ㄙ |
contoh (tulisan Cina tradisional) | 閩 |
請 |
豬 |
雞 |
值 |
奶 |
惱 |
||||||||||||||
contoh (tulisan Cina ringkas) | 报 纸 |
闽 |
请 问 |
过 |
鸡 |
乐 观 |
价 值 |
奶 |
厅 |
烦 恼 |
汉 |
报 纸 |
热 |
IPA | a˥ | a˥˧ | a˨˩ | ap˩ at˩ ak˩ aʔ˩ |
a˧˥ | a˥˧ | a˧ | ap˥ at˥ ak˥ aʔ˥ |
Pe̍h-ōe-jī | a | á | à | ap at ak ah |
â | á | ā | a̍p a̍t a̍k a̍h |
TLPA Semakan TLPA |
a1 | a2 | a3 | ap4 at4 ak4 ah4 |
a5 | a2 (6=2) | a7 | ap8 at8 ak8 ah8 |
Pumindian ( |
ā | ǎ | à | āp āt āk āh |
á | ǎ | â | áp át ák áh |
PSDB ( |
af | ar | ax | ab ad ag aq |
aa | aar | a | ap at ak ah |
DT ( |
a | à | â | āp āt āk āh |
ǎ | á | ā | ap at ak ah |
zhuyin | ㄚ | ㄚˋ | ㄚᒻ | ㄚㆴ ㄚㆵ ㄚㆶ ㄚㆷ |
ㄚˊ | ㄚˋ | ㄚ⊦ | ㄚㆴ̇ ㄚㆵ̇ ㄚㆶ̇ ㄚㆷ̇ |
contoh (tulisan Cina tradisional) |
警察 |
歇 | ||||||
contoh (tulisan Cina ringkas) |
报纸 | 兴 |
警察 |
歇热 |