Trinh Hi Vương hậu

Đây là một tên người Triều Tiên, họ là Yun.

Trinh Hi Vương hậu
Nhiếp chính nhà Triều Tiên
Nhiếp chính	1468 – 1476
Thời kỳ	Triều Tiên Duệ Tông Triều Tiên Thành Tông
Vương phi nhà Triều Tiên
Tại vị	1455 – 1468
Tiền nhiệm	Định Thuận vương hậu
Kế nhiệm	An Thuận vương hậu
Vương đại phi nhà Triều Tiên
Tại vị	1468 - 1469
Tiền nhiệm	Ý Đức Đại phi
Kế nhiệm	Nhân Túy đại phi
Đại vương đại phi nhà Triều Tiên
Tại vị	1469 - 1483
Tiền nhiệm	Đại vương đại phi đầu tiên
Kế nhiệm	Nhân Túy đại vương đại phi
Thông tin chung
Sinh	11 tháng 11, năm 1418 Pha Bình, Hàn Quốc
Mất	6 tháng 5, năm 1483 Ôn Dương hành cung (溫ゆたか陽ひ行宮あんぐう)
An táng	Quang Lăng (光ひかり陵りょう)
Phối ngẫu	Triều Tiên Thế Tổ
Hậu duệ	Triều Tiên Đức Tông Lý Chương Ý Thục công chúa Triều Tiên Duệ Tông Lý Hoảng
Tôn hiệu Từ Thánh Thần Hiến Đại vương đại phi (慈聖神かみ憲けん大王だいおう大だい妃ひ) Thụy hiệu Từ Thánh Khâm Nhân Cảnh Đức Tuyên Liệt Minh Thuận Nguyên Thục Huy Thận Huệ Ý Thần Hiến Trinh Hi vương hậu (慈聖欽仁景けい德とく宣せん烈れつ明あかり順じゅん元もと淑よし徽慎惠めぐみ懿神憲けん貞さだ熹王后きさき)
Hoàng tộc	Nhà Triều Tiên (hôn phối)
Thân phụ	Doãn Phan (尹いん璠)
Thân mẫu	Lý phu nhân

Trinh Hi Vương hậu (chữ Hán:: 貞さだ熹王后きさき; Hangul: 정희왕후, 8 tháng 12, 1418 - 6 tháng 5, 1483), còn gọi Từ Thánh đại phi (慈聖大だい妃ひ), là chánh thất của Triều Tiên Thế Tổ, mẹ đẻ của Ý Kính Thế tử và Triều Tiên Duệ Tông và là tổ mẫu của Triều Tiên Thành Tông.

Sau khi Thế Tổ đại vương qua đời, bà trở thành Vương đại phi (王おう大まさる妃ひ) thay quyền nhiếp chính cho Duệ Tông đại vương. Và sau đó là Đại vương đại phi (大王だいおう大だい妃ひ) nhiếp chính cho Triều Tiên Thành Tông. Trong lịch sử hơn 5 thế kỷ của vương triều Triều Tiên, bà là vị Đại vương đại phi đầu tiên, và cũng là hậu phi đầu tiên thực hiện Thùy liêm thính chánh (垂たれ簾すだれ聽政)..

Thân thế

Trinh Hi vương hậu sinh vào ngày 11 tháng 11 âm lịch (8 tháng 12 dương lịch), năm Triều Tiên Thái Tông thứ 18, nguyên quán Pha Bình, thuộc dòng dõi Pha Bình Doãn thị (坡平尹いん氏し), một danh gia vọng tộc lúc bấy giờ. Cha bà là Pha Bình phủ viện quân Doãn Phan (坡平府ふ院いん君くん尹いん璠), mẹ là Hưng Ninh phủ đại phu nhân Lý thị ở Nhân Xuyên (興きょう寧やすし府ふ大だい夫人ふじん仁川にがわ李り氏し).

Anh trai bà là Doãn Sĩ Quân (尹いん士し昀), là tằng tổ phụ của Đại thần Doãn Nhâm (尹いん任つとむ) và Chương Kính vương hậu, Kế phi của Triều Tiên Trung Tông và là mẹ của Triều Tiên Nhân Tông. Em trai bà là Doãn Sĩ Hân (尹いん士し昕), chính là cao tổ phụ của Văn Định Vương hậu, mẹ của Triều Tiên Minh Tông.

Năm 1428, bà thành hôn với Tấn Bình đại quân Lý Nhu (李り瑈), được ban phong hiệu Tam Hàn quốc đại phu nhân (三さん韓國かんこく大だい夫人ふじん). Về sau cải chế phân phong tước vị mệnh phụ, bà trở thành Nhạc Lãng phủ đại phu nhân (樂らく浪なみ府ふ大だい夫人ふじん).

Trung điện

Năm 1455, chồng bà lên ngôi thay vua Triều Tiên Đoan Tông, trở thành Thế Tổ đại vương, Đại phu nhân Doãn thị được phong làm Vương phi (王妃おうひ). Khi ấy, Thế Tổ và Vương phi tình cảm sâu đậm, đối với việc Thế Tổ đoạt ngôi năm đó nhiều ý kiến cho rằng không thể thiếu vai trò của Doãn vương phi trong việc hậu cần và hiến kế, động viên.

Năm 1457, quần thần dân tôn hiệu Từ Thánh (慈聖), bấy giờ gọi là Từ Thánh vương phi (慈聖王妃おうひ), một biệt lệ chưa từng có vì đương thời Trung điện không thường có tôn hiệu. Cùng năm đó, con trai trưởng của bà là Thế tử Lý Chương (李り暲) tạ thế, được truy thụy thành Ý Kính Thế tử (懿敬世子せいし). Ngôi vị Thế tử truyền lại cho người con thứ của bà, Lý Hoảng (李り晄あきら). Bà còn có một con gái là Ý Thục công chúa (懿淑公主こうしゅ), hạ sinh vào năm 1442, là em gái của Ý Kính Thế tử và chị gái của Thế tử Lý Hoảng.

Thùy liêm thính chánh

Năm 1468, Triều Tiên Thế Tổ mất, Thế tử Lý Hoảng kế vị, tức Triều Tiên Duệ Tông. Từ Thánh vương phi được tôn làm Từ Thánh vương đại phi (慈聖王せいおう大だい妃ひ).

Năm 1469, Duệ Tông đại vương vốn có thể chất yếu đuối nên qua đời. Con trai của Duệ Tông là Tề An đại quân còn quá nhỏ, bà bèn chọn cháu đích tôn của mình, con trai của Ý Kính Thế tử tên là Lý Huyện (李り娎), trở thành Triều Tiên Thành Tông. Đại phi Doãn thị được tôn làm Đại vương đại phi. Năm Thành Tông thứ 2 (1471), dâng tôn hiệu thành Từ Thánh Thần Hiến đại vương đại phi (慈聖神かみ憲けん大王だいおう大だい妃ひ).

Khi đó, tân vương còn nhỏ để quản lý chính sự, quần thần kính thỉnh Đại vương đại phi buông rèm nghe chính sự, tức là Thùy liêm thính chánh (垂たれ簾すだれ聽政). Nhưng cơ bản đại thần vẫn xử lý các việc nhỏ bình thường, còn khi cần dùng người hoặc quốc gia đại sự, Đại vương đại phi mới can thiệp ra mặt. Năm 1477, sau 7 năm chăm coi chính sự thì Đại vương đại phi Doãn thị trả quyền lực về cho Thành Tông.

Năm 1483, ngày 30 tháng 3, Đại vương đại phi Doãn thị qua đời ở Ôn Dương hành cung (溫ゆたか陽ひ行宮あんぐう), hưởng thọ 66 tuổi. Bà được hợp táng ở Quang Lăng (光ひかり陵りょう) cùng với Triều Tiên Thế Tổ.

Thụy hiệu

• Từ Thánh Khâm Nhân Cảnh Đức Tuyên Liệt Minh Thuận Nguyên Thục Huy Thận Huệ Ý Thần Hiến Trinh Hi vương hậu
• 慈聖欽仁景けい德とく宣せん烈れつ明あかり順じゅん元もと淑よし徽慎惠めぐみ懿神憲けん貞さだ熹王后きさき
• 자성흠인경덕선열명순원숙휘신혜의신헌정희왕후

Tham khảo

• Triều Tiên vương triều thực lục
• Thể Tổ quang lăng biểu (世よ祖そ光こう陵りょう表ひょう)