(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Марка Полё: розьніца паміж вэрсіямі — Вікіпэдыя Перайсьці да зьместу

Марка Полё: розьніца паміж вэрсіямі

Правіць спасылкі
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Dymitr (гутаркі | унёсак)
62 595 правак
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Marco_Polo?oldid=934933510
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Радок 11: Радок 11:
Вярнуліся з Кітаю як пасланьнікі [[Хубілай Хан]]а зь лістамі за [[Папа|Рымскага Папы]] ў якіх прасілі яго аб дасылцы людзей якія б маглі расказаць манголам аб Захадзе. Наступнае падарожжа, у 1271 годзе выправіліся ўжо разам з Марка Полё, як пасланьнікі Рымскага Папы да Хубілай Хана, і прыбылі у мангольскую стаўку ў 1275 годзе. Марка хутка атрымаў прыхільнасьць мангольскага хана, які зрабіў яго дарадцам, а потым эмісарам. Пад час сямнаццацігадовай службы ў хана, Марка Полё меў магчымасьць пабываць у многіх мясьцінах Кітаю і пазнаёміцца з дасягненьнямі кітайскай цывілізацыі, якія шмат у чым пераўзыходзілі эўрапейскія. Марка Полё адным зь першых эўрапейцаў эпохі [[Сярэднявечча]], які адкрыў сухапутную дарогу ў [[Індыя|Індыю]]. У 1292 годзе накіраваўся ў Вэнэцыю празь [[Ява|Яву]], [[Суматра|Суматру]], [[Шры-Ланка|Шры-Ланку]] і [[Пэрсыя|Пэрсыю]]<ref>Пола // {{Літаратура/БелЭн|12к}} — С. 450.</ref>.
Вярнуліся з Кітаю як пасланьнікі [[Хубілай Хан]]а зь лістамі за [[Папа|Рымскага Папы]] ў якіх прасілі яго аб дасылцы людзей якія б маглі расказаць манголам аб Захадзе. Наступнае падарожжа, у 1271 годзе выправіліся ўжо разам з Марка Полё, як пасланьнікі Рымскага Папы да Хубілай Хана, і прыбылі у мангольскую стаўку ў 1275 годзе. Марка хутка атрымаў прыхільнасьць мангольскага хана, які зрабіў яго дарадцам, а потым эмісарам. Пад час сямнаццацігадовай службы ў хана, Марка Полё меў магчымасьць пабываць у многіх мясьцінах Кітаю і пазнаёміцца з дасягненьнямі кітайскай цывілізацыі, якія шмат у чым пераўзыходзілі эўрапейскія. Марка Полё адным зь першых эўрапейцаў эпохі [[Сярэднявечча]], які адкрыў сухапутную дарогу ў [[Індыя|Індыю]]. У 1292 годзе накіраваўся ў Вэнэцыю празь [[Ява|Яву]], [[Суматра|Суматру]], [[Шры-Ланка|Шры-Ланку]] і [[Пэрсыя|Пэрсыю]]<ref>Пола // {{Літаратура/БелЭн|12к}} — С. 450.</ref>.


[[П’етра д’Абана]], філёзаф, лекар і астроляг, які жыў у [[Падуя|Падуі]], паведамляў, што размаўляў з Марка Полё пра тое, што той назіраў на небасхіле падчас сваіх падарожжаў. Марка распавёў яму, што падчас зваротнай паездкі ў [[Паўднёва-Кітайскае мора|Паўднёва-Кітайскім моры]] ён заўважыў тое, што апісаў як зорку, падобную на мяшок зь вялікім хвастом, што, хутчэй за ўсё, было [[камэта]]й. Астраномы сыходзяцца ў меркаваньні, што ў Эўропе не было заўважаных камэтаў у канцы XIII стагодзьдзя, але ёсьць запісы пра назіраную камэту, заўважаную ў Кітаі і [[Інданэзія|Інданэзіі]] ў 1293 годзе<ref>Jensen, Jørgen (1997). [http://www.rhinoresourcecenter.com/pdf_files/135/1353458473.pdf ''«The World's most diligent observer»'']. Asiatische Studien 51.3. — С. 719—728.</ref>. Цікава, што гэтая акалічнасьць не фігуруе ў кнізе падарожжаў Полё.
[[П’етра д’Абана]], філёзаф, лекар і астроляг, які жыў у [[Падуя|Падуі]], паведамляў, што размаўляў з Марка Полё пра тое, што той назіраў на небасхіле падчас сваіх падарожжаў. Марка распавёў яму, што падчас зваротнай паездкі ў [[Паўднёва-Кітайскае мора|Паўднёва-Кітайскім моры]] ён заўважыў тое, што апісаў як зорку, падобную на мяшок зь вялікім хвастом, што, хутчэй за ўсё, было [[камэта]]й. Астраномы сыходзяцца ў меркаваньні, што ў Эўропе не было заўважаных камэтаў у канцы XIII стагодзьдзя, але ёсьць запісы пра назіраную камэту, заўважаную ў Кітаі і [[Інданэзія|Інданэзіі]] ў 1293 годзе<ref>Jensen, Jørgen (1997). [https://web.archive.org/web/20201219131338/http://www.rhinoresourcecenter.com/pdf_files/135/1353458473.pdf ''«The World's most diligent observer»'']. Asiatische Studien 51.3. — С. 719—728.</ref>. Цікава, што гэтая акалічнасьць не фігуруе ў кнізе падарожжаў Полё.


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==

Вэрсія ад 15:54, 5 верасьня 2021

Марка Полё
Дата нараджэньня 15 верасьня 1254[1]
Месца нараджэньня
Дата сьмерці 8 студзеня 1324[2][3] (69 гадоў) або 1324[4]
Месца сьмерці
Месца пахаваньня
Занятак гандляр, падарожнік-дасьледнік, дыплямат, амбасадар, падарожнік вакол сьвету, пісьменьнік, падарожнік, прадпрымальнік, мэмуарыст
Навуковая сфэра падарожжа[d][5], камэрцыя[d][5], дыпляматыя[5], travel book[d][5] і мемуарная літаратура[d][5]
Бацька Нікалё Полё[d]
Дзеці Фантына Полё[d] і Agnese[d][6]

Марка По́лё (па-італьянску: Marco Polo; нар. 15 верасьня 1254 году — пам. 8 студзеня 1324 году) — вэнэцыянскі купец і падарожнік. Разам з бацькам дабраўся да Кітаю, праз Аксамітны шлях. Марка, разам з бацькам былі першымі эўрапейцамі, якія пабывалі ў Кітаі. Ягоныя падарожжы былі апісаныя самім Марка ў творы «Кніга пра цуды сьвету» (італ. Il Milione). У наш час Марка Полё лічыцца вялікім падарожнікам, але ў часы выданьня кнігі, ягоныя падарожжы лічыліся фантастычнымі. Трэба адзначыць, што да нашых дзён ня знойдзена дакумэнтальных доказаў ягоных падарожжаў, што дазваляе некаторым дасьледчыкам сумнявацца ў сапраўднасьці ягонага знаходжаньня ў Кітаі.

Само падарожжа цягнулася болей дваццаці гадоў. Пад час вяртаньня Марка Полё быў узяты ў палон пад час марской бітвы паміж Вэнэцыяй і Генуяй. У турме ён пачаў пісаць сваю кнігу.

Біяграфія

Марка Полё нарадзіўся на харвацкім востраве Карчула ў Адрыятычным моры. Да нашых дзён захаваўся дом у якім нарадзіўся Марка. У 1168 годзе дзядзька ягонага бацькі, Марка Полё, пазычыў грошы і камандаваў караблём у Канстантынопалі[7][8]. Ягоны дзед, Андрэа Полё з парафіі Сан-Фэлічэ, меў трох сыноў, Мафэо, яшчэ аднаго Марка і бацьку падарожніка Нікалё[7]. Гэтая генэалёгія, апісаная Джаваньні Рамузіё, не зьяўляецца агульнапрызнанай, паколькі няма ніякіх дадатковых доказаў, якія пацьвярджаюць яе[9]. Некаторыя старадаўнія вэнэцыянскія гістарычныя крыніцы лічылі продкаў Полё родам з далёкім далмацкім паходжаньнем[10][11][12]. Нікалё і дзядзька Мафэо былі заможнымі купцамі, якія гандлявалі з Усходам. У 1255 годзе яны выправіліся ў падарожжа ў Азію. У 1266 годзе дабраліся да Кітаю, які ў гэты час быў заваяваны манголамі. На некаторы час яны затрымаліся ў ханскай стаўцы Ханбалыку (цяпер Пэкін).

Пра дзяцінства Марка Полё амаль нічога не вядома да ягоных пятнаццаці гадоў, за выключэньнем таго, што ён, магчыма, правёў частку свайго дзяцінства ў Вэнэцыі[13][14][8]. Менавіта ў гэты час ягоная маці памерла, таму выхоўвалі яго цётка і дзядзька[15]. Марка атрымаў добрую адукацыю, вывучаючы замежныя валюты, спосабы ацэнкі і апрацоўку грузавых караблёў[15], але практычна не вывучаючы лацінскую мову. Пазьней ягоны бацька ажаніўся з Флёрадызай Полё, якая ў дзявоцтве мела прозьвішча Трэвізан[9].

Вярнуліся з Кітаю як пасланьнікі Хубілай Хана зь лістамі за Рымскага Папы ў якіх прасілі яго аб дасылцы людзей якія б маглі расказаць манголам аб Захадзе. Наступнае падарожжа, у 1271 годзе выправіліся ўжо разам з Марка Полё, як пасланьнікі Рымскага Папы да Хубілай Хана, і прыбылі у мангольскую стаўку ў 1275 годзе. Марка хутка атрымаў прыхільнасьць мангольскага хана, які зрабіў яго дарадцам, а потым эмісарам. Пад час сямнаццацігадовай службы ў хана, Марка Полё меў магчымасьць пабываць у многіх мясьцінах Кітаю і пазнаёміцца з дасягненьнямі кітайскай цывілізацыі, якія шмат у чым пераўзыходзілі эўрапейскія. Марка Полё адным зь першых эўрапейцаў эпохі Сярэднявечча, які адкрыў сухапутную дарогу ў Індыю. У 1292 годзе накіраваўся ў Вэнэцыю празь Яву, Суматру, Шры-Ланку і Пэрсыю[16].

П’етра д’Абана, філёзаф, лекар і астроляг, які жыў у Падуі, паведамляў, што размаўляў з Марка Полё пра тое, што той назіраў на небасхіле падчас сваіх падарожжаў. Марка распавёў яму, што падчас зваротнай паездкі ў Паўднёва-Кітайскім моры ён заўважыў тое, што апісаў як зорку, падобную на мяшок зь вялікім хвастом, што, хутчэй за ўсё, было камэтай. Астраномы сыходзяцца ў меркаваньні, што ў Эўропе не было заўважаных камэтаў у канцы XIII стагодзьдзя, але ёсьць запісы пра назіраную камэту, заўважаную ў Кітаі і Інданэзіі ў 1293 годзе[17]. Цікава, што гэтая акалічнасьць не фігуруе ў кнізе падарожжаў Полё.

Крыніцы

  1. ^ Marco Polo // Encyclopédie Larousse en ligne (фр.)
  2. ^ а б в Maraini F., Peters E. Marco Polo // Encyclopædia Britannica (анг.)
  3. ^ Istituto dell'Enciclopedia Italiana Pòlo, Marco // Enciclopedia on line (італ.)
  4. ^ Историческая энциклопедия Сибири (рас.) / под ред. В. А. Ламин — Новосибирск: 2009. — ISBN 5-8402-0230-4
  5. ^ а б в г д Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
  6. ^ https://www.theguardian.com/world/2022/feb/07/marco-polo-had-previously-unknown-daughter-prior-to-marriage-will-suggests
  7. ^ а б Bergreen 2007. С. 25.
  8. ^ а б Rugoff, Milton (2015). «Marco Polo». New Word City. — ISBN 978-1-61230-838-8.
  9. ^ а б Pavešković, Anđelko (1998). «Putopisac Marko Polo». Godišnjak Poljičkog Dekanata "Poljica" (23). — С. 38—66.
  10. ^ Peklić, Ivan (2011). «Marko Polo – Svjetski Putnik». Metodički Ogledi. 17 (1–2) — С. 50.
  11. ^ Puljiz-Šostik 2015. С. 5—16.
  12. ^ Bettinelli, Giuseppe (1780). «Dizionario Storico-Portatile Di Tutte Le Venete Patrizie Famiglie». Venice. — С. 126.
  13. ^ Bergreen 2007. С. 36.
  14. ^ Puljiz-Šostik 2015. С. 24.
  15. ^ а б Parker, John (2004). «Marco Polo». The World Book Encyclopedia, 15 (illustrated ed.), United States: World Book, Inc. — С. 648—649. — ISBN 978-0-7166-0104-3
  16. ^ Пола // БЭ. — Мн.: 2001 Т. 12. — С. 450.
  17. ^ Jensen, Jørgen (1997). «The World's most diligent observer». Asiatische Studien 51.3. — С. 719—728.

Літаратура

Вонкавыя спасылкі

Марка Полё — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Марка_Полё&oldid=2251963»