Ηγαλλική γλώσσα (ή φραγκική γλώσσα ) (γαλλικά, «la langue française», [la lɑ̃ɡ fʁɑ̃sɛːz]) είναι η τρίτη από τις Ρομανικές γλώσσες από άποψη αριθμού ομιλητών ως μητρική γλώσσα, μετά τηνισπανική γλώσσακαιτηνπορτογαλική γλώσσα αλλά η μόνη από τις Ρομανικές με δυναμική παρουσία και στις πέντε ηπείρους [1][2]καιη μόνη με 600 περίπου εκατομμύρια ομιλητές ως μητρική, πρώτη ή δεύτερη γλώσσα [3] Είναι επίσης η δεύτερη ξένη γλώσσα διδασκαλίας ανά τον κόσμο μετά τα αγγλικά με 125 εκατομμύρια μαθητές το 2015 και 900.000 διδάσκοντες, πολύ μπροστά έναντι της τρίτης σε σειρά διδασκόμενης γλώσσας.[4][5]Το 2018 σημείωσε την μεγαλύτερη ετήσια άνοδο με 132 εκατομμύρια μαθητές στον κόσμο.[6]
Το2006 ήταν η 4η ομιλούμενη γλώσσα στον κόσμο με 520 εκατομμύρια ομιλητές.[7]Η αύξηση αυτή προέρχεται κυρίως από την καθημερινή φρενήρη πληθυσμιακή αύξηση των αφρικανικών χωρών. Το1999τα Γαλλικά ήταν η 11η πλέον ομιλούμενη γλώσσα στον κόσμο. Εκτιμάται ότι μέχρι το 2065 θα είναι η δεύτερη ομιλούμενη γλώσσα στον κόσμο. [8]
Στην Ευρώπη ομιλείται από 74 εκατομμύρια γαλλόφωνους ως μητρική γλώσσα (Γαλλία 67 εκ., Βέλγιο 4,5 εκ. Ελβετία 1,5 εκ). Εκτός Ευρώπης ομιλείται από 10 εκατομμύρια στον Καναδά, 8 στην Αϊτή μαζί μετη γαλλική κρεόλκαι από 160 έως 500 εκατομμύρια ομιλητές πουτη χρησιμοποιούν ως δεύτερη γλώσσα αλλά και πρώτη όπως μεταξύ άλλων στο πρώην Βελγικό Κονγκό ή Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, στηΔημοκρατία του Κονγκό, στηΓουινέα, στοΤόγκο, στοΜπενίν, στηνΑκτή Ελεφαντοστού, στη Δημοκρατία της ΓκαμπόνκαιστοΚαμερούν.[9]
ΗΕλλάδα ανήκει στην Παγκόσμια Οργάνωση Γαλλοφωνίας (OIF). 57 χώρες κράτη και επαρχίες [11] έχουν τη γαλλική ως επίσημη γλώσσακαι εκεί η γαλλική μειονότητα είναι πολύ ισχυρή [12]. Τα Γαλλικά είναι μία από τις τρεις γλώσσες εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς καιη δεύτερη ξένη γλώσσα διδασκαλίας στα σχολεία όλης της Ευρώπης μετά τα αγγλικά. [13]
Η Γαλλία μετα 68 εκατομμύρια κατοίκους της είναι η δεύτερη σε πληθυσμό γαλλόφωνη χώρα στον κόσμο. Την πρωτιά στη λίστα κατέχει ηΛαοκρατική Δημοκρατία του Κονγκόμε πάνω από 80 εκατομμύρια κατοίκους.[14]
Στο Βέλγιο, η Γαλλική αποτελεί τη μητρική γλώσσα του 45% των Βέλγων. Η γαλλόφωνη περιοχή είναι ηΒαλλονία. Το άλλο 54% μιλά ολλανδικά (γνωστά καισανφλαμανδικά) καιτο 0,50% περίπου γερμανικά.[15]
Τα Γαλλικά είναι μία από τις τέσσερις επίσημες γλώσσες της Ελβετίας, μαζί μεταΓερμανικά, ταΙταλικάκαιταΡομανσικά. Αποτελεί τη μητρική γλώσσα του 20% των Ελβετών. Είναι η μόνη γλώσσα με άνοδο στο ποσοστό γλωσσομάθειας στην επικράτεια και περισσότεροι από το 50% του πληθυσμού έχουν καλή γνώση της γλώσσας τόσο στα προφορικά όσο καιστο γραπτό λόγο.[16] Η Γαλλική είναι επίσημη στα Ελβετικά καντόνια Νεσατέλ, Γενεύη, Ιούρα, Βω, Φριμπούρ (μαζί μετα Γερμανικά), Βέρνη (είναι όμως η πλειοψηφία Γερμανόφωνη) και Βαλαί (μαζί μετα Γερμανικά).
Τα γαλλικά είναι μητρική γλώσσα του 25% των κατοίκων ενώ τα γερμανικά μόνο του 2% των κατοίκων της χώρας. Ωστόσο τα πορτογαλικά είναι η δεύτερη μητρική γλώσσα μετά τα λουξεμβουργιανά.
ΤοπριγκιπάτοτουΜονακό έχει επίσημες γλώσσες τα επίσημα μονεγασκικά καιτα γαλλικά, όπου η πλειοψηφία των κατοίκων τα ομιλεί[18], ενώ στηνΑνδόρρα μιλούν κυρίως καταλανικάκαιισπανικά, αλλά καιη Γαλλική είναι συνεπίσημη γλώσσα [19] .
Εκτός από τα μεγάλα νησιά της Καραϊβικής, ομιλούνται καιστηΓαλλική Γουϊάνα (υπερπόντια κτήση) καιστηνΑϊτή όπου εκτός από τα γαλλικά ομιλείται καιμια γαλλική διάλεκτος (κρεόλ). Επίσης ομιλούνται στηνΑγία ΛουκίακαιστηΔομινίκα.
Χώρα
Ποσοστό Ομιλητών & Περιοχές που Ομιλείται η Γαλλική
ΣτοΚεμπέκπου αποτελεί τη γαλλόφωνη επαρχία τουΚαναδάκαιτο 25% περίπου του πληθυσμού της χώρας (9 εκατομμύρια γαλλόφωνοι). Αλλά και ανάμεσα στα σύνορα τωνΗ.Π.Ακαιτου Καναδά.[21] Επίσης ομιλείται στα βόρεια καιστα ανατολικά τουΝέου Μπρόνσγουικ, στηΜανιτόμπα καθώς καιστα νοτιοανατολικά τουΟντάριο.
Από τα 12 εκατομμύρια άτομα γαλλικής καταγωγής, 1,6 εκατομμύρια μιλούν γαλλικά στο οικογενειακό τους περιβάλλον. (Λουιζιάνα, Νιού Χάμσαϊρ, Μέιν, Βερμόντ. Στις παραπάνω πολιτείες τα γαλλικά είναι δεύτερη γλώσσα, όχι όμως στηΝέα Υόρκη). Η γαλλόφωνη κοινότητα είναι στο σύνολο τωνΗ.Π.Α τρίτη μετά την αγγλόφωνη καιτην ισπανόφωνη και ακολουθούν οιΚινέζοι.[22].
Παρότι στο παρελθόν, σε πολλούς Γάλλους άρεσε να αναφέρονται στη γαλατική καταγωγή τους (nos ancêtres les Gaulois), ίσως λιγότερες από 200 λέξεις με κελτική ετυμολογία παραμένουν σήμερα στα γαλλικά, κυρίως ονόματα τόπων και φυτών, όπως και λέξεις σχετικές μετηγηκαιτη ζωή στην ύπαιθρο. Αντίστροφα, κάποια ονόματα γαλατικών αντικειμένων τα οποία ήταν νέα για τους Ρωμαίους καιγι' αυτό δεν υπήρχαν λατινικές λέξεις, εισήχθησαν σταλατινικά.
Από τον 3ο αιώνα και μετά, ηΔυτική Ευρώπη κυριεύθηκε από βαρβαρικές γερμανικές φυλές από τα ανατολικά, κάποιες από τις οποίες εγκαταστάθηκαν καιστηΓαλατία. Τη γαλλική γλώσσα επηρέασαν οιΦράγκοιστη βόρεια Γαλλία, οιΑλαμανοίστα γαλλο-γερμανικά σύνορα, οιΒουργουνδοίστην κοιλάδα τουΡοδανούκιοιΒησιγότθοιστην περιοχή της ΑκουιτανίαςκαιστηνΙσπανία, καθώς η διαφορετική προφορά και σύνταξη που χρησιμοποιούσαν επηρέασαν ταλατινικάτων περιοχών εκείνων, ενώ ταυτόχρονα στη γλώσσα εντάχθηκαν πάμπολλες νέες λέξεις, κυρίως σχετικές μετην κοινωνική δομή καιτη στρατιωτική τακτική.
Οι γλωσσολόγοι τυπικά διαιρούν σε τρεις γεωγραφικές υπο-ομάδες τις γλώσσες που χρησιμοποιούνταν στημεσαιωνικήΓαλλία, με κυριότερη την ομάδα τωνΓλωσσών Οΐλ, στην οποία ανήκει καιηγαλλοπροβηγκιανή. Στην ομάδα αυτή ανήκουν διάλεκτοιτου γαλλικού Βορρά που επηρεάστηκαν περισσότερο από την κυριαρχία τωνΦράγκων. Αντιθέτως, οι διάλεκτοι της νότιας Γαλλίας και της βόρειας Ισπανίας ("Οκ Γλώσσες"), όπως ηοξιτανική, παρέμειναν περισσότερο "πιστές" σταλατινικά. Οι τύποι "Οΐλ" και "Οκ" ήταν διαλεκτικοί τύποι της λέξης "ναι" κατά το Μεσαίωνα - από το "οΐλ" προέρχεται το σύγχρονο "ουί". Σε αδρές γραμμές, το βόρειο ήμισυ της σημερινής Γαλλίας καιοι γαλλόφωνες περιοχές του Βελγίου είναι εστία των διαλέκτων Οΐλ, ενώ το νότιο ήμισυ της Γαλλίας καιηΚαταλωνίατων διαλέκτων Οκ.
Από τον 6ο ως τον 7ο αιώνα, οιΒάσκοι διέσχισαν ταΠυρηναίακαι επηρέασαν τηνοξιτανική γλώσσα, η οποία ομιλούνταν στη νοτιοδυτική Γαλλία, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας νέας διαλέκτου, της γασκωνικής.
ΟιΣκανδιναβοίΒίκινγκς εισέβαλαν στηΓαλλία από τον 9ο αιώνα και μετά και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή που μετέπειτα ονομάστηκε Νορμανδία. Υιοθέτησαν τηγλώσσα Όιλκαι συνεισέφεραν πολυάριθμες λέξεις στα γαλλικά σχετικά μετη ναυτιλία και άλλα θέματα.
Μετη νορμανδική κατάκτηση της Αγγλίας το1066, οι Νορμανδοί μετέφεραν καιτη γλώσσα τους, με αποτέλεσμα να προκύψει ηαγγλονορμανδική γλώσσα, η οποία αποτελούσε τη γλώσσα της άρχουσας τάξης καιτου εμπορίου στηνΑγγλία μέχρι το1362, όταν επικράτησαν και πάλι τααγγλικά. Λόγω της νορμανδικής κατάκτησης, τααγγλικά λοιπόν έχουν δανειστεί τμήμα του λεξιλογίου τους από τα γαλλικά.
Οι Άραβες επίσης έδωσαν πολλές λέξεις στη Γαλλική γλώσσα αυτήν την εποχή περίπου, περιλαμβανομένων λέξεων για αγαθά πολυτελείας, όπως μπαχαρικά, υλικά εμπορίου, επιστήμες καιμαθηματικά.
↑«Ne». Dire, Ne pas dire. Académie française. 3 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2014.On néglige trop souvent de faire entendre l’adverbe ne, en faisant de pas l’unique marque de négation : Je veux pas, je sais pas. Cette habitude, répandue dans le langage parlé, est une véritable faute.
↑«Pas». Trésor de la langue française informatisé. Analyse et traitement informatique de la langue française. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2014.− Pop. ou très fam. [Avec suppression de ne]