ΟΚάρολος Β΄ της Ναβάρρας ή Κάρολος ο Κακός (γαλλικά: Charles le Mauvais, 10 Οκτωβρίου1332 - 1 Ιανουαρίου1387) βασιλιάς της Ναβάρρας (1349 - 1387) και κόμης του Εβρέ (1343 - 1387) ήταν μεγαλύτερος γιος και διάδοχος τουΦιλίππου Γ΄ κόμη του Εβρέ και της Ιωάννας Β΄ της Ναβάρρας. Κληρονόμησε από τους γονείς του μεγάλες εκτάσεις στηΝορμανδία όπως επίσης τηνΚαμπανίακαιτοΜπρι (1328). Είχε πρωταγωνιστικό ρόλο κατά τη διάρκεια τουΕκατονταετούς Πολέμου αλλάζοντας την υποστήριξη του ανάλογα μετα συμφέροντα του, ο φρικτός του θάνατος δια πυράς θεωρήθηκε θεία τιμωρία.
Ο πατέρας του ήταν πρώτος ξάδελφος τουΦιλίππου ΣΤ΄ της Γαλλίαςκαιη μητέρα του Ιωάννα Β΄ της Ναβάρρας ήταν το μοναδικό παιδί που επέζησε τουΛουδοβίκου Ι΄ της Γαλλίας.Ο Κάρολος μεγάλωσε στη Γαλλία καιτην εποχή που ανακηρύχτηκε βασιλιάς της Ναβάρρας σε ηλικία 17 ετών δεν γνώριζε την τοπική Ρωμαϊκή διάλεκτο που μιλούσαν οι κάτοικοι της περιοχής. [8] Στέφθηκε βασιλιάς της Ναβάρρας τον Οκτώβριο του 1349 και επισκέφτηκε για πρώτη φορά το βασίλειο τουτο καλοκαίρι του 1350, τον όρκο τον πήρε σεμια διαφορετική γλώσσα γνωστή ως Ναβαρρο - Αραγωνέζικη. Τα 12 πρώτα χρόνια της βασιλείας του πέρασε τον περισσότερο καιρό στη Γαλλία, τη Ναβάρρα την έβλεπε περισσότερο ως μέσο γιατα σχέδια τουνα γίνει ισχυρός παράγοντας στη διεκδίκηση του Γαλλικού θρόνου σαν δισέγγονος από μητέρα τουΦιλίππου Δ΄ της Γαλλίας χωρίς νατο καταφέρει επειδή οΟίκος των Βαλουά είχε πρωτογένεια.
Ο Κάρολος Β΄ της Ναβάρρας υπηρέτησε σαν βασιλικός διοικητής στηΛανγκντόκ (1351) και διηύθυνε τον βασιλικό στρατό στην κατάληψη τουΠορτ-Σεντ-Μαρί στονΓαρούνα (1352), την ίδια χρονιά παντρεύτηκε την Ιωάννα του Βαλουά, κόρη τουΙωάννη του Αγαθού.[9] Σύντομα ήρθε σε σύγκρουση μετον Κοντόσταυλο της Γαλλίας Κάρολο ντελα Σέντρα που ήταν δικαιούχος στην Καμπανία, στηνΜπρικαιστοΑνγκουλέμ, ο Κάρολος διεκδίκησε τις περιοχές αυτές από τη μητέρα του αλλά τις έχασε από τους Γάλλους βασιλείς με ένα ευτελές ποσό αποζημίωσης. [10]Ο Κάρολος Β΄ ήρθε σε σύγκρουση μετον Κοντόσταυλο του Ιωάννη του Αγαθού Κάρολο ντελα Σέντρα τα Χριστούγεννα του 1353, ο Κάρολος οργάνωσε τη δολοφονία του Κοντόσταυλου που έγινε στις 8 Ιανουαρίου 1354, o αδελφός του Φίλιππος οδήγησε τους δολοφόνους. Ο Κάρολος δεν έκρυψε τον ρόλο τουστη δολοφονία του Κοντόσταυλου καισε λίγες μέρες βρέθηκε να πολεμά σαν σύμμαχος του Εδουάρδου Γ΄ της Αγγλίας εναντίον του ίδιου του πεθερού του Ιωάννη Β΄ πουο δολοφονημένος Κοντόσταυλος ήταν ευνοούμενος του.[11]Ο Ιωάννης Β΄ ετοιμάστηκε να επιτεθεί στη Ναβάρρα αλλά ο φόβος τουγια συμμαχία του Καρόλου μετον Εδουάρδο Γ΄ της Αγγλίας τον οδήγησαν να κλείσει ειρήνη μετον βασιλιά της Ναβάρρας μετη Συνθήκη της Μαντ στις 22 Φεβρουαρίου 1354. Ο Κάρολος χρησιμοποιούσε πάντα την απειλή συμμαχίας μετον Άγγλο βασιλιά προκειμένου να πετύχει τη διεύρυνση των εδαφών καιτου βασιλείου του.
Η ειρήνη δεν κράτησε πολύ, ο Ιωάννης ο Αγαθός στα τέλη του 1354 επιτέθηκε στις περιοχές του Καρόλου στηΝορμανδία όπου ο Κάρολος βρέθηκε να συνωμοτεί μετον απεσταλμένο και ξάδελφο του Εδουάρδου Γ΄ Ερρίκο, δούκας του Λάνκαστερ στις άκαρπες ειρηνικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των Άγγλων καιτων Γάλλων στηνΑβινιόντον χειμώνα του 1354. Οι προετοιμασίες των Άγγλων για νέα μεγάλη επίθεση καιο φόβος ότι ο βασιλιάς της Ναβάρρας θα συμμαχήσει μαζί τους οδήγησε τον Ιωάννη τον Αγαθό να κλείσει μαζί του ξανά ειρήνη στις 10 Σεπτεμβρίου 1355 στοΒαλόνι. Δεν κράτησε ούτε αυτή η συνθήκη ειρήνης για πολύ, ο Κάρολος Β΄ της Ναβάρρας βρέθηκε να συνωμοτεί τον Δεκέμβριο του 1355 για την ανατροπή του βασιλιά Ιωάννη Β΄ από τον δελφίνο τον οποίο ο πατέρας του είχε κάνει δούκα της Νορμανδίας. [12]Οι φήμες ότι ο βασιλιάς της Ναβάρρας συνωμοτεί για πραξικόπημα εναντίον του Γάλλου βασιλιά ανάγκασαν τον Ιωάννη να στείλει στο κάστρο της Ρουέν στις 5 Απριλίου 1356, μια ομάδα να συλλάβει τον Κάρολο Β΄ και τους στενότερους συνεργάτες του. Τέσσερις από τους συνεργάτες τουπου είχαν κατηγορηθεί για συμμετοχή στον φόνο του Πέτρου ντελα Σέντρα αποκεφαλίστηκαν, ο ίδιος ο Κάρολος μεταφέρθηκε σε φυλακές υψίστης ασφαλείας στο Παρίσι.[13]Ο Κάρολος παρέμεινε στη φυλακή μέχρι την εποχή πουο Ιωάννης ο Αγαθός συνετρίβη από τους Άγγλους στη μάχη του Πουατιέ και μεταφέρθηκε αιχμάλωτος στην Αγγλία. Οι συνεργάτες του Γάλλου βασιλιά συμμετείχαν στη διακυβέρνηση μέσω του Κοινοβουλίου αλλά το κενό που είχε δημιουργηθεί μετην αιχμαλωσία του βασιλιά ήταν τεράστιο και έφερε ολόκληρη τη Γαλλία σε αναρχία. Ο δελφίνος δέχτηκε έντονες πιέσεις να απελευθερώσει τον Κάρολο, στις 9 Νοεμβρίου 1357 μια ομάδα 30 ατόμων υπό την καθοδήγηση του Ιωάννη του Πικουινί πήγε στο κάστρο του Αρλέ όπου βρισκόταν φυλακισμένος ο Κάρολος καιτον απελευθέρωσε.[14]Ο Κάρολος πήγε στηνΑμιένη όπου χαιρετίστηκε σαν ήρωας, στη συνέχεια προσκλήθηκε στο Παρίσι από το Κοινοβούλιο, έκανε θριαμβευτική είσοδο καιοι οπαδοί τουτον δέχτηκαν σαννα είναι νεοεκλεγμένος μονάρχης.[15]
Στις 30 Νοεμβρίου 1357 απηύθυνε στον δελφίνο μια σειρά από παράπονα σχετικά μετη μεταχείριση που είχε από τον πατέρα τουκαιτη φυλάκιση του. Στα παράπονα αυτά ζήτησε αποζημίωση γιατη ζημιά που έπαθε το βασίλειο τουστη Ναβάρρα όσο ήταν φυλακισμένος, αξιοπρεπή ταφή για τους συνεργάτες τουπου εκτελέστηκαν καιτον πλήρη έλεγχο στα δουκάτα της Νορμανδίας και της Καμπανίας.
Την εποχή που έκανε διαπραγματεύσεις μετον δελφίνο έφτασαν τα νέα ότι οΕδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας έκλεισε ειρήνη μετον Ιωάννη τον Αγαθό γεγονός το οποίο σε οποιαδήποτε περίπτωση θα ήταν σε βάρος του Καρόλου. Ο Κάρολος άνοιξε όλες τις φυλακές του Παρισιού γιανα δημιουργήσει αναρχία στη χώρα,[16] έκανε μεγαλοπρεπή ταφή στους συνεργάτες τουστον Καθεδρικό ναό της Ρουέν στις 10 Ιανουαρίου 1358 και κήρυξε εμφύλιο πόλεμο οδηγώντας έναν Αγγλο-Ναβαρέζικο στρατό εναντίον του δελφίνου.
Το Παρίσι ήταν στα πρόθυρα εξέγερσης, στις 22 Φεβρουαρίου οι στρατιωτικοί αρχηγοί του δελφίνου Ιωάννης του Κονφλάνς και Ροβέρτος του Κλαιρμόν σκοτώθηκαν μπροστά του από ένα εξοργισμένο πλήθος υπό την ηγεσία του Ετιέν Μαρσάλ ο οποίος ήταν κρατούμενος του δελφίνου, αιχμαλώτισε τον δελφίνο και κάλεσε τον Κάρολο της Ναβάρρας να έρθει στο Παρίσι. Ο Κάρολος Β΄ έκανε θριαμβευτική είσοδο στην πόλη αναγκάζοντας τον δελφίνο να υποκύψει σε όλα τα αιτήματα του, του παρείχε επιπλέον έναν στρατό 1000 αντρών για τις ανάγκες τουστη Ναβάρρα. [17]Η ασθένεια του Καρόλου τον ανάγκασε ναμην παραβρεθεί στις διαπραγματεύσεις μετην αριστοκρατία, ο δελφίνος βρήκε την ευκαιρία να δραπετεύσει και προετοίμασε στρατό γιανα επιτεθεί εναντίον του Καρόλου καιτων επαναστατών.
Τις επόμενες μέρες η περιοχή γύρω από το Παρίσι λεηλατήθηκε τόσο από τις δυνάμεις του Καρόλου όσο και από τις δυνάμεις του δελφίνου. Τις τελευταίες μέρες του Μαΐου ξέσπασε στα βόρεια του Παρισιού η επανάσταση των αγροτών της Ζακερί που ήταν έντονα δυσαρεστημένοι από τη συμπεριφορά της αριστοκρατίας απέναντι τους. Ο Ετιέν Μαρσάλ τρομοκρατημένος γνώριζε ότι δεν μπορούσε να ζητήσει βοήθεια από τον δελφίνο γι'αυτό κάλεσε τον Κάρολο της Ναβάρρας να καταπνίξει την αγροτική εξέγερση. Ο Κάρολος Β΄ ο οποίος όπως ήταν γνωστό δεν ήταν ιδιαίτερα φιλικός με τους αγρότες ανταποκρίθηκε θετικά, συνέτριψε τους αγρότες στη μάχη του Μελλό στις 10 Ιουνίου 1358 και αποκεφάλισε τους αρχηγούς του κινήματος. Στη συνέχεια επέστρεψε στο Παρίσι και ζήτησε από τους κατοίκους νατον εκλέξουν διοικητή της πόλης. [18]Η πράξη αυτή έφερε στον Κάρολο την υποστήριξη των περισσότερων από τους αριστοκράτες των Παρισίων οι οποίοι τον είχαν υποστηρίξει στην επανάσταση των αγροτών της Ζακερί αλλά άρχισαν νατον εγκαταλείπουν για χάρη του δελφίνου όταν ο Κάρολος κάλεσε Άγγλους μισθοφόρους στην πόλη.
Ο Κάρολος σύντομα κατάλαβε ότι υστερούσε σημαντικά σε δυνάμεις από τον δελφίνο που ξεκίνησε διαπραγματεύσεις μαζί του, ο δελφίνος του πρότεινε νατου προσφέρει γηκαι χρήματα αν καταφέρει να αναγκάσει τους Παριζιάνους να παραδοθούν. Σκληρά αντι-Αγγλικά κινήματα ξέσπασαν στην πόλη αλλά ο Ετιέν Μαρσάλ αναγκάστηκε από το πλήθος να οδηγηθεί σε πόλεμο εναντίον των φρουρών στα βόρεια της πόλης, στα δάση κοντά στη γέφυρα τουΣαιν-Κλούντ έπεσαν στην παγίδα των Άγγλων όπου 600 Παριζιάνοι σκοτώθηκαν. [19]
Ύστερα από το περιστατικό αυτό ο Κάρολος αποφάσισε να εγκαταλείψει την πόλη καινα αφήσει τους οπαδούς τουστην τύχη τους, ο Ετιέν Μαρσέλ δολοφονήθηκε καιο δελφίνος απέκτησε τον πλήρη έλεγχο της πόλης των Παρισίων. Στη συνέχεια έστειλε μήνυμα στον Εδουάρδο Γ΄ ζητώντας τουνα επιτεθεί στη Γαλλία μετη δική του βοήθεια καιστη συνέχεια να μοιράσουν τη χώρα σταδυο, νατον αναγνωρίσει βασιλιά της Γαλλίας καινατου δώσει φόρο υποτέλειας γιατη Νορμανδία, την Πικαρδία, την Καμπανία καιτοΜπρι. [20]Ο Άγγλος βασιλιάς όμως πουδεντου είχε καμιά εμπιστοσύνη τον αγνόησε, αποφάσισε να προχωρήσει σε νέα συνθήκη μετον Ιωάννη τον Αγαθό που ήταν ακόμα αιχμάλωτος του. Συμφώνησαν να απελευθερώσει τον Ιωάννη έναντι μεγάλου χρηματικού ποσού, νατον αφήσει να επιστρέψει στο Παρίσι αλλά νατου παραχωρήσει και ένα μεγάλο τμήμα Γαλλικών εδαφών μαζί με αυτά του Καρόλου της Ναβάρρας. Ο Κάρολος Β΄ άρχισε να ανησυχεί έντονα ότι ο Εδουάρδος καιο Ιωάννης θατου επιτεθούν ταυτόχρονα.[21]
Το Γαλλικό Κοινοβούλιο ωστόσο απέρριψε την υποτακτική συνθήκη που ήταν έτοιμος να υπογράψει ο βασιλιάς προτείνοντας στον δελφίνο να πολεμήσει ανοιχτά εναντίον του Εδουάρδου Γ΄, ο Άγγλος βασιλιάς έχασε την υπομονή τουκαι αποφάσισε να επιτεθεί στη Γαλλία. Ο Κάρολος Β΄ βλέποντας τον κίνδυνο μετά τη νέα απόφαση για επίθεση του Εδουάρδου αποφάσισε επειγόντως να συμφιλιωθεί μετον δελφίνο. Οιδυο άντρες συναντήθηκαν στις 19 Αυγούστου 1359 κοντά στο Ποντουάζ, ο Κάρολος παραιτήθηκε από όλες τις απαιτήσεις που είχε πριν αρχίσουν οι εχθροπραξίες αλλά είναι αβέβαιο αντο έκανε από Γαλλικό πατριωτισμό ή γιανα κερδίσει χρόνο ανασυγκροτώντας τις δυνάμεις του. [22]
Μετά την αποτυχία της επίθεσης του Εδουάρδου Γ΄ τον χειμώνα του 1359-1360 μια νέα συνθήκη υπεγράφη στο Μπρετινί-συρ-Ορζ ανάμεσα στον Εδουάρδο Γ΄ καιτον Ιωάννη Β΄, ο Ιωάννης ο Αγαθός ταυτόχρονα υπέγραψε νέα ξεχωριστή συνθήκη μετον Κάρολο της Ναβάρρας. Στη συνθήκη αυτή τόνιζε ο Γάλλος βασιλιάς ότι έδινε συγχώρηση στον Κάρολο για οτιδήποτε προκάλεσε εναντίον της πατρίδας του, 300 από τους πιο στενούς οπαδούς του δέχτηκαν βασιλική συγχώρεση, σε αντάλλαγμα ο Κάρολος της Ναβάρρας υποσχέθηκε να υποστηρίξει στρατιωτικά τη Γαλλία σε οποιαδήποτε Αγγλική επίθεση [23]
Μετά τον πρόωρο θάνατο του δεύτερου ξαδέλφου τουΦιλίππου του Ρούβρ (1361) ο Κάρολος Β΄ ζήτησε το δουκάτο της Βουργουνδίας λόγω πρωτογένειας επειδή ήταν εγγονός της Μαργαρίτας της Βουργουνδίας, μεγαλύτερης κόρης τουΡοβέρτου Β΄ της Βουργουνδίας.Ο Ιωάννης ο Αγαθός ωστόσο που ήταν γιος της Ιωάννας της Βουργουνδίας δεύτερης κόρης του Ροβέρτου Β΄ έκανε κατάσχεση του δουκάτου για λογαριασμό του Γαλλικού στέμματος καιτο παραχώρησε στον μικρότερο γιοτουΦίλιππο τον Τολμηρό.
Αν γινόταν ο Κάρολος δούκας της Βουργουνδίας θα μπορούσε να έχει ισχυρή θέση στην κεντρική πολιτική σκηνή της Γαλλίας, η απόρριψη τον πίκρανε αρκετά και στράφηκε ξανά κατά του βασιλιά. Ύστερα από μια αποτυχημένη απόπειρα να διεκδικήσει τα δικαιώματα τουστο δουκάτο της Βουργουνδίας από τον πάπα επέστρεψε στη Ναβάρρα τον Νοέμβριο του 1361 με σκοπό νέα σχέδια εναντίον του βασιλιά. Τον Μάιο του 1362 ένα σχέδιο υποστηρικτών τουστηΝορμανδία απέτυχε πλήρως, την επόμενη χρονιά σχεδίασε ένα φιλόδοξο πλάνο με ένα στόλο στη Νορμανδία και ένα στρατό στηΒουργουνδία υπό τη διοίκηση του αδελφού του Λουδοβίκου ώστε να απειλήσει τον Γάλλο βασιλιά από δυο σημεία. Τον Ιανουάριο 1364 ο Κάρολος συνάντησε τονΕδουάρδο τον μαύρο πρίγκιπα προκειμένου να διαπραγματευτεί μαζί τουτη διάβαση του στρατού του μέσω της Αγγλοκρατούμενης Ακουιτανίας. Ο μαύρος πρίγκηπας συμφώνησε λόγω της μεγάλης φιλίας που είχε μετον Ιωάννη Γ΄ του Γκρέιλι τον διοικητή του στρατού τουο οποίος είχε αρραβωνιαστεί καιτην αδελφή του Καρόλου.[24]Ο Ιωάννης ο Αγαθός επέστρεψε στην Αγγλία γιανα διαπραγματευτεί μετον Εδουάρδο Γ΄ αφήνοντας την άμυνα της Γαλλίας στα χέρια του δελφίνου. Βασιλικός στρατός στη Νορμανδία πολιορκούσε τη Ρολλεμπουά υπό τη διοίκηση του κόμητος της Οσέρ αλλά πραγματικός στρατάρχης ήταν ο Μπέρτραντ του Γκέσλιν, κυρίευσε πολλά κάστρα του Καρόλου πρινο Κάπταλ ντε Μπας φτάσει στη Νορμανδία. Όταν έφτασαν οι δυνάμεις του Καρόλου συγκεντρώθηκαν γύρω από το Εβρέ που βρισκόταν ακόμα στα χέρια τουκαι επιτέθηκαν στις βασιλικές δυνάμεις από τα ανατολικά. Οι δυνάμεις του Καρόλου ηττήθηκαν στη μάχη του Κοκερέλ στις 16 Μαΐου 1364 από τον Γκεσλίν εντω μεταξύ πέθανε στην Αγγλία ο Ιωάννης ο Αγαθός. Τα νέα γιατη νίκη στο Κοκερέλ έφτασαν στον δελφίνο ο οποίος στις 18 Μαΐου 1364 στέφθηκε βασιλιάς στο Ρενς ως Κάρολος Ε΄ της Γαλλίας.[25] Μετά τη στέψη του επικύρωσε αμέσως τη θέση του μικρότερου αδελφού του Φιλίππου ως δούκα της Βουργουνδίας.
Ο Κάρολος της Ναβάρρας δεν πτοήθηκε από την ήττα του, τον Αύγουστο του 1364 σχεδίαζε να πολεμήσει ξανά στη Νορμανδία, με έναν μικρό στρατό υπό την ηγεσία του Ροντρίγκο ντε Ουρίζ εξέπλευσε από το Μπαγιόν στοΣερμπούρ-Οκτβίλ. Ο αδελφός του Καρόλου Λουδοβίκος βάδισε με έναν άλλο μισθοφορικό στρατό από τηνΚαταλανική Εταιρείακαιτον τυχοδιώκτη Σενγκουίν ντε Μπάντεφολ, μέσω των περιοχών του Μαύρου πρίγκηπα στηνΑκουιτανία κατόρθωσε να αποφύγει τον βασιλικό στρατό, έφτασε στη Νορμανδία στις 23 Σεπτεμβρίου. Ακούγοντας τα νέα γιατην κατάρρευση της Βρετάνης λόγω του εμφύλιου πολέμου μετά τη μάχη τουτου Αουράι στις 29 Σεπτεμβρίου ο Λουδοβίκος προτίμησε αντί να επιτεθεί στηΒουργουνδίανα κάνει ανακατάληψη της Κοτεντίν από τον Κάρολο. Ο Σενγκουίν ντε Μπάντεφολ κυρίευσε την πόλη της Ανς στα σύνορα μετη Βουργουνδία καιτη χρησιμοποίησε σαν στρατιωτική βάση για τις επόμενες επιδρομές του. Ο Κάρολος πρόσφερε τεράστια ποσά στον Βερνάρδο-Αίζ, λόρδο του Αλμπρέ γιανα αναλάβει την διοίκηση του στρατού του αλλά σύντομα κατάλαβε ότι ήταν ανίσχυρος να συνεχίσει τον πόλεμο μετον βασιλιά της Γαλλίας και αποφάσισε να κλείσει ειρήνη. Τον Μάιο του 1365 σε συνθήκη στην Παμπλόνα συμφώνησε να δοθεί γενική αμνηστία στους οπαδούς τουκαινα αφήσει να επιστρέψουν οι αιχμάλωτοι στις οικογένειες τους χωρίς λύτρα. Επετράπη στον Κάρολο να κρατήσει τις κατακτήσεις που έκανε το 1364 εκτός από την ακροπολη της Μεουλάν που καταστράφηκε εκ θεμελίων, σε αντάλλαγμα δόθηκε στον Κάρολο ηΜονπελιέ, τη Βουργουνδία μπορούσε να διεκδικήσει μόνο υπό τη διαιτησία του πάπα. [26] Ήταν ένα άδοξο τέλος γιατον Κάρολο μετά από 15 χρόνια σκληρών πολέμων προκειμένου να κυριαρχήσει στη Γαλλία.
Στα τέλη του 1365 ο Σενγκουίν ντε Μπάντεφολ επισκέφτηκε τον βασιλιά της Ναβάρρας με αίτημα νατου δώσει τα τεράστια ποσά πουτου είχε υποσχεθεί, ο Κάρολος δεν έμεινε καθόλου ευχαριστημένος όταν τον είδε καιτον δηλητηρίασε με ένα κρυσταλλωμένο αχλάδι.[27]Ο τερματισμός του πολέμου μετη Γαλλία άφησε τεράστιο αριθμό στρατιωτών χωρίς ασχολία γι'αυτό περιπλέχτηκε στους πολέμους της Καστίλης και της Αραγωνίας οι οποίες ήταν γειτονικές περιοχές μετη Ναβάρρα. Ο Κάρολος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την κατάσταση γιανα πραγματοποιήσει συμμαχία καιμε τις δύο πλευρές αφήνοντας τη Ναβάρρα έξω από τις διαμάχες τους. Επίσημα ήταν σύμμαχος μετονΠέτρο της Καστίλης αλλά στα τέλη του 1365 έκανε μυστική συμφωνία μετονΠέτρο Δ΄ της Αραγωνίαςνα επιτρέψει στον στρατό τουο οποίος ηγείτο υποτον Βερτράνδο του Γκεσλίν καιτον Ούγο Καλβελέι να επιτεθεί στην Καστίλλη μέσω της Ναβάρρας γιανα εκθρονίσουν τον Πέτρο καινατον αντικαταστήσουν μετον ετεροθαλή αδελφό τουΕρρίκο. Προσπάθησε να αφήσει τα εδάφη τουστη Ναβάρρα ανέγγιχτα αλλά δεν κατάφερε νατο κάνει καιστο τέλος αναγκάστηκε να πληρώσει ένα τεράστιο ποσό στους επιδρομείς γιανα γλυτώσει τις λεηλασίες.
Μετά την ανατροπή του από τον Ερρίκο ο Πέτρος κατέφυγε στην αυλή του Μαύρου πρίγκιπα στην Ακουιτανία όπου άρχισαν να σχεδιάζουν την επιστροφή του στέλνοντας έναν στρατό μέσω των Πυρηναίων. Τον Ιούλιο του 1366 ο Κάρολος πήγε στηνΜπορντό προκειμένου να συναντήσει τον Πέτρο καιτον μαύρο πρίγκιπα, τους υποσχέθηκε ότι θα τους επιτρέψει να περάσουν μέσω της Ναβάρρας, σε αντάλλαγμα θα δεχτεί τηνΓκιπούθκοα, την Αλάβα όπως και πολλά άλλα κάστρα και χρήματα. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου συνάντησε τον Ερρίκο στα σύνορα της Ναβάρρας καιτου υποσχέθηκε ότι θα κρατήσει κλειστά τα σύνορα της Ναβάρρας γιατον Πέτρο καιτον μαύρο πρίγκιπα, σε αντάλλαγμα θα λάβει τοΛογρόνιοκαι πολλά χρήματα. Ο μαύρος πρίγκιπας όταν το άκουσε αποφάσισε να επιτεθεί στη Ναβάρρα γιανα εξαναγκάσει τον Κάρολο να δεχτεί τη μεταξύ τους συμφωνία, ο Κάρολος αρνήθηκε οποιαδήποτε συνάντηση μετον Ερρίκο και δήλωσε στον μαύρο πρίγκιπα ότι τα σύνορα του ήταν ανοιχτά και ότι θα ενωθεί μαζί του. Ο Κάρολος προσπάθησε να αποφύγει τη συμμετοχή του, ο μαύρος πρίγκιπας τον συνέλαβε καιτον κράτησε αιχμάλωτο μέχρι τη λήξη του πολέμου μετην Καστίλλη. Τα καμώματα που Καρόλου τον έκαναν περίγελο σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρώπη. [28]
Μετην έκρηξη νέου πολέμου ανάμεσα στη Γαλλία καιτην Αγγλία (1369) ο Κάρολος εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία να αυξήσει την εξουσία τουστη Γαλλία. Συνάντησε τονΙωάννη Δ' της ΒρετάνηςστηΝαντκαι συμφώνησε μαζί τουτην αλληλουποστήριξη σε περίπτωση που ένας από τους δυο δεχόταν επίθεση από τη Γαλλία, με έδρα το Σερμπούρ έστειλε απεσταλμένους στον Κάρολο Ε' της Γαλλίας καιστον Εδουάρδο Γ' της Αγγλίας. Δέχτηκε να προσφέρει τη βοήθεια τουστον Γάλλο βασιλιά αντου προσφέρει τη Νορμανδία, αναγνωρίσει τα δικαιώματα τουστη Βουργουνδία καιτου προσφέρει την ηγεσία του Μοντπελιέ. Στον Άγγλο βασιλιά πρόσφερε συμμαχία αλλά στην πραγματικότητα δεν ήθελε τους Άγγλους στα εδάφη του, τους χρησιμοποιούσε μόνο σαν απειλή απέναντι στον Κάρολο Ε. [29]Ο Κάρολος Ε' απέρριψε όλες τις προτάσεις του, ο Εδουάρδος Γ' έστειλε στρατιωτική δύναμη στονΣηκουάνατον Ιούλιο του 1370 υπό την ηγεσία του Ροβέρτου Κνολκαι κάλεσε τον Κάρολο της Ναβάρρας να έρθει προσωπικά ο ίδιος στην Αγγλία γιανατον συναντήσει. Ο Κάρολος της Ναβάρρας συνάντησε μυστικά τον Εδουάρδο Γ' της Αγγλίας στα ανάκτορα του Κλαρεντόν αλλά οι εγγυήσεις που έδωσε ήταν πού λίγες. [30]Ο Κάρολος της Ναβάρρας συνέχισε ωστόσο να διαπραγματεύεται μετον Κάρολο Ε' της Γαλλίας ο οποίος φοβόταν την παγίδα στα βόρεια της Γαλλίας μετον στρατό του Ροβέρτου Κνολπου είχε στείλει ο Εδουάρδος. Η συνθήκη πουτου έστειλε τελικά ο Εδουάρδος Γ' στις 2 Δεκεμβρίου 1370 ήταν ένα νεκρό γράμμα λίγες μέρες μετά την απρόσμενη ήττα του Αγγλικού στρατού τουΚνολστη μάχη του Πόντβαλλεν, ο Κάρολος της Ναβάρρας κατάλαβε ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή από τονα δώσει φόρο υποτέλειας στον Κάρολο Ε' της Γαλλίας.
Επέστρεψε στη Ναβάρρα στις αρχές του 1372, στη συνέχεια αποπειράθηκε δυο φορές να δηλητηριάσει τον Γάλλο βασιλιά συμμετέχοντας σε κινήματα εναντίον του.[31]Στη συνέχεια προχώρησε σε διαπραγματεύσεις μετονΙωάννη της Γάνδηςο οποίος είχε στόχο να γίνει βασιλιάς της Ναβάρρας μετά τον γάμο τουμετην κόρη του Πέτρου της Καστίλης Κωνσταντία της Καστίλης, δούκισσα του Λάνκαστερ. Ο Ερρίκος ωστόσο κατόρθωσε να νικήσει το 1373 τους Πορτογάλους που ήταν σύμμαχοι των Άγγλων πιέζοντας ταυτόχρονα τον Κάρολο της Ναβάρρας να κλείσει τον δρόμο σε οποιαδήποτε διέλευση του Ιωάννη της Γάνδης.[32]Ο Κάρολος ωστόσο συνάντησε τον Ιωάννη της Γάνδης τον Μάρτιο του 1374 και συμφώνησε μετον Ιωάννη νατου επιτρέψει να χρησιμοποιήσει σαν βάση τουτην Καστίλη γιανα επιτεθεί στη Ναβάρρα υπό την προϋπόθεση να ανακτήσει τις πόλεις τουπου είχαν κατακτηθεί από τον Ερρίκο. Η ξαφνική απόφαση του Ιωάννη της Γάνδης να επιστρέψει στην Αγγλία θεωρήθηκε από τον Κάρολο Β' προδοσία, γι'αυτό συμφώνησε να παντρέψει τον μεγαλύτερο γιοκι διάδοχο του Κάρολο Γ' της Ναβάρρας τον Μάιο του 1375 μετην κόρη του Ερρίκου Ελεονώρα. [33]
Μετον θάνατο του Εδουάρδου Γ' (1377) πρότεινε στους Άγγλους να επιστρέψει στη Νορμανδία καινα θέσει όλα τα λιμάνια καιτα κάστρα της περιοχής στην υπηρεσία των Άγγλων, πρότεινε να πραγματοποιήσουν κοινή επίθεση στη Γαλλία καιτον γάμο της κόρης τουμετον νέο Άγγλο βασιλιά Ριχάρδο Β'.[34]Η απειλή επίθεσης από την Καστίλη πίεσε τον Κάρολο να παραμείνει στη Ναβάρρα, έστειλε στη Νορμανδία τον μεγαλύτερο γιοτουμε πολλούς αυλικούς καιτον καγκελάριο τουΖακντε Ρουέ γιανα προετοιμάσει τα κάστρα τουνα δεχτούν τους Άγγλους και έναν αυλικό με εντολή να δηλητηριάσει τον βασιλιά της Γαλλίας.[35]Οι Άγγλοι του έστειλαν ενισχύσεις γιανα πολεμήσει στην Καστίλη αλλά τον Μάρτιο του 1378 τα σχέδια του αποκαλύφθηκαν. Στον δρόμο τους γιατη Νορμανδία η αποστολή των Ναβαρραίων συνελήφθη στο Νεμούρ, στις αποσκευές τους βρέθηκε ολόκληρη η παράνομη αλληλογραφία τους με τους Άγγλους όπως καιοι ομολογίες τουΖακντε Ρουέ, ο Κάρολος Ε' έστειλε στρατό να κυριεύσει όλες τις κτήσεις των Ναβαρραίων στη Νορμανδία (Απρίλιος - Ιούνιος 1378). ΤοΣερμπούρ-Οκτβίλ είχε μείνει μονάχα στη κατοχή του Καρόλου, έστειλε γράμμα στους Άγγλους ζητώντας τους ενισχύσεις γιανατο κρατήσει αντί γι'αυτό οι Άγγλοι το κατέλαβαν γιατον εαυτό τους. Ο γιος του Καρόλου Λουδοβίκος παραδόθηκε στον Γάλλο βασιλιά και έγινε προστατευόμενος του δούκα της Βουργουνδίας, ο Ζάκ ντε Ρουέ καιοι υπόλοιποι Ναβαρραίοι ευγενείς εκτελέσθηκαν.[36]
Το καλοκαίρι του 1378 ο στρατός της Καστίλλης υπό τονΙωάννη Α΄ της Καστίλης επιτέθηκε στη Ναβάρρα καιτη λεηλάτησε. Ο Κάρολος Β' οπισθοχώρησε και πήγε στην Μπορντό να ζητήσει βοήθεια από τονΣερΤζων Νεβίλ τον διοικητή της Γασκώνης, του έδωσε μια μικρή στρατιωτική βοήθεια υπό τον ευγενή Σερ Τόμας Τριβέ αλλά οι Άγγλοι πέτυχαν ελάχιστα πράγματα. ΟΕρρίκος Β΄ της Καστίλης ανήγγειλε ότι ο γιος τουθα πραγματοποιήσει την άνοιξη νέα επίθεση στη Ναβάρρα καιο Κάρολος δεν είχε άλλη επιλογή από τονα ζητήσει ειρήνη καινα παραδοθεί. Στις 31 Μαρτίου 1379 μετη Συνθήκη της Βρυώνης συμφώνησε να συμμαχήσει μετη Γαλλία καιτην Καστίλη εναντίον των Άγγλων, παρέδωσε 20 κάστρα στη νότια Ναβάρρα μαζί μετην πόλη της Τουδέλας στους Καστιλιάνους.[37]Η σκανδαλώδης πολιτική καριέρα του Καρόλου είχε έρθει στο τέλος της, ήταν πλέον ανίσχυρος και ταπεινωμένος, παρέμεινε τυπικά βασιλιάς της Ναβάρρας αλλά χωρίς καμιά εξουσία.
Ο Κάρολος Β' της Ναβάρρας πέθανε σε ηλικία 54 ετών με έναν φρικτό τρόπο όπως περιγράφεται σε πολλά χειρόγραφα. [38]
Είχε πάθει αποσύνθεση των άκρων του, συμβουλεύτηκε τον γιατρό τουπουτου είπε να τυλίξει όλο το σώμα τουμε ένα λινό ύφασμα εμποτισμένο με κονιάκ. Μια υπηρέτρια κλήθηκε να ράψει το ύφασμα, σε κάποια στιγμή γιανα κλείσει τη ραφή χρησιμοποίησε κερί με αποτέλεσμα το ύφασμα να πάρει φωτιά καιο Κάρολος κάηκε ζωντανός.
Barbara Tuchman;A Distant Mirror, 1978, Alfred A Knopf Ltd
González Olle, Fernando (1987). "Reconocimiento del Romance Navarro bajo Carlos II (1350)". Príncipe de Viana. Gobierno de Navarra; Institución Príncipe de Viana. 1 (182).
John E. Morby, "The Sobriquets of Medieval European Princes", Canadian Journal of History, 13:1 (1978)
Jonathan Sumption, Trial by Fire: The Hundred Years' War II (London: Faber & Faber, 1999)