* Οι συμμετοχές καιταγκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο γιατα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).
ΟΜανουέλ Φρανσίσκο ντος Σάντος (Manoel Francisco dos Santos), γνωστός ως Γκαρίντσα (Garrincha, ορθή προφορά: Γκαρίνσα, 28 Οκτωβρίου 1933 – 20 Ιανουαρίου 1983) ήταν Βραζιλιάνος διεθνής ποδοσφαιριστήςπου κατέκτησε δύο Παγκόσμια ΚύπελλαμετηνΕθνική Βραζιλίας, το 1958 και το 1962, ενώ το 1962 ήταν πρώτος σκόρερ και αναδείχθηκε πολυτιμότερος παίκτης της διοργάνωσης. Αγωνιζόταν ως δεξιός ακραίος επιθετικός και θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών.[1][2][3][4] Στις εκλογές της IFFHS ψηφίστηκε όγδοος καλύτερος παίκτης γιατον 20ό αιώνα.[5]
Αγωνίστηκε σε όλη (σχεδόν) την καριέρα τουστη Βραζιλία, τα περισσότερα χρόνια μετηνΜποταφόγκο, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες των ευρωπαϊκών συλλόγων νατον εντάξουν στο δυναμικό τους. Με χαρακτηριστικό του τρόπου παιχνιδιού του τις ικανότητες στοντριμπλάρισμα γνώρισε διαχρονική καταξίωση, θεωρούμενος ως ο δεύτερος καλύτερος Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών μετά τονΠελέ.[6][7][8][9][10]Το2011 ήταν ένα από τα 15 πρώτα μέλη που εισήχθησαν στην Αίθουσα Φήμης του Ποδοσφαίρου (Salón de la Fama del Fútbol) στην Πατσούκα, της πολιτείας ΙδάλγοτουΜεξικού.[11][12]
Ο Γκαρίντσα, κατά κόσμον Μανουέλ Φρανσίσκο ντος Σάντος, (από τους φιλάθλους στη Βραζιλία αναφέρεται συχνά και ως Μανέ - υποκοριστικό του Μανουέλ - ή Μανέ Γκαρίντσα, όνομα που δόθηκε καιστο Εθνικό Στάδιο της Μπραζίλια) γεννήθηκε στο Πάου Γκράντε στις 28 Οκτωβρίου του 1933, με παραμόρφωση στη σπονδυλική στήλη καιτη λεκάνη, εξαιτίας της οποίας το δεξί του πόδι ήταν κοντύτερο κατά περίπου έξι εκατοστά από το άλλο.[13][14] Μάλιστα, ορισμένες εκτιμήσεις γιατρών στην αρχή της ζωής του προέβλεπαν δυσκολία ακόμα καινα μπορέσει να περπατήσει.[15]Η μητέρα του ήταν μουλάτα καιο πατέρας τουΙνδός.[16] Σχολείο πήγε μέχρι τη δεύτερη τάξη του δημοτικού.[17] Ως έφηβος δεν είχε κανένα ενδιαφέρον να γίνει ποδοσφαιριστής, παρά το γεγονός ότι εντυπωσίασε τους συναδέλφους τουμε τις δεξιότητές τουστο τοπικό εργοστάσιο παραγωγής υφασμάτων, όπου άρχισε να εργάζεται όταν ήταν 14 ετών γιανα βοηθήσει τα οικονομικά της πολυμελούς οικογένειας,[18]Η οποία τον Ιούνιο του 1949 έχασε τη μητέρα του, ενώ πατέρας τουμε ήταν εθισμένος στο αλκοόλ.[19]Στα 16 του ήταν βασικό μέλος της ομάδας του εργοστασίου και ήδη αναγνωρίζονταν ως ένα από τα περισσότερο υποσχόμενα ταλέντα της περιοχής.[20]
Το σωματικό μειονέκτημα κατάφερε νατο μετατρέψει σε ποδοσφαιρικό πλεονέκτημα, αφού ντρίμπλαρε «σαντο διάολο», όπως αναφέρεται. Χάρις κυρίως στο ταλέντο και λιγότερο στην επιμονή του, έγινε παίκτης παγκόσμιας κλάσης. Γνωστός και ως «άγγελος με λυγισμένα πόδια» καιμε απρόβλεπτους ελιγμούς βασικό στοιχείο στον τρόπο παιχνιδιού του, θεωρείται ότι οι κορυφαίες ικανότητές του οφείλονταν σε αυτή τη σωματική του ατέλεια.[13][21][22]
Παρόλα τα προσόντα του, δυσκολεύτηκε ναβρει επαγγελματική ποδοσφαιρική ομάδα να παίξει μπάλα, διότι καμιά ομάδα δεν εμπιστευόταν ένα προβληματικό ποδοσφαιριστή. Ο ίδιος δεν ενδιαφέρονταν να αγωνιστεί σε επαγγελματικό επίπεδο, καθώς θεωρούσε το άθλημα περισσότερο ως διασκέδαση.[23][24]Το 1950 θέλησε να δοκιμαστεί από τηΒάσκο ντα Γκάμα, αλλά πηγαίνοντας στο σύλλογο δεν πήρε μαζί τουτα ποδοσφαιρικά του παπούτσια νομίζοντας ότι κάποιος θατου έδινε ένα ζευγάρι. Αυτό ήταν αρκετό γιατην αποτυχία του.[25]
Εντοπίστηκε από έναν πρώην παίκτη της Μποταφόγκο κατά τη διάρκεια ενός εργοστασιακού τουρνουά και χρειάστηκε χρόνος πριν αποφασίσει να πάει στο Ρίο γιανα δοκιμαστεί στο σύλλογο το 1953. Στην πρώτη δοκιμή, στις 10 Ιουνίου, εντυπωσίασε με τις προσπάθειές του απέναντι στονΝίλτον Σάντος, κορυφαίο αμυντικό της ομάδας την εποχή εκείνη. Έτσι, ξεκίνησε να παίζει επαγγελματικά σχετικά μεγάλος, σε ηλικία 19 ετών στη Μποταφόγκο υπογράφοντας ένα ιδιαίτερα χαμηλόμισθο συμβόλαιο.[25][26] Ήταν κατά τη διάρκεια της νεανικής πορείας τουπου απέκτησε το προσωνύμιο Γκαρίντσα (από το όνομα ενός μικρού τοπικού καφέ πουλιού με μαύρες ραβδώσεις στην πλάτη που προτιμά να πεθάνει παρά να πιαστεί) που έδωσε η αδελφή του Ρόζα λόγω του βαδίσματός του, της ζωντάνιας τουκαιτου χαρακτήρα του.[27][28] Όταν άρχισε να παίζει ποδόσφαιρο, το υποκοριστικό αναφερόταν στο τρόπο που έτρεχε, παρόμοια με αυτή ενός πουλιού που χοροπηδάει. Είχε επίσης το παρατσούκλι από τους συγγενείς του «Μανέ», επειδή έχει πολύ πυκνά μαλλιά (κυριολεκτικά στα πορτογαλικά σημαίνει «χαίτη»).[19]
Ο Γκαρίντσα σημείωσε τρία τέρματα στο πρώτο του παιχνίδι μετην ομάδα με αντίπαλο τη Μπονσουσέσο (6–3), και γοήτευσε γρήγορα τους υποστηρικτές τουμε τις κουνιστές ντρίμπλες του, δικαιολογώντας το ψευδώνυμό του.[26][27]Ο τρόπος παιχνιδιού του ήταν πολύ γρήγορος, μετο πρώτο του βήμα συχνά διστακτικό αλλά πάντα απρόβλεπτος στη συνέχεια, μετον απόλυτο έλεγχο της μπάλας σαννα είναι σχεδόν κολλημένη στα πόδια του.[29]Οι εντυπωσιακές του εμφανίσεις τον οδήγησαν το 1955 να κάνει το ντεμπούτο τουστην εθνική ομάδα.[30]Το1957, με 20 γκολ σε 26 αγώνες, συνέβαλε σημαντικά στην κατάκτηση του τίτλο της ομάδας τουστο πρωτάθλημα Καριόκα, ενώ ο ίδιος ήταν δεύτερος σκόρερ του πρωταθλήματος. Εντυπωσιακή ήταν η εμφάνισή τουστον αγώνα μετηΦλουμινένσε (6–2) στις 22 Δεκεμβρίου 1957, όπου σημείωσε ένα γκολκαι έδωσε δύο ασίστ, σε αναμέτρηση που έκρινε τον τίτλο υπέρ της ομάδας του. Οι ντρίμπλες τουκαιη χαμηλή προέλευσή τουτον έκαναν γρήγορα δημοφιλή και αγαπητό από όλους.[19][31]
Την ίδια σεζόν, σε αγώνα μετηΡίβερ Πλέιτ στις 20 Φεβρουαρίου, οι θεατές εντυπωσιάστηκαν τόσο πολύ από το παιχνίδι τουπου αντιδρούσαν σε κάθε του ενέργεια μετην κραυγή «Όλε!», που σύντομα έγινε ένα από τα σύμβολα του ποδοσφαίρου στη Λατινική Αμερική και μετέπειτα σε όλο τον κόσμο μετα μέσα ενημέρωσης να μεταφέρουν το γεγονός. Ο αμυντικός της Ρίβερ Πλέιτ Φεντερίκο Βάιρο ταλαιπωρήθηκε υπερβολικά από τις απανωτές ντρίμπλες του Βραζιλιάνοι και αντικαταστάθηκε στον αγώνα.[32][33]Ο προπονητής της ομάδας, Ζοάο Σαλντάνια (μετέπειτα και της Εθνικής Βραζιλίας), άφησε το Γκαρίντσα σε απόλυτα ελευθερία κινήσεων, ζητώντας από τους υπόλοιπους παίκτες ναμην παρεμβαίνουν στα πλάγια του, αλλά να περιμένουν ασίστ. Μετά την οδηγία αυτή, ο αριθμός τους τριπλασιάστηκε. Απλός, πρόθυμος να ψυχαγωγήσει το κοινό, απέκτησε το ψευδώνυμο «η χαρά του λαού» (πορτογαλικά: Alegria do Povo).[34][35]
Η Μποταφόγκο σταδιακά ενδυναμώνει και έγινε ένας από τους καλύτερους συλλόγους της εποχής μαζί μετηΣάντοςτουΠελέ.[36]Η φήμη του γιγαντώνεται και συμμετέχει σε πολυάριθμους φιλικούς αγώνες σε όλο τον κόσμο, όπως η νίκη στο διεθνές τουρνουά στηνΚολομβίατο1960. Ο Γκαρίντσα ήταν στην κορυφή της καριέρας του: είναι σε θέση να ντριμπλάρει τους αντιπάλους τουμε ευκολία και αθροίζει τέρματα. Ο σύλλογός του κέρδισε το πρωτάθλημα Καριόκα στα τέλη του1961, το πρωτάθλημα του Ρίο-Σάο Πάολο στις αρχές του1962 απέναντι στη Σάντος, καιτην αντίστοιχη διοργάνωση, προάγγελος του πρωταθλήματος της Βραζιλίας, αφού το έχασε ελάχιστα την προηγούμενη χρονιά. Μεγάλοι ευρωπαϊκοί σύλλογοι προσπάθησαν νατον αποκτήσουν, όπως ηΓιουβέντουςτο 1954, ηΡεάλ Μαδρίτηςτο 1959 και το 1963 και οι τρεις μεγαλύτερες ιταλικές ομάδες (Ίντερ, Μίλαν, Γιουβέντους) τον πολιορκούσαν, αλλά αυτός προτίμησε να παραμείνει στη χώρα του.[37][38][39]Το 1961 ήταν ο καλύτερος παίκτης στο Πρωτάθλημα Καριόκα καιμε ένα γκολστον καθοριστικό αγώνα στις 14 Δεκεμβρίου εναντίον της Φλουμινένσε, ξεκίνησε μια σειρά ρεκόρ 41 συνεχόμενων αγώνων χωρίς να χάσει ποτέ. Οι ντρίμπλες ήταν το μέσο έκφρασής του, ήταν εντελώς αδιάφορος γιατην τακτική, τους αντιπάλους ή ακόμα καιτοσκορ.[19] Όπως έγραψε καιοΕδουάρδο Γκαλεάνο: «Σε ολόκληρη την ιστορία του ποδοσφαίρου κανείς δεν έκανε περισσότερους ανθρώπους ευτυχισμένος. Όταν ήταν σε φόρμα, το γήπεδο γινόταν τσίρκο. Η μπάλα γινόταν ένα υπάκουο ζώο καιτο παιχνίδι έγινε πρόσκληση για πάρτι. Ο Γκαρίντσα θα προστάτευε το κατοικίδιό του, τη μπάλα και μαζί θα δημιουργούσαν μερικά υπέροχα κόλπα πουθα έκαναν τους θεατές να διασκεδάζουν. Θα πήγαινε πάνω στη μπάλα και αυτή θα αναπηδούσε πάνω του. Τότε θα κρυβόταν πριν ξεφύγει μόνο γιανατηβρεινα τρέχει μπροστά του. Κατά τη διάρκεια της προσπάθειας, οι διώκτες του συντρίβονται στις προσπάθειές τους νατον σταματήσουν».[40][41] Φαινόταν όμως σαννα παίζει γιατη διασκέδασή του τις περισσότερες φορές. Συχνά εμφανιζόταν στο σύλλογο χωρίς να γνωρίζει ποιος ήταν ο αγώνας. Δεν ήταν συνεπής στις προπονήσεις, συχνά απουσιάζοντας στην ιδιαίτερη πατρίδα του.[42]
Μετη Μποταφόγκο
Μετά την επιστροφή του από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962, όπου ο ίδιος λάμπει, εμφανίστηκε ως ζευγάρι μετην επιτυχημένης τραγουδίστριας Έλζα Σοάρες, ενώ ήταν ήδη παντρεμένος από την ηλικία των 19 ετών και πατέρας οκτώ κοριτσιών. Μητέρα έξι παιδιών, μεταξύ των οποίων δύο θνησιγενή, χήρα στα 21, η Σοάρες είχε την ευκαιρία ναβγει από τη φτώχεια. Ο Γκαρίντσα ξεχνούσε όλο καιπιο συχνά το δρόμο γιατο Πάου Γκράντε, και μετά, το 1963, εγκατέλειψε την οικογένειά τουγιανα εγκατασταθεί μετην Έλζα στοIlha do Governador, κοντά στο σπίτι του Νίλτον Σάντος. Η υπόθεση ήταν σκανδαλώδης, αλλά διαρκεί μέχρι το σημείο πουοι δύο παντρεύονται το 1966, απέκτησαν ένα γιοτο 1977 και παρέμειναν μαζί μέχρι το 1978.[39][43][44]Το 1963 η Ίντερ προσφέρει μια περιουσία στους ηγέτες της Μποταφόγκο καιστον Βραζιλιάνο, αλλά η προσφορά δεν πετυχαίνει.[45]Την επόμενη χρονιά ο Γκαρίντσα φτάνει στο απόγειο της απόδοσής του: σε διαμάχη μετην Μποταφόγκο πουδεν θέλει να αυξήσει τον μισθό του, απειλεί ναμην παίξει τον καθοριστικό αγώνα μετηΦλαμένγκο, αλλά μετά, πεπεισμένος από τους φίλους του, αγωνίστηκε και μπροστά σε σχεδόν 160.000 θεατές, λάμπει και σκοράρει δύο φορές στον τελικό, ενώ καιτο τρίτο γκολ προέκυψε από δική του προσπάθεια που οδήγησε σε αυτογκόλ της άμυνας της Φλαμένγκο (3–0). Την επόμενη μέρα η εφημερίδα O Globo απεικόνισε τη Μποταφόγκο στο εξώφυλλο ως αποτελούμενο από 11 Γκαρίντσα. Η ομάδα του κράτησε το στέμμα της πρωταθλήτριας στα τέλη του 1962, όπως καιτο προηγούμενο έτος.[19][39]Η Μποταφόγκο συνεχίζει να περιοδεύει και συγκεκριμένα κέρδισε το περίφημο τουρνουά τουΠαρισιούτο 1963. Έφτασε και στους ημιτελικούς τουΚόπα Λιμπερταδόρεςτο 1963, αλλά αυτή τη φορά έχασε από τηΣάντος. Ο Πελέ σκόραρε τέσσερα από τα πέντε γκολ της ομάδας τουσε αυτή τη διπλή αναμέτρηση.[46][47]
Τα πρώτα προβλήματα ήταν η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος που ξεκίνησε νατον ταλαιπωρεί, η αρχική του άρνηση να χειρουργηθεί υποχωρεί μετά από τρεις μήνες συντηρητικής αντιμετώπισης καιη εγχείρηση του 1963 τον αφήνει πίσω αγωνιστικά. Ο Γκαρίντσα άρχισε να βρίσκεται σεμια διαρκή αγωνιστική πτώση καιη δημοτικότητά του άρχισε να χάνεται. Ο αλκοολισμός του είναι επιζήμιος, συχνά τραυματίζει τον εαυτό τουκαιη ντρίμπλα τουδεν είναι πλέον τόσο εκρηκτική όσο πρινκαι γίνεται πιο αργός μετην αύξηση του βάρους του. Την επόμενη χρονιά, έχασε την αρχική του θέση καιτου επιβλήθηκε πρόστιμο κατά 50 % του μισθού του επειδή αρνήθηκε να περιοδεύσει στο εσωτερικό.[17] Παίζει όλο και λιγότερο (30 παιχνίδια μεταξύ 1963 και 1965). Κλείνοντας την καριέρα τουστη Μποταφόγκο, είχε σημειώσει 245 τέρματα σε 614 αγώνες,[15] από τα οποία 101 σε 325 επίσημους αγώνες.[48]
Υπέγραψε το1966στηνΚορίνθιανς, αλλά δεν παίζει πια. Ακολουθεί τη σύζυγό τουστηνΕυρώπη, κατά τη διάρκεια των περιηγήσεών τους και υπογράφει το1968μετον Κολομβιανό σύλλογο Ατλέτικο Τζούνιορ, γιατον οποίο έπαιξε μόνο ένα αγώνα. Επέστρεψε στο Ρίο και εντάχθηκε στη Φλαμένγκο, αλλά έπαιξε σε λίγες συναντήσεις. Ο ίδιος βρέθηκε χωρίς ομάδα το1970.[14]
Ολοκλήρωσε τη σταδιοδρομία τουστο σύλλογο της Ολαρίατο1972. Δόθηκε ένας αγώνας προς τιμή του (19 Δεκεμβρίου 1973), στοΣτάδιο Μαρακανά, μπροστά σε σχεδόν 131.000 θεατές γιατο ιωβηλαίο ανάμεσα σε επίλεκτη ομάδα της FIFA (επίσημος τίτλος FIFA World Stars) με τους παγκόσμιους πρωταθλητές της Βραζιλίας του 1970 (νίκη της δεύτερης με 2–1), μετο Μανέ στη φυσική του θέση, στη δεξιά πτέρυγα της επίθεσης.[27][49]Ο Γκαρίντσα αποχώρησε από το γήπεδο 30 λεπτά μετά το πρώτο ημίχρονο και έκανε έναν Ολυμπιακό γύρο μέσα σε έντονα χειροκρότήματα από το κοινό. Τα έσοδα του αγώνα δόθηκαν προς οικονομική ενίσχυση του ποδοσφαιριστή καθώς ο βίος τουτα τελευταία χρόνια τον είχε οδηγήσει σε οικονομικό αδιέξοδο.[50] Πάντα ζούσε στα όρια των υπερβολών μεταξύ της υπέροχης τέχνης του ποδοσφαίρου που εκπροσωπούσε καιτων αδυναμιών της ιδιωτικής του ζωής που ποτέ δεν κατάφερε να κατευθύνει προς τη σωστή πορεία.[35][51]
Αγωνίστηκε για πρώτη φορά στην εθνική ομάδα στις 18 Σεπτεμβρίου 1955με αντίπαλο τηΧιλή (1–1).[52]ΣτοΝοτιοαμερικανικό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρο (μετέπειτα Κόπα Αμέρικα) του 1957 συμμετείχε σε δύο αγώνες στους οποίους νίκησε εύκολα η Βραζιλία αλλά ήταν αναπληρωματικός στην υπόλοιπη διοργάνωση.[19]
Στις 29 Μαΐου 1958, δέκα ημέρες πριν από την έναρξη του Παγκόσμιου Κυπέλλου, ο Γκαρίντσα σημείωσε ένα από ταπιο διάσημα γκολτουμε αντίπαλο τηΦιορεντίναστηνΙταλία. Πέρασε από τέσσερις αμυντικούς καιτον τερματοφύλακα πριν σταματήσει στη γραμμή τέρματος. Αντί να στείλει τη μπάλα στα δίχτυα, ντριμπλάρει ακόμη ένα αμυντικό πριν σκοράρει. Η κίνησή του αυτή κρίθηκε αρνητικά από τον προπονητή του.[53][54][55]
Οι παίκτες της εθνικής Βραζιλίας περιφέρουν τη σημαία της χώρας τους μετά τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1958. Ο Γκαρίντσα είναι τρίτος από δεξιά
Ο Γκαρίντσα κλήθηκε γιατοΠαγκόσμιο Κύπελλο του 1958, αλλά έμεινε στο περιθώριο στα δύο πρώτα παιχνίδια από τον προπονητή της εθνικής ομάδας Βισέντε Φεόλα, πουτον θεωρούσε ανεύθυνο. Πρωτού τη διοργάνωση ο προπονητής είχε υποβάλει σε ψυχολογικά τεστ τους παίκτες τουκαιο Γκαρίντσα είχε βαθμολογηθεί ιδιαίτερα χαμηλά. Ο ψυχολόγος είπε γι' αυτόν: «Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ευφυΐας σε αυτόν, η κατάσταση είναι ανεπανόρθωτη».[54][56][57] Ωστόσο, η κάτω του αναμενομένου εμφάνιση των πρώτων επιλογών του προπονητή καιμετην υποστήριξη συμπαικτών του (κυρίως των έμπειρων Νίλτον ΣάντοςκαιΝτίντι) επιλέχθηκε γιατον κρίσιμο αγώνα απέναντι στηΣοβιετική Ένωση. Στις 15 Ιουνίου η Βραζιλία ξεκίνησε το παιχνίδι έχοντας στην ενδεκάδα της για πρώτη φορά τον 25χρονο τότε Γκαρίντσα καιτον 18χρονο ανερχόμενο έφηβο Πελέ καιη ιστορία του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου αλλά καιτου ποδοσφαίρου γενικότερα απέκτησε ένα νέο ορόσημο. Τα επόμενα 180 δευτερόλεπτα χαρακτηρίστηκαν από τον διακεκριμένο Γάλλο δημοσιογράφο Γκαμπριέλ Ανό (Gabriel Hanot) ως «τα τρία καλύτερα λεπτά στην ιστορία του ποδοσφαίρου». Στη διάρκεια αυτών οι Βραζιλιάνοι πρόλαβαν και είχαν δύο δοκάρια, ένα μετον Γκαρίντσα κι ένα μετον Πελέ, ενώ σκόραραν και μία φορά μετονΒαβά, ύστερα από ασίστ του Πελέ. Εκεί, αποκάλυψε στον κόσμο το εντυπωσιακό του ταλέντο στην ντρίμπλα.[58][59] Παρά το γεγονός ότι ήταν η πρώτη του εμφάνιση, πριν το αρχικό σφύριγμα, ο προπονητής είχε δώσει εντολή στο Ντίντι η πρώτη πάσα πάει στον Μανέ.[33] Ξεκίνησε βασικός μετηνΟυαλίακαιστη συνέχεια μετηΓαλλίαστο ημιτελικό, ενώ στον τελικό μετηΣουηδία έδωσε δύο νέες ασίστστο Βαβά που σημείωσε τα δύο πρώτα γκολ.[2]
Δημιουργός εξαιρετικών παραστάσεων, ανκαιη απόδοσή του ήταν ελαφρά επισκιασμένη από την εκκόλαψη της μεγαλοφυίας του 18χρονου συμπαίκτη του Πελέ. Συχνά όμως η συνεισφορά του θεωρείται εξίσου σημαντική στην ανατροπή των δυνάμεων της παγκόσμιας ποδοσφαιρικής ιστορίας μετην εγκαθίδρυση της Βραζιλίας στην κορυφή του κόσμου καθώς καιτην επιρροή του τρόπου παιχνιδιού της.[44][60][61] Συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ενδεκάδα της διοργάνωσης.[62] Συμμετείχε στο Κόπα Αμέρικα του 1959, αγωνιζόμενος σε τέσσερα παιχνίδια χωρίς να σκοράρει, μετην εθνική να καταλαμβάνει αήττητη τη δεύτερη θέση πίσω από τηνΑργεντινή.[63]
Η δημοφιλία του εκτινάχθηκε μετά τον πρώτο τίτλο της Βραζιλίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο Πελέ έγινε ο αληθινός σούπερ αστέρας του ποδοσφαίρου, αλλά ήταν ο Γκαρίντσα πουθα εκπροσωπούσε την τέχνη και τελικά την τραγωδία της ζωής της Βραζιλίας. Έπαιζε το παιχνίδι όπως όλοι ήθελαν να παιχθεί, αλλά κανείς δεν τολμούσε ακόμη, στοιχεία που θεωρούνταν ως έλλειψη επαγγελματισμού.[18]Την 1η Μαΐου 1960 σημείωσε το πρώτο τουγκολγιατη Βραζιλία, σε φιλική συνάντηση μετηνΑίγυπτο (3–0).[52]
Κατά τη διάρκεια της επόμενης διοργάνωσης του Παγκόσμιου Κυπέλλου που έλαβε μέρος το καλοκαίρι του1962 στη Χιλή, ο Πελέ τραυματίστηκε σοβαρά κατά τη διάρκεια του αγώνα κατά της Τσεχοσλοβακίας. Έχοντας στερηθεί το μεγαλύτερο αστέρι της, η ομάδα της Βραζιλίας εξαρτάται πλέον σημαντικά από τον Γκαρίντσα,[64]ο οποίος πραγματοποίησε μια από τις καλύτερες εμφανίσεις παικτών στη διοργάνωση ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου.[65]Η Βραζιλία είχε εννέα από τους τροπαιούχους της προηγούμενης διοργάνωσης στη σύνθεσή της και εφάρμοσε για πρώτη φορά το σύστημα 4–3–3.[66] Απέναντι στηνΙσπανίαπου φαινόταν ισχυρή χάρις στα μεγάλα ονόματα των παικτών της, προσφέρει και τις δύο τελικές πάσες (ασίστ) που οδήγησαν σε πρόκριση για τους προημιτελικούς στον Αμαρίλντο μετά τις ντρίμπλες δύο τουλάχιστον αντιπάλων.[40][67]Στη συνέχεια σκόραρε δύο φορές (ένα με αριστερό μακρινό σουτκαι ένα με κεφαλιά, αμφότερα σπάνια γιατο ρεπερτόριό του[39]) με αντίπαλο τηνΑγγλία παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες των Βρετανών νατον σταματήσουν (αποτέλεσμα 3–1), στο ίσως καλύτερο παιχνίδι της διεθνούς του καριέρας.[68][69][70] Ακόμη καιοι ηττημένοι εντυπωσιάστηκαν, μεμια αγγλική εφημερίδα να επαινεί το Βραζιλιάνο ως «Ο Στάνλεϊ Μάθιους, οΤομ Φίνεϊ και ένας γητευτής φιδιών στριμωγμένοι σε ένα».[71] Σκόραρε ακόμα δύο φορές απέναντι στηΧιλήστον ημιτελικό που έληξε με 4–2, αγώνα στον οποίο αποβλήθηκε. Είχε δεχθεί πληθώρα σκληρών μαρκάρισμάτων από τους παίκτες των γηπεδούχων καισε ένα από αυτά ανταπέδωσε.[72][73][74] Ασκήθηκε ποικιλότροπη πίεση στη FIFA γιανα μείνει ατιμώρητος καινα αγωνιστεί στον τελικό, κάτι που τελικά επετεύχθη μετο τους Τσεχοσλοβάκους νατο αποδέχονται στα πλαίσια τουfair play.[28][75][76]Στον τελικό, αγωνιζόμενοι γιανα σπάσουν την αντίπαλη άμυνα της Τσεχοσλοβακίας, οι Βραζιλιάνοι μπορούσαν πάλι να υπολογίζουν σε έναν εντυπωσιακό Γκαρίντσα να αποδιοργανώσει τους αντιπάλους τους καινα δημιουργεί μεγάλους χώρους, καθώς μονοπωλεί την προσοχή τους. Οι τελευταίοι μερικές φορές συγκεντρώνονται μέχρι καισε πέντε γιανα μπλοκάρουν το δρόμο του, αλλά πάντα μάταια. Η Βραζιλία κερδίζει το Παγκόσμιο Κύπελλο για δεύτερη φορά στην ιστορία της, χάρη στη νίκη με 3–1. Ο Γκαρίντσα, είναι ένας από τους κορυφαίους σκόρερ με τέσσερα γκολ, έδωσε δύο τελικές πάσες (ασίστ), εκλέγεται δεκαιο καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης, ήταν μάλιστα ο πρώτος παίκτης που κέρδισε τον τίτλο μετην ομάδα και τις δύο κορυφαίες ατομικές διακρίσεις στην ίδια διοργάνωση.[58][72][77] Περισσότεροι από δύο εκατομμύρια άνθρωποι γέμισαν τους δρόμους του Ρίο γιανα γιορτάσουν μετην παρέλαση των παικτών. Ο κυβερνήτης της πολιτείας έδωσε στο Γκαρίντσα ένα δώρο: ένα κλουβί με ένα μάινα, ένα πουλί ινδικής καταγωγής που μιμείται την ανθρώπινη φωνή.[78]
Τέσσερα χρόνια αργότερα, αποφασίστηκε από τις αρχές του αθλήματος της Βραζιλίας ότι οι ένδοξοι νικητές του 1958 και του 1962 (μια από τις δύο μόνο εθνικές ομάδες στην ποδοσφαιρική ιστορία πουτο σκέφτομαι κατέκτησαν δύο συνεχόμενα Παγκόσμια Κύπελλα) έπρεπε να υπερασπιστούν τον τίτλο στοΠαγκόσμιο Κύπελλο στην Αγγλία. Ο Γκαρίντσα, πολύ μακριά από τις εμφανίσεις των προηγούμενων ετών, η απόδοσή του απέχει πολύ από τις επιδόσεις των δύο διοργανώσεων του 1958 και 1962. Δεν ήταν παρά μία σκιά από αυτό που ήταν και ήταν ικανός μόνο για σπάνιες εκρήξεις,[79] όπως τογκολτουμετο ελεύθερο λάκτισμα στον πρώτο αγώνα μετηΒουλγαρία (νίκη με 2–0). Στον δεύτερο αγώνα η Βραζιλία, χωρίς τον Πελέ (είχε και πάλι τραυματιστεί), έχασε από τηνΟυγγαρία (1–3). Αυτή είναι η τελευταία εμφάνιση του επιθετικού μετην εθνική Βραζιλίας καιη μόνη ήττα που γνώρισε μετην εθνική ομάδα.[30][38]
Αριστερά στην εικόνα, στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962
Σε 50 επίσημες εμφανίσεις στη βραζιλιάνικη εθνική, πέτυχε 43 νίκες, 6 ισοπαλίες και μόλις μία ήττα, και σημείωσε 12 γκολ. Τα μισά από αυτά ταγκολτα σημείωσε στις 12 εμφανίσεις τουσε αγώνες τελικής φάσης Παγκοσμίου Κυπέλλου.[52] Όταν ο Γκαρίντσα καιο Πελέ έπαιζαν μαζί, η Βραζιλία ποτέ δεν έχασε σε αγώνα (36 νίκες και 4 ισοπαλίες).[73][80][81] Στους αγώνες αυτούς ο Πελέ σημείωσε 44 γκολ καιο Γκαρίντσα 11.[82]Το καλύτερο επιθετικό δίδυμο στην ιστορία ξεκίνησε τη συνύπαρξή του στις 18 Μαΐου 1958 σε αγώνα με αντίπαλο τη Βουλγαρία στο στάδιο Πασαέμπου, όπου με δύο γκολτου Πελέ η Βραζιλία νίκησε με 2–1.[53][83][84]
Ο Γκαρίντσα δεν φημίστηκε τόσο γιατα επιτεύγματά του όσο γιατον τρόπο μετον οποίο τα πέτυχε.[13] Ήταν ανίκητος στις προσωπικές αναμετρήσεις ένας με έναν και έγινε ένα από τα σημαντικότερα είδωλα της βραζιλιάνικης ποδοσφαιρικής τέχνης (futebol-arte), που έδωσε τα παγκόσμια διαπιστευστήριά της μετον εντυπωσιακότερο τρόπο στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958. Ο Βραζιλιάνος ήταν η απόδειξη ότι τοfutebol-arte ήταν κάτι περισσότερο από τακτική, στην ποδοσφαιρική πραγματικότητα «μία μάχη μεταξύ αισθητικής και αποτελεσμάτων». Το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο ήταν ένα είδος χορού, όπου η πραγματική Βραζιλία της σύνθεσης των φυλών έλαμπε. Αντίθετα, το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο ήταν υπερβολικά μηχανικό, χωρίς ευχέρεια δημιουργικότητας,
αναγνωρίζοντας τη σκληρή δουλειά καιτη συλλογικότητα.[85]Οι δημοσιογράφοι ονόμασαν τον τρόπο παιχνιδιού ως samba football, αλλά στην πραγματικότητα ήταν το τζίντζα (ginga), ένας τρόπος ποδοσφαίρου βασισμένος στις βραζιλιάνικες παραδόσεις της σάμπακαι της καποέιρα, που συνδυάζει πολεμικές τέχνες και χορό. Μία ισορροπία μεταξύ αθλητισμού και τέχνης, όπου η τέχνη ήταν να διατηρείται ο έλεγχος της μπάλας ενώ υλοποιούνταν μία εκπληκτική ντρίμπλα, με κύριους εκφραστές τους Πελέ και Γκαρίντσα.[86][87] Μετά το 1970, η Βραζιλία απομακρύνθηκε από αυτό τον τρόπο παιχνιδιού προσπαθώντας να μιμηθεί το ευρωπαϊκό «απολλώνιο» τρόπο παιχνιδιού. Η χώρα κυριαρχήθηκε από τον στρατό και αυτό προώθησε μία αντιδημοκρατική και αυταρχική ατμόσφαιρα στην εθνική ομάδα ποδοσφαίρου. Η δημιουργικότητα που σχετίζεται μετοfutebol-arteδεν μπορεί να ανθίσει σε αυταρχική ατμόσφαιρα, χρειάζεται ελευθερία, που προέρχεται από την καρδιά. Μόνο υπό τον προπονητή Τέλε Σαντάνατη δεκαετία του 1980, η Βραζιλία ανέκτησε αυτό τον τρόπο παιχνιδιού. Ακόμα κιανδεν κέρδισαν το Παγκόσμιο Κύπελλο, οΖίκο, οΣόκρατεςκαιοι συμπαίκτες τους στην ομάδα του 1982 θα τιμούνται πάντα από τους Βραζιλιάνους ως πραγματικοί εκπρόσωποι τουfutebol-arte.[85]
Ο χαρακτήρας του ήταν τέτοιος, πουη διαχείριση των οικονομικών του ήταν ανεπαρκής από τον ίδιο και μετά το 1962 την ανέθεσε στον Νίλτον Σάντος. Ο τραπεζίτης που ανέλαβε τον λογαριασμό του τελικά χρειάστηκε νατον κλείσει μετον Γκαρίντσα νατον χρεώνει. Δεν φρόντισε ποτέ τα περιουσιακά του στοιχεία και φάνηκε να πληρώνει ως και είκοσι φορές περισσότερο από ό,τιθα έπρεπε για ναύλους ταξί, καθώς και πολύ υψηλές τιμές για δόσεις αλκοόλ χαμηλότερης αξίας, πουτου ήταν μετην πάροδο του χρόνου όλο καιπιο απαραίτητες.[88]Η άστατη ζωή του είχε ως αποτέλεσμα να εμπλέκεται συνεχώς σε καυγάδες καινα συλλαμβάνεται μεθυσμένος. Χωρίς το ενδιαφέρον του ποδοσφαίρου, τα πράγματα πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο, έχοντας όπως καιστο παρελθόν, ταραχώδη προσωπική ζωή. Κατά την οδήγηση του αυτοκινήτου του μεθυσμένος, έπεσε σε ένα φορτηγό το 1969, σκοτώνοντας την πεθερά του (μητέρα της Σοάρες) στη διαδικασία. Καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση με αναστολή. Απεβίωσε στις 20 Ιανουαρίου του 1983 στοΡίο ντε Τζανέιροσε ηλικία μόλις 49 ετών, από κίρρωση μένοντας σε σπίτι σε εργατική κατοικία που είχε νοικιάσει γι' αυτόν η Συνομοσπονδία Ποδοσφαίρου της Βραζιλίας. Δεν ήταν ο μόνος Βραζιλιάνος επώνυμος ποδοσφαιριστής πουδεν είχε επιθυμητό τέλος, αλλά σίγουρα οπιο διάσημος.[89][90]Η κηδεία του τελέστηκε στο Μαρακανά με πάνω από 100.000 άτομα να εκτιμάται ότι ήταν στο στάδιο. Το πλήθος όμως που συγκεντρώθηκε ήταν τέτοιο ώστε η κυκλοφορία παρέλυσε έως και 25 χιλιόμετρα από τον προορισμό. Αναρίθμητοι θαυμαστές εγκατέλειψαν τα αυτοκίνητά τους και ξεκίνησαν να περπατούν ή να τρέχουν γιανα φτάσουν. Στην ταφόπλακα του είναι χαραγμένη η επιγραφή «Εδώ αναπαύεται εν ειρήνη αυτός που ήταν η χαρά των ανθρώπων – ο Μανέ Γκαρίντσα».[15][59][91]
Ίσως να είναι οπιο υποτιμημένος παίκτης στην ποδοσφαιρική ιστορία. Ωστόσο, θεωρείται μεταξύ των εμπειρογνωμόνων ότι ήταν στην καλύτερη εποχή τουσε παρόμοιο επίπεδο μετον Πελέ. Είναι ευρέως αποδεκτός ως ο μεγαλύτερος ντριμπλέρστην ιστορία του αθλήματος, μετην εφευρετικότητά τουνα παραμένει απαράμιλλη.[24][28][48][92][93]Η εκτίμηση του Πελέ στο πρόσωπό του φάνηκε από τη δήλωσή του ότι «δενθα είχα κατακτήσει τρία Παγκόσμια Κύπελλα ανδεν υπήρχε ο Γκαρίντσα».[27][94]Οι Βραζιλιάνοι τον αγάπησαν περισσότερο και από τον «βασιλιά» (που πάντα τον σέβονταν περισσότερο αλλά τον θεωρούσαν περισσότερο «παγκόσμιο»), καθώς ήταν σύμβολο γιατην πλειονότητα των κατοίκων της χώρας που είχε ταυτιστεί μετο σύνολο της ζωής του.[95]Το 1994 συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ομάδα των Παγκοσμίων Κυπέλλων από τη FIFA καιτο 1998 στην καλύτερη ενδεκάδα του 20ού αιώνα.[96][97] Ένα γήπεδο πολλαπλών χρήσεων στηΜπραζίλια, πήρε το όνομά (Estádio Mané Garrincha). Το 2003, μια ταινία, μετην ονομασία Garrincha - Estrela Solitária, βασισμένη στο βιβλίο τουRuy Castro, απεικόνισε τη ζωή του, εντός και εκτός γηπέδου.[98]
↑«FIFA World Cup All Star teams» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020.CS1 maint: Unfit url (link)
