ΗΜίλαν (ιταλικά: Milan, ιταλική προφορά: ˈmiːlan), είναι ένας ιταλικόςποδοσφαιρικός σύλλογος που εδρεύει στο Μιλάνο της Λομβαρδίας, από τους πιο επιτυχημένους και δημοφιλείς.[5]Τα μέλη καιοι οπαδοί της ονομάζονται Milanisti (Μιλανίστι) ή Rossoneri (Ροσονέρι, δηλαδή Κοκκινόμαυροι).
Συνολικά, μετρά τριάντα (31) επίσημους τίτλους στη χώρα της (δεκαεννιά πρωταθλήματα, πέντε Κύπελλακαι επτά Σούπερ Καπ). Εκτός συνόρων, πρόκειται γιατηνπιο επιτυχημένη ιταλική ομάδα. Έχει κερδίσει το Κύπελλο Πρωταθλητριών (νυνΤσάμπιονς Λιγκ) επτά φορές, επίτευγμα που μόνο ηΡεάλ Μαδρίτης υπερβαίνει με δεκατεσσερεις κατακτήσεις καιτοΕυρωπαϊκό Σούπερ Καπ πέντε, επίδοση που αποτελεί ρεκόρ. Επίσης, έχει κατακτήσει δύο Κύπελλα Κυπελλούχων Ευρώπης.
Η Μίλαν έχει αναδειχθεί τέσσερις φορές παγκόσμια πρωταθλήτρια συλλόγων (μία ως νικήτρια τουΠαγκοσμίου Κυπέλλου Συλλόγωνπου διοργανώνει ηFIFAκαι τρεις ως τροπαιούχος τουΔιηπειρωτικού). Όσον αφορά τις ομάδες με τους περισσότερους αναγνωρισμένους διεθνείς τίτλους, η Μίλαν είναι τέταρτη μαζί μετηΜπόκα Τζούνιορς (έχουν από 18). Πρώτη με 26 είναι η Ρεάλ Μαδρίτης, ενώ στη δεύτερη θέση με 23 η αιγυπτιακή Αλ Αχλίκαι τρίτη η ισπανική Μπαρτσελόναμε 20.[6]
Τοντέρμπι ανάμεσα στη Μίλαν καιτηνΊντερ, την έτερη μεγάλη ομάδα του Μιλάνου, θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις, όχι μόνο στο ιταλικό πρωτάθλημα, αλλά και παγκοσμίως. Επίσης, οι Ροσονέρι ανήκουν στους ιδρυτές τουG-14, ενός πανευρωπαϊκού ομίλου που περιελάμβανε τις κορυφαίες ομάδες της ηπείρου, καθώς καιτου διάδοχου σχήματος, της Ομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συλλόγων (ECA).
Η Μίλαν ιδρύθηκε ως σύλλογος φούτμπολ και κρίκεττο1899 από πρωτοβουλία τουΧέρμπερτ Κίλπιν, Βρετανού υφαντουργού εκπατρισθέντος από το Νότινγχαμ. Προς τιμήν τουη ομάδα έχει κρατήσει την αγγλική γραφή του ονόματος, με ιταλική όμως προφορά (Μίιλαν - τονισμός στην "προπαραλήγουσα"). Η ομάδα κερδίζει το πρώτο της πρωτάθλημα το1901, θέτοντας παράλληλα τις βάσεις γιατην ανάπτυξη του αθλήματος στη χώρα της. Το1908 εσωτερικές διαμάχες σε διοικητικό επίπεδο, οδηγούν σε διάσπαση καιστην ίδρυση του άλλου μεγάλου συλλόγου με έδρα το Μιλάνο, της Ίντερ. Κατά τη διάρκεια τουμεσοπολέμουκαι ως το τέλος της δεκαετίας του1940, η ομάδα εκινείτο στη μετριότητα, χωρίς να κερδίσει κάποιον αξιόλογο τίτλο, είχε δε υποχρεωθεί να αλλάξει το όνομά της σε "Μιλάνο".[7] Στους άξιους αναφοράς παίκτες συγκαταλέγονται οιΆλντο ΜπόφικαιΡικάρντο Καραπελέζε.
Με αρχή το πρωτάθλημα του1951κι έχοντας ως βάση την περίφημη σουηδική επιθετική τριπλέτα τωνΓκούναρ Γκρεν, Γκούναρ ΝόρνταλκαιΝιλς Λίντχολμ (γνωστή ως Γκρε-Νο-Λι), αλλά καιτη σιγουριά που της πρόσφερε κάτω από τα γκολπόστ η παρουσία τουΛορέντσο Μπουφόν, η ομάδα εισέρχεται σε μακρά περίοδο διακρίσεων. Υπό την καθοδήγηση του εμβληματικού Νερέο Ρόκο, στις 22 Μαΐουτου1963η Μίλαν στέφεται για πρώτη φορά πρωταθλήτρια Ευρώπης κόντρα στη μεγάλη Μπενφίκαπου βρισκόταν για τρίτη συνεχόμενη φορά στον τελικό, έχοντας πάρει το τρόπαιο τις δύο προηγούμενες. Οι Μιλανίστι επικρατούν της πορτογαλικής ομάδας με 2-1, με δύο γκολτουΖοζέ Αλταφίνι. Για τους "Αετούς της Λισσαβόνας" σκόρερ είναι ο περίφημος Εουσέμπιο.[8] Εκείνη την περίοδο, εκτός του Αλταφίνι που ξεχωρίζει μετην εκτελεστική του δεινότητα, αρχίζει να αναδεικνύεται καιο βιρτουόζος μεσοεπιθετικός Τζιάνι Ριβέρα.
Ακολουθεί το1969το δεύτερο Κύπελλο Πρωταθλητριών κόντρα στονΆγιαξτου μικρού σε ηλικία τότε Γιόχαν Κρόιφ, καθώς καιτο πρώτο Διηπειρωτικό (η εικόνα του από το αντιαθλητικό παιχνίδι των Αργεντινών της Εστουδιάντες αιμόφυρτου αλλά νικητή τελικά Νέστορ Κομπέν, θα μείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στο μυαλό των παλαιότερων τουλάχιστον φίλων της ομάδας).[9] Έχοντας στη σύνθεσή της παίκτες όπως οιΆλντο ΜαλντέρακαιΒάλτερ Νοβελίνο, η Μίλαν κατακτά το πρωτάθλημα του1979, ξορκίζοντας την τραυματική ανάμνηση της Φατάλ Βερόνα (1973) όταν και απώλεσε τον τίτλο την τελευταία αγωνιστική και τοποθετεί επιτέλους στη φανέλα της το χρυσό άστρο (σύμβολο συμπλήρωσης δέκα πρωταθλημάτων). Ο Ριβέρα, ποδοσφαιριστής-σημαία της, αποσύρεται από την ενεργό δράση.
Έκτοτε η ομάδα ακολουθεί πτωτική πορεία. Το1980 ξεσπά το σκάνδαλο Τοτονέροκαιοι Ροσονέρι τιμωρούνται με υποβιβασμό στη Σέριε Μπιγια πρώτη φορά στην ιστορία τους. Η υπόθεση είχε σχέση με πληρωμές παικτών και παραγόντων, προκειμένου να "στηθούν" διάφορα παιχνίδια. Η Μίλαν επέστρεψε αμέσως στηνπρώτη κατηγορία, όμως το1982 ξαναϋποβιβάζεται για αγωνιστικούς αυτή τη φορά λόγους. Το τρωθέν κύρος του συλλόγου αναλαμβάνει να αποκαταστήσει το1986 (έτος-ορόσημο γιατην ιστορία του) ο δικηγόρος και μεγαλοεπιχειρηματίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Αγοράζει την ομάδα και αποφασίζει να επενδύσει πολλά χρήματα σε αυτήν. Προσλαμβάνει ως προπονητή τονΑρίγκο Σάκι, μία ιδιαιτέρως χαρισματική ποδοσφαιρική φυσιογνωμία. Επίσης φέρνει στο Μιλάνο τον καλύτερο επιθετικό της δεκαετίας εκείνης Μάρκο φαν Μπάστεν. Στο Μιλάνο φτάνουν επίσης καιοιΡουντ ΓκούλιτκαιΦρανκ Ράικαρτ, οι οποίοι μαζί με τους Φράνκο Μπαρέζι, Πάολο Μαλντίνι, Ρομπέρτο Ντοναντόνικαι άλλους που συνολικά έμειναν γνωστοί στην αθλητική ιστορία ως «οι αθάνατοι» (Gli Immortali), συγκροτούν μια από τις σπουδαιότερες ομάδες όλων των εποχών,[10][11]με αποτέλεσμα να ανοίξει ένας νέος κύκλος σπουδαίων αποτελεσμάτων. Η Μίλαν ζει τις πιο ένδοξες στιγμές της, μετη σκυτάλη των επιτυχιών να παραλαμβάνει «η ομάδα των αήττητων» (Gli Invincibili) τουΦάμπιο Καπέλλο. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του2000θα κατακτήσει επτά ακόμη πρωταθλήματα, τέσσερα Κύπελλα Πρωταθλητριών (Τσάμπιονς Λιγκ), καθώς και άλλους εγχώριους και διεθνείς τίτλους, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων υπό την τεχνική ηγεσία του παλαιού της αστέρα Κάρλο Αντσελότικαιμε αρχισκόρερ το διεθνή Ουκρανό Αντρέι Σεβτσένκο.
Νέα σύννεφα εμφανίζονται στον ορίζοντα το2006, όταν η ομάδα φάνηκε αναμειγμένη στοΚαλτσιόπολι, ακόμη ένα σκάνδαλο σχετικό με προκαθορισμένου αποτελέσματος αγώνες. Ξεκινά το πρωτάθλημα με -15 βαθμούς καιδεν προκρίνεται στο Τσάμπιονς Λιγκ της επόμενης χρονιάς. Ασκεί έφεση, η ποινή μειώνεται σε αφαίρεση μόνο 8 βαθμών κι έτσι της δίνεται η δυνατότητα να συμμετάσχει στο Τσάμπιονς Λιγκτου2007. Στον τελικό της ευοίωνης γι' αυτήν Αθήνας (στην ίδια πόλη έχει κερδίσει το τρόπαιο καιτο1994), χάρις σταγκολτουΦίλιπο Ιντζάγκικαιτην πολύτιμη συμβολή ποδοσφαιριστών σαντονΚλάρενς Ζέεντορφ, τονΑντρέα ΠίρλοκαιτονΤζενάρο Γκατούζο, νικά με 2-1 τηΛίβερπουλτουΡάφα Μπενίτεθκαι κατακτά το έβδομο ευρωπαϊκό της πρωτάθλημα.
Στις 25 Ιουνίου 2010, οι Ροσονέρι ανακοινώνουν την πρόσληψη του προπονητή Μασιμιλιάνο Αλέγκρι. Ρομπίνιo, Αντόνιο ΚασάνοκαιΖλάταν Ιμπραΐμοβιτς, στην πρώτη σεζόν υπό τις κατευθύνσεις του τεχνικού από τοΛιβόρνο, οδηγούν την ομάδα στην κατάκτηση του18ου τίτλουστην ιστορία της, θέτοντας έτσι τέρμα στην πενταετή κυριαρχία της συμπολίτισσας και μεγάλης ανταγωνίστριας Ίντερ. Τον Αύγουστο του2011, η Μίλαν κερδίζει στοΠεκίνοτο έκτο της ιταλικό Σούπερ Καπμε νίκη 2-1 επί τωνΝερατζούρι, επιβεβαιώνοντας κατά εμφατικό τρόπο την επιστροφή της στην κορυφή του ιταλικού ποδοσφαίρου. Τα τελευταία χρόνια η ομάδα δεν κατορθώνει να πρωταγωνιστεί, κινούμενη περί το μέσον της βαθμολογίας στο πρωτάθλημα και χωρίς διακρίσεις στα ευρωπαϊκά κύπελλα.
Η αυθεντική φανέλα της Μίλαν, ήταν ανέκαθεν κόκκινηκαιμαύρη.[12] Σύμφωνα μετονεκτων ιδρυτών της Κίλπιν, ο συγκεκριμένος συνδυασμός επιλέχθηκε γιανα υποδηλώσει την πρόθεση δημιουργίας φόβου στον αντίπαλο. Στην παραπάνω σημειολογία οφείλονται τα παρωνύμια "Ροσονέρι" (Κοκκινόμαυροι) και "Διάβολος" (προφανής η χρωματική αντιστοιχία). Για τους εκτός έδρας αγώνες έχει επιλεγεί το άσπρο. Η "δεύτερη" εμφάνιση θεωρείται τυχερή από πολλούς οπαδούς της ομάδας, καθώς μ' αυτήν σε οκτώ τελικούς έχουν κατακτηθεί έξι κύπελλα πρωταθλητριών και χαθεί μόλις δύο (το1995στηΒιέννη από τον Άγιαξ χάρη σεγκολτουΠάτρικ Κλάιφερτστο 89' καιτο2005στον αλησμόνητο τελικό της Κωνσταντινούπολης όταν ηΛίβερπουλ επιβλήθηκε στα πέναλτι). Απ' την άλλη, σε τρεις τελικούς που χρησιμοποιήθηκαν οι εντός έδρας εμφανίσεις, υπήρξε μόλις μία επιτυχία.
Για αρκετά χρόνια, το σήμα της Μίλαν είχε ως έμπνευση το έμβλημα της πόλης του Μιλάνου (κόκκινος σταυρός σε άσπρο φόντο).[13] Ενίοτε, έχει χρησιμοποιηθεί καιμια εικόνα διαβόλου.[14] Βασισμένο στην παράδοση, το τωρινό σήμα της ομάδας είναι ωοειδές με χρυσό άστρο στην κορυφή.[13]Στο μέσο του υπάρχει εφαπτόμενος κύκλος που χωρίζεται κάθετα σε δύο ημικύκλια εκτων οποίων το αριστερό φέρει εναλλάξ κόκκινες και μαύρες κάθετες ρίγες καιτο δεξιό το έμβλημα του Μιλάνου. Πάνω από αυτόν υπάρχουν τα αρχικά "ACM" (Associazione Calcio Milan) και κάτω η χρονολογία ίδρυσης του συλλόγου (1899).[15]Το 2009 έγιναν κάποιες μικροαλλαγές στις ρίγες, στο σταυρό καισε άλλα σημεία του σήματος.[13]
Τα εμβλήματα του συλλόγου μέσα στο χρόνο
1899
2009–σήμερα
Στη φανέλα της η Μίλαν, εκτός από το άστρο της κατάκτησης δέκα πρωταθλημάτων (γιανα τοποθετηθεί και δεύτερο θα πρέπει σύμφωνα μετα ισχύοντα στην Ιταλία να συμπληρωθούν είκοσι τίτλοι κ.ο.κ.), όταν αγωνίζεται στο Τσάμπιονς Λιγκ, έχει επιπλέον το "διακριτικό του πολυνίκη" της ανωτέρω διοργάνωσης. Αυτό φέρεται στο αριστερό μανίκι και έχει την εικόνα του αντίστοιχου κυπέλλου, πάνω από το οποίο αναγράφεται ο αριθμός των κατακτήσεων (7). Με βάση τον κανονισμό της UEFA, το συγκεκριμένο έμβλημα δικαιούνται να χρησιμοποιούν μόλις έξι ομάδες, οι Ρεάλ Μαδρίτης, Μίλαν, Λίβερπουλ και Μπαρτσελόνα επειδή έχουν πέντε κατακτήσεις του τροπαίου και άνω, καθώς επίσης καιο Άγιαξ μετηνΜπάγερν, λόγω του ότι το έχουν κερδίσει τρεις συνεχόμενες φορές.[16]
Από τις 16 Φεβρουαρίου 2006, η επίσημη μασκότ της Μίλαν είναι ο "Milanello", σχεδιασμένος από τηWarner Bros. Πρόκειται για έναν κοκκινόμαυρο διάβολο μεμια μπάλα ποδοσφαίρου, το όνομα του οποίου παραπέμπει άμεσα στο ομώνυμο αθλητικό κέντρο του συλλόγου. Προηγουμένως, στη δεκαετία του ενενήντα, ο ρόλος αυτός είχε ανατεθεί στον παρόμοιας έμπνευσης "Dudy".[18][19]
Χορηγός στη φανέλα αυτή τη στιγμή είναι η αεροπορική εταιρεία Emirates, η οποία εδρεύει στοΝτουμπάιτωνΗνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Υπάρχει συμφωνία για τετραετή συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών, που ξεκίνησε τον Ιούλιο του2010.[20]Για πολύ μεγάλο διάστημα χορηγός της Μίλαν υπήρξε ηOpel, ενώ κάποιες φορές στη φανέλα αναγράφονταν ιδιαίτερα μοντέλα αυτοκινήτων της συγκεκριμένης εταιρείας. Το ρουχισμό της ομάδας έχει αναλάβει ηAdidas, μετην οποία η συμφωνία λήγει την περίοδο 2016–17.[21]
Κατασκευασμένο το1926, το στάδιο Σαν Σίρο είναι χωρητικότητας 80.018 θέσεων. Εκτός από την αρχική του ονομασία, η οποία οφείλεται στην ομώνυμη συνοικία όπου και βρίσκεται, έχει καιτο όνομα Τζουζέπε Μεάτσα, προς τιμή του παίκτη που φόρεσε τη φανέλα τόσο της Μίλαν όσο και (περισσότερο) της Ίντερ, παρέχει δετη δυνατότητα δημιουργίας εξαιρετικής ατμόσφαιρας, καθώς οι κερκίδες είναι κοντά στον αγωνιστικό χώρο. Αρνητικό στοιχείο της εγγύτητας αυτής είναι η αυξημένη πιθανότητα πρόκλησης επεισοδίων. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι μετη δημιουργία τουτοΣαν Σίρο αποτέλεσε έδρα αποκλειστικά για τους Μιλανίστι (οι Νερατζούρι που προγενέστερα χρησιμοποιούσαν το αριστοκρατικό Αρένα Τσίβικαστο κέντρο της πόλης, μετακόμισαν στο τωρινό τους σπίτι μεταπολεμικά).[22]
Στις 19 Δεκεμβρίου του2005ο αντιπρόεδρος της Μίλαν, Αντριάνο Γκαλιάνι, δήλωσε πως στη Μίλαν σκέφτονται σοβαρά να μετακινηθούν από τοΣαν Σίρο. Το νέο γήπεδο υποτίθεται ότι θα βασιζόταν αρκετά στοΦέλτινς Αρένα της γερμανικής Σάλκε. Επίσης προβλεπόταν να φέρει το όνομα κάποιου χορηγού. Τελικά και σύμφωνα με νεώτερες δηλώσεις του Μπερλουσκόνι, το ανωτέρω σχέδιο εγκαταλείφθηκε οριστικά, μετην ομάδα να παραμένει στη φυσική της έδρα.[23]
Προπονητήριο για τους Ροσονέρι αποτελεί τοΜιλανέλο, το οποίο εγκαινιάστηκε το1963και βρίσκεται στην περιοχή τουΒαρέζε. Οι ομάδες νέων και παίδων χρησιμοποιούν το αθλητικό κέντρο Βισμάραστη λαϊκή συνοικία Γκρατοσόλιο, στο νότιο τομέα του Μιλάνου.
Από το Μάιο του 2014, η Μίλαν διαθέτει γιατη στέγαση των κεντρικών γραφείων της τοCasa Milan, πλησίον του παλαιού εργοστασίου της αυτοκινητοβιομηχανίας Άλφα Ρομέο, έκτασης 9.000 τετραγωνικών μέτρων. Πρόκειται για ένα χώρο ανοικτό στους οπαδούς της ομάδας από την Ιταλία και όλον τον κόσμο που θέλουν να έρθουν σε επαφή μετον σύλλογο, την ιστορία τουκαι τις αξίες που πρεσβεύει.[24]
Η οργανωμένη έκφραση των οπαδών του συλλόγου υφίσταται από το1967, υπό τη μορφή ενός "Δικτύου τωνΚλαμπ της Μίλαν" (ΑIMC/MCiR).[25] Διακριτή υποκατηγορία αποτελούν οιultras, οι οποίοι χαρακτηρίζονται μεταξύ άλλων από το νεαρό της ηλικίας τους καιτην υπέρμετρη αφοσίωσή τους στην ομάδα. Οι σημαντικότεροι πυρήνες ultras της Μίλαν (σε παρένθεση το έτος ίδρυσης) υπήρξαν κατά σειρά σπουδαιότητας οι: Fossa dei Leoni (1968), Brigate Rossonere (1975) καιCommandos Tigre (1967). Μετά το2010, ο κύριος όγκος τους εκπροσωπείται από τη συλλογικότητα Curva Sud Milano.[26]Ο σημαντικός ιταλός λογοτέχνης Νάνι Μπαλεστρίνιστο μυθιστόρημά του«furiosi», παρουσιάζει τους τρόπους οργάνωσης και τους κώδικες που διέπουν τη συμπεριφορά τους, τις σχέσεις τους μετην πολιτική, τις επικές μάχες με τους οπαδούς αντίπαλων ομάδων καιτην αστυνομία και τις προσωπικές διαδρομές τους στις εξέδρες των γηπέδων.[27]
Η Μίλαν είναι μία από τις ομάδες με τους περισσότερους οπαδούς. Σύμφωνα με έρευνες που διενήργησε το αξιόπιστο γερμανικό γραφείο δημοσκοπήσεων Sport+Markt, οι Μιλανίστι καταλαμβάνουν τη δεύτερη σε πλήθος θέση στη χώρα τους πίσω από τους φίλους της Γιουβέντους. Η Μίλαν είναι ο πρώτος ιταλικός σύλλογος πανευρωπαϊκά καιο τρίτος ευρωπαϊκός μετά τηΡεάλ ΜαδρίτηςκαιτηΜπαρτσελόνα στις χώρες της Λατινικής Αμερικής.[28][29]
Κάθε χρόνο, η Mίλαν αναμετράται μετην Ίντερ τουλάχιστον δύο φορές (στα πλαίσια του πρωταθλήματος) στο ντέρμπι του Μιλάνου. Το επιλεγόμενο καιντέρμπι ντέλλα Μαντονίνα, ξεκίνησε στις 18 Οκτωβρίου του1908, στα πλαίσια του τελικού τουΚόπα Κιάσο (οι Ροσονέρι είχαν κατακτήσει το τρόπαιο με νίκη 2-1 επί των ανταγωνιστών τους) και αποτελεί πιθανότατα τη σπουδαιότερη ποδοσφαιρική κόντρα στην Ιταλία. Η ονομασία του οφείλεται στο άγαλμα της Παρθένου Μαρίας, το οποίο συχνά αναφέρεται ως «Μαντονίνα» και βρίσκεται εγκατεστημένο στην κορυφή του καθεδρικού ναού του Μιλάνου (Ντουόμο).
Ως προς τις ταξικές διαφορές, η Μίλαν υποστηρίζεται ιστορικά από ταεργατικά στρώματα της βιομηχανικής περιφέρειας (παρωνύμιο στην τοπική διάλεκτο "casciavit" ήτοι "κατσαβίδια"), ενώ η Ίντερ (παρωνύμιο "bauscia", σε ελεύθερη απόδοση "αλαζόνες") από τημπουρζουαζίατου κέντρου της πόλης.[30][31][32] Λόγω της ευημερούσας καταγωγής τους, οι φίλοι της Ίντερ διέθεταν την "πολυτέλεια" να πηγαίνουν στοSan Siroμε σκούτερ («muturèta», άλλο ένα ψευδώνυμο για τους Ιντερίστι). Από την άλλη πλευρά, οι Μιλανίστι ήταν επίσης γνωστοί ως «tramvèe» (δηλαδή αυτοί που πήγαιναν στο γήπεδο μόνο μετα μέσα μαζικής μεταφοράς).[33] Κατά τον καθηγητή πολιτικής φιλοσοφίαςστο πανεπιστήμιο της Πάντοβα, θεωρητικό της Άκρας Αριστεράςκαι οπαδό της ομάδας Αντόνιο Νέγκρι, η Μίλαν διέθετε γενικά προοδευτικό κοινό, σε αντίθεση μετην Ίντερ της οποίας οι φίλοι διακρίνονταν για τις συντηρητικές τους πεποιθήσεις.[34]
Προϊόντος του χρόνου οι βεβαιότητες κατέρρευσαν. Οι κοινωνικές αλλαγές καιοι νέες γενιές που έκαναν την εμφάνιση τους στα ιταλικά γήπεδα, προκάλεσαν σειρά συγχύσεων και παραδοξοτήτων. Επιπλέον, η είσοδος τουκεντροδεξιάς ιδεολογίας βαρόνου τωνΜΜΕΣίλβιο Μπερλουσκόνιστα διοικητικά της Μίλαν, έτυχε υποδοχής μεσσία και "υπέστειλε" τις σημαίες μετονΤσε Γκεβάραπου παραδοσιακά κυμάτιζαν στην "Κούρβα Σουντ", χώρο συνάθροισης στοΣαν Σίρο των φανατικών οπαδών της.[35]Την ίδια στιγμή οι απέναντι της Ίντερ, ελέγχονταν από τονκεντροαριστερών θέσεων πετρελαιοβιομήχανο Μάσιμο Μοράτι.
Τα καπνογόνα, τα συνθήματα καιη δημιουργία σκηνογραφιών("κορεό"[36]) εκατέρωθεν, είναι σύνηθες φαινόμενο στη διάρκεια του ντέρμπι στοΣαν Σίρο δημιουργώντας εκπληκτική ατμόσφαιρα, χωρίς να λείπουν καιοι ακραίες καταστάσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο επαναληπτικός προημιτελικός του Τσάμπιονς Λιγκ μεταξύ της Μίλαν και της Ίντερ την περίοδο 2004-05, όταν ο τερματοφύλακας της πρώτης Ντίντα τραυματίστηκε από ρίψη καπνογόνου οπαδού της δεύτερης, με αποτέλεσμα τη διακοπή του αγώνα καιτην κατακύρωσή του υπέρ των Ροσονέρι.
Το1967, ο διαπρεπής αθλητικογράφος Τζιάνι Μπρέρα, επινόησε τη ονομασία "Derby d'Italia" (Ντέρμπι της Ιταλίας) για τις αναμετρήσεις της Γιουβέντουςμετην Ίντερ, τωνπιο ισχυρών ιταλικών συλλόγων της εποχής, θέλοντας να υπογραμμίσει τη σημασία τους. Στην πορεία τα πράγματα διαφοροποιήθηκαν με αποτέλεσμα για πολλούς πλέον το πραγματικό ντέρμπι της Ιταλίας ("il vero Derby d'Italia") να θεωρείται το Γιουβέντους-Μίλαν, δεδομένου ότι αφορά τις ιταλικές ομάδες με τους περισσότερους εγχώριους και διεθνείς τίτλους αντιστοίχως. Η διαμάχη αφορά επίσης δύο από τα σωματεία μετο μεγαλύτερο αριθμό υποστηρικτών, καθώς και εκείνα μετα υψηλότερα έσοδα καιτη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή αξία στη χώρα τους.[37]
Η συνάντηση μεταξύ Γιουβέντους και Μίλαν νοείται και ως η αντανάκλαση της αντιπαλότητας σε πολλαπλά επίπεδα που χωρίζει το Μιλάνο μετοΤορίνο, τα οποία μαζί μετηΓένοβα σχηματίζουν το λεγόμενο "βιομηχανικό τρίγωνο" μια περιοχή μετη μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη στην Ιταλία. Μολονότι η Γιουβέντους υπερέχει συνολικά σε νίκες έναντι της Μίλαν, ήταν η τελευταία αυτή που επικράτησε στηνπιο σημαντική αναμέτρηση μεταξύ τους, όταν στις 28 Μαΐου του2003στοOld TraffordτουΜάντσεστερ νίκησε με 3-2 στη διαδικασία των πέναλτι, κατακτώντας τον τίτλο του Champions League εκείνης της χρονιάς.
Μεγάλη αντιπαλότητα, παρά το γεγονός ότι παλαιότερα υπήρχε αδελφοποίηση μεταξύ τους, διατηρείται επίσης μεταξύ της Μίλαν και της Τζένοα, εξαιτίας μιας συμπλοκής μεταξύ των οπαδών των δύο ομάδων το1995που κατέληξε στο θάνατο ενός από αυτούς. Εχθρότητα σε επίπεδο φανατικών φιλάθλων υπάρχει καιμε τις Βερόνα, ΑΣ Ρόμα (παλαιά αδελφοποίηση), Λάτσιο, Νάπολι (παλαιά αδελφοποίηση), Αταλάντα, Σαμπντόρια, Κάλιαρι.
Σημείωση: Οι σημαίες αφορούν την εθνική ομάδα, σύμφωνα με τους κανόνες επιλεξιμότητας της FIFA. Οι παίκτες μπορεί να κατέχουν περισσότερες ιθαγένειες εκτός FIFA.
Η σύνταξη του κατωτέρω καταλόγου αφορά ποδοσφαιριστές πουμετον ένα ή άλλο τρόπο άφησαν έντονο το στίγμα τους στο σύλλογο και υπερβαίνει ορισμένες φορές τα καθαρά αγωνιστικά κριτήρια. Με έντονα στοιχεία σημειώνονται όσοι είναι εν ενεργεία.
Ανκαιδεν είναι κάτι σύνηθες γιατο ιταλικό ποδόσφαιρο, η απόσυρση φανέλας με έναν συγκεκριμένο αριθμό, εφαρμόζεται προκειμένου να τιμηθεί κάποιος παίκτης είτε γιατην προσήλωση στο σύλλογο που υπηρέτησε, είτε γιατη συνολική του προσφορά και αξία. Εν προκειμένω αυτό συνέβη δύο φορές:
Ογια δύο και πλέον δεκαετίες επιτυχημένος αμυντικός της Μίλαν, είδε τη φανέλα μετο νούμερο 3να αποσύρεται το καλοκαίρι του 2009. Επί της ουσίας πρόκειται για μερική υιοθέτηση του μέτρου καθώς όπως ο ίδιος έχει συμφωνήσει στα πλαίσια ενός ιδιότυπου "ποδοσφαιρικού νεποτισμού" (ας μην ξεχνάμε ότι καιο πατέρας τουΤσέζαρε διακρίθηκε μετην ίδια φανέλα), ο γιος του Κρίστιαν, ο οποίος ανήκει στις ακαδημίες της Μίλαν, ενδεχομένως να φορέσει τη φανέλα τουστο μέλλον, εφόσον φτάσει μέχρι την πρώτη ομάδα των Ροσονέρι…[44]
Λίγοι παίκτες έχουν αναπτύξει τόσο ισχυρό ταυτοποιητικό δεσμό με ένα σύλλογο όπως ο αμυντικός από τηΜπρέσιαμετη Μίλαν. Ο κατά τους περισσότερους κορυφαίος ποδοσφαιριστής στην ιστορία της ομάδας, αγωνίστηκε σε αυτήν καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του, χωρίς νατην απαρνηθεί ακόμη και όταν έπαιζε στη δεύτερη κατηγορία, κατακτώντας πλήθος τίτλων. Οι Ροσονέρι απέσυραν τη φανέλα τουμετον αριθμό 6σε μία πράξη ελάχιστης επιβράβευσης. Σήμερα είναι προπονητής νέων στο σύλλογο, ενώ συμμετέχει ενεργά καιστην ομάδα βετεράνων Milan Glorie.[45][46]
Ακολουθεί πλήρης πίνακας με τους κατά καιρούς προέδρους της ομάδας. Κάποιοι από αυτούς διετέλεσαν και ιδιοκτήτες της, άλλοι έφεραν τιμητικά αυτόν τον τίτλο.
Σε παίκτη των Ροσονέρι ανήκει η τιμή της επίτευξης του πρώτου γκολστην ιστορία της Εθνικής Ιταλίας (Πιέτρο Λάνα, 15-5-1910).
Έχοντας αναδειχθεί μετα χρώματα της Μίλαν πέντε αγωνιστικές περιόδους (1950, 1951, 1953, 1954, 1955) πρώτος σκόρερ, ο Σουηδός Γκούναρ Νόρνταλ κατέχει τον τίτλο τουpluricapocannoniere (πολυ-αρχισκόρερ) στη Σέριε Α. Με 221 τέρματα σε 268 αγώνες είναι επίσης ο αρχισκόρερ στην ιστορία της ομάδας.
Ο Τζιάνι Ριβέρα, ποδοσφαιριστής της Μίλαν , ήταν ο πρώτος Ιταλός που βραβεύτηκε μετηΧρυσή Μπάλα από το έγκριτο γαλλικό περιοδικό France Football (1969).
ΟΣεμπαστιάνο Ρόσι είναι ο τερματοφύλακας που παίζοντας μετη φανέλα της Μίλαν, διατήρησε την εστία του απαραβίαστη γιατο μεγαλύτερο διάστημα στην ιστορία της Σέριε Α (περίοδος 1993-94, 929 λεπτά).
Ο Πάολο Μαλντίνι είναι ο ρέκορντμαν συμμετοχών τόσο μετη Μίλαν, όσο και γενικά στοιταλικό πρωτάθλημα. Αγωνίστηκε στο πρωτάθλημα από το1984 ως το2009 645 φορές, ενώ συνολικά έχει 902 συμμετοχές.
Στις 25-10-2015καιστον νικηφόρο με 2-1 αγώνα της Μίλαν ενάντια στηΣασσουόλο, οΤζανλουίτζι Ντοναρούμα παίρνει το βάπτισμα του πυρός κάτω από τα γκολπόστ των Ροσονέρι και γίνεται ο νεότερος βασικός τερματοφύλακας στην ιστορία του ιταλικού πρωταθλήματος, σε ηλικία 16 ετών και 8 μηνών.[47]
Οι Ροσονέρι διαθέτουν το μεγαλύτερο σε χωρητικότητα γήπεδο στην Ιταλία (Σαν Σίρο, 80.018 θέσεις), το οποίο μοιράζονται μετη συμπολίτισσα Ίντερ.
Η Μίλαν είναι η ιταλική ομάδα με τους περισσότερους διεθνείς τίτλους (18), καθώς καιη πρώτη στη χώρα της που κατέκτησε μείζονα διάκριση εκτός συνόρων (Κύπελλο Πρωταθλητριών, 1963). Είναι πρώτη στα Παγκόσμια Κύπελλα Συλλόγων (4), μαζί μετη Ρεάλ Μαδρίτης, όπως καιστα Σούπερ Καπ Ευρώπης (5), μαζί μετη Μπαρτσελόνα. Ένα σημαντικό ρεκόρ γιατην ομάδα, είναι το πλασάρισμα για δύο (συνεχόμενες) χρονιές δικών της παικτών και στις τρεις βραβευόμενες θέσεις του θεσμού της Χρυσής Μπάλας (το1988 ήταν οι Μάρκο φαν Μπάστεν, Ρούουντ Γκούλιτ καιΦρανκ Ράικαρτ, ενώ το1989οι Μάρκο φαν Μπάστεν, Φρανκ Ράικαρτ και Φράνκο Μπαρέζι).
Τη σεζόν 1991-92οι Ροσονέρι κατάφεραν να κατακτήσουν τον τίτλο παραμένοντας αήττητοι καθ'όλη τη διάρκειά της, ένα ρεκόρ το οποίο ισοφάρισε η Γιουβέντους στο πρωτάθλημα του2011-12. Το σερί ξεκίνησε από ισοπαλία 0-0 εκτός έδρας μετηνΠάρμα, ενώ τελείωσε στο ίδιο γήπεδο μετην ίδια ομάδα, όπου οι Ροσονέρι ηττήθηκαν με σκορ 1-0, ύστερα από 58 συνεχή παιχνίδια, επίδοση που αποτελεί εγχώριο ρεκόρ, καθώς καιτην τρίτη καλύτερη στην ιστορία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου (η πρώτη θέση ανήκει στηΣτεάουα Βουκουρεστίουπου έπαιξε 104 συνεχόμενα παιχνίδια χωρίς να ηττηθεί, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται ηΣέλτικ Γλασκώβηςπουδεν ηττήθηκε για 68 συνεχείς αγώνες).
Ο σύλλογος έχει τους περισσότερους πρώτους σκόρερ (17) στην ιστορία της Σέριε Α, κατέχει το ρεκόρ εκτός έδρας νίκης (Τζένοα-Μίλαν 0-8, περίοδος 1954-55), καθώς καιτο ρεκόρ συγκομιδής πόντων (82), σε πρωτάθλημα δεκαοκτώ ομάδων μετη νίκη να αξιολογείται για τρεις βαθμούς (περίοδος 2003-04). Επιπλέον, ένας αγώνας της Μίλαν μετηνΑταλάντα καταγράφηκε ως εκείνος στον οποίο σημειώθηκαν τα περισσότερα τέρματα (12) σε όλη τη Σέριε Α (περίοδος 1972-73, συνολικό σκορ 9-3 για τους Ροσονέρι).
Η Μίλαν ήταν η πρώτη ιταλική ομάδα που αγωνίστηκε σεμια χώρα (Σοβιετική Ένωση) του τέως ανατολικού μπλοκ (7 Ιουλίου 1955, Ντιναμό Μόσχας-Μίλαν 2-4). Οι εφημερίδες της εποχής έκαναν λόγο γιατην αρχή, μέσω του αθλητισμού, της προσέγγισης μεταξύ δύο κόσμων.[48]
Στο χώρο των οργανωμένων οπαδών η Μίλαν βρίσκεται στην πρωτοπορία, αφού δικό της γκρουπ ούλτρας (Fossa dei Leoni) αναγνωρίζεται ως το παλαιότερο στην Ιταλία, με έτος ίδρυσης το1968.[49]
Στη Μίλαν ανήκει το πανιταλικό ρεκόρ εισιτηρίων διαρκείας (71.895), τη σεζόν 1992-93.[50] Εξάλλου, στις 24-5-1989 σημειώθηκε η μαζικότερη μετακίνηση φιλάθλων μιας ομάδας ποδοσφαίρου: 90.000 Μιλανίστι ταξιδεύουν στη Βαρκελώνη γιαναδουντην ομάδα τους να νικά τη Στεάουα Βουκουρεστίου καινα κατακτά το Κύπελλο Πρωταθλητριών.[51]
Αξιομνημόνευτο είναι επίσης το γεγονός ότι η Μίλαν ήταν η πρώτη που χρησιμοποίησε δίκτυα στα γκολπόστ (7-1-1906), προκειμένου να αποφεύγονται αμφισβητήσεις σχετικά μετην εγκυρότητα ή μητων τερμάτων που επιτυγχάνονταν, καθώς καιτο ότι ήταν η ιταλική ομάδα που πρώτη ξεκίνησε την αναγραφή των ονομάτων των παικτών στις φανέλες, σε παιχνίδι ενάντια στη Νάπολι γιατο πρωτάθλημα (25-11-1979).[52][53]
Στις 28-5-2015, εγκαινιάστηκε με πρωτοβουλία της διοίκησης, διαρκής έκθεση σύγχρονης τέχνης μετην επωνυμία Casa Milan Gallery, η οποία αποτελεί καιτην πρώτη αυτού του είδους που δημιουργήθηκε από ποδοσφαιρικό σύλλογο.[54]
Ο οικονομικός όμιλος στον οποίο ανήκει ο σύλλογος ονομάζεται Fininvest, που είναι συμφερόντων οικογένειας Μπερλουσκόνι. Την περίοδο 2005-06η Μίλαν ήταν πέμπτη στη λίστα με τις ομάδες μετα μεγαλύτερα έσοδα, με κέρδη που έφταναν τα 233.700.000 ευρώ. Σύμφωνα μετο περιοδικό Forbes, είναι οπιο πλούσιος σύλλογος στην Ιταλία καιο έκτος πλουσιότερος του κόσμου.[55]
Την AC Milan Group[56] απαρτίζουν οι ακόλουθες εταιρείες. ΗAssociazione Calcio Milan S.p.A. ελέγχει το 100% τωνMilan Entertainment S.r.l., Milan Real Estate S.p.A.καιηFondazione Milan Onlus, κατέχει επίσης το 50% της M-I Stadio S.r.l.καιτο 45% της Asansiro S.r.l..[57]
Milan Real Estate S.p.A. είναι η εταιρεία μετην οποία κατασκεύασε τα γραφεία στη Via Turati 3 και το αθλητικό κέντρο Milanello.[58]
Milan Entertainment S.r.l. είναι η εταιρεία που ιδρύθηκε το 2005 ως Servizi Milan S.r.l., στην οποία η AC Milan S.p.A. πούλησε τα δικαιώματα των εμπορικών της σημάτων για είκοσι έτη με αντίτιμο που ανήλθε στα 182,6 εκατομμύρια ευρώ.[59]
M-I Stadio S.r.l. (πρώην Consorzio San Siro Duemila),[60] είναι η κοινοπραξία του 50% μεταξύ Μίλαν και Ίντερ γιατη διαχείριση τουΣτάντιο Τζουζέπε Μεάτσα.[61]
Asansiro S.r.l. είναι ένας τοπικός αναπτυξιακός οργανισμός της περιοχής Σαν Σίρο, που ανήκει στη Μίλαν (45%), την Ίντερ (45%) καιτο ίδρυμα ChiamaMilano (10%).[61]
Ο Όμιλος Μίλαν κατέγραψε συνολική καθαρή ζημία τα τελευταία χρόνια, η οποία ήταν μία από τις μεγαλύτερες μεταξύ των ιταλικών συλλόγων. Γιατο 2005 η καθαρή ζημία έφτασε τα 4,5 εκατομμύρια ευρώ (διακριτός λογαριασμός),[71]το 2006 σημειώθηκαν καθαρά κέρδη 11.904.000 ευρώ (συνέβαλε η πώληση του Σεφτσένκο),[71]το 2007 η καθαρή ζημία ανήλθε στα 32 εκατομμύρια ευρώ,[72]το 2008 προέκυψε καθαρή ζημιά ύψους 77 εκατομμυρίων ευρώ,[73]το 2009 η καθαρή ζημία έφτασε τα 19 εκατομμύρια ευρώ (συνέβαλε η πώληση του Κακά),[74]το 2010 σημείωσε καθαρές απώλειες της τάξης των 65 εκατομμυρίων ευρώ,[75]το 2011 οι καθαρές απώλειες έφτασαν τα 67.334.000 ευρώ,[76] καθαρή ζημία των 6.857.000 ευρώ σημειώθηκε το 2012 (συνέβαλαν οι πωλήσεις των Τιάγκο Σίλβα και Ιμπραΐμοβιτς)[68]και καθαρή ζημία ύψους 15,7 εκατομμυρίων ευρώ καταγράφηκε το 2013 (συνέβαλαν οι πωλήσεις των Μπόατενγκ και Πάτο, όπως καιη μείωση του μισθολογικού κόστους).
Μετην ανακεφαλαιοποίηση κατά το οικονομικό έτος 2007, εισήλθαν στα ταμεία του συλλόγου συνολικά 75 εκατομμύρια ευρώ,[77] 93 εκατομμύρια ευρώ το 2008, 18 εκατομμύρια ευρώ το 2009[78]και 44 εκατομμύρια ευρώ το 2010[79] (εκτων οποίων τα 20,9 εκατομμύρια ευρώ είχαν μετατραπεί από μετοχικό δάνειο), 87 εκατομμύρια ευρώ το 2011,[80] 29 εκατομμύρια ευρώ το 2012,[81] ενώ ηπιο πρόσφατη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου έφτασε τα 3,75 εκατομμύρια ευρώ το 2013.[82] Ωστόσο, ο όμιλος είχε αρνητικά ίδια κεφάλαια στο τέλος κάθε οικονομικού έτους από το 2006. Το ισοζύγιο ήταν 40,8 εκατομμύρια ευρώ το 2006, € 47,5 εκατομμύρια ευρώ το 2007, 64,5 εκατομμύρια ευρώ το 2008, 72 εκατομμύρια ευρώ το 2009, 96,6 εκατομμύρια ευρώ το 2010, 77.091.000 ευρώ το 2011, 54.948.000 ευρώ το 2012 και 66.921.000 ευρώ το 2013.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ο σύλλογος διοργανώνει σε εκατό και πλέον μέρη σε ολόκληρο τον κόσμο αθλητικές ακαδημίες για παιδιά μετην επωνυμία Milan Junior Camp, παρέχοντας τους την ευκαιρία να συνδυάσουν διακοπές και ποδοσφαιρική εκπαίδευση. Στην Ελλάδα, η πρώτη τέτοιου είδους δραστηριότητα έλαβε χώρα στοΗράκλειο της Κρήτηςτον Ιούλιο του 2011.[83]
Η Μίλαν αποτέλεσε μία εκτων ιδρυτικών ομάδων του πρωταθλήματος μηχανοκίνητων αγώνων ταχύτητας Super League Formula.
Πρόκειται γιαμια διοργάνωση όπου συμμετείχαν οδηγοί που εκπροσωπούσαν ποδοσφαιρικούς συλλόγους. Τα οχήματα που χρησιμοποιούσαν ήταν σαν αυτά της Φόρμουλα 1, δηλαδή μονοθέσια, τα οποία σύμφωνα με τους κανόνες διέθεταν κινητήρα V-12 απόδοσης 750 ίππων.
Μέσω του "Ιδρύματος Μίλαν" (Fondazione Milan Onlus), ο σύλλογος εμφανίζει πολυσχιδή δράση τόσο στην Ιταλία όσο και διεθνώς. Στόχοι του είναι η διάδοση του πολιτισμού καιτων πρακτικών του αθλητισμού ως συντελεστών ψυχοσωματικής υγείας, η κοινωνική συνοχή καιηεν γένει βελτίωση της ποιότητας ζωής μετην ανάληψη πρωτοβουλιών ανθρωπιστικής βοήθειας ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς επίσης καιμετην εκτέλεση προγραμμάτων εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης.[84]
↑«Romagnoli: 'We must be back at the top'». acmilan.com. Associazione Calcio Milan. 16 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2018. the new Rossoneri captain has spoken about so many topics ...