* Οι συμμετοχές καιταγκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο γιατα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).
ΟΜάρκος Εβανγκελίστα ντε Μοράις (πορτογαλικά: Marcos Evangelista de Morais, γεννήθηκε 7 Ιουνίου 1970), περισσότερο γνωστός ως Καφού (Cafu), είναι Βραζιλιάνος διεθνής πρώην ποδοσφαιριστής, που αγωνιζόταν ως δεξιός πλάγιος αμυντικός, θεωρούμενος ως ένας από τους κορυφαίους στηθέσητου όλων των εποχών.[1][2][3][4]Το 2021 ηIFFHSτον συμπεριέλαβε στην καλύτερη ενδεκάδα όλων των εποχών ως δεξιού πλάγιου αμυντικού.[5]
Σεμια συλλογική καριέρα μοιρασμένη στηΒραζιλίακαιτηνΙταλία, κατέκτησε όλους τους τίτλους που διεκδίκησε, ενώ αντίστοιχη ήταν καιη πορεία τουμετηνΕθνική ομάδα της Βραζιλίας αναδεικνυόμενος δύο φορές πρωταθλητής κόσμουκαι κατέχοντας το ρεκόρ διεθνών συμμετοχών της. Πήρε το δημοφιλές προσωνύμιο του από τον Καφούρινγκα (Cafuringa), έναν πρώην επαγγελματία παίκτη για ομάδες όπως ηΦλουμινένσεκαιη Μποταφόγκο, αφού πέρασε τις πρώτες μέρες του αγωνιζόμενος στην ίδια θέση.[6]
Ένα από τα έξι παιδιά φτωχής οικογένειας, μεγάλωσε σε φαβέλα τουΣάο Πάολο. Στην ηλικία των επτά μπόρεσε να παρακολουθήσει μία ακαδημία ποδοσφαίρου. Εντάχθηκε στην ομάδα νέων της Νασιονάλ Ατλέτικο Κλούμπε, ενώ έπαιξε καιγια δύο χρόνια ποδόσφαιρο σάλας.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, απορρίφθηκε από τις ομάδες νέων των Κορίνθιανς, Παλμέιρας, Σάντος, Ατλέτικο Μινέιρο.[7] Μόνο το 1988 σε ηλικία 18 ετών εισήχθη στην ομάδα νέων της Σάο Πάολοκαιστη συνέχεια κέρδισε το τουρνουά νεολαίας "Κύπελλο Σάο Πάολο" εκείνο το έτος.[8]
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ωστόσο, ο προπονητής της ομάδας νέων της Σάο Πάολο Τέλε Σαντάνα έγινε μέντορας του παίκτη. Το 1989 εντάχθηκε στην πρώτη ομάδα. Έκανε έναν άψογο αγώνα στον πρώτο τελικό του πρωταθλήματος του Σάο Πάολο το 1992 απέναντι στην Παλμέιρας αγωνιζόμενος ως δεξιός μέσος, σημειώνοντας ένα γκολκαι δίνοντας δύο ασίστκαι κερδίζοντας ένα πέναλτι. Το παιχνίδι έληξε με αποτέλεσμα 4–2, ικανό σκοργιανα χαρίσει στην ομάδα τουτο δεύτερο συνεχόμενο τίτλο.[6] Σταδιακά μετακινήθηκε στο κέντρο, και έγινε σύντομα αμυντικός, που σύμφωνα μετη φιλοσοφία του Σαντάνα θα είχε επιθετικό προσανατολισμό αφήνοντας τους κεντρικούς αμυντικούς πάντα πίσω. Στην πορεία ο Καφού κατέκτησε κορυφαίους τίτλους, καθώς η Σάο Πάολο κέρδισε τοΚόπα Λιμπερταδόρεςτο 1992 και το 1993, το Σούπερ Κύπελλο Νότιας Αμερικής το 1993καιτοΔιηπειρωτικό Κύπελλο άλλες δύο φορές (1992, 1993) στην καλύτερη περίοδο του συλλόγου στην ιστορία του.[7][9][10]Το1994 ψηφίστηκε ο καλύτερος ποδοσφαιριστής της Νότιας Αμερικής.[11]Στη μέση της αγωνιστικής περιόδου 1994–95, ο Καφού εντάχθηκε στην ισπανική Ρεάλ Σαραγόσα, κατακτώντας τοΚύπελλο Κυπελλούχωντου 1995 (ανκαι είχε προβλήματα τραυματισμού καιδεν έπαιξε στον τελικό).[12]Στη συνέχεια έφυγε από τη Σαραγόσα γιανα επανέλθει στην πατρίδα τουκαιτην Παλμέιρας.[13]
Το 1996, επέστρεψε στην Ευρώπη, αυτή τη φορά μετηΡόμα κάνοντας το ντεμπούτο τουστην εκτός έδρας νίκη επί της Εμπολιμε 3–1. Από τεχνική και τακτική άποψη, αποδείχθηκε συμβατός μετα σχέδια του προπονητή Ζντένεκ Ζέμαν που ήταν υπέρμαχος ενός γρήγορου και πολύ επιθετικού παιχνιδιού, δείχνοντας πρόθυμος να θυσιαστεί καινα τρέξει.[14] Μετά από μόλις ένα μήνα θεωρούνταν ήδη ένας από τους καλύτερους ξένους στο πρωτάθλημα καιοι οπαδοί της ομάδας τον μετονόμασαν σε Πεντολίνο (Pendolino) γιατο ακούραστο τρέξιμο του κατά μήκος της δεξιάς πλευράς, γεγονός πουτον οδήγησε ουσιαστικά να είναι συχνά επιτιθέμενος.[15] Κατέκτησε το πρωτάθλημα το 2001, ακολουθούμενο από το Σούπερ Καπ Ιταλίας.[16][17]Μετην άφιξη του προπονητή Φάμπιο Καπέλο, η Ρόμα υιοθέτησε τον σχηματισμό 3–5–2 και ο Καφού μπόρεσε να μετακινήσει περαιτέρω στο εύρος δράσης τουστην αντίπαλη μεσαία γραμμή.[18] Στις 3 Οκτωβρίου 1999 σημείωσε το πρώτο του τέρμα στηΣέριε Αστη νίκη με 1–3 με αντίπαλο τηΦιορεντίνα, σηματοδοτώντας το τέλος της αήττητης σειράς της ομάδας εντός έδρας μετά από είκοσι μήνες.[19]
Μετακόμισε στοΜιλάνοκαιτηΜίλαντο 2003. Με τους ροσονέρι, κέρδισε τη δεύτερη κατάκτηση του πρωταθλήματος το 2004,[13] ακολουθούμενη από το Σούπερ Καπ Ιταλίας και έπαιξε στον πρώτο του τελικό τουΤσάμπιονς Λιγκτο 2005.[8]Η επόμενη σεζόν ήταν δύσκολη, με τραυματισμούς πουτον κράτησαν εκτός γηπέδων από το Φεβρουάριο έως τον Απρίλιο και δυσκολίες στην προσωπική του ζωή που οδήγησαν σε περιορισμένες εμφανίσεις γιατο σύλλογο.[20][21]Οι επιτυχίες τουμετη Μίλαν συνεχίστηκαν μετην επιτυχή έκβαση στην πορεία του Τσάμπιονς Λιγκ της αγωνιστικής περιόδου 2006–07. Κατά την διάρκεια της σεζόν 2007–08, κατέκτησε άλλους τρεις τίτλους μετην ομάδα του Μιλάνου.[13][10]Στο τελευταίο παιχνίδι της καριέρας τουστο Μιλάνο καιστην ποδοσφαιρική του καριέρα, σημείωσε ένα γκολστη νίκη 4–1 εναντίον της Ουντινέζε στις 18 Μαΐου 2008.[22]
Είναι μέλος του Hall of Fame της Μίλαν και της Ρόμα.[23]
Ο Καφού είναι ο κάτοχος του ρεκόρ συμμετοχών της εθνικής Βραζιλίας όλων των εποχών με 142 εμφανίσεις, συμπεριλαμβανομένων των 21 παιχνιδιών στα Παγκόσμια Κύπελλα.[24][25] Έχει κατακτήσει δύο Παγκόσμια Κύπελλα, το1994καιτο2002.[26] Έχει επίσης το ρεκόρ μετη συμμετοχή σε περισσότερες νίκες με 16 σε τελική φάση της παγκόσμιας διοργάνωσης.[27][28]
Έκανε την πρώτη εμφάνιση μετην εθνική σε ένα φιλικό μετηνΙσπανία στις 12 Σεπτεμβρίου 1990,[17]και έπαιξε σχετικά λίγο στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ανκαιστοΚόπα Αμέρικατου 1991 ήταν βασικός σε τέσσερις από τους πέντε αγώνες, μετην εθνική να καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση.[29] Ήταν αναπληρωματικός στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994, αγωνίστηκε όμως σε τρεις αγώνες (όλες ως αλλαγή) μεταξύ των οποίων καιστον τελικό με αντίπαλο τηνΙταλίας, μετά από τραυματισμό του Ζορζίνιο στο 22ο λεπτό. Μετά από αυτό, έγινε βασικός όταν η Βραζιλία κατέκτησε τοΚόπα Αμέρικατο 1997 και το 1999, το Κύπελλο Συνομοσπονδιών 1997, και έφθασε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 στον τελικό.[17][30]
Η Βραζιλία είχε δύσκολα προκριματικά γιατη διοργάνωση του 2002, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Καφού δέχθηκε έντονη κριτική από τον προπονητή, ο οποίος του αφαίρεσε την αρχηγία μετά την αποβολή τουσε προκριματικό με αντίπαλο τηνΠαραγουάη. Όμως η αρχηγία επανήλθε σύντομα και πάλι σε αυτόν μέσω συγκυριών και έτσι ήταν αυτός που σήκωσε πρώτος το τρόπαιο έχοντας καθοριστική συμβολή στην κατάκτηση.[31][25]
Ο Καφού καιη Βραζιλία είχαν υψηλές προσδοκίες που είχαν τεθεί στην ομάδα τέσσερα χρόνια αργότερα το 2006. Στον ντεμπούτο αγώνα εναντίον της Κροατίας ήταν ένας από τους καλύτερους στον αγωνιστικό χώρο και έδωσε την ασίστ στονΚακάγιατο τελικό 1–0.[32] Όμως η Βραζιλία αποκλείστηκε στον προημιτελικό μετά από ήττα 1–0 από τηΓαλλία. Ο προπονητής δέχθηκε κριτική γιατο ότι έπαιζε με βετεράνους, κυρίως γιατον 36χρονο Καφού καιτον 33χρονο Ρομπέρτο Κάρλοςπου ήταν στην αρχική ενδεκάδα αντί νεότερων παικτών.[33]Ο Καφού στο συγκεκριμένο παιχνίδι δέχθηκε τη σκληρότερη κριτική με πολλούς νατον χαρακτηρίζουν ως το χειρότερο της ομάδας.[34] Αυτός ήταν καιο τελευταίος διεθνής αγώνας του.[24]
Συμμετέχοντας σε τέσσερα Παγκόσμια Κύπελλα έγινε το 2002 ο μόνος ποδοσφαιριστής που αγωνίστηκε σε τρεις τελικούς του Κυπέλλου (1994, 1998, 2002), κατακτώντας δύο τίτλους.[35][36]
Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους αμυντικούς όλων των εποχών, ένας από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές της γενιάς τουκαι ένας από τους καλύτερους παίκτες στην ιστορία της Βραζιλίας.[33] Ήταν ένας δυναμικός, σκληρός, επιθετικός και γεμάτος δύναμη στη δεξιά πλευρά της άμυνας με μεγάλη ταχύτητα, αντοχή, τακτική νοημοσύνη και τεχνικές δεξιότητες, καθώς καιτην ικανότητά τουνα αλληλοεπικαλύπτεται. Εκτός από την ποδοσφαιρική του ικανότητα, ήταν επίσης γνωστός γιατην πειθαρχία, τις ηγετικές ικανότητες καιτη χαρακτηριστική του αισιόδοξη συμπεριφορά. Ανκαι γενικά παίζει ως δεξιός πλάγιος αμυντικός, ήταν επίσης σε θέση να παίξει ως κεντρικός αμυντικός, λόγω των ικανοτήτων του, ή σεπιο προχωρημένες θέσεις, αποτελώντας έτσι το υπόδειγμα του πλήρους αμυντικού.[6][9][37][38]
Συμπεριλήφθηκε από τονΠελέ στους 125 σπουδαιότερους εν ζωή ποδοσφαιριστές το 2004 (FIFA 100).[39]Το2013 ψηφίστηκε από το περιοδικό World Soccerστην καλύτερη ενδεκάδα όλων των εποχών,[40] ενώ την ίδια επιλογή είχε καιτο2020 από το γαλλικό France Football.[41]Το2017 ξεκίνησε η λειτουργία του ιδρύματος του Καφού Jardim Irene, που εξυπηρετεί νέους διαφορετικών ηλικιών, με κοινωνικά έργα στους τομείς του αθλητισμού, του πολιτισμού, της υγείας καιτων επαγγελματικών μαθημάτων. Υπάρχουν 15 κύρια προγράμματα, τα οποία ξεπερνούν τον αρχικό πυρήνα, που ιδρύθηκε στο μέρος που έζησε τα παιδικά του χρόνια.[42]Το2018 έγινε πρεσβευτής των "Σπέσιαλ Ολύμπικς".[43]