* Οι συμμετοχές καιταγκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο γιατα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).
ΟΡεϊμόν Κοπά (Raymond Kopa , γαλλική προφορά: [ʁɛmɔ kɔpa], όνομα γέννησης Ρεϊμόν Κοπαζέφσκι,
13 Οκτωβρίου 1931 – 3 Μαρτίου 2017) ήταν Γάλλοςποδοσφαιριστής, βασικό μέλος της γαλλικής εθνικής ομάδας της δεκαετίας του 1950. Ένας από τους κορυφαίους Γάλλους και Ευρωπαίους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών,[1][2][3] ψηφίστηκε 43ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα στις εκλογές της IFFHS.[4] Ήταν ο πρώτος Γάλλος ποδοσφαιριστής που έλαβε τον τίτλο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής (Légion d'honneur) το 1970.[5]
Ο Κοπά γεννήθηκε σε οικογένεια Πολωνών μεταναστών. Οι παππούδες του ήταν αρχικά από τηνΚρακοβίακαι μετανάστευσαν στηΓερμανία, όπου γεννήθηκαν οι γονείς του. Στη συνέχεια μετανάστευσαν στηΓαλλία μετά τονΠρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το επώνυμό του μειώθηκε από το πρωτότυπο Κοπαζέφσκι σε Κοπά ενώ ήταν στο σχολείο. Στην ηλικία των 14 ετών ακολούθησε τα βήματα του παππού, του πατέρα καιτου αδελφού του, εργαζόμενος στα ανθρακωρυχεία Nœux-les-Mines. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έχασε δύο δάκτυλα σε ατύχημα εξόρυξης.[6][7]Τον Μάιο του 1949 πήρε μέρος σε διαγωνισμό νέων ποδοσφαιριστών, μια εθνική διοργάνωση ανοιχτή σε εκκολαπτόμενους επαγγελματίες και ακολουθούμενη στενά από τους κορυφαίους προπονητές της χώρας. Τερματίζοντας δεύτερος στη γενική κατάταξη, υπέγραψε συμβόλαιο μετηνΑνζέ λίγο αργότερα.[8]
Ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα σε ηλικία 18 ετών στη δεύτερη κατηγορία και μεταγράφηκε δύο χρόνια αργότερα στηΣταντντε Ρενς, μετην οποία κέρδισε δύο πρωταθλήματα Γαλλίας το1953καιτο1955.[9]Μετη Ρενς, έφτασε στον τελικό τουΕυρωπαϊκού Κυπέλλου Πρωταθλητριώντου1956, αλλά η ομάδα έχασε από τηνΡεάλ Μαδρίτηςμε 4–3.[10]
Ο Κοπά είχε αρχικά προσελκύσει την προσοχή των Ισπανών, όταν έπαιξε γιατηνΕθνική Γαλλίας εναντίον της Ισπανίαςσε αγώνα στηΜαδρίτητον Μάρτιο του 1955, που οδήγησε στην ισπανική αθλητική εφημερίδα Marcaνατου δώσει το προσωνύμιο Little Napoleon (Μικρός Ναπολέων).[11]Ο Κοπά έγινε ο πρώτος αναγνωρίσιμος διεθνώς Γάλλος ποδοσφαιριστής και μεταγράφηκε στηνΡεάλ Μαδρίτηςτη σεζόν 1956–57, όπου σύντομα προσχώρησε καιοΦέρεντς Πούσκας.[12]Στον πρώτο διαγωνισμό της Χρυσής Μπάλαςτο 1956 κατέλαβε την τρίτη θέση πίσω από τους Στάνλεϊ ΜάθιουςκαιΑλφρέδο Ντι Στέφανο. [13][14] Έπαιζε ως μέσα δεξιά, στην πραγματικότητα όμως λειτουργούσε ως επιτελικός μέσος δίνοντας ευκαιρίες στους σκόρερς της ομάδας να πετύχουν τους στόχους τους. Ήταν εξαιρετικά τεχνικός, το παιχνίδι του είχε φινέτσα, ακρίβεια, και ταχύτητα αλλαγών.[15][16]Τα χρόνια τουστην Ρεάλ Μαδρίτης ήταν εξαιρετικά επιτυχημένα, καθώς βοήθησε την ομάδα σε τρεις διαδοχικές νίκες τουΕυρωπαϊκού Κύπελλου Πρωταθλητριών, έχοντας μεγάλη επιρροή στο σύλλογο της ισπανικής πρωτεύουσας. Παίζοντας με τους Ισπανούς πρωταθλητές, κέρδισε τον τίτλο το1957καιτο1958.[17]Ο Κοπά ήταν επίσης ο πρώτος Γάλλος παίκτης που κέρδισε το μεγάλο Ευρωπαϊκό Κύπελλο όταν η Ρεάλ νίκησε τηΦιορεντίναμε 2–0 στον τελικό του 1957. Θα γίνει πρωταθλητής Ευρώπης και πάλι το 1958 και το 1959, ο τελευταίος με αντίπαλο την πρώην ομάδα του Ρενς, όπου έπαιζε ο μετέπειτα συμπαίκτης τουΖυστ Φονταίν.[18]Την πρώτη του χρονιά συνέβαλε στην κατάκτηση τριών τίτλων από τη Ρεάλ Μαδρίτης για πρώτη φορά στην ιστορία της μετην κατάκτηση καιτου Λατινικού Κυπέλλου.[19]
Κατά την αγωνιστική περίοδο 1959–60, επέστρεψε στη Γαλλία γιανα τελειώσει την καριέρα τουστο γαλλικό σύλλογο, όπου κέρδισε το γαλλικό πρωτάθλημα το1960καιτο1962. Συνολικά σημείωσε 75 γκολ σε 346 αγώνες στην κορυφαία κατηγορία της Γαλλίας και ήταν ο νικητής της Χρυσής Μπάλαςτο 1958, ο πρώτος από τους τέσσερις Γάλλους στην ιστορία.[13][20]Το 1959 ήταν δεύτερος στο συγκεκριμένο διαγωνισμό.[14]
Μετην εθνική ομάδα της Γαλλίας, είχε 45 συμμετοχές και σημείωσε 18 γκολ μεταξύ 1952 και 1962.[21][22]Σε έξι αγώνες ήταν αρχηγός της εθνικής ομάδας. Συμμετείχε στοΠαγκόσμιο Κύπελλο του 1954που ήταν αποτυχημένο γιατην Εθνική Γαλλίας καθώς δεν πέρασε στο δεύτερο γύρο.[23] Έλαβε μέρος στοΠαγκόσμιο Κύπελλο του 1958 στη Σουηδία, όπου έκανε εξαιρετικές εμφανίσεις και ήταν ένας από τους καλύτερους παίκτες της διοργάνωσης, σημειώνοντας τρία γκολ οδηγώντας τη Γαλλία στους ημιτελικούς,[24] όπου υπέκυψε στην πανίσχυρη και μετέπειτα τροπαιούχο Βραζιλία. Απέναντι στη Βραζιλία οι "τρικολόρ" είχαν ένα ισορροπημένο παιχνίδι στην πρώτη μισή ώρα αλλά ο τραυματισμός του κεντρικού αμυντικού Ρομπέρ Ζονκέ έδωσε σαφή υπεροχή στους λατινοαμερικάνους (οι αλλαγές δεν επιτρεπόταν τότε). Εκείνη η ομάδα ήταν η πρώτη μεγάλη εθνική της Γαλλίας, η οποία μετά τη διοργάνωση του 1954, είχε ανανεωθεί σημαντικά και ήταν από τις πιο νεανικές της διοργάνωσης μη έχοντας υψηλές προσδοκίες. Το επιθετικό ποδόσφαιρο της ομάδας αντικαταπτρίζεται στο συντελεστή τερμάτων της σε σχέση με τις άλλες ομάδες που έφθασαν στους "4" μετη Γαλλία να έχει την καλύτερη επίθεση καιτη χειρότερη άμυνα. Ο Κοπά ήταν ο ηγέτης της ομάδας, έδωσε πέντε ασίστ, ενώ στην επίθεση οΖυστ Φονταίν σημείωσε ακατάρριπτο ρεκόρ επίτευξης τερμάτων. Οιδυο παίκτες είχαν αγαστή συνεργασία και ήξεραν πως να είναι αποτελεσματική στο γήπεδο.[23][25][26]Η γαλλική ομάδα τερμάτισε τρίτη στη διοργάνωση νικώντας στο μικρό τελικό τηΔυτική Γερμανίαμε 6–3 μετον Κοπά να σημειώνει ένα γκολμε πέναλτι.[27][28]Ο Κοπά συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης.[29]
Μετο τέλος της αθλητικής σταδιοδρομίας του ασχολήθηκε με επιχειρηματική δραστηριότητα επιτυχημένα. ενώ το 2006 κυκλοφόρησε την αυτοβιογραφία του.[6]Το2000η γαλλική εφημερίδα L'Équipeτον χαρακτήρισε ως τρίτο καλύτερο Γάλλο ποδοσφαιριστή μετά τους Μισέλ ΠλατινίκαιΖινεντίν Ζιντάν.[33]Το Μάρτιο του2004 συμπεριλήφθηκε από τονΠελέ στους 125 κορυφαίους ποδοσφαιριστές εν ζωή (FIFA 100). Το2010 τιμήθηκε από τηνUEFAμετο Προεδρικό Βραβείο.[34] Από το2018, το γαλλικό περιοδικό France Football απονέμει τοKopa Trophy , στον καλύτερο νεαρό ποδοσφαιριστή στον κόσμο κατά το ημερολογιακό έτος προς τιμή του.[35][36] Μετά την αποχώρησή του από το άθλημα ξεκίνησε τη δική του μάρκα αθλητικών ειδών και τελικά εγκαταστάθηκε στηνΚορσική. Απεβίωσε στις 3 Μαρτίου 2017, σε ηλικία 85 ετών.
