(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Μαδρίτη - Βικιπαίδεια Μετάβαση σしぐまτたうοおみくろん περιεχόμενο

Μαδρίτη

Από τたうηいーた Βικιπαίδεια, τたうηいーたνにゅー ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°25′1″N 3°42′12″W / 40.41694°N 3.70333°W / 40.41694; -3.70333

Μαδρίτη

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μαδρίτη
40°25′1″N 3°42′12″W
ΧώραΙσπανία[1]
Διοικητική υπαγωγήΚοινότητα της Μαδρίτης
ΠροστάτηςIsidore the Laborer, Virgin of Almudena κかっぱαあるふぁιいおた Mariana de Jesús
Διοίκηση
 • ΣώμαGovernment Board of the City of Madrid
 • δήμαρχος της ΜαδρίτηςΧοσέ Λουίς Μαρτίνεθ-Αλμέιδα Ναβασκουές (από 2019)
Έκταση604,4551 km²[2]
Υψόμετρο667 μέτρα
Πληθυσμός3.332.035 (2023)[3]
Τたうαあるふぁχかいκかっぱωおめがδでるた.28001–28081
Τたうηいーたλらむだκかっぱωおめがδでるた.91
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ηいーた Μαδρίτη (ισπανικά: Madrid, [[maˈðɾið]]) είναι ηいーた πρωτεύουσα κかっぱαあるふぁιいおた μεγαλύτερη πόλη της Ισπανίας. Οおみくろん πληθυσμός της πόλης είναι περίπου 3,3 εκατομμύρια[4] κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん συνολικός πληθυσμός της Μητροπολιτικής Περιοχής της Μαδρίτης υπολογίζεται σしぐまεいぷしろん περίπου 6,5 εκατομμύρια. Είναι ηいーた δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τたうοおみくろん Βερολίνο, ενώ ηいーた μητροπολιτική περιοχή είναι επίσης ηいーた τρίτη μεγαλύτερη σしぐまτたうηいーたνにゅー Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τたうοおみくろんυうぷしろん Λονδίνου κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Παρισιού.[5][6][7][8] Ηいーた πόλη έχει έκταση 604,3 τたう.χかいλらむだμみゅー.[9]

Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

θέα από δορυφόρο

Ηいーた πόλη βρίσκεται στις όχθες τたうοおみくろんυうぷしろん ποταμού Μανθανάρες σしぐまτたうοおみくろん κέντρο κかっぱαあるふぁιいおた της χώρας αλλά κかっぱαあるふぁιいおた της Κοινότητας της Μαδρίτης ηいーた οποία αποτελείται από τたうηいーたνにゅー πόλη της Μαδρίτης, τたうοおみくろん πολεοδομικό της συγκρότημα κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ προάστια κかっぱαあるふぁιいおた γύρω χωριά. Ηいーた κοινότητα συνορεύει μみゅーεいぷしろん τις αυτόνομες κοινότητες της Καστίλλης κかっぱαあるふぁιいおた Λεόν κかっぱαあるふぁιいおた της Καστίλλης-Λらむだαあるふぁ Μάντσα. Όντας πρωτεύουσα της Ισπανίας, είναι έδρα της κυβέρνησης κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Ισπανού μονάρχη, ενώ είναι κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん πολιτικό, οικονομικό κかっぱαあるふぁιいおた πολιτιστικό κέντρο της Ισπανίας.[10] Σημερινή δήμαρχος της πόλης είναι ηいーた Μανουέλα Καρμένα, τたうοおみくろんυうぷしろん κινήματος Ahora Madrid (Τώρα ηいーた Μαδρίτη), πぱいοおみくろんυうぷしろん διατηρεί μみゅーιいおたαあるふぁ έντονη σχέση μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん πολιτικό κόμμα Ποδέμος.

Τたうοおみくろん πολεοδομικό συγκρότημα της Μαδρίτης έχει τたうοおみくろん τρίτο μεγαλύτερο ΑあるふぁΕいぷしろんΠぱい[11] σしぐまτたうηいーたνにゅー Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ηいーた επιρροή πぱいοおみくろんυうぷしろん ασκεί σしぐまτたうηいーたνにゅー πολιτική, τたうηいーたνにゅー εκπαίδευση, τたうηいーた διασκέδαση, τたうοおみくろん αστικό περιβάλλον, τたうαあるふぁ μέσα, τたうηいーた μόδα, τたうηいーたνにゅー επιστήμη, τたうοおみくろんνにゅー πολιτισμό κかっぱαあるふぁιいおた τις τέχνες συμβάλλει σしぐまτたうηいーたνにゅー καθιέρωσή της ως μία από τις κύριες παγκόσμιες πόλεις.[12][13] Εξαιτίας της οικονομικής της παραγωγής, τたうοおみくろんυうぷしろん υψηλού βιοτικού επιπέδου, κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん μεγέθους της αγοράς της, ηいーた Μαδρίτη θεωρείται τたうοおみくろん μείζον οικονομικό κέντρο της Νότιας Ευρώπης.[14][15] κかっぱαあるふぁιいおた της Ιβηρικής Χερσονήσου, ενώ αποτελεί τたうηいーたνにゅー έδρα τたうωおめがνにゅー κεντρικών γραφείων της πλειοψηφίας τたうωおめがνにゅー κύριων ισπανικών επιχειρήσεων, όπως ηいーた Telefónica, ηいーた Iberia κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた Repsol. Ηいーた Μαδρίτη είναι ηいーた 10ηいーた πόλη σしぐまτたうοおみくろんνにゅー κόσμο ως προς τたうηいーた διαβίωση σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん περιοδικό Monocle,[16][17] ενώ κατατάσσεται επίσης ανάμεσα στις 12 πιο πράσινες ευρωπαϊκές πόλεις γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん 2010.[18]

Σしぐまτたうηいーた Μαδρίτη βρίσκονται τたうαあるふぁ κεντρικά γραφεία τたうοおみくろんυうぷしろん Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (World Tourism Organization, WTO), οおみくろん οποίος ανήκει σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, της Ιβηροαμερικανικής Γενικής Γραμματείας (Secretaría General Iberoamericana , SEGIB), τたうοおみくろんυうぷしろん Οργανισμού Ιβηροαμερικανικών Κρατών (Organization of Ibero-American States, OEI) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Οργανισμού Επιτήρησης Δημοσίου Συμφέροντος (Public Interest Oversight Board, PIOB). Σしぐまτたうηいーたνにゅー πόλη έχουν επίσης τたうηいーたνにゅー έδρα τους διεθνή ιδρύματα ρύθμισης της ισπανικής γλώσσας: Ηいーた Μόνιμη Επιτροπή τたうοおみくろんυうぷしろん Συνδέσμου Ακαδημιών Ισπανικής Γλώσσας, ηいーた Βασιλική Ισπανική Ακαδημία (Real Academia Española, RAE), τたうοおみくろん Ινστιτούτο Θερβάντες κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Fundéu BBVA. Σしぐまτたうηいーた Μαδρίτη διοργανώνονται εκθέσεις όπως ηいーた FITUR,[19] ηいーた ARCO,[20] ηいーた SIMO TCI[21] κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた Εβδομάδα Μόδας της Μαδρίτης Cibeles.[22]

Ενώ ηいーた Μαδρίτη διαθέτει σύγχρονες υποδομές, έχει διατηρήσει τたうηいーたνにゅー όψη κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー αισθητική πολλών από τις ιστορικές γειτονιές κかっぱαあるふぁιいおた οδούς. Τたうαあるふぁ αξιοθέατά της περιλαμβάνουν τたうοおみくろん Βασιλικό Παλάτι της Μαδρίτης, τたうοおみくろん Βασιλικό Θέατρο μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー αποκατεστημένη Λυρική Σκηνή τたうοおみくろんυうぷしろん, του 1850, τたうοおみくろん πάρκο Μπουέν Ρετίρο τたうοおみくろん οποίο ιδρύθηκε τたうοおみくろん 1631, τたうοおみくろん κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης τたうοおみくろん οποίο περιέχει κάποια από τたうαあるふぁ ιστορικά αρχεία της Ισπανίας, μεγάλος αριθμός εθνικών μουσείων,[23] κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Χρυσό Τρίγωνο της Τέχνης, τたうοおみくろん οποίο βρίσκεται κατά μήκος της Πασέο δでるたεいぷしろんλらむだ Πράδο κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん οποίο αποτελείται από τρία μουσεία τέχνης: τたうοおみくろん Μουσείο Πράδο, τたうοおみくろん Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία, μουσείο μοντέρνας τέχνης, κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Μουσείο Thyssen-Bornemisza τたうοおみくろん οποίο συμπληρώνει τις ελλείψεις τたうωおめがνにゅー άλλων δύο μουσείων.[24] Ηいーた Plaza de Cibeles μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん παλάτι κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん συντριβάνι της έχουν γίνει τたうοおみくろん μνημείο σύμβολο της πόλης.[25][26][27]

Τοπωνύμιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πουέρτα νにゅーτたうεいぷしろんλらむだ Σしぐまοおみくろんλらむだ, Μαδρίτη.

Υπάρχουν διάφορες θεωρίες σχετικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー προέλευση τたうοおみくろんυうぷしろん ονόματος «Μαδρίτη» (Madrid). Σύμφωνα μみゅーεいぷしろん ένα μύθο ηいーた Μαδρίτη ιδρύθηκε από τたうοおみくろんνにゅー τたうοおみくろんνにゅー Όκνο Μπιάνορ (Ocno Bianor, γιό τたうοおみくろんυうぷしろん Βασιλιά Τυρρήνιου της Τοσκάνης κかっぱαあるふぁιいおた της Μάντουας) κかっぱαあるふぁιいおた ονομάστηκε Metragirta ή Mantua Carpetana. Κατά άλλους τたうοおみくろん πρώτο όνομα της πόλης ήταν Ursariaγがんまηいーた τたうωおめがνにゅー αρκούδων» σしぐまτたうαあるふぁ λατινικά), εξαιτίας τたうωおめがνにゅー πολλών αρκούδων πぱいοおみくろんυうぷしろん υπάρχουν σしぐまτたうαあるふぁ γύρω δάση, οおみくろんιいおた οποίες μαζί μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー κουμαριά (ισπανικά madroño), αποτελούν τたうοおみくろん έμβλημα της πόλης από τたうαあるふぁ μεσαιωνικά χρόνια.[28]

Τたうοおみくろん αρχαιότερο καταγεγραμμένο όνομα της πόλης, «Magerit» (από τたうοおみくろん *Materit ή τたうοおみくろん *Mageterit;) προέρχεται από τたうοおみくろん όνομα ενός οχυρού πぱいοおみくろんυうぷしろん χτίστηκε σしぐまτたうοおみくろんνにゅー ποταμό Μανθανάρες τたうοおみくろんνにゅー 9οおみくろん αιώνα ΚかっぱΕいぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた σημαίνει «τόπος μみゅーεいぷしろん άφθονο νερό».[29] Αあるふぁνにゅー ηいーた μορφή είναι σωστή, θしーたαあるふぁ μπορούσε νにゅーαあるふぁ είναι κελτικής προέλευσης από τたうοおみくろん ritu- «οχυρό» (παλαιά ουαλικά rit, ουαλικά rhyd, παλαιά βρετονικά rit, παλαιά βόρεια γαλλικά roy) κかっぱαあるふぁιいおた από ένα λιγότερο εμφανές πρώτο συνθετικό *mageto προερχόμενο από τたうοおみくろん magos «πεδίο, πεδιάδα» (παλαιά ιρλανδικά mag «πεδίο», βρετονικά ma «τόπος») ή τたうοおみくろん matu «αρκούδα», τたうοおみくろん οποίο θしーたαあるふぁ εξηγούσε κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーた λατινική μετάφραση Ουρσάλια.[30]

Μみゅーιいおたαあるふぁ άλλη επικρατούσα θεωρία γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー προέλευση τたうοおみくろんυうぷしろん ονόματος είναι ότι προέρχεται από τたうοおみくろんνにゅー 2οおみくろん αιώνα πぱいΚかっぱΕいぷしろん. Ηいーた Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ίδρυσε ένα οικισμό στις όχθες τたうοおみくろんυうぷしろん ποταμού Μανθανάρες. Τたうοおみくろん όνομα τたうοおみくろんυうぷしろん αρχικού οικισμού ήταν Matrice (αναφορά σしぐまτたうοおみくろんνにゅー ποταμό πぱいοおみくろんυうぷしろん διέσχισε τたうοおみくろんνにゅー οικισμό). Μετά τις εισβολές τたうωおめがνにゅー γερμανικών λαών, Σουηβών κかっぱαあるふぁιいおた Βανδάλων, καθώς κかっぱαあるふぁιいおた τたうωおめがνにゅー σαρματικών Αλανών κατά τたうηいーた διάρκεια τたうοおみくろんυうぷしろん 5οおみくろんυうぷしろん αιώνα ΚかっぱΕいぷしろん, ηいーた Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δでるたεいぷしろんνにゅー είχε πλέον τたうηいーたνにゅー απαιτούμενη στρατιωτική παρουσία γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー άμυνα τたうωおめがνにゅー περιοχών της σしぐまτたうηいーたνにゅー Ιβηρική χερσόνησο, κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまαあるふぁνにゅー αποτέλεσμα αυτές οおみくろんιいおた περιοχές καταλήφθηκαν σύντομα από τους Βάνδαλους, οおみくろんιいおた οποίοι εκτοπίστηκαν εいぷしろんνにゅー συνεχεία από τους Βησιγότθους, κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた οποίοι τελικά κυβέρνησαν τたうηいーた ρωμαϊκή Ισπανία (Hispania) σしぐまτたうοおみくろん όνομα τたうοおみくろんυうぷしろん Ρωμαίου αυτοκράτορα, καταλαμβάνοντας μαζί μみゅーεいぷしろん αυτή κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー «Matrice». Τたうοおみくろんνにゅー 7οおみくろん αιώνα, μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ισλαμική κατάκτηση της Ιβηρικής χερσονήσου, τたうοおみくろん όνομα άλλαξε σしぐまεいぷしろん «Μαϊρίτ», από τたうοおみくろんνにゅー αραβικό όρο Μάιρα (ميرا) (αναφέρεται σしぐまτたうοおみくろん νερό ως δότη ζωής) κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー ιβηρο-ρωμαϊκή κατάληξη it πぱいοおみくろんυうぷしろん σημαίνει «τόπος». Τたうοおみくろん σύγχρονο «Madrid» εξελίχθηκε από τたうοおみくろん μοζαραβικό "Ματρίτ", τたうοおみくろん οποίο χρησιμοποιείται ακόμα σしぐまτたうοおみくろん μαδριλένικο δημώνυμο (ματριτένσε).[31]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεσαίωνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた τοποθεσία της σημερινής Μαδρίτης κατοικούνταν από τους προϊστορικούς χρόνους,[32][33][34] κかっぱαあるふぁιいおた υπάρχουν αρχαιολογικά κατάλοιπα εγκατάστασης Καρπετανών,[32] ρωμαϊκές επαύλεις,[35] μία βησιγοτθική βασιλική κοντά σしぐまτたうηいーたνにゅー εκκλησία της Σάντα Μαρία δでるたεいぷしろん λらむだαあるふぁ Αλμουδένα[28][36] κかっぱαあるふぁιいおた τρεις βησιγοτθικές νεκροπόλεις κοντά σしぐまτたうηいーたνにゅー Κάσα δでるたεいぷしろん Κάμπο, τたうοおみくろん Τετουάν κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Βικαλβάρο,[37] ηいーた πρώτη ιστορική αναφορά γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ύπαρξη οικισμού σしぐまτたうηいーた Μαδρίτη χρονολογείται από τたうηいーた μουσουλμανική εποχή. Γがんまιいおたαあるふぁ πρώτη φορά γίνεται λόγος γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた Μαδρίτη στις αρχές τたうοおみくろんυうぷしろん 10οおみくろんυうぷしろん αιώνα, όταν αποτελούσε οχυρό τたうωおめがνにゅー Αράβων κかっぱαあるふぁιいおた ονομαζόταν Ματζρίτ. Οおみくろん βασιλιάς της, Λεώνης Ραμίρο Βべーた' λεηλάτησε τたうηいーたνにゅー περιοχή τたうοおみくろん 931.

Σしぐまτたうοおみくろん δεύτερο μισό τたうοおみくろんυうぷしろん 9οおみくろんυうぷしろん αιώνα,[38] οおみくろん Εμίρης Μουχάμαντ Αあるふぁ της Κόρδοβα έχτισε ένα οχυρό σしぐまεいぷしろん ένα ύψωμα κοντά σしぐまτたうοおみくろんνにゅー ποταμό Μανθανάρες,[39] ως ένα από τたうαあるふぁ πολλά οχυρά πぱいοおみくろんυうぷしろん έδωσε εντολή νにゅーαあるふぁ χτιστούν σしぐまτたうαあるふぁ σύνορα μεταξύ της Αあるふぁλらむだ-Ανταλούς κかっぱαあるふぁιいおた τたうωおめがνにゅー βασιλείων της Λεόν κかっぱαあるふぁιいおた της Καστίλης, μみゅーεいぷしろん σκοπό τたうηいーたνにゅー προστασία τたうοおみくろんυうぷしろん Τολέδου από τις εισβολές τたうωおめがνにゅー χριστιανών αλλά κかっぱαあるふぁιいおた γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた λειτουργία ως σημείου εκκίνησης τたうωおめがνにゅー μουσουλμανικών επιθέσεων. Μετά τたうηいーたνにゅー κατάλυση τたうοおみくろんυうぷしろん Χαλιφάτου της Κόρδοβας, ηいーた Μαδρίτη ενσωματώθηκε σしぐまτたうηいーたνにゅー Τάιφα τたうοおみくろんυうぷしろん Τολέδου.

Μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー παράδοση τたうοおみくろんυうぷしろん Τολέδου σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Αλφόνσο ΣΤ΄ τたうοおみくろんυうぷしろん Λεόν κかっぱαあるふぁιいおた της Καστίλης, ηいーた πόλη κατακτήθηκε από τους χριστιανούς τたうοおみくろん 1085 κかっぱαあるふぁιいおた ενσωματώθηκε σしぐまτたうοおみくろん βασίλειο της Καστίλης ως ιδιοκτησία τたうοおみくろんυうぷしろん Στέμματος.[40] Οおみくろんιいおた χριστιανοί εκτόπισαν τたうοおみくろんυうぷしろん μουσουλμάνους από τたうηいーたνにゅー κατοίκηση τたうοおみくろんυうぷしろん κέντρου της πόλης, ενώ οおみくろんιいおた μουσουλμάνοι κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた εβραίοι εγκαταστάθηκαν σしぐまτたうαあるふぁ προάστια. Ηいーた πόλη ανθούσε κかっぱαあるふぁιいおた της δόθηκε οおみくろん τίτλος της Villa, της οποίας ηいーた διοικητική επικράτεια εκτείνονταν από τたうοおみくろんνにゅー ποταμό Χαράμα σしぐまτたうαあるふぁ ανατολικά έως τたうοおみくろんνにゅー ποταμό Γουδαράμα σしぐまτたうαあるふぁ δυτικά. Ηいーた διακυβέρνηση της πόλης εδραιώθηκε σしぐまτたうηいーた Μαδρίτη τたうοおみくろん 1346, όταν οおみくろん βασιλιάς Αλφόνσος ΙΑ΄ της Καστίλης επιβάλει τたうοおみくろん καθεστώς σしぐまτたうοおみくろん οποίο μόνο ηいーた τοπική ολιγαρχία έπαιρνε μέρος στις αποφάσεις της πόλης.[41] Τたうοおみくろん 1188, ηいーた Μαδρίτη κέρδισε τたうοおみくろん δικαίωμα νにゅーαあるふぁ είναι αντιπροσωπεύεται σしぐまτたうηいーたνにゅー αυλή της Καστίλης. Τたうοおみくろん 1202, οおみくろん βασιλιάς Αλφόνσος Η΄ της Καστίλης παραχώρησε τたうοおみくろんνにゅー πρώτο καταστατικό χάρτη ώστε νにゅーαあるふぁ ρυθμίζει τたうοおみくろん δημοτικό συμβούλιο,[42] οおみくろん οποίος τροποποιήθηκε τたうοおみくろん 1222 από τたうοおみくろんνにゅー Φερδινάνδο Γ΄ της Καστίλης.

Πρώιμη νεότερη περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μαδρίτη (1562)

Ηいーた Μαδρίτη υπήρξε πολλές φορές εστία ταραχών, αあるふぁπぱい' τις οποίες ηいーた μεγαλύτερη ήταν ηいーた επανάσταση τたうωおめがνにゅー Κομμοννέρος (1520-1521) εναντίον τたうοおみくろんυうぷしろん Κάρολου τたうοおみくろんυうぷしろん Εいぷしろん'.

Τたうηいーたνにゅー εποχή τたうοおみくろんυうぷしろん Φίλιππου Β΄ ηいーた Μαδρίτη έγινε πρωτεύουσα της ισπανικής αυτοκρατορίας κかっぱιいおた έδρα τたうοおみくろんυうぷしろん βασιλιά. Μόνο όμως κατά τたうοおみくろん 18οおみくろん αιώνα, μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー άφιξη τたうωおめがνにゅー Βουρβόνων, ηいーた πόλη απόκτησε ζωή κかっぱιいおた εμφάνιση πρωτεύουσας.

Κατά τたうοおみくろんνにゅー ισπανικό εμφύλιο πόλεμο (1936-1939) ηいーた Μαδρίτη δέχτηκε τたうηいーたνにゅー επίθεση τたうοおみくろんυうぷしろん στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο, πぱいοおみくろんυうぷしろん κατέλαβε ορισμένες περιοχές στις δυτικές κかっぱαあるふぁιいおた βορειοδυτικές παρυφές της πόλης. Οおみくろんιいおた δημοκρατικές δυνάμεις κράτησαν τたうηいーたνにゅー πόλη μέχρι τたうοおみくろん 1939, αλλά υπέκυψαν, γιατί οおみくろんιいおた σφοδρές αεροπορικές επιθέσεις είχαν προξενήσει σημαντικές ζημιές.

Τοποθεσία κかっぱαあるふぁιいおた κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είναι χτισμένη σしぐまεいぷしろん υψόμετρο 667 μέτρων πάνω από τたうηいーたνにゅー επιφάνεια της θάλασσας στις όχθες τたうοおみくろんυうぷしろん ποταμού Μανθανάρες, σしぐまτたうοおみくろん κέντρο της χώρας. Τたうοおみくろん κλίμα της είναι μεσογειακό κかっぱαあるふぁιいおた παρουσιάζει σημαντικές μεταβολές. Λόγω της τοποθεσίας κかっぱαあるふぁιいおた της ιστορίας της ηいーた Μαδρίτη θεωρείται ως τたうοおみくろん πολιτικό κかっぱαあるふぁιいおた οικονομικό κέντρο της Ιβηρικής Χερσονήσου. Περίπου 70 χλμ. νότια βρίσκεται ηいーた ιστορική πρωτεύουσα Τολέδο.

Κλιματικά δεδομένα Μαδρίτη (667 μみゅー.), Πάρκο Μπουέν Ρετίρο σしぐまτたうοおみくろん κέντρο της πόλης (1981–2010)
Μήνας Ιいおたαあるふぁνにゅー Φふぁいεいぷしろんβべーた Μάρ Αあるふぁπぱいρろー Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σしぐまεいぷしろんπぱい Οおみくろんκかっぱτたう Νにゅーοおみくろんεいぷしろん Δでるたεいぷしろんκかっぱ Έτος
Μέση Μέγιστη °C (°F) 9.8 12.0 16.3 18.2 22.2 28.2 32.1 31.3 26.4 19.4 13.5 10.0 19,9
Μέση Μηνιαία °C (°F) 6.3 7.9 11.2 12.9 16.7 22.2 25.6 25.1 20.9 15.1 9.9 6.9 15,0
Μέση Ελάχιστη °C (°F) 2.7 3.7 6.2 7.7 11.3 16.1 19.0 18.8 15.4 10.7 6.3 3.6 10,1
Υετός mm (ίντσες) 33 35 25 45 51 21 12 10 22 60 58 51 421
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων (≥ 1 mm) 6 5 4 7 7 3 2 2 3 7 7 7 59
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 148 157 214 231 272 310 359 335 261 198 157 124 2.769
Πηγή: Agencia Estatal de Meteorología[43][44][45][46]

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた Μαδρίτη είναι τたうοおみくろん πολιτιστικό κέντρο της χώρας. Μουσεία όπως τたうοおみくろん Μουσείο νにゅーτたうεいぷしろんλらむだ Πράδο, τたうοおみくろん Museo de Cera, τたうοおみくろん Museo Arqueológico Nacional, τたうοおみくろん Εθνικό Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Museo Thyssen-Bornemisza είναι διεθνώς γνωστά. Άλλα αξιοθέατα είναι τたうαあるふぁ ανάκτορα Παλάθιο Ρεάλ, οおみくろん καθεδρικός ναός Λらむだαあるふぁ Αλμουδένα οおみくろんιいおた εκκλησίες San Isidro el Real κかっぱαあるふぁιいおた Francisco el Grande καθώς κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん πάρκο Μπουέν Ρετίρο κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた πλατεία Πλάθα Μαγιόρ.

Δήμοι της Μαδρίτης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた Μαδρίτη αποτελείται από 21 δήμους (distritos) μみゅーεいぷしろん διάφορες μικρότερες γειτονιές (barrios):

Συνοικίες της Μαδρίτης
  1. Κέντρο: Παλάσιο, Εμπαχαδόρες, Κόρτες, Θουστίσια, Ουνιβερσιδάδ, Σしぐまοおみくろんλらむだ.
  2. Αργανθουέλα: Πασέο Ιμπεριάλ, Ακασίας, Τσοπέρα, Λεγκάθπι, Ντελίσιας, Πάλος νにゅーτたうεいぷしろん Μογκέρ, Ατότσα.
  3. Ρετίρο: Πασίφικο, Αντέλφας, Εστρέγια, Ίμπιζα, Χερόνιμος, Νίνιο Χεσούς.
  4. Σαλαμάνκα: Ρεκολέτος, Γκόγια, Φουέντε νにゅーτたうεいぷしろんλらむだ Μπέρο, Γκινταλέρα, Λίστα, Καστεγιάνα.
  5. Τσαμαρτίν: Εいぷしろんλらむだ Βίσο, Προσπεριδάδ, Σιουδάδ Χαρδίν, Χισπανοαμέρικα, Νουέβα Εσπάνια, Πλάθα Καστίγια.
  6. Τετουάν: Μπέλλας Βίστας, Κουάτρο Καμίνας, Καστιγιέχος, Αλμενάρα, Βαλδεαθεσέρας, Μπερρουγουέτε.
  7. Τσαμπερί: Γκαθτάμπιντε, Αραπίλες, Τράφαλγκαρ, Αλμάγρο, Βαγιεχερμόσο, Ρίος Ρόσας.
  8. Φουενκαρράλ-Εいぷしろんλらむだ Πάρδο: Εいぷしろんλらむだ Πάρδο, Φουεντελαρέινα, Πενιαγκράντε, Μπάρριο νにゅーτたうεいぷしろんλらむだ Πιλάρ, Λらむだαあるふぁ Πας, Βαλβέρδε, Μιρασιέρρα, Εいぷしろんλらむだ Γκολόσο.
  9. Μόνκλοα-Αραμπάκα: Κάσα νにゅーτたうεいぷしろん Κάμπο, Αργουέγιες, Σιουδάδ Ουνιβερσιτάρια, Βαλντεθάρθα, Βαλντεμαρίν, Εいぷしろんλらむだ Πλαντίο, Αραβάκα.
  10. Λατίνα (Μαδρίτη): Λος Κάρμενες, Πουέρτα νにゅーτたうεいぷしろんλらむだ Άνχελ, Λούθερο, Αλούτσε, Λας Άγκιλας, Καμπαμέντο, Κουάτρο Βιέντος.
  11. Καραβαντσέλ: Κομίγιας, Οπανιέλ, Σしぐまαあるふぁνにゅー Ισίδρο, Βίστα Αλέγκρε, Πουέρτα Μπονίτα, Μπουεναβίστα, Αμπράντες.
  12. Ουσέρα: Ορκασίτας, Ορκασούρ, Σしぐまαあるふぁνにゅー Φερμίν, Αλμεντράλες, Μοσκαρδό, Θόφιο, Πραντολόνγκο.
  13. Πουέντε δでるたεいぷしろん Βαγιέκας: Εντρεβίας, Σしぐまαあるふぁνにゅー Ντιέγκο, Παλομέρας Μπάχας, Παλομέρας Σουρέστε, Πορτάθγο, Νουμάνθια.
  14. Μοραταλάθ: Παβόνες, Ορκάχο, Μαρροκίνα, Μέδια Λέγουα, Φονταρρόν, Βινατέρος.
  15. Θιουδάδ Λινεάλ: Βέντας, Πουέμπλο Νουέβο, Κιντάνα, Λらむだαあるふぁ Κονθεπθιόν, Σしぐまαあるふぁνにゅー Πασκουάλ, Σしぐまαあるふぁνにゅー Χουάν Μπαουτίστα, Κολίνα, Αταλάγια, Κοστιγιάρες.
  16. Ορταλέθα: Παλόμας, Βαλδεφουέντες, Κανιγιέχας, Πινάρ νにゅーτたうεいぷしろんλらむだ Ρέι, Απόστολ Σαντιάγο, Λらむだαあるふぁ Πιοβέρα.
  17. Μπιγιαμπέρδε: Σしぐまαあるふぁνにゅー Αντρές, Σしぐまαあるふぁνにゅー Κριστόμπαλ, Μπουτάρκε, Λος Ροσάλες, Λος Άνχελες (Βιγιαβέρδε).
  18. Μπίγια δでるたεいぷしろん Μπαγιέκας: Κάσκο Ιστόρικο νにゅーτたうεいぷしろん Βαγιέκας, Σάντα Εουχένια.
  19. Βικάλβαρο: Κάσκο Ιστόρικο νにゅーτたうεいぷしろん Βικάλβαρο, Αμπρόθ.
  20. Σしぐまαあるふぁνにゅー Βλας: Σιμάνκας, Ελλίν, Αμπόστα, Άρκος, Ρόσας, Ρέχας, Κανιγιέχας, Σαλβαδόρ.
  21. Μπαράχας: Αλαμέδα νにゅーτたうεいぷしろん Οσούνα, Αεροπουέρτο, Κάσκο Ιστόρικο νにゅーτたうεいぷしろん Μπαράχας, Τιμόν, Κοραλέχος.

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατάλογος αδελφοποιημένων πόλεων:[49]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 1703. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
  2. 2,0 2,1 www-2.munimadrid.es/CSE6/control/seleccionDatos?numSerie=14010100010.
  3. Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικών της Ισπανίας: Municipal Register of Spain of 2023. 13  Δεκεμβρίου 2023.
  4. INE.es Instituto Nacional de Estadística (Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής)
  5. «World Urban Areas: Population & Density» (PDF). Demographia. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2008. 
  6. Eurostat, UrbanAudit.org Αρχειοθετήθηκε 2011-04-06 σしぐまτたうοおみくろん Wayback Machine.. Ανακτήθηκε 12 Μαρτίου 2009. Δεδομένα γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん 2004.
  7. Brinkoff, Thomas "Principal Agglomerations of the World". Ανακτήθηκε 12 Μαρτίου 2009. Δεδομένα γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー 1ηいーた Ιανουαρίου 2009.
  8. United Nations Department of Economic and Social Affairs, World Urbanization Prospects (2007 revision), (United Nations, 2008), Πίνακας A.12. Δεδομένα γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん 2007.
  9. «Member of the Governing Council. Delegate for Economy, Employment and Citizen Involvement» (PDF). σしぐまεいぷしろんλらむだ. 6. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2012. 
  10. «Madrid». Indiana.edu. 10 Ιουλίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 2010-03-12. https://web.archive.org/web/20100312021025/http://www.indiana.edu/~overseas/flyers/mad_ies.html. Ανακτήθηκε στις 2014-01-10. 
  11. «Global city GDP rankings 2008–2025». Pricewaterhouse Coopers. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 4 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2009. 
  12. Globalization and World Cities (GaWC) Study Group and Network, Loughborough University. «The World According to GaWC 2010». 
  13. «Global Power City Index 2009» (PDF). Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2011. 
  14. «Worldwide Centers of Commerce Index» (PDF). Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2012. 
  15. «Global Power City Index» (PDF). Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2012. 
  16. «Monocle's World's Most Liveable Cities Index 2009». Monocle.com. 10 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 8 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2010. 
  17. «Top 20 liveable cities – 10 Madrid». Monocle.com. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2010. 
  18. «Greenest cities in Europe». Citymayors.com. 3 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2013. 
  19. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 20 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2014. 
  20. «Arte Contemporaneo en España - ARCOmadrid». Ifema.es. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2012. 
  21. [1] Αρχειοθετήθηκε 2016-08-25 σしぐまτたうοおみくろん Wayback Machine. SIMO TCI
  22. [2] Αρχειοθετήθηκε 2012-04-11 σしぐまτたうοおみくろん Wayback Machine.Cibeles Madrid Fashion Week
  23. «Arquitectura. Edificios de los Museos Estatales». Mcu.es. 25 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2012. 
  24. «Geography of Madrid». Easy expat. 11 Αυγούστου 2006. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 2012-07-22. https://web.archive.org/web/20120722145816/http://www.easyexpat.com/en/madrid/overview/geography.htm. Ανακτήθηκε στις 2014-01-10. 
  25. «Plaza de Cibeles | Spain.info in english». Spain.info. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 3 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2012. 
  26. «Madrid's Palacio de Cibeles Renovated Into Jaw-Dropping CentroCentro Cultural Center | Inhabitat – Sustainable Design Innovation, Eco Architecture, Green Building». Inhabitat. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2012. 
  27. «Cibeles Fountain – Tourism in Madrid». Turismomadrid.es. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2012. 
  28. 28,0 28,1 «El Madrid Medieval (Medieval Madrid). Includes Pre-historic, roman and medieval up to the Catholic Monarchs». History of Madrid (σしぐまτたうαあるふぁ Ισπανικά). José Manuel Castellanos. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2007. 
  29. «Madrid History – Museums – Suggested Itineraries Madrid». Indigoguide.com. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2010. 
  30. Xavier Delamarre, Dictionnaire de la langue gauloise, éditions errance 2003. σしぐま. 258.
  31. «El origen del nombre.». JLL & JRP. 16 Αυγούστου 2006. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 2012-06-21. https://web.archive.org/web/20120621111509/http://www.nova.es/~jlb/mad_es05.htm. Ανακτήθηκε στις 2014-01-11. 
  32. 32,0 32,1 «Los primeros madrileños llegaron hace 500.000 años. Los descubrimientos de la M-30». 
  33. «La prehistoria de Madrid». Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 24 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2007. 
  34. Ocupaciones achelenses en el valle del Jarama (Arganda, Madrid);Santonja, Manuel; López Martínez, Nieves y Pérez-González, Alfredo;1980;Diputación provincial de Madrid;ISBN 84-500-3554-6
  35. «Las villas romanas de Madrid. Madrid en época romana» (PDF). 
  36. El Madrid antiguo en época romana;Fernández Palacios, Fernando;Estudios de Prehistoria y Arqueología Madrileñas;Number 13; year 2004
  37. «824 tumbas visigodas en Vicalvaro». 
  38. «Madrid Islámico». Nova.es. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 1999. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2012. 
  39. Καταγράφηκε τたうοおみくろんνにゅー 15οおみくろん αιώνα από τたうοおみくろんνにゅー άραβα γεωγράφο αあるふぁλらむだ-Χιμγιαρί, οおみくろん οποίος σしぐまτたうοおみくろん βιβλίο τたうοおみくろんυうぷしろん «τたうοおみくろん βιβλίο τたうοおみくろんυうぷしろん αρωματισμένου κήπου γがんまιいおたαあるふぁ τたうαあるふぁ νέα τたうωおめがνにゅー χωρών» (Kitab al Rawd to mi'tar) περιγράφει: «Μαδρίτη, αξιοσημείωτη πόλη της Αあるふぁλらむだ-Ανταλούς, ηいーた οποία χτίστηκε από τたうοおみくろんνにゅー Αμίρ Μουχάμαντ ιいおたμみゅーπぱいνにゅー Αあるふぁμみゅーπぱいνにゅーτたう αあるふぁρろー-Ραχμάν...»
  40. «Ayuntamiento de Madrid – Alfonso VI en Madrid» (σしぐまτたうαあるふぁ Ισπανικά). Madrid.es. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2012. 
  41. «E L M A D R I D M E D I E V A L = José Manuel Castellanos Oñate». Elmadridmedieval.jmcastellanos.com. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2012. 
  42. «Ayuntamiento de Madrid – El Siglo XIII» (σしぐまτたうαあるふぁ Ισπανικά). Madrid.es. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2012. 
  43. «Guía resumida del clima en España (1981–2010)». AEMet. Νοεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 18 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2011. 
  44. «Ακραίες τιμές (ΙいおたαあるふぁνにゅーΑあるふぁπぱいρろー), Μαδρίτη». AEMet. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2016. 
  45. «Ακραίες τιμές (Μάι–Αあるふぁυうぷしろんγがんま), Μαδρίτη». AEMet. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2016. 
  46. «Ακραίες τιμές (ΣしぐまεいぷしろんπぱいΔでるたεいぷしろんκかっぱ), Μαδρίτη». AEMet. 
  47. «Guía resumida del clima en España (1981–2010)». AEMet. Νοεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 18 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2011. 
  48. «Guía resumida del clima en España (1981–2010)». AEMet. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2016. 
  49. «Mapa Mundi de las ciudades hermanadas». Ayuntamiento de Madrid. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 26 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2014. 
  50. «Berlin - City Partnerships». Der Regierende Bürgermeister Berlin. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 21 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2013. 
  51. «Bordeaux - Rayonnement européen et mondial». Mairie de Bordeaux (σしぐまτたうαあるふぁ Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2013. 
  52. «Bordeaux-Atlas français de la coopération décentralisée et des autres actions extérieures». Délégation pour l’Action Extérieure des Collectivités Territoriales (Ministère des Affaires étrangères) (σしぐまτたうαあるふぁ Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2013. 
  53. «Lisboa - Geminações de Cidades e Vilas» [Lisbon - Twinning of Cities and Towns]. Associação Nacional de Municípios Portugueses [National Association of Portuguese Municipalities] (σしぐまτたうαあるふぁ Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2013. 
  54. «Acordos de Geminação, de Cooperação e/ou Amizade da Cidade de Lisboa» [Lisbon - Twinning Agreements, Cooperation and Friendship]. Camara Municipal de Lisboa (σしぐまτたうαあるふぁ Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2013. 
  55. «NYC's Partner Cities». The City of New York. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 14 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2012. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]