Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Γιατη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|16|10|2024}}
Γκο
Παραδοσιακό ξύλινο ταμπλό (γκόμπαν), με ζωγραφισμένες γραμμές.
Παίκτες
2
Ηλικίες
Όλες
Διάρκεια
10 λεπτά έως 3 ώρες σε τουρνουά: μέχρι και 16 ώρες
Τογκο είναι ένα στρατηγικό επιτραπέζιο παιχνίδι που ξεκίνησε από τηνΚίνα (γνωστό σαν Ουέι-Τσι, Weiqi). Οιδυο παίκτες, άσπρος και μαύρος, προσθέτουν εναλλάξ πέτρες στο γκόμπαν (ταμπλό), περικυκλώνοντας περιοχή, φυλακίζοντας πέτρες του αντιπάλου και προστατεύοντας τις δικές τους πέτρες. ΤοΓκο παίζεται κυρίως στην Ανατολική Ασία (Κίνα, Ιαπωνία, Κορέα κλπ.), και μέσω του διαδικτύου στον υπόλοιπο κόσμο.
Το όνομα Γκο προέρχεται από την Ιαπωνία που είναι επίσης γνωστό σαν Ίγκο ή Ουίγκο (Igo - Wigo). Το κινέζικο όνομα Ουέι-Τσι μεταφράζεται σαντο "επιτραπέζιο παιχνίδι της περικύκλωσης" ή το "σκάκι της περικύκλωσης". Στην Κορέα είναι γνωστό σαν Μπαντούκ (Baduk).
Οι κανόνες τουΓκο είναι πολύ απλοί, αλλά η στρατηγική που ακολουθεί είναι περίπλοκη και θεωρείται ότι ξεπερνά σε βάθος άλλα παιχνίδια σαντοΣκάκι. Πρωταθλητές τουΓκοδεν σταματούν να τελειοποιούν την στρατηγική τους. Από παλιά σύγκριναν τοΓκομετον πόλεμο. Στρατηγικές από την κινέζικη Τέχνη του πολέμου, χρησιμοποιούνται μερικές φορές στοΓκο. Σαν τους πολέμους, τοΓκο τελειώνει όταν οι παίκτες συμφωνούν ότι δεν υπάρχουν άλλες κινήσεις πουνα έχουν νόημα. Η τελική βαθμολογία αποτελείται από την περιοχή που ελέγχει ο κάθε παίκτης καιτον αριθμό των πετρών που κατάφερε να φυλακίσει.
Σύμφωνα μετον μύθο, ο Κινέζος αυτοκράτορας Γιάο (Yao 2337 - 2258 π.Χ.), επινόησε το παιχνίδι αυτό, γιατον γιό του Ντάνζου, ελπίζοντας νατου διδάξει πειθαρχεία, συγκέντρωση και ισορροπία. Άλλοι μύθοι περιγράφουν Κινέζους στρατηγούς που χρησιμοποιούσαν πέτρες γιανα εξασκούν διάφορες στρατηγικές επίθεσης.
Ο Χονίνμπο Σουσάι (αριστερά) παίζει μετονΓκο Σειγκέν (σήμερα θεωρούμενο καλύτερο παίκτη γκο όλων των εποχών), στο λεγόμενο Παιχνίδι του αιώνα
ΤοΓκο θεωρείτο το παιχνίδι των αριστοκρατών στηνΚίνα. Ήταν μια από τις 4 τέχνες (Γκο, Καλλιγραφία, Ζωγραφική και Guqin) που έπρεπε να γνωρίζει κάποιος γιανα θεωρηθεί μορφωμένος. Τον 7ο αιώνα τοΓκο έρχεται στηΙαπωνίακαιστην αρχή του 13ου αιώνα εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα. Στις αρχές του 20ου αιώνα, ο τότε καλύτερος παίκτης στην Ιαπωνία, Χονίνμπο Σουσάι, ιδρύει την πρώτη ακαδημία για παίκτες τουΓκο, γεγονός το οποίο επέτρεψε μεγάλη ανάπτυξη του επιπέδου παιξίματος.
Γύρω στο 2000, το Ιαπωνικό manga (κόμικ) Hikaru No Go έκανε διάσημο το παιχνίδι στην νεολαία όχι μόνο της Ιαπωνίας αλλά και ανά τον κόσμο.
Εάν ο άσπρος παίξει στο σημείο Α, οι μαύρες πέτρες χάνουν την τελευταία τους ελευθερία και φυλακίζονται (Αφαιρούνται από το γκόμπαν).
Δυο παίκτες, ομαύροςκαιοάσπρος, τοποθετούν εναλλάξ μιαπέτραστα σημεία που τέμνονται οι γραμμές ενός 19 επι 19 (τα μεγέθη 9 επί 9 και 13 επί 13 είναι εξίσου διαδεδομένα) πίνακα (γκόμπαν). Ο μαύρος παίζει πρώτος.
Οι πέτρες πρέπει να έχουν ελευθερίες (άδεια σημεία γύρω τους) γιανα παραμείνουν στο γκόμπαν.
Όταν μια πέτρα (ή μια ομάδα πετρών) περικυκλώνεται από αντίπαλες πέτρες, έτσι ώστε ναμην έχει ελευθερίες, φυλακίζεταικαι αφαιρείται από το γκόμπαν.
Εάν ένα σημείο είναι περικυκλωμένο ήδη από αντίπαλες πέτρες, τότε απαγορεύεται να παίξει κάποιος εκεί (κίνηση αυτοκτονίας).
Η μόνη περίπτωση που επιτρέπεται η κίνηση αυτοκτονίας είναι η εξής: εάν μετην συγκεκριμένη κίνηση μπορεί να αφαιρεθεί η τελευταία ελευθερία των αντίπαλων πετρών, τότε οι αντίπαλες πέτρες φυλακίζονται.
Κανόνας Κο: μια πέτρα δεν μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα σημείο, εάν η κίνηση επαναδημιουργεί την ίδια θέση που υπήρχε στο γκόμπαν μετά από την προηγούμενη κίνηση του ίδιου παίκτη.
Ο παίκτης μπορεί να κάνει pass (ναμην παίξει πέτρα). Όταν καιοιδυο παίκτες κάνουν pass σε συνεχόμενες κινήσεις, το παιχνίδι τελειώνει και καθορίζεται η βαθμολογία (ο καθένας μετρά την περιοχή που ελέγχει - άδεια σημεία περικυκλωμένα από δικές του πέτρες, συν τις αντίπαλες πέτρες που κατάφερε να φυλακίσει). Ο παίκτης μετην μεγαλύτερη βαθμολογία κερδίζει το παιχνίδι.
Ο τρόπος βαθμολογίας που αναφέρθηκε πιο πάνω είναι ο ιαπωνικός. Υπάρχουν και άλλοι τρόποι που μετρούν διαφορετικά, που σχεδόν πάντα έχουν το ίδιο αποτέλεσμα.
Μιας καιομαύρος έχει το πλεονέκτημα της πρώτης κίνησης οάσπρος ξεκινάει το παιχνίδι με μικρό προβάδισμα σε πόντους που λέγεται komidashi ή komi (συνήθως 6.5 πόντους).Το komi μπορεί να προσαρμοστεί ανάλογα μετην διαφορά σε δύναμη των δύο αντιπάλων.Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να πάρει αρνητικό πρόσημο,ενώ σπάνια είναι ακέραιος αριθμός.Γιατον λόγο αυτό οι ισοπαλίες (jigo) στογκο είναι μηδαμινές.
Η καταγραφή των παρτίδων γίνεται σε kifu.
Τογκο επιτρέπει καιτα παιχνίδια με πλεονέκτημα. Αν ένας παίκτης είναι πιο δυνατός από τον αντίπαλο του, τότε παίρνει τα άσπρα, και δίνει στον μαύρο πλεονέκτημα ένα αριθμό πετρών στην αρχή του παιχνιδιού που καλύπτει τη διαφορά δύναμης.
5ο παιχνίδι του τελικού κυπέλλου LG 2002 μεταξύ Choe Myeong-hun (άσπρος) καιLee Sedol (μαύρος) στη τελική φάση του ανοίγματος; ο άσπρος ανέπτυξε μεγάλο moyo (περιοχή με δυνατότητα να γίνει δική του), ενώ ο μαύρος έχει δυνατή επιρροή προς το κέντρο.
Από τον 16ο αιώνα, εφαρμόστηκαν βαθμίδες (ranks) στοΓκοπου ενδεικνύουν τη δύναμη των παικτών. Το σύστημα προέρχεται από αυτό των πολεμικών τεχνών. Οι αρχάριοι ξεκινούν από 25 μέχρι 30 kyu. Όσο δυναμώνουν τοkyu μειώνεται ώσπου να φθάσει στο 1 kyu ή 1k. Παίκτες που πέρασαν από ταkyu μπαίνουν στην κατηγορία των αρχάριων dan ή shodan. Η βαθμίδα που ακολουθεί το 1k είναι 1 dan ή 1d. Όσο δυναμώνουν τοdan αυξάνεται μέχρι το 7 dan, πράγμα που λίγα άτομα καταφέρνουν.
Μετά από το 7d ακολουθούν οι επαγγελματίες dan. Αρχίζοντας από 1 pro dan έως και 9 pro dan (γνωστό επίσης σαν 1p - 9p για λόγους αποφυγής σύγχυσης). Η διαφορά μεταξύ των βαθμίδων αρχάριων είναι το πλεονέκτημα μιας πέτρας (Ένας 1k θα δώσει 4 πέτρες πλεονέκτημα σε ένα 5k). Η διαφορά μεταξύ επαγγελματικών βαθμίδων είναι πιο μικρή, παρόλο πουαν συναντηθούν σε τουρνουά το παιχνίδι πουθα παίξουν θα είναι ίσο.
Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα καιστη Κύπρο άρχισαν παίκτες να ασχολούνται μετογκο. Λίγοι, αλλά αρκετοί γιανα ιδρύσουν τον Κυπριακό Σύνδεσμο Γκο (CGA - Cyprus Go Association) τον Σεπτέμβριο του 2003 σαν μέλος του IGF (International Go Federation).
Kim, Janice, and Jeong Soo-hyun. Learn to Play Go series, five volumes: Good Move Press, Sheboygan, Wisconsin, second edition, 1997. ISBN 0-9644796-1-3.
Boorman, Scott A. (1969), The Protracted Game: A Wei Ch'i Interpretation of Maoist Revolutionary Strategy, New York, NY: Oxford University Press, ISBN978-0-19-501493-8
De Havilland, Walter Augustus (1910), The ABC of Go: The National War Game of Japan, Yokohama, Kelly & Walsh, OCLC4800147
Sensei's Library Σελίδα με πλούσιο υλικό για στρατηγική και πολλά άλλα.
GoBase Σελίδα που καλύπτει όλες τις εξελίξεις και πρωταθλήματα ανά τον κόσμο. Περιέχει επίσης μεγάλη βάση δεδομένων με παιχνίδια επαγγελματικά και όχι μόνο.
Interactive Go Εισαγωγή στο παιχνίδι για αρχάριους. Βασικοί κανόνες με Java Applets.
