ΟΔον Κιχώτης (πρωτότυπος τίτλος: El ingenioso hidalgo Don Quixote de la Mancha, σύγχρονος τίτλος: El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha, κυριολεκτικά: Ο ευφάνταστος ευπατρίδης Δον Κιχώτης της Μάντσας)[4][5] είναι κλασικό έργο λογοτεχνίαςτουΙσπανού συγγραφέα Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα (Miguel de Cervantes Saavedra).
Είναι το πρώτο μυθιστόρημα που εκτυπώθηκε, το οποίο εκδόθηκε σεδυο μέρη, το1605καιτο1615. Είναι ένα από ταμυθιστορήματαπου επηρέασαν σημαντικά τηνισπανική λογοτεχνία. Είναι ένα από ταπιο εμπνευσμένα έργα της νεότερης δυτικής λογοτεχνίας. Το έργο περιγράφει τις περιπέτειες του πρωταγωνιστή Αλόνσο Κιχάδα, ενός απλού αγρότη ο οποίος έχοντας διαβάσει πολλά βιβλίαγιατον ιπποτισμό, πιστεύει ότι είναι ιππότηςκαι παίρνει το όνομα Δον Κιχώτης. Στα βιβλία δεν αναγράφεται επακριβώς η τοποθεσία της κατοικίας του, αλλά μας λέει πως ζει μαζί μετην ανιψιά τουκαιτην οικονόμο του σπιτιού του. Ξεκινάει ταταξίδιακαι τις περιπέτειες του μόνος, μαζί μετο κοκαλιάρικο άλογότουπουτο ονομάζει Ροσινάντε φορώντας μια παλιά πανοπλία που βρήκε. Κατά την διάρκεια των περιπετειών του τραυματίζεται καιτον μεταφέρουν πάλι πίσω στο σπίτι του όπου τον φροντίζουν η ανιψιά καιη οικονόμος του. Του λένε πως η στολή εξαφανίστηκε ως διά μαγείας. Λίγο καιρό αργότερα βρίσκει τον γείτονά του Σάντσο Πάντσα καιτον πείθει νατον ακολουθήσει μετο αντάλλαγμα πως θατου δώσει μερίδιο σε ένα νησί. ΟΔον Κιχώτης είναι ερωτευμένος μεμια νεαρή γειτόνισσα του, που από μόνος τουτην ονομάζει Δουλτσινέα και προσπαθεί νατη σώσει γιατί έχει πείσει τον εαυτό του ότι βρίσκεται κάτω από την επήρεια μαγικών. Βεβαίως ηΔουλτσινέαδεν γνωρίζει τίποτα από όλα αυτά καιδεν εμφανίζεται ποτέ σε κανένα από τα βιβλία. Τα ταξίδια τουΔον μαζί μετον πιστό σύντροφο του ξεκινάνε και τις περισσότερες φορές δεν έχουν καλή κατάληξη. Συνήθως γίνονται αντικείμενα χλευασμού και γέλιου, κυρίως ο σύντροφος Σάντσο Πάντσα. Προς το τέλος του δεύτερου βιβλίου βλέπουμε πως οΔον Κιχώτης κατά κάποιο τρόπο βρίσκει τα λογικά τουκαι επιστρέφει μαζί μετον φίλο και συνταξιδιώτη του πίσω στο σπίτι τους.
Τα βιβλία είναι γραμμένα σε επεισόδια καιη ιστορία τουΔον Κιχώτη έχει γραφτεί πολλές φορές καισεπαραμύθιαγια παιδιά.
Στον πρόλογο του πρώτου μέρους, ο Θερβάντες σημειώνει πως συνέλαβε την ιδέα γιατο μυθιστόρημα στηφυλακή, πιθανώς αναφερόμενος στις περιόδους που πέρασε στη φυλακή του Κάστρο ντελ Ρίο (1592) ή της Σεβίλλης (1597-8). Ένας τοπικός θρύλος υποστηρίζει πως γράφτηκε σε φυλακή της πόλης Μάντσεγκαν (Manchegan), την περίοδο 1601-3, ωστόσο η μελέτη της βιογραφίαςτου Θερβάντες δεν επιβεβαιώνει φύλάκισή του εκεί. Σύμφωνα με άλλη πιθανή εκδοχή, ο Θερβάντες εμπνεύστηκε κατά την περίοδο που ήταν αιχμάλωτος στοΑλγέρι (1575-80). Η υπόθεση αυτή στηρίζεται στο γεγονός πως ως φανταστικός συγγραφέας του έργου εμφανίζεται στο κείμενο ομουσουλμάνος ιστορικός Cide Hamete Benengeli, το οποίο συνδέεται με πιθανή επαφή του Θερβάντες, στο Αλγέρι, με Άραβες και Τούρκους αφηγητές.[6]