ΟΖωρζ-Λουί Λεκλέρ, κόμης ντε Μπυφόν (Γαλλικά: Georges-Louis Leclerc de Buffon, 1707-1788), γνωστός ως Μπυφόν, ήταν Γάλλος φυσιογνώστης, μαθηματικός, βιολόγος, κοσμολόγος, φιλόσοφος και συγγραφέας.[12]
Υπήρξε μέλος της Ακαδημίας Επιστημώνκαι της Γαλλικής Ακαδημίαςκαι συμμετείχε στο πνεύμα τουΔιαφωτισμού. Οι θεωρίες του επηρέασαν δύο γενιές επιστημόνων φυσιοδιφών, ιδιαίτερα τονΖαν Μπατίστ Λαμάρκ, τονΖωρζ ΚυβιέκαιτονΚάρολο Δαρβίνο. Ο Μπυφόν δημοσίευσε τριάντα έξι τόμους της Φυσικής Ιστορίαςτου κατά τη διάρκεια της ζωής τουκαι επί πλέον τόμοι με βάση τις σημειώσεις τουκαιτην περαιτέρω έρευνά του δημοσιεύθηκαν δύο δεκαετίες μετά το θάνατό του.[13]
ΟΕρνστ Μάυρ έγραψε γι'αυτόν: «Αληθινά, ο Μπυφόν ήταν ο πατέρας όλων των σκέψεων στηφυσική ιστορίαστο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα».
ΟΖωρζ-Λουί Λεκλέρ (αργότερα κόμης ντε Μπυφόν) γεννήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 1707 στο Μονμπάρ, στηνεπαρχία της Βουργουνδίας. Ο πατέρας του Μπενζαμέν Λεκλέρ ήταν ανώτερος κρατικός υπάλληλος καιη μητέρα τουΑν-Κριστίν Μαρλέν επίσης από οικογένεια δημοσίων αξιωματούχων, διέθετε μόρφωση και ευφυΐα. Το 1714, ο επτάχρονος Μπυφόν κληρονόμησε σημαντική περιουσία από τον θείο της μητέρας τουκαι νονό του. Στη συνέχεια, ο πατέρας του αγόρασε κτηματική έκταση που περιλάμβανε το χωριό Μπυφόν και μετέφερε την οικογένεια στηΝτιζόν αποκτώντας μια έδρα στο Παρλαμέντο (ανώτατο δικαστήριο) της πόλης.
Ο Μπυφόν φοίτησε στο υπό διεύθυνση Ιησουιτών κολλέγιο Γκοντράν της Ντιζόν από την ηλικία των δέκα ετών. Από το 1723 έως το 1726 σπούδασε νομικά στη Ντιζόν, προϋπόθεση γιατη συνέχιση της οικογενειακής παράδοσης στη δημόσια διοίκηση. Το 1728 πήγε στο Πανεπιστήμιο της Ανζέ, όπου μελέτησε τονΝεύτωνα, σπούδασε μαθηματικά, ιατρική και βοτανική. Φεύγοντας το 1730 από την Ανζέ γιανα αποφύγει τις συνέπειες μιας μονομαχίας, κατέφυγε στηΝάντη, όπου έκανε τη γνωριμία του νεαρού Άγγλου δούκα του Κίνγκστον, ο οποίος ήταν σε περιοδεία στην Ευρώπη, και ταξίδεψε μαζί τουγια ενάμισι χρόνο στη νότια Γαλλία καιτην Ιταλία, όπου εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία και συγκέντρωσε βιβλία και μαθηματικές θεωρίες καιτην Αγγλία, όπου ο Μπυφόν εξελέγη μέλος της Βασιλικής Εταιρείας.
Άγαλμα του Μπυφόν στον Βοτανικό κήπο
Το 1732 μετά το θάνατο της μητέρας τουκαιπριν από τον επικείμενο νέο γάμο του πατέρα του, ο Μπυφόν επέστρεψε στη Ντιζόν γιανα εξασφαλίσει την κληρονομιά του. Έχοντας προσθέσει το «ντε Μπυφόν» στο όνομά του ενώ ταξίδευε μετον δούκα, αγόρασε ξανά το χωριό Μπυφόν, το οποίο εντω μεταξύ είχε πουλήσει ο πατέρας του. Με περιουσία περίπου 80.000 λιρών, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι γιανα συνεχίσει την επιστήμη, αρχικά κυρίως μαθηματικά και μηχανική, καιτην αύξηση της περιουσίας του. [14]Μοίραζε τον χρόνο του ανάμεσα στο Παρίσι καιτο Μονμπάρ, όπου περνούσε οκτώ μήνες κάθε χρόνο και όπου είχε εγκαταστήσει ένα θηριοτροφείο και ένα πτηνοτροφείο, μετατρέποντας ένα από τα υποστατικά τουσε εργαστήριο γιατα πειράματά του.
Το 1752 ο Μπυφόν παντρεύτηκε τη Μαρί-Φρανσουάζ, κόρη φτωχής αριστοκρατικής οικογένειας από τη Βουργουνδία, η οποία πέθανε το 1769. Ο γιός τους ήταν ιδιαίτερης ευφυΐας και όταν έγινε 17 ετών, ο Μπυφόν ζήτησε από τον φυσιογνώστη Ζαν Μπατίστ Λαμάρκνατον πάρει στις βοτανικές έρευνές τουστην Ευρώπη. Ο γιος του κατέληξε στηγκιλοτίνατο 1794 κατά τηΓαλλική επανάσταση.[15]
Το 1773 του απονεμήθηκε ο τίτλος του κόμη του Μπυφόν.
ΟΖωρζ-Λουί Λεκλέρ ντε Μπυφόν πέθανε στο Παρίσι στις 16 Απριλίου 1788.
Αποδείξεις της θεωρίας της Γης, στο Μουσείο Μπυφόν, Μονμπάρ, Κοτ-ντ'Ορ,Γαλλία
Το 1732 μετακόμισε στο Παρίσι, όπου γνώρισε τονΒολταίροκαι άλλους διανοούμενους. Ενδιαφερόταν ακόμη γιατα μαθηματικά καιτο 1740 εξέδωσε μια μετάφραση του έργου τουΝεύτωναΡοές (Fluxions). Στον πρόλογό του πραγματεύεται τις διαφορές μεταξύ Νεύτωνα καιΛάιμπνιτς σχετικά μετοναπειροστικό λογισμό. Τοπρόβλημα της βελόνας του Μπουφόνστηθεωρία των πιθανοτήτων πήρε το όνομά του. [16]
Το 1734 έγινε δεκτός στηΓαλλική Ακαδημία Επιστημών. Τότε, ο προστάτης του υπουργός Ναυτιλίας ντε Μωρεπά του ανέθεσε να πραγματοποιήσει έρευνα γιατην ξυλεία γιατο πρόγραμμα ναυπηγικής της γαλλικής κυβέρνησης. Λίγο αργότερα, ο Μπουφόν ξεκίνησε μια μακροχρόνια μελέτη, πραγματοποιώντας μερικές από τις πιο ολοκληρωμένες δοκιμές μέχρι σήμερα σχετικά με τις μηχανικές ιδιότητες του ξύλου.
Το 1739, σε ηλικία 32 ετών, διορίστηκε επικεφαλής του παρισινού Βασιλικού Βοτανικού κήπου μετη βοήθεια του υπουργού ναυτιλίας ντε Μωρεπά, θέση που κατείχε μέχρι το τέλος της ζωής του. Εκεί διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη μετατροπή του κήπου σε σημαντικό ερευνητικό κέντρο και μουσείο. Το διεύρυνε, οργανώνοντας την αγορά γειτονικών χώρων και αποκτώντας νέα βοτανικά και ζωολογικά δείγματα από όλο τον κόσμο. Ο Μωρεπά του ανέθεσε να συντάξει έναν κατάλογο του βασιλικού μουσείου, έργο από το οποίο προέκυψε μια συνολική περιγραφή της φύσης. Αυτό αποτέλεσε το μεγάλο έργο του Μπυφόν, Φυσική Ιστορία, γενική και ειδική.[17]Εργάστηκε σκληρά γιατη συγγραφή τουκαι κατά τη διάρκεια της ζωής του κατάφερε να εκδώσει 36 τόμους από τους 50 που σχεδίαζε. Βάσει των σημειώσεων και παρατηρήσεών του επόμενοι τόμοι εκδόθηκαν δύο δεκαετίες μετά το θάνατό του.
Χάρη στη φήμη του ως συγγραφέας, προσκλήθηκε να συμμετάσχει στη δεύτερη μεγάλη ακαδημία του Παρισιού, τηΓαλλική Ακαδημίατο 1753, όπου στο λόγο τουΣυζήτηση περί του ύφους έμεινε διάσημη η φράση του «Το ύφος είναι ο ίδιος ο άνθρωπος» (Le style c'est l'homme même). Το 1768 εξελέγη στην Αμερικανική Φιλοσοφική Εταιρεία.
Οι μεγαλύτεροι ηγεμόνες έδειξαν ιδιαίτερο θαυμασμό γι 'αυτόν, όπως δείχνει το ακόλουθο ανέκδοτο: Ενώ κάποτε ήταν άρρωστος, τον επισκέφθηκε στο σπίτι τουο αυτοκράτορας Ιωσήφ Β΄, ο οποίος εμφανίστηκε ως σεμνός μαθητής του φυσιοδίφη. Ενώ ο Μπυφόν ήθελε να ντυθεί γιανα υποδεχθεί τον ηγεμόνα με αξιοπρέπεια, αυτός του απάντησε: «Όχι, όχι, όταν ένας δάσκαλος δέχεται τον μαθητή του, δεν πρέπει να εκτελέσει καμία επισημότητα γι 'αυτόν.»[19]Η φήμη του Μπυφόν ήταν τέτοια πουστο τέλος της ζωής του, οι μεγαλύτεροι ηγεμόνες, οΦρειδερίκος Β΄ της Πρωσίας, η αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας, οι βασιλιάδες της Δανίας και της Πολωνίας, του έκαναν πολύτιμα δώρα.
Όμως, η αναγνώριση του Μπυφόν από τους συγχρόνους τουδεν ήταν καθολική. Παρότι οι ηγεμόνες καιτο κοινό τον θαύμαζε, οι θεολόγοι δεν δέχονταν τις απόψεις τουγιατη γεωλογική ιστορία, καθώς ο Μπυφόν πρόβαλε τις ομοιότητες ανθρώπων και πιθήκων και μάλιστα μίλησε για κοινή καταγωγή του ανθρώπου καιτων πιθήκων. Άλλοι αμφισβητούσαν τις απόψεις τουγια τις ικανότητες των ζώων. Αντιμετώπισε επίσης αμφισβήτηση εκ μέρους των φυσιογνωστών, των μαθηματικών, χημικών και αστρονόμων, ακόμη καιτων φιλοσόφων. ΟΝτ'Αλαμπέρτον αποκαλούσε «ο μεγάλος λογοπλόκος».
Στη εποχή μας αναγνωρίζεται ότι η επίδραση του Μπυφόν σε μερικά πεδία της φυσικής επιστήμης υπήρξε μακροπρόθεσμη. Ήταν ο πρώτος που ανασυνέθεσε τη γεωλογική ιστορία σε περιόδους εξέλιξης, στο έργο Εποχές της φύσης (1778). Εισήγαγε την έννοια των εξαφανισμένων ειδών και έτσι προσέφερε στην ανάπτυξη της παλαιοντολογίας. Ήταν ο πρώτος που εισήγαγε τη θεωρία ότι οι πλανήτες δημιουργήθηκαν σεμια σύγκρουση τουΉλιουμε έναν κομήτη, οι αναζητήσεις του άνοιξαν ευρύτατα πεδία γνώσης που εξερευνήθηκαν αργότερα. ΗΦυσική Ιστορίατου ήταν το πρώτο έργο που παρουσίασε τα μέχρι εκείνη την εποχή απομονωμένα και ασύνδετα γεγονότα της φυσικής ιστορίας σεμια γενικά κατανοητή μορφή.[15]
Το ελάφι, εικονογράφηση γιατηΦυσική ιστορία, γενική καιειδική.
Histoire naturelle, générale et particulière, avec la description du Cabinet du Roy, (Φυσική ιστορία, γενική και ειδική),που περιλαμβάνει:
De la manière d'étudier l'histoire naturelle, suivi de la Théorie de la Terre, 1749 (Σχετικά μετον τρόπο μελέτης της φυσικής ιστορίας, ακολουθούμενη από τη Θεωρία της Γης)
Histoire générale des animaux, 1749 (Γενική ιστορία των ζώων)
Histoire naturelle de l'homme, 1749 (Φυσική ιστορία του ανθρώπου)
Les quadrupèdes, 1753-1767 (Τα τετράποδα)
Histoire naturelle des oiseaux, 1770-1783 (Φυσική ιστορία των πουλιών)
Histoire naturelle des minéraux, 1783-1788, contenant le Traité de l'aimant et de ses usages (Φυσική ιστορία των ορυκτών,που περιέχει τηνΠραγματεία γιατον μαγνήτη και τις χρήσεις του.
Les suppléments, 1774-1789 (Τα Συμπληρώματα, όπου συμπεριλαμβάνονται οιΕποχές της Φύσης (les Époques de la nature) από το 1778.
Discours sur le style, (Ομιλία γιατοστυλ, ομιλία που δόθηκε στηΓαλλική Ακαδημίατην ημέρα της εισόδου του, στις 25 Αυγούστου 1753.
Mémoires de mathématique et de physique (Απομνημονεύματα μαθηματικών και φυσικής, που περιλαμβάνονται στα μητρώα της Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών):
De la cause de l'excentricité des couches ligneuses qu'on aperçoit quand on coupe horizontalement le Tronc d'un Arbre; de l'inégalité d'épaisseur, & du différent nombre de ces couches, tant dans le bois formé que dans l'aubier, 1737 (Περί της αιτίας της εκκεντρότητας των ξυλωδών στρωμάτων που αντιλαμβάνεται κανείς όταν κόβει οριζόντια τον κορμό ενός δέντρου. περί της ανισότητας του πάχους καιτου διαφορετικού αριθμού αυτών των στρωμάτων, τόσο στο διαμορφωμένο ξύλο όσο καιστον κορμό)
Des différents effets que produisent sur les Végétaux, les grandes gelées d'Hiver & les petites gelées du Printemp, 1737 (Περί των διαφορετικών αποτελεσμάτων στα φυτά από τους μεγάλους χειμερινούς παγετούς και τους μικρούς παγετούς της άνοιξης).
Moyen facile d'augmenter la solidité, la force et la durée du bois, 1738 (Εύκολος τρόπος γιανα αυξηθεί η σταθερότητα, η δύναμη καιη ζωή του ξύλου).
Mémoire sur la conservation et le rétablissement des forests, 1739 (Υπόμνημα γιατη διατήρηση καιτην αποκατάσταση των δασών)
Expériences sur la force du bois, 1740 (Πειράματα γιατην αντοχή του ξύλου)
Expériences sur la force du bois, 1741 (Πειράματα γιατην αντοχή του ξύλου)
Dissertation sur les couleurs accidentelles, 1743 (Διατριβή σε τυχαία χρώματα)
Mémoire sur la culture des forests, 1745 (Υπόμνημα γιατον πολιτισμό των δασών)
Réflexions sur la loi de l'attraction, 1745 (Σκέψεις γιατο νόμο της έλξης)
Addition au mémoire qui a pour titre: Réflexions sur la Loi de l'Attraction, 1745 (Προσθήκη στο υπόμνημα με τίτλο: Σκέψεις γιατο νόμο της έλξης)
Seconde Addition au Mémoire qui a pour titre : Réflexions sur la Loi de l'Attraction, 1745 (Δεύτερη προσθήκη στο υπόμνημα με τίτλο: Σκέψεις γιατο νόμο της έλξης)
Invention des miroirs ardens, pour brusler à une grande distance, 1747
Découverte de la liqueur séminale dans les femelles vivipares et du réservoir qui la contient, 1748