Η πόλη τουΚέιμπριτζ (αγγλικά: Cambridge, προφέρεται: [ˈkeɪmbrɪdʒ], παλιά ελληνική ονομασία: Κανταβριγία[4][5]) είναι παλιά αγγλική πανεπιστημιούπολη και διοικητικό κέντρο της επαρχίας του Κέιμπριτζσαϊρ (Cambridgeshire). Βρίσκεται περίπου 50 μίλια (80 χλμ) βόρεια τουΛονδίνουκαι περιβάλλεται από πολλά μικρότερα χωριά και μικρές πόλεις. Βρίσκεται επίσης στην καρδιά του κέντρου υψηλής τεχνολογίας που είναι γνωστό ως Σίλικον Φεν (Silicon Fen) και αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα τμήματα του τόξου Οξφόρδης-Κέιμπριτζ.
Το Κέιμπριτζ είναι γνωστό κυρίως λόγω τουΠανεπιστημίουτου, το οποίο περιλαμβάνει το γνωστό εργαστήριο Κάβεντις (Cavendish), το παρεκκλήσιο του κολεγίου King's, καιτηΒιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Στον ορίζοντα του Κέιμπριτζ δεσπόζουν ταδυο τελευταία, όπως καιη καμινάδα του νοσοκομείου του Άντενμπρουκ (Addenbrooke) στο νότιο άκρο της πόλης, καθώς καιο πύργος του παρεκκλήσιου του κολεγίου St John's στα βόρεια.
Σύμφωνα μετηναπογραφήτου 2001, ο πληθυσμός ήταν 108.863 (μεταξύ των οποίων 22.153 φοιτητές). Τα 31 κολέγια της πόλης λειτουργούν αυτόνομα και αναλαμβάνουν την εστίαση καθώς καιτην μαθητική παρακολούθηση των φοιτητών, ενώ το Πανεπιστήμιο αναλαμβάνει το διδακτικό μέρος των σπουδών.
Οικισμοί υπήρχαν γύρω από την περιοχή του Κέιμπριτζ πριν από τηΡωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η πρώτη σαφής ένδειξη κατοίκησης είναι τα ερείπια μιας αγροικίας 3.500 ετών που ανακαλύφθηκε στον χώρο του κολεγίου Φιτζγουίλιαμ (Fitzwilliam)[6]. Υπάρχουν περαιτέρω αρχαιολογικές ενδείξεις πως, κατά τηνΕποχή του Σιδήρου, μια φυλή από τοΒέλγιο εγκαταστάθηκε στο λόφο ΚαστλΧιλ (Castle Hill), κατά τον 1ο αιώνα π.Χ. Τέλος, έχουν ανακαλυφθεί ενδείξεις εκτεταμένης ρωμαϊκής αποικίας, όπως πολυάριθμες αγροικίες καθώς και ένα χωριό στην περιοχή του Κέιμπριτζ Νιούναμ (Newnham).
ΟιΣάξονες, αφότου κατέλαβαν από τους Ρωμαίουςτη περιοχή γύρω από τοΚαστλΧιλ, το μετονόμασαν σεGrantabrycge - «Γέφυρα του ποταμού Γκράντα». Μετην πάροδο του χρόνου ο ποταμός Γκράντα (Granta) θα αλλάξει όνομα γιανα γίνει Καμ (Cam), ενώ το όνομα της πόλης θα εξελιχθεί σε Κέιμπριτζ. Στα αγγλοσαξονικά χρόνια, το Κέιμπριτζ επωφελήθηκε από τη τοποθεσία του στις εμπορικές συναλλαγές σταΦένλαντς, όπου τα οδικά ταξίδια ήταν δύσκολα,και έτσι προωθήθηκε το ναυτικό εμπόριο μέσω των ποταμών. Τον 7ο αιώνα η πόλη είχε παρακμάσει, και περιγράφεται από τονΒέδα ως «κατεστραμμένη μικρή πόλη" όπου έχει ταφεί η Αγία Etheldreda.
Η άφιξη τωνΒίκινγκςστο Κέιμπριτζ καταγράφηκε από τοαγγλοσαξονικό χρονικότο 875 μ.Χ, καιη εφαρμογή των νόμων της Danelaw επιβλήθηκε από το 878 μ.Χ[7]. Οι έντονες εμπορικές συναλλαγές των Βίκινγκς είχαν ως αποτέλεσμα την ταχεία ανάπτυξη της πόλης. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το κέντρο της πόλης μεταφέρθηκε από τοΚαστλΧιλ, στην αριστερή όχθη του ποταμού, στην περιοχή που σήμερα είναι γνωστή ως Quayside στη δεξιά όχθη[7]. Μετά την περίοδο των Βίκινγκς, οι Σάξονες επέστρεψαν στην εξουσία, και άρχισαν την οικοδόμηση εκκλησιών, αποβαθρών, εμπορικών οίκων, και έκοβαν νομίσματα μετο όνομα της πόλης συντομογραφημένο ως "Γκραντ" (Grant).
Το 1068, δύο χρόνια μετά την κατάκτηση της Αγγλίας, οΓουλιέλμος ο Κατακτητής έχτισε ένα κάστρο στοΚαστλΧιλ, βάζοντας το Κέιμπριτζ κάτω από τον έλεγχο του βασιλιά καιτων αναπληρωτών του. Η γνωστή Στρογγυλή Εκκλησίαπου δεσπόζει στο κέντρο της πόλης χρονολογείται από την περίοδο αυτή.
Το 1209, σύμφωνα με δημοφιλή θρύλο, ξέσπασε διαμάχη μεταξύ φοιτητών και κατοίκων στηνΟξφόρδη, και μερικοί πανεπιστημιακοί κατέφυγαν στο Κέιμπριτζ, όπου ίδρυσαν το φερώνυμο πανεπιστήμιο[8]. Έκτοτε τα δύο πανεπιστήμια έχουν μακρά ιστορία ανταγωνισμού και αποτελούν τα πλέον επίλεκτα πανεπιστήμια στη Μεγάλη Βρετανία. Το παλαιότερο κολέγιο, το Πιτερχάους (Peterhouse), υπάρχει ακόμα και ιδρύθηκε το 1284[9].
Το 1349, ημαύρη πανώλη έφτασε στο Κέιμπριτζ. Οι πληροφορίες που έχουν διασωθεί για εκείνη την εποχή είναι λίγες. Για παράδειγμα, ξέρουμε πως 16 από τους 40 φοιτητές του King's Hall (δεύτερο κολέγιο που χτίστηκε στο Κέιμπριτζ, πουδεν υπάρχει πια) απεβίωσαν[10]. Επίσης, πολύ μεγάλο μέρος της πόλης στα βόρεια του ποταμού εγκαταλείφθηκε[11]. Μάλιστα, ύστερα από δεύτερη επιδημία μαύρης πανώλης στην Αγγλία το 1361, μια επιστολή από τον επίσκοπο του Έλυ πρότεινε να συγχωνευτούν οι δύο κοινότητες του Κέιμπριτζ επειδή δεν υπήρχαν αρκετά άτομα γιανα γεμίσουν έστω και μία εκκλησία[10]. Με πάνω από το ένα τρίτο του αγγλικού κλήρου να έχει πεθάνει λόγω της μαύρης πανώλης, τέσσερα νέα κολέγια ιδρύθηκαν στο Πανεπιστήμιο κατά τα επόμενα χρόνια γιανα εκπαιδεύσουν νέους κληρικούς. Αυτά ήταν το Γκόνβιλ Χολ (Gonville Hall), το Τρίνιτυ Χολ (Trinity Hall), το Κόρπους Κρίστι (Corpus Christi) καιτοΚλερΧολ (Clare Hall)[12].
Το 1382 αποφασίζεται η «μείωση των ελευθεριών πουη κοινότητα είχε απολαύσει", λόγω της συμμετοχής του Κέιμπριτζ στηνεξέγερση των χωρικώντου 1381. Η απόφαση προέβλεπε να μεταφερθεί από την πόλη στο Πανεπιστήμιο, η εποπτεία της αρτοποιίας και της ζυθοποιίας, του μετρήματος καιτου ζυγίσματος, καθώς καιη ρύθμιση της αγοράς αγαθών της πόλης[13].
Ένα από ταπιο γνωστά κτίρια στο Κέιμπριτζ, το Παρεκκλήσι του κολεγίου King's, ξεκίνησε να χτίζεται το 1446 υπό τον βασιλιά Ερρίκο ΣΤ΄. Το έργο ολοκληρώθηκε το 1515, κατά τη διάρκεια της βασιλείας τουΕρρίκου Η΄[14].
Το Κέιμπριτζ έπαιξε σημαντικό ρόλο στα πρώτα χρόνια τουαγγλικού εμφυλίου πολέμου (1642–1651), καθώς ήταν η έδρα του Συνδέσμου Ανατολικών Νομών (Eastern Association of counties), οργάνωσης που διαχειριζόταν ένα μέρος του στρατού της Περιφέρειας Ανατολικής Αγγλίας (East Anglia) καιη οποία στήριξε τη στρατιωτική προσπάθεια των Κοινοβουλευτικών εναντίον των Βασιλοφρόνων, πριν τον σχηματισμό του New Model Army (Νέας Πρότυπης Στρατιάς)[15]. Το 1643 το Κοινοβούλιο έδωσε τον έλεγχο της πόλης στονΌλιβερ Κρόμγουελ, ο οποίος είχε σπουδάσει (χωρίς να αποφοιτήσει) στο κολέγιο Sidney Sussex του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Γιανα ενισχυθούν οι αμυντικές ικανότητες της πόλης, το κάστρο οχυρώθηκε με επιπλέον φρουρά και ορισμένες γέφυρες καταστράφηκαν. Παρόλο πουοι βασιλικές δυνάμεις έφτασαν σε απόσταση 2 χλμ από την πόλη το 1644, οι άμυνες αυτές δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ καιη φρουρά εγκατέλειψε το κάστρο το έτος που ακολούθησε [15].
Τον 19ο αιώνα, όπως και πολλές άλλες αγγλικές πόλεις, το Κέιμπριτζ επεκτάθηκε γρήγορα. Αυτό οφειλόταν εν μέρει στην αύξηση τουπροσδόκιμου ζωήςκαιστη βελτίωση της αγροτικής παραγωγής που οδήγησε σε αύξηση του εμπορίου στις αγορές της πόλης [16].
ΟιΠράξεις Περίφραξης (Enclosure Acts) του 1801 και 1807 επέτρεψαν την επέκταση της πόλης στους γύρω αγρούς και τελικά το 1935 τα όρια της πόλης είχαν επεκταθεί ως το Τσέστερτον (Chesterton), Τσέρυ Χίντον (Cherry Hinton), Φεν Ντίτον (Fen Ditton), Τράμπικτον (Trumpington) καιΓκράντσεστερ (Grantchester)[15].
Οσιδηρόδρομος έφτασε στο Κέιμπριτζ το 1845 μετη δημιουργία της γραμμής Λονδίνο-Νόριτς, ύστερα από μεγάλη αντίσταση του Πανεπιστημίου. Ύστερα από πιέσεις του τελευταίου, ο σταθμός τοποθετήθηκε έξω από το κέντρο της πόλης, έτσι ώστε να περιοριστούν τα ταξίδια των προπτυχιακών φοιτητών[17]. Η σύνδεση με τρένο προς το Λονδίνο έφερε βαρύτερες βιομηχανίες στην πόλη, όπως η παραγωγή τούβλων, τσιμέντουκαιβύνης[16], και συνέβαλε στην περαιτέρω ανάπτυξη του Κέιμπριτζ.
Από τη δεκαετία του 1930 ως τη δεκαετία του 1980 η πόλη επεκτάθηκε ακόμα περισσότερο, κυριώς προς τον Βορρά[18].
Κατά τη διάρκεια τουΒ' Παγκοσμίου Πολέμουτο Κέιμπριτζ ήταν σημαντικό γιατην υπεράσπιση της αγγλικής ανατολικής ακτής. Στην πόλη εγκαταστάθηκε στρατιωτικό κέντρο, με στόχο την κατάρτιση της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας (R.A.F.). Επίσης, την ίδια περίοδο το Κέιμπριτζ έγινε η περιφερειακή στρατιωτική έδρα του Norfolk, Suffolk, Έσεξ, Cambridgeshire, Huntingdonshire, Hertfordshire καιΜπέντφορντσαϊρ[15]. Η ίδια η πόλη γλίτωσε, σχετικά, από τους γερμανικούς βομβαρδισμούς, οι οποίοι στόχευσαν κυρίως τον σιδηρόδρομο. 29 άνθρωποι σκοτώθηκαν, χωρίς ωστόσο να έχουν χτυπηθεί ιστορικά κτίρια. Το 1944, μια μυστική συνάντηση των στρατιωτικών ηγετών που πραγματοποιήθηκε μέσα στο Trinity College έθεσε τα θεμέλια γιατη συμμαχική εισβολή της Ευρώπης[16]. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, το Κέιμπριτζ χρησιμοποιήθηκε ως κέντρο εκκένωσης για πάνω από 7.000 άτομα από το Λονδίνο, καθώς καιγια τμήματα τουΠανεπιστημίου του Λονδίνου[15].
Το Κέιμπριτζ αναγορεύτηκε επίσημα πόλη το 1951, σε αναγνώριση της ιστορίας του, της διοικητικής σημασίας και της οικονομικής επιτυχίας του[15]. Αξίζει να σημειωθεί πως το Κέιμπριτζ δεν έχει καθεδρικό ναό, πράγμα πουστην Αγγλία είναι, παραδοσιακά, προϋπόθεση γιατη μετονομασία σε πόλη, αντί αυτού όμως, η πόλη υπάγεται στην Εκκλησία του Έλυ.
↑ 10,010,1Ziegler, Philip· Platt, Colin (1998). The Black Death (2η έκδοση). London: Penguin. σελ. 178. ISBN978-0-14-027524-7.
↑Atkinson, Thomas (1897). Cambridge, Described and Illustrated: Being a Short History of the Town and University. London: Macmillan. σελ. 41. OCLC1663499. The Ward beyond the Bridge, that is, all the town on the Castle side of the river, appears to have been almost entirely destroyed. Most of the people in the parish of All Saints' in Castro died and those that escaped left the neighbourhood for other parishes.
↑Roach, J.P.C., επιμ. (1959). «The city of Cambridge: Constitutional history». A History of the County of Cambridge and the Isle of Ely: Volume 3: The City and University of Cambridge. Institute of Historical Research. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2012.
↑ 16,016,116,2J. P. C. Roach, επιμ. (1959). «The city of Cambridge: Economic history». A History of the County of Cambridge and the Isle of Ely: Volume 3: The City and University of Cambridge. Institute of Historical Research. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2012.
↑J. P. C. Roach, επιμ. (1959). «The city of Cambridge». A History of the County of Cambridge and the Isle of Ely: Volume 3: The City and University of Cambridge. Institute of Historical Research. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2012.
↑Wright, A.P.M.· Lewis, C.P., επιμ. (1989). Chesterton: Introduction. A History of the County of Cambridge and the Isle of Ely: Volume 9: Chesterton, Northstowe, and Papworth Hundreds. Institute of Historical Research. σελίδες 5–13. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2012.