ΟΜιρ (Мир, σημαίνει κόσμος ή ειρήνησταρωσικά) ήταν σοβιετικός διαστημικός σταθμός. Τέθηκε σε τροχιά στις 19 Φεβρουαρίουτου1986και υπήρχε στο διάστημα μέχρι τις 23 Μαρτίουτου2001.[1] Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, τη διαχείριση και περαιτέρω ανάπτυξη του σταθμού ανέλαβε ηΡωσική Ομοσπονδία, μέσω της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Διαστημικής Υπηρεσίας (RKA).
ΟΜιρ ήταν ο πρώτος διαστημικός σταθμός που αποτελούνταν από περισσότερα από ένα τμήματα (αγγλικά: modules) και αποτελούσε το επόμενο εξελικτικό στάδιο μετά τους σταθμούς τουπρογράμματος Σαλιούτ. Χρησιμοποιήθηκε σαν τροχιακή πλατφόρμα γιατη διεξαγωγή πειραμάτων βιολογίας, φυσικής, αστρονομίας, μετεωρολογίας και φυσιολογίας. Επίσης, απετέλεσε πλατφόρμα μελέτης και ανάπτυξης μεθόδων και τεχνολογιών που είναι απαραίτητες γιατη διεξαγωγή επανδρωμένων διαστημικών αποστολών μακράς διαρκείας. Οι τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος Μιρ ήταν πολύ σημαντικές γιατην κατασκευή τουΔιεθνούς Διαστημικού Σταθμού.
Συνολικά επισκέφθηκαν τον σταθμό πληρώματα από 12 διαφορετικές χώρες, μετη συντριπτική πλειοψηφία αυτών να προέρχεται από τηνΕΣΣΔκαι μετέπειτα από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Επίσης συμμετείχαν αστροναύτες/κοσμοναύτες προερχόμενοι από τις χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας και της Ευρώπης γενικότερα, τις ΗΠΑκαιτηνΙαπωνία.
ΟΜιρ βασιζόταν στη σειρά των διαστημικών σταθμών Σαλιούτπου είχαν τεθεί σε τροχιά τη δεκαετία του 1970. Εκείνη την εποχή, οιΗΠΑ είχαν στα σχέδιά τους την κατασκευή τουδιαστημικού σταθμού Freedom (Ελευθερία), αλλά το σχέδιο ακυρώθηκε, καθώς μετά από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης υπήρχε η προοπτική συνεργασίας στο πρόγραμμα Μιρ. Κάτι το οποίο έγινε μετά το τέλος τουΨυχρού πολέμου, όταν οι δύο χώρες συνεργάστηκαν και επιτράπηκε στις ΗΠΑη αποστολή αστροναυτών στο διαστημικό σταθμό. Η στενή συνεργασία επήλθε όταν τοδιαστημικό λεωφορείο Ατλαντίς ενώθηκε μετονΜιρτο1995.
ΟΜιρ πετούσε σε τροχιά 400 χλμ. πάνω από τηΓηκαι μέχρι το τέλος της "ζωής" του είχε πραγματοποιήσει 89.067 περιστροφές γύρω από τηΓη. Είχε δεχτεί 28 διαστημόπλοια Σογιούζ με αποστολές επάνδρωσης και συνολικά 104 αστροναύτες από τηΡωσία, τις ΗΠΑκαι άλλες χώρες. ΟΜιρ έμεινε 15 χρόνια σε τροχιά, έχοντας υποστεί περισσότερες από 1.000 βλάβες, μία πυρκαγιά και μία παραλίγο καταστροφική σύγκρουση με σκάφος ανεφοδιασμού. Η πτώση της Σοβιετικής Ένωσης είχε επηρεάσει καιτονΜιρ, καθώς υπήρχε η σκέψη της καταστροφής τουΜιρ λόγω οικονομικών προβλημάτων, ενώ ένας κοσμοναύτης είχε κινδυνεύσει να μείνει για πάντα στονΜιργιατον ίδιο ακριβώς λόγο.
Οπυρήνας (Core Module) ήταν εκεί που ζούσαν οι αστροναύτες, αλλά καιο σταθμός ελέγχου. Στάλθηκε στις 19 Φεβρουαρίου1986μετο Proton. Πάνω σε αυτό, συνδέθηκαν τα άλλα έξι υποσυστήματα.
ΤοΚβαντ-1 (Kvant-1) είχε κατασκευαστεί γιανα συνδεθεί μετο Σαλιούτ 7 κάτι το οποίο καιδεν έγινε. Περιλάμβανε το πρώτο σετ έξι γυροσκοπίων για έλεγχο του προσανατολισμού του σταθμού και όργανα αστροπαρατήρησης μεακτίνες Χκαι υπεριώδεις ακτίνες, καθώς είχε στόχο τη μελέτη των φυσικών αρχών που διέπουν κβάσαρ, αστέρες νετρονίωνκαιενεργούς γαλαξίες. Στάλθηκε στις 31 Μαρτίου1987καιθα ενωνόταν στις 5 ΑπριλίουμετονΜιρ, ανκαι υπήρξε αρχικά μια αναβολή, καθώς δημιουργήθηκε πρόβλημα στην ένωση. Το πρόβλημα τελικά ήταν μία σακούλα σκουπιδιών, η οποία αφαιρέθηκε μετά από διαστημικό περίπατο του πληρώματος του σταθμού και τελικά τοΚβαντ-1 ενώθηκε στις 12 Απριλίου.
ΤοΚβαντ-2 (Kvant-2) στάλθηκε στις 26 Νοεμβρίου1989και ενώθηκε στις 6 Δεκεμβρίου. Περιλάμβανε το δεύτερο σετ γυροσκοπίων, νέο σύστημα ανακύκλωσης νερού, συστήματα παραγωγής οξυγόνου καθώς και εργαστήριο βιοτεχνολογίας.
ΤοΚρίσταλ (Kristall) ήταν ένα εργαστήριο τεχνολογικό, επεξεργασίας υλικών, γεωφυσικό και αστροφυσικό. Στάλθηκε στις 31 Μαΐου1990και ενώθηκε στις 10 Ιουνίου. Επίσης ήταν ειδικά κατασκευασμένο γιανα συνδεθεί καιμετο σοβιετικό διαστημικό λεωφορείο Μπουράν. Τέτοια διασύνδεση δεν έγινε ποτέ, ο σύνδεσμος όμως χρησιμοποιήθηκε για πρόσδεση μετο αμερικανικό διαστημικό λεωφορείο.
ΤοΣπεκτρ (Spektr) ήταν εργαστήριο για τους αστροναύτες και ειδικότερα γιατην παρατήρηση γήινων φαινομένων. Στάλθηκε στις 20 Μαΐου1995και ενώθηκε στις 1 Ιουνίου.
Η Υπομονάδα Διασύνδεσης (Docking Module) στάλθηκε με σκοπό την καλύτερη σύνδεση διαστημικών λεωφορείων μετοΜιρ, μιας και υπήρξε πρόβλημα μετην ένωση του Ατλαντίς. Στάλθηκε μετο Ατλαντίς (το μόνο πουδεν στάλθηκε μετο Proton) στις 12 Νοεμβρίου1995και ενώθηκε στις 15 Νοεμβρίου.
Η καταστροφή τουΜιρ έγινε στις 23 Μαρτίου2001, όταν και μπήκε στην ατμόσφαιρα.[1]Τα κομμάτια του έπεσαν κοντά στα νησιά ΦίτζιστονΕιρηνικό ωκεανό.[1]Ο 120 τόνων διαστημικός σταθμός καταστράφηκε μετά από 15 χρόνια, παρόλο που είχε κατασκευαστεί γιανα μείνει 5 με 6 χρόνια.
Ο αστροναύτης Βαλερί Πολιακόφ είναι ο άνθρωπος που έχει μείνει τις πιο πολλές συνεχόμενες μέρες στο διάστημα. Τη διετία 1994-1995 έμεινε στονΜιργια 437 μέρες.
Ο αστροναύτης Σεργκέι Κρικάλεφ έμεινε ολομόναχος ένα χρόνο στοΜιρ, καθώς μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσηςη χώρα τουδεν μπορούσε να ... προσφέρει τα χρήματα γιατην επιστροφή τουστηΓη!
