ΤοΡέτζο ή Ρέτζιο ντι Καλάμπρια ή Ρήγιο της Καλαβρίας (ιταλ.Reggio di Calabria, λατ.Regium ή Rhegium, αρχ. ελλ.: Ῥήγιον) είναι πόλη της νότιας Ιταλίαςστην περιοχή της Καλαβρίας, χτισμένη στην θέση της ομώνυμης αρχαίας ελληνικής αποικίας. Αποτελεί έδρα της ομώνυμης επαρχίας.
Το Ρήγιο ήταν μία από τις αρχαιότερες ελληνικές αποικίες της Κάτω Ιταλίας. Ιδρύθηκε το 720 π.Χ. από Ευβοείςκαι αρχικά ονομαζόταν Ερυθρά. Η πόλη βρισκόταν σε ιδιαίτερα προνομιακή θέση, καθώς ήταν χτισμένη σχεδόν στο νοτιότερο σημείο της Ιταλικής χερσονήσου,στονπορθμό της Μεσσήνης.
Το Ρήγιο ήταν από τις σημαντικότερες πόλεις της Μεγάλης Ελλάδας, φτάνοντας σε μεγάλη οικονομική και πολιτική ισχύ κατά την διάρκεια του 6ουκαιτου 5ου αιώνα π.Χ.. Η πόλη βρέθηκε στην μεγαλύτερη ακμή της την περίοδο διακυβέρνησης του τυράννου Αναξιλάου. Ο Αναξίλαος επέκτεινε την εξουσία τουκαιστη γειτονική Ζάγκλημε αποτέλεσμα να εξουσιάζει μία μεγάλη περιοχή της Νότιας Ιταλίας.[1] Κατά το διάστημα αυτό το Ρήγιο γνώρισε σημαντική πολιτιστική άνθηση και αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα γλυπτικής και ποίησης της Μεγάλης Ελλάδας με κύριους εκπροσώπους τον γλύπτη Πυθαγόρακαιτον ποιητή Ίβυκο.
Το Ρήγιο κατά τη διάρκεια τουΠελοποννησιακού πολέμου συμμάχησε μετηνΑθήνα. Αποτέλεσε τη βάση των επιχειρήσεων των Αθηναίων κατά τη διάρκεια της Σικελικής Εκστρατείας.[2] Λίγα χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, το 387 π.Χ. καταλήφθηκε από τις Συρακούσεςοι οποίες συμμάχησαν μετην γειτονική του Ρηγίου πόλη, τους Επιζεφύριους Λοκρούςμε αποτέλεσμα να τερματιστεί η περίοδος της ανεξαρτησίας του.
Τα επόμενα χρόνια το Ρήγιο γνώρισε επιδρομές από τους Βρέττιουςπου είχαν ως αποτέλεσμα να καταφύγει στη βοήθεια της Ρώμηςκαινα γίνει σύμμαχός της. Την περίοδο των πολέμων που διεξήγαγε οΠύρροςστη Νότια Ιταλία το Ρήγιο ήταν μετο μέρος της Ρώμης. Λόγω της φιλικής σχέσης της πόλης με τους Ρωμαίους γνώρισε σημαντική ανάπτυξη κάτω από την Ρωμαϊκή κυριαρχία. Το 91 π.Χ. η πόλη σχεδόν ισοπεδώθηκε από ισχυρό σεισμό που συνοδεύτηκε και από μεγάλο τσουνάμι. Η πόλη ξαναχτίστηκε από τους Ρωμαίους που της έδωσαν το όνομα Ρέτζιο-Τζούλια.
Κατά τηΒυζαντινή περίοδοτο Ρήγιο ήταν κέντρο των Βυζαντινών κτήσεων της περιοχής. Στη συνέχεια έγινε πρωτεύουσα τουΔουκάτου της Καλαβρίας. Λόγω της στρατηγικής θέσης της η πόλη έγινε στόχος πολλών επιδρομέων.
Υπήρξε διεκδικούμενη από Σαρακηνούς, Λομβαρδούςκαι Βυζαντινούς για διάστημα τριών αιώνων περίπου γιανα καταλήξει Νορμανδική κτήση το 1060.
Τον 12ο αιώνα το Ρήγιο έγινε μέρος τουΒασιλείου της Σικελίας.Η πόλη στη συνέχεια έγινε μέρος τουΒασιλείου της Νάποληςκαιτον 14ο αιώνα έγινε πάλι σημαντικό διοικητικό κέντρο στην περιοχή.
Η πόλη έγινε μέρος του σύγχρονου Ιταλικού κράτους το 1860 μαζί μετην υπόλοιπη Νότια Ιταλία.
Ιταλία
