Fenelzyna (łac.Phenelzinum) – nieselektywny, nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy (IMAO). Pochodna hydrazyny o budowie zbliżonej do fenyloetyloaminy. Obecnie bardzo rzadko stosowana w leczeniu zaburzeń depresyjnych (preparaty fenelzyny nie są zarejestrowane w Polsce). Wywołuje, podobnie jak inne nieselektywne IMAO, groźne interakcje z innymi lekami oraz niektórymi pokarmami, wymaga stosowania diety ubogiej w tyraminę.
Uważa się, że fenelzyna, podobnie jak inne inhibitory MAO, wykazuje zauważalnie wyższą skuteczność przeciw depresji i lękom w porównaniu z bardziej popularnymi lekami, np. SSRI. O ile jej skuteczność jako leku 'pierwszego rzutu' jest nie większa od innych leków, o tyle znajduje zastosowanie w leczeniu depresji atypowej (skuteczność wyższa od imipraminy[5]), fobii społecznej oraz wtedy, kiedy inne antydepresanty są nieskuteczne. W USA, Hiszpanii, krajach Ameryki Łacińskiej, Kanadzie, Wielkiej Brytanii fenelzyna jest stosowana (nazwy handlowe Nardil, Nardelzine), mimo dobrego dostępu do innych leków.[potrzebny przypis]
Skutki uboczne stosowania fenelzyny powodują, że jest ona traktowana, podobnie jak inne nieselektywne i nieodwracalne inhibitory MAO, jako lek 'ostatniej szansy', jednakże ma stałe miejsce w terapii zaburzeń depresyjnych (firma Pfizer szacuje, że 'Nardil' przyjmuje przynajmniej 80 000 osób na świecie[potrzebny przypis]), szczególnie przebiegających z lękiem, z uwagi na jej unikatowy sposób działania (wpływ na układ GABA).
W lecznictwie zamkniętym, pod ścisłą kontrolą lekarską, u pacjentów z depresją oporną na leczenie, stosuje się niekiedy inhibitory MAO razem z innymi lekami przeciwdepresyjnymi, lecz grozi to wystąpieniem zespołu serotoninowego (jeśli połączono z lekami serotoninergicznymi), przełomu nadciśnieniowego (w przypadku połączenia z lekami adrenergicznymi) lub delirium. Zazwyczaj hydrazynowe IMAO łączy się z amitryptyliną, przy czym albo dodaje się IMAO do amitryptyliny albo zaczyna przyjmować oba leki jednocześnie, dołączenie amitryptyliny do rozpoczętego wcześniej leczenia IMAO niesie ze sobą szczególne ryzyko powikłań[6].
Bibliografia
Małgorzata Rzewuska: Leczenie zaburzeń psychicznych. Wyd. 3. Warszawa: PZWL, 2006. ISBN 83-200-3354-3. Brak numerów stron w książce
Przypisy
↑ abK.H. Linke, R. Taubert, K. Bister, W. Bornatsch, B.J. Liem. Reaktionen von Bariumhydrazid. „Z. Naturforschg.”. 26b, s. 296–298, 1971. (niem.).
