Tam Hoàng Ngũ Đế
Một phần của loạt bài về |
Lịch sử Trung Quốc |
---|
![]() |
|
|
Tam Hoàng Ngũ Đế (chữ Hán:
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B_t%E1%BB%99c_Trung_Hoa_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i_%28Tam_Ho%C3%A0ng_Ng%C5%A9_%C4%90%E1%BA%BF%29.png/250px-B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B_t%E1%BB%99c_Trung_Hoa_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i_%28Tam_Ho%C3%A0ng_Ng%C5%A9_%C4%90%E1%BA%BF%29.png)
Cái gọi là Tam Hoàng (
Đó là thời kỳ sơ khai của Trung Quốc. Văn minh Trung Hoa mới bắt đầu khởi phát nên còn rất thô sơ và dân chúng rất thưa thớt, họ sống theo lối du mục hoặc các làng mạc định cư nhỏ, không có chữ viết và cũng không có dấu tích công trình gì còn sót lại. Điều này khiến việc nghiên cứu để biết rõ về thời kỳ tối cổ này khá khó khăn.
Tam Hoàng[sửa | sửa mã nguồn]
![]() |
Các học giả Trung Hoa không nhất trí với nhau về Tam Hoàng cụ thể là ai, phần lớn chịu ảnh hưởng nhiều bởi các truyền thuyết dân gian.
Theo Sử ký Tư Mã Thiên, Tam Hoàng là:
- Thiên Hoàng - trị vì 18.000 năm.
- Địa Hoàng - trị vì 11.000 năm.
- Nhân Hoàng - trị vì 45.600 năm.
Theo Vận Đẩu Xu (
Đây là thuyết thường thấy nhất của Tam Hoàng, được ngầm công nhận là một danh sách chuẩn. Trong đó, Phục Hi và Nữ Oa là hai anh em, và cũng là thần chồng và thần vợ, hai người được coi là tổ tiên của loài người sau một trận đại hồng thủy. Cũng như Thần Nông là người đã phát minh ra nghề nông và là người đầu tiên dùng cây cỏ làm thuốc chữa bệnh.
Các sách Thượng thư đại truyện (
Việc thay thế Nữ Oa - một nữ thần - bằng một vị nam thần được cho là kết quả của việc chuyển từ chế độ mẫu hệ thời cổ xưa sang chế độ phụ hệ.
Ngũ Đế[sửa | sửa mã nguồn]
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Yellow_Emperor.jpg/220px-Yellow_Emperor.jpg)
Tương tự như Tam Hoàng, các vị trong Ngũ Đế cũng có nhiều giả thuyết. Thuyết của Sử ký Tư Mã Thiên được xem là chính thống nhất, theo sách này thì Ngũ Đế bao gồm:
- Hoàng Đế (
黃 帝 ). - Chuyên Húc (顓頊).
- Đế Khốc (
帝 嚳). - Đế Nghiêu (
帝 堯). - Đế Thuấn (
帝 舜 ).
Theo "Sử Trung Quốc" của Nguyễn Hiến Lê, các vị quân chủ đó đều do người Trung Quốc tưởng tượng ra, chỉ có Nghiêu, Thuấn có thể coi là bán thực bán huyền (semi-historique). Trong đó, Nghiêu và Thuấn còn được gọi là Nhị Đế, cùng với Hạ Vũ, Thương Thang, Chu Văn vương, những người sáng lập ra nhà Hạ, Thương, Chu, được Nho giáo coi là các vị vua kiểu mẫu và là các tấm gương đạo đức, gọi chung thành Nhị đế Tam vương (
Thượng thư tự (
Sách Sở Từ (
- Thiếu Hạo (đông)
- Chuyên Húc (bắc)
- Hoàng Đế (trung)
- Phục Hi (tây)
- Thần Nông (nam)
Sách Lễ ký (
Vị Hoàng đế Trung Hoa đầu tiên trong lịch sử là Tần Thủy Hoàng, người đã tạo danh hiệu mới cho các vị quân chủ, vì ông cho rằng từ Vương đã có từ thời nhà Chu và bị các chư hầu lạm xưng, không còn đủ tôn quý. Danh từ Hoàng đế có Hán văn là [
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ An Hòa. (6 tháng 6 năm 2019). “Lai lịch của "Tam Hoàng Ngũ Đế" thời thượng cổ”. trithucvn.org.