Ντχανβαντάρι (धन्वंतरी), αβατάρ τουΒισνού, θεός της αγιουρβένταΤσαράκα, ο αναθεωρητής της Αγιουρβέδα
ΗΑγιούρ Βέντα, επίσης αγιουρβέντα (η επιστήμη της ζωής) είναι μία μέθοδος η οποία ισχυρίζεται ότι θεραπεύει τον ασθενή μέσω μιας ισορροπημένης ζωής, ορθής σκέψης, δίαιταςκαι της χρήσης βοτάνων. Θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα συστήματα παραδοσιακής ιατρικής στηνινδική υποήπειρο[1], η οποία ασκείται ως εναλλακτική μέθοδος θεραπείας σε άλλα σημεία του κόσμου[2]. Η πρωιμότερη μορφή της στηνινδική λογοτεχνία απαντάται κατά τη βεντική περίοδο, περίπου το 600 Π.Κ.Ε., μετην πραγματεία των Ατρέγια και Σουσρούτα[3], ανκαιοι ρίζες της εκτείνονται πέρα από τους ιστορικούς χρόνους, στα συμφραζόμενα της μυθολογίας, καθώς ιδρυτής της φέρεται μια μυθική ή ημι-ιστορική κατ' άλλους οντότητα, οΝτχανβαντάρι, το μυθικό αβατάρ τουΒισνού, από την ινδουιστική παράδοση. Στις Βέδεςκαι στις Πουράνες εμφανίζεται ως ιατρός τωνντέβακαι θεοποιημένος προστάτης της αγιουρβεντικής ιατρικής.
Ως επιστήμη της ζωής η Αγιούρ Βέντα επεδίωξε στο σύνολο της εξελικτικής της πορείας μέσα στονχρόνοτη γνώση της συνδυασμένης κατάστασης του σώματος, τωναισθήσεων, τουνουκαι της ψυχής. Σύμφωνα μετην Αγιούρ Βέντα η κακή υγεία είναι αποτέλεσμα εξωτερικών τοξινών και παθογενών καταστάσεων και διατάραξης του μεταβολισμού, καθώς καιτου ανοσοποιητικού συστήματος. Η Αγιούρ Βέντα αναπτύχθηκε από την Αθάρβα Βέντα, η οποία σχετίζεται κυρίως μετην επιστήμη και τις εφαρμογές της. Έτσι, ομύθος αναφέρει πως αφού απαρνήθηκε την ευγενική του καταγωγή ως πρίγκηπας του Κάζι, ο Ντχανβατάρι αποσύρθηκε στο δάσος, όπου υπαγόρευσε την Αγιούρ Βέντα στον Σουσρούτα.
Στην Τακσασίλα, κοντά στον ποταμό Τζχέρουμ, βρισκόταν η δεύτερη αρχαία σχολή της ιατρικής υπό τον Ατρέγια, ο οποίος πιστεύεται ότι διδάχθηκε την Αγιούρ Βέντα κατευθείαν από τον Μπχαραντβάτζα. Ο Ατρέγια έγραψε μια πραγματεία γιατην ιατρική καιοι απόψεις του περιέχονται σε 46.500 στίχους. Ηβουδιστική παράδοση υποδεικνύει την ύπαρξη δύο μεγάλων σχολών στην Ινδία κατά τη διάρκεια της βεντικής περιόδου, στις οποίες διδασκόταν ηιατρική, ηαστρονομία, ταμαθηματικάκαιηφιλοσοφία. Ανατολικά του ποταμού Γκάνγκα βρισκόταν η πόλη Βαρανάσι, στην οποία ο Σουσρούτα ασκούσε την ιατρική. Έχοντας διδαχθεί τηνανατομία από τον Ατρέγια, ο Σουσρούτα κατέγραψε στην πραγματεία Σουσρούτα Σαμχίτα τις διαφορές ανάμεσα στις δικές του τεχνικές και εκείνες του Ατρέγια. Η πραγματεία τουστηχειρουργική δείχνει ότι εισήγαγε ανανεωτικές τάσεις στη χειρουργική[4], καθώς και ιδιάζουσες περιπτώσεις ρινοπλαστικήςπου παρακολούθησαν πολύ αργότερα Βρετανοί γιατροί του 18ου αιώνα να εκτελούνται μετον παραδοσιακό τρόπο[5].
Μεγάλη ήταν, επίσης, η προσφορά τουΤσαράκα, αστρονόμου, φιλόσοφου και ιατρού του 2ουΠ.Κ.Ε. αι., στο αρχαίο ιατρικό σύστημα. Ως ιατρός του βασιλέα Κανίσκα, ο Τσαράκα φέρεται ότι αναθεώρησε την Ατρέγια Σαμχίτα[6]. Οι συμπληρώσεις και αναθεωρήσεις του Τσαράκα σε 120 κεφάλαια σχετίζονται μετα συμπτώματα, τις διαγνώσεις καιτη θεραπεία ασθενειών της καρδιάς, του στήθους, της κοιλιακής χώρας, των γεννητικών οργάνων καιτων άκρων. Η πλατιά γνώση του Τσαράκα είναι εμφανής και μόνον από τις οδηγίες τουγιατην κατασκευή νοσοκομείων, τη διατήρηση υγιεινής ατμόσφαιρας καισε λεπτομέρειες όπως η απασχόληση των παιδιών με παιχνίδια[7]. Οι λεπτομέρειες αυτού του συστήματος θεραπείας συντέθηκαν τελικά σε τρία σημαντικά κείμενα, γνωστά στην Αγιούρ Βέντα ως πρεσβύτερη τριάδα (vriddha traya) και είναι η Τσαράκα Σαμχίτα, ηΣουσρούτα Σαμχίταπου προαναφέρθηκαν καιηΑστάνγκ Χριντάγια Σαμχίτα. Εκτός της πρεσβύτερης τριάδας υπάρχει καιμια συμπληρωματική τριάδα κειμένων, γνωστή ως νεότερη τριάδα (laghu traya) και περιλαμβάνει τηνΜιντχάβα-νιντάνα, τηΣαρανγκντχάρ ΣαμχίτακαιτηνΜπχαβαπρακάς Νιγκχάντου[8].
Σε όλα τα κείμενα περιγράφονται βασικές αρχές της υγείας και της ασθένειας, τρόποι διαχείρισης της ασθένειας, ανατομία καιφυσιολογία, υγιεινή, materia medica, φαρμακολογία και θεραπευτική, βοτανοθεραπεία, φαρμακευτική, και σύνθεση φυτικών και ορυκτών ιαμάτων. Οι ασθένειες ταξινομούνται σύμφωνα μετα συστήματα και τις λειτουργίες των οργάνων. Ειδικότητες όπως ηχειρουργική, ηπαιδιατρική, ηγυναικολογία, ητοξικολογίακαιηφαρμακολογία, ηοφθαλμολογία, ηωτορινολαρυγγολογία, ηγηριατρική, ηευγονικήκαιηψυχιατρική, καθώς καιη τοξικολογία είναι τομείς που αναπτύσσονται λεπτομερώς στα συμφραζόμενα της Αγιούρ Βέντα[9].
Η Αγιούρ Βέντα στοινδουιστικόπολιτισμικόεννοιολογικό πλαίσιο αποκαλείται συχνά η «Μητέρα Όλων των Θεραπειών», καθώς εκτιμάται ότι υπήρχε ως σύστημα πριν από 6.000 χρόνια. Είναι προϊόν της βεντικής περιόδου του ινδικού πολιτισμού και διδασκόταν προφορικά από δάσκαλο σε μαθητή. Ανκαι καταγράφηκαν πολλά από τα στοιχεία της, σήμερα δεν μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε ένα μεγάλο μέρος της θεωρίαςκαι της πρακτικής της, που χάθηκε μέσα στους αιώνες. Ωστόσο, φέρεται ότι έχει αφήσει τη σφραγίδα της πάνω σε αρκετούς τομείς της αλλοπαθητικής και της ομοιοπαθητικής ιατρικής, καθώς καισε διάφορα είδη εναλλακτικής θεραπείας[10].
Συνοπτικά, η Αγιούρ Βέντα δίνει έμφαση στην πρόληψη και ενθαρρύνει τη διατήρηση της υγείας μέσω μιας ισορροπημένης ζωής, ορθής σκέψης, δίαιταςκαι της χρήσης βοτάνων. Η γνώση της συγκεκριμένης θεραπευτικής μεθόδου μάς βοηθά να καταλάβουμε πώς μπορούμε να χτίσουμε την ισορροπία του σώματος, τουνουκαι της συνείδησης σύμφωνα μετην ατομική μας ιδιοσυγκρασία. Σύμφωνα μετην Αγιουρβέντα κάθε άτομο αφήνει ένα μοναδικό αποτύπωμα στον χώρο, διαθέτει ένα μοναδικό ενεργειακό δυναμικό, αλλά και έναν, επίσης, μοναδικό τρόπο μετον οποίο διαχειρίζεται αυτή την ενέργεια.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες, τόσο εσωτερικοί όσο και εξωτερικοί, που επενεργούν στα ανθρώπινα όντα διαταράσσοντας την εσωτερική ισορροπία της ιδιοσυγκρασίας τους. Παραδείγματα αυτών των συγκινησιακών και φυσικών εντάσεων μπορεί να αναζητήσει ο καθένας μας στη συναισθηματική του κατάσταση, στις τροφικές επιλογές καιτη δίαιτά του, στην εναλλαγή των εποχών καιτουκλίματος, σε φυσικά τραύματα, στο εργασιακό περιβάλλον και τις οικογενειακές του σχέσεις. Από τη στιγμή που γίνουν αντιληπτοί αυτοί οι παράγοντες, είναι δυνατόν κατά την αγιουρβεντική οπτική να πάρει κανείς τα κατάλληλα μέτρα καινα εκμηδενίσει ή να ελαχιστοποιήσει τα αποτελέσματά τους. Μπορεί, επίσης, να εγκαθιδρύσει και πάλι την πρωτογενή του ισορροπία. Η ισορροπία είναι η φυσική τάξη των πραγμάτων. Η ανισορροπία αντιπροσωπεύει τη διαταραχή. Η υγεία είναι ισορροπία, η ασθένεια διαταραχή. Μέσα στο σώμα μας υπάρχει μια διαρκής αλληλεπίδραση ανάμεσα στην ισορροπία καιτη διαταραχή. Από τη στιγμή που γίνει κατανοητή η φύση καιη δομή της διαταραχής, είναι δυνατόν να επανεγκαθιδρυθεί η ισορροπία. Αυτό είναι το βασικό σκεπτικό της Αγιούρ Βέντα.
↑Chopra, Ananda S. (2003). Āyurveda. in Selin, Helaine. Medicine Across Cultures: History and Practice of Medicine in Non-Western Cultures, MA: Kluwer Academic Publishers, Norwell, 75.
Lakshmi C. Mishra (ed) 2003, Scientific basis for Ayurvedic therapies, CRC Press LLC, London and New York.
Mishra, L., Singh, B.B., and Dagenais, S., «Ayurveda: a historical perspective and principles of the traditional healthcare system in India», Altern. Ther. Health Med., 7(2), 36–42, 2001a.
Lock, Stephen et al 2001, The Oxford Illustrated Companion to Medicine, Oxford University Press, USA, ISBN 0192629506.
Selin, Helaine, (ed) Medicine Across Cultures: History and Practice of Medicine in Non-Western Cultures, MA: Kluwer Academic Publishers, Norwell, ISBN 1-4020-1166-0.
Kishor Patwardhan (2008). Pabitra Kumar Roy, επιμ. Concepts of Human Physiology in Ayurveda(PDF). Sowarigpa and Ayurveda. Samyak Vak Series-14. Sarnath, Varanasi: Central Institute of Higher Tibetan Studies. σελίδες 53–73. ISBN978-81-87127-76-5.
