(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Πολιτισμός - Βικιπαίδεια Μετάβαση σしぐまτたうοおみくろん περιεχόμενο

Πολιτισμός

Από τたうηいーた Βικιπαίδεια, τたうηいーたνにゅー ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Σしぐまτたうηいーた νεότερη Ελλάδα τたうηいーた λέξη πολιτισμός μετέφρασε κかっぱαあるふぁιいおた χρησιμοποίησε από τたうηいーた γαλλική λέξη “civilisation” οおみくろん Αδαμάντιος Κοραής (1748-1833) ταυτίζοντάς τたうηいーたνにゅー μみゅーεいぷしろん τたうαあるふぁ ανώτερα προϊόντα τたうοおみくろんυうぷしろん τρόπου ζωής μιας κοινότητας,προϊόντα πぱいοおみくろんυうぷしろん έχουν νにゅーαあるふぁ κάνουν μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー υψηλή τέχνη, τたうηいーた φιλοσοφία κかっぱαあるふぁιいおた τις επιστήμες. Τον 19οおみくろん αιώνα ηいーた έννοια τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού διερευνήθηκε από τたうοおみくろんνにゅー ιστορικό Febvre (Lucien Febvre, 1878–1956) κかっぱαあるふぁιいおた αποδόθηκε ως ηいーた αρετή της διακριτικότητας, της ειλικρίνειας κかっぱαあるふぁιいおた της ευγένειας. Παρατηρούμε πως ηいーた έννοια της λέξης πολιτισμός είναι πολυδιάστατη κかっぱαあるふぁιいおた προσαρμοσμένη μέσα σしぐまτたうηいーたνにゅー ιστορία τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπου. Προσαρμοσμένη σしぐまτたうοおみくろんνにゅー βαθμό πぱいοおみくろんυうぷしろん νにゅーαあるふぁ χαρακτηρίζει σしぐまεいぷしろん κάθε εποχή τις ανάγκες τたうοおみくろんυうぷしろん γがんまιいおたαあるふぁ εκφραστικότητα προς κάτι ανώτερο από τたうηいーた βιολογική τたうοおみくろんυうぷしろん υπόσταση. Μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー τρόπο αυτό προσδίδει τις επιδράσεις τたうοおみくろんυうぷしろん (θετικές ή αρνητικές) σしぐまτたうηいーたνにゅー τοπική κοινωνία ή σしぐまεいぷしろん ολόκληρο τたうοおみくろんνにゅー κόσμο. Ηいーた έννοια τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού χαρακτηρίζει κかっぱαあるふぁιいおた χαρακτηρίζεται, γがんまιいおたαあるふぁ κάθε χώρα, από οποιοδήποτε παγκόσμια αναγνωρισμένο υλικό κかっぱαあるふぁιいおた υπαρκτό τεχνητό ή φυσικό δημιούργημα.[1]

Ηいーた έννοια τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた αστικοποίηση τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπου συνέτεινε σしぐまτたうηいーたνにゅー ανάπτυξη τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού τたうοおみくろんυうぷしろん, τたうοおみくろんυうぷしろん συνόλου δηλαδή τたうωおめがνにゅー τεχνικών κかっぱαあるふぁιいおた πνευματικών τたうοおみくろんυうぷしろん επιτευγμάτων ανά τたうηいーたνにゅー υφήλιο. Τたうοおみくろん έδαφος πぱいοおみくろんυうぷしろん καλλιεργήθηκε οおみくろん ανθρώπινος πολιτισμός ήταν ηいーた συγκέντρωση ανθρώπων σしぐまεいぷしろん πόλεις κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた προσαρμογή τους σしぐまτたうοおみくろんνにゅー εξελιγμένο αυτό τρόπο ζωής εκεί: Λόγω της διαβίωσης μみゅーεいぷしろん συνανθρώπους κかっぱαあるふぁιいおた της αναγκαστικής εγγύτητας (γειτονίας), ισχυροποιούνται κかっぱαあるふぁιいおた εδραιώνονται καταρχήν οおみくろんιいおた καλοί τρόποι ώστε νにゅーαあるふぁ προκύπτει ένα πρώτο δυναμικό ευστάθειας [2] [Σしぐまηいーたμみゅー. 1]. Ηいーた ασφάλεια πぱいοおみくろんυうぷしろん παρέχεται σしぐまεいぷしろん συνδυασμό μみゅーεいぷしろん τたうηいーた δυνατότητα νにゅーαあるふぁ μみゅーηいーたνにゅー εργάζονται σκληρά όλοι γがんまιいおたαあるふぁ τたうαあるふぁ προς τたうοおみくろん ζぜーたηいーたνにゅー δίνουν τたうηいーた δυνατότητα της ανάπτυξης τたうωおめがνにゅー τεχνών, τたうοおみくろんυうぷしろん συστήματος παιδείας, της φιλοσοφίας κかっぱαあるふぁιいおた τたうωおめがνにゅー επιστημών.

Ηいーた πολιτισμική ανάπτυξη τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπινου γένους, διαιρούμενη γεωγραφικά, είναι ηいーた πολιτιστική δράση (υλικά κかっぱαあるふぁιいおた πνευματικά έργα, δραστηριότητες κかっぱαあるふぁιいおた έθιμα) κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた πνευματική καλλιέργεια ή «culture»[Σしぐまηいーたμみゅー. 2] (αξίες, παραδόσεις, παιδεία, μόρφωση, αισθητική, εκλέπτυνση συμπεριφοράς) πぱいοおみくろんυうぷしろん συνισταμένα διαμορφώνουν τたうοおみくろんνにゅー τρόπο ζωής τたうωおめがνにゅー ανθρώπων κατά τόπους. Ένας πολιτισμός δでるたεいぷしろんνにゅー έχει απαραίτητα τοπικό χαρακτήρα. Μπορεί νにゅーαあるふぁ διαχέεται γεωγραφικά κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーεいぷしろん άλλα κοινωνικά κριτήρια πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろんυうぷしろん δίνουν ταυτότητα, όπως ηいーた φυλή, ηいーた εθνικότητα, ηいーた θρησκεία, ηいーた γλώσσα, ηいーた μόδα[Σしぐまηいーたμみゅー. 3] ή κάποιος άλλος παράγοντας κοινωνικής συνοχής. Ένας πολιτισμός μπορεί νにゅーαあるふぁ χαθεί, αあるふぁνにゅー αλλοιωθούν σしぐまεいぷしろん μεγάλο ποσοστό στοιχεία της πολιτισμικής τたうοおみくろんυうぷしろん ταυτότητας. Παρόλο πぱいοおみくろんυうぷしろん οおみくろんιいおた πολιτισμοί χάνονται ή εξελίσσονται σしぐまεいぷしろん νέα πολιτισμικά μορφώματα, κάποιοι αφήνουν πίσω τους πνευματικά επιτεύγματα ως παγκόσμια κληρονομιά όπως γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα ηいーた Αρχαία Αθήνα ή τたうοおみくろん Ρωμαϊκό δίκαιο.

Σήμερα ηいーた παγκοσμιοποίηση, κάτω από τたうηいーたνにゅー ομπρέλα ενός πανανθρώπινου πολιτισμού, υπόσχεται κかっぱαあるふぁιいおた ως ένα σημείο δημιουργεί συνθήκες γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ανάπτυξη κοινών στοιχείων μみゅーεいぷしろん ενωτικό ρόλο σしぐまεいぷしろん παγκόσμια κλίμακα όπως οおみくろんιいおた ηθικές αξίες, ηいーた κοινωνική νοημοσύνη κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた οικολογική συνείδηση. Ηいーた προσπάθεια γがんまιいおたαあるふぁ ενιαία πνευματική καλλιέργεια της παγκόσμιας κοινότητας μέσα σしぐまεいぷしろん δυναμικό συνοχής κοινού συστήματος αξιών έχει τたうηいーたνにゅー έννοια της «συλλογικής νοημοσύνης» προς χάριν, πέραν τたうοおみくろんυうぷしろん «εいぷしろんυうぷしろん ζぜーたεいぷしろんιいおたνにゅー», της ίδιας της επιβίωσης τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπινου πολιτισμού σしぐまτたうαあるふぁ δύσκολα σημεία [3] [4] της εξέλιξής τたうοおみくろんυうぷしろん.

Διάκριση τたうωおめがνにゅー όρων «πολιτισμός» κかっぱαあるふぁιいおた «κουλτούρα»

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろん «πολιτισμός» κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうαあるふぁ ελληνικά συγχέεται συχνά μみゅーεいぷしろん ένα γνήσιο υποσύνολό τたうοおみくろんυうぷしろん, τたうοおみくろんνにゅー όρο «κουλτούρα». Ιστορικά, οおみくろんιいおた δύο αυτοί όροι αντανακλούν μέσα από τις διαφορετικές σημασίες πぱいοおみくろんυうぷしろん τους έχουν κατά καιρούς αποδοθεί κかっぱαあるふぁιいおた τις διαφορετικές χρήσεις στις οποίες έχουν αξιοποιηθεί πολλές καίριες ιδέες, συνθήκες, εμπειρίες κかっぱαあるふぁιいおた συγκρούσεις πぱいοおみくろんυうぷしろん προσδιόρισαν τたうηいーた φυσιογνωμία κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー εξέλιξη της σύγχρονης εποχής. Ηいーた λέξη πολιτισμός, καθώς κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた συγγενής της κかっぱαあるふぁιいおた συχνά χρησιμοποιούμενη σήμερα ως συνώνυμη λέξη κουλτούρα(ως culture) εμφανίστηκαν ίσως απροσδόκητα αργά σしぐまτたうηいーたνにゅー ιστορία. Ηいーた πρώτη χρήση τους εντοπίζεται σしぐまτたうηいーた Δでるた. Ευρώπη κατά τたうαあるふぁ τέλη τたうοおみくろんυうぷしろん 18οおみくろんυうぷしろん αιώνα κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー καθιέρωσή τους τたうοおみくろんνにゅー 19οおみくろん αιώνα, κατά τたうηいーたνにゅー εποχή πぱいοおみくろんυうぷしろん αποκαλείται συνήθως νεότεροι χρόνοι ή νεωτερικότητα. Οおみくろんιいおた δύο αυτές λέξεις σしぐまεいぷしろん σύντομο χρονικό διάστημα απέκτησαν τόσο πολλές κかっぱαあるふぁιいおた διαφορετικές σημασίες, όσο κかっぱαあるふぁιいおた παρεξηγήσεις σχετικά μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー ορισμό τους. Ουσιαστικά αναδείχθηκαν σしぐまεいぷしろん βασικούς όρους όλων τたうωおめがνにゅー ανθρωπιστικών κかっぱαあるふぁιいおた κοινωνικών επιστημών, από τたうηいーた φιλοσοφία κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー αρχαιολογία, έως τたうηいーたνにゅー ιστορία, τたうηいーたνにゅー κοινωνιολογία κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー εθνολογία. Ωστόσο, ακόμα κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろん πλαίσιο της επιστημονικής χρήσης τους, φαίνεται πως δでるたεいぷしろんνにゅー υπάρχει συμφωνία σしぐまεいぷしろん ό,τたうιいおた αφορά σしぐまτたうοおみくろん νόημά τους.

Οおみくろんιいおた πρώτοι χρήστες τたうοおみくろんυうぷしろん όρου «πολιτισμός», τたうοおみくろんυうぷしろん απέδιδαν πιθανόν τたうηいーた σημασία της εκλεπτυσμένης συμπεριφοράς, της εξελικτικότητας τたうοおみくろんυうぷしろん ατόμου, της ευγενείας κかっぱαあるふぁιいおた της απελευθέρωσης τたうωおめがνにゅー ηθών, ως στοιχεία πぱいοおみくろんυうぷしろん έπονται της συμπεριφοράς κάποιου πぱいοおみくろんυうぷしろん ζぜーたεいぷしろんιいおた σしぐまεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ πόλη, κάποιου «πολιτισμένου». Αυτή ηいーた σύλληψη, αριστοκρατικής καταγωγής, περιείχε τたうηいーたνにゅー ιδέα της εξέλιξης τたうοおみくろんυうぷしろん συνόλου προς τたうοおみくろん καλύτερο, κかっぱαあるふぁιいおた είχε ως κεντρική ιδέα έναν προοδευτικό πολιτισμό κかっぱαあるふぁιいおた μία πολιτισμένη κかっぱαあるふぁιいおた εκπολιτιστική Δύση. Σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー Albert Sanon:

«Πάντα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん άρθρο νにゅーαあるふぁ προηγείται σしぐまτたうοおみくろんνにゅー ενικό αριθμό, οおみくろん πολιτισμός εξέφρασε τたうηいーたνにゅー ανάγκη παγκοσμιοποίησης τたうοおみくろんυうぷしろん διαφωτισμού κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー πίστη τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまεいぷしろん μία πρόοδο δίχως τέλος ολόκληρης της ανθρωπότητας, μみゅーεいぷしろん τις ανθρώπινες κοινωνίες νにゅーαあるふぁ οφείλουν - ηいーた καθεμία μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー ρυθμό της- νにゅーαあるふぁ γίνουν συμμέτοχοι τたうοおみくろんυうぷしろん ενιαίου πολιτισμού, ακολουθώντας τたうοおみくろん παράδειγμα τたうωおめがνにゅー πぱいιいおたοおみくろん προχωρημένων μεταξύ τους κοινωνιών» [5]. Τον 19οおみくろん αあるふぁιいおた. οおみくろん όρος πολιτισμός συνδεόταν ακόμη μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー έννοια της προόδου, της τελειοποίησης κかっぱαあるふぁιいおた της αξιολόγησης (μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー έννοια της κρίσης).

Τたうοおみくろん 1952 οおみくろんιいおた εθνολόγοι Άλφρεντ Κρέμπερ (Alfred Kroeber) κかっぱαあるふぁιいおた Κλάιντ Κλάκχον (Clyde Kluckhohn) κατέγραψαν 164 διαφορετικούς ορισμούς της κουλτούρας, κかっぱαあるふぁιいおた έκτοτε οおみくろん αριθμός αυτός αυξήθηκε. Τούτη ηいーた εννοιολογική διάσταση είναι εντονότερη σしぐまτたうηいーたνにゅー Ελλάδα καθώς ηいーた λέξη «κουλτούρα» είναι γλωσσικό δάνειο τたうοおみくろん οποίο στερείται παραγώγων σしぐまτたうηいーたνにゅー ελληνική γλώσσα. Τたうοおみくろん σημαντικότερο πιθανώς πρόβλημα είναι ότι κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた δύο έννοιες δでるたεいぷしろんνにゅー έτυχαν συστηματικής επεξεργασίας κかっぱαあるふぁιいおた εφαρμογής, καθώς δでるたεいぷしろんνにゅー διαθέτουμε μακρά κかっぱαあるふぁιいおた πλούσια παράδοση στις κοινωνικές επιστήμες. Είναι ενδεικτική ηいーた μοίρα της «κουλτούρας», ηいーた ξενικότητα της οποίας προκαλεί συχνά αντιδράσεις Οおみくろん Μみゅー. Πλωρίτης λόγου χάρη, διερωτάται αγανακτισμένος «πότε επιτέλους θしーたαあるふぁ αντικαταστήσουμε τたうηいーたνにゅー ξενική κかっぱαあるふぁιいおた κακόηχη λέξη κουλτούρα μみゅーεいぷしろん τたうηいーた θαυμάσια ελληνική κかっぱαあるふぁιいおた ταυτόσημη λέξη Παιδεία;»[6] Προτάσεις έχουν γίνει επίσης προκειμένου αποδοθεί ηいーた ξένη λέξη ως «πνευματική καλλιέργεια»[7], «πνευματικός πολιτισμός»[8], «πολιτιστικό σύστημα»[9] «πολιτιστικό μόρφωμα»[10] κかっぱ.αあるふぁ.

Σήμερα, μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー όρο πολιτισμό έχουμε τたうηいーたνにゅー τάση νにゅーαあるふぁ συμπεριλαμβάνουμε τις διάφορες κουλτούρες. Οおみくろん Lévi-Strauss μιλάει γがんまιいおたαあるふぁ έναν ενιαίο πολιτισμό (civilisation) οおみくろん οποίος απαρτίζεται από διάφορες κουλτούρες (cultures). Έτσι οおみくろん όρος πολιτισμός (civilisation) κρατάει μία υπερεθνική έννοια, ενώ οおみくろん όρος κουλτούρα (culture) χρησιμοποιείται κυρίως σしぐまεいぷしろん (εいぷしろんνにゅーδでるたοおみくろん)κοινωνικό επίπεδο κかっぱαあるふぁιいおた μπορεί νにゅーαあるふぁ αναφέρεται σしぐまεいぷしろん μία ομάδα ή μみゅーιいおたαあるふぁ κατηγορία. Υπό αυτό τたうοおみくろん πρίσμα θしーたαあるふぁ μπορούσαμε νにゅーαあるふぁ πούμε ότι οおみくろん πολιτισμός αντιπροσωπεύει τたうηいーたνにゅー ενότητα κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた κουλτούρα τたうηいーた διαφοροποίηση.

Οおみくろん πολιτισμός ως αντιστοίχιση της λέξης culture/kultur διαχωρίζεται σしぐまτたうηいーた στενότερη έννοια τたうοおみくろんυうぷしろん όρου κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー πぱいιいおたοおみくろん ευρεία, ανθρωπολογική τたうοおみくろんυうぷしろん έννοια. Σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうηいーた Δήλωση της Mondiacult, της παγκόσμιας συνόδου γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー πολιτιστική πολιτική (politique culturelle) πぱいοおみくろんυうぷしろん διοργανώθηκε τたうοおみくろん 1982 σしぐまτたうοおみくろん Μεξικό: «Μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ευρεία τたうοおみくろんυうぷしろん έννοια οおみくろん πολιτισμός αντιπροσωπεύει σήμερα τたうοおみくろん σύνολο τたうωおめがνにゅー διαφοροποιών στοιχείων, πνευματικών κかっぱαあるふぁιいおた υλικών, διανοητικών κかっぱαあるふぁιいおた συναισθηματικών πぱいοおみくろんυうぷしろん χαρακτηρίζουν μία κοινωνία ή μία κοινωνική ομάδα. Συμπεριλαμβάνει, εκτός τたうωおめがνにゅー γραμμάτων κかっぱαあるふぁιいおた τたうωおめがνにゅー τεχνών, τたうοおみくろんνにゅー τρόπο ζωής, τたうαあるふぁ βασικά δικαιώματα τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπου, τたうοおみくろん σύστημα αξιών, τις παραδόσεις κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ δόγματα. [...]. Μみゅーεいぷしろん τたうηいーた στενή τたうοおみくろんυうぷしろん έννοια εννοεί κυρίως τたうοおみくろん σύνολο τたうωおめがνにゅー αξιών καθώς κかっぱαあるふぁιいおた τις γνωστικές κかっぱαあるふぁιいおた αισθητικές συνήθειες μίας κοινότητας κかっぱαあるふぁιいおた υπό αυτό τたうοおみくろん πρίσμα περιλαμβάνει τたうηいーたνにゅー πολιτιστική κληρονομιά, τις τέχνες, τたうηいーた λογοτεχνία κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ κινήματα σκέψης.» [11]

Ηいーた culture διάσταση τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた θέση τたうοおみくろんυうぷしろん Τάιλορ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろん Βρετανός Εθνολόγος Έντουαρντ Μπάρνετ Τάιλορ (Edward Burnet Tylor) σしぐまτたうηいーたνにゅー εισαγωγή τたうοおみくろんυうぷしろん βιβλίου τたうοおみくろんυうぷしろん «οおみくろん Πρωτόγονος Πολιτισμός» εισήγαγε τたうηいーたνにゅー καινοτόμο άποψη ότι οおみくろん πολιτισμός αποτελεί έκφραση της ζωής τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπου κかっぱαあるふぁιいおた «σύνθετο σύνολο πぱいοおみくろんυうぷしろん περιλαμβάνει τたうηいーた γνώση, τたうηいーたνにゅー πίστη, τたうηいーたνにゅー τέχνη, τたうοおみくろんνにゅー νόμο, τたうαあるふぁ ήθη κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ έθιμα κかっぱαあるふぁιいおた άλλες δεξιότητες πぱいοおみくろんυうぷしろん απέκτησε οおみくろん άνθρωπος ως μέλος μιας κοινωνικής ομάδας». Διαχώρισε έτσι τたうηいーたνにゅー έννοια τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού από αυτήν της λεγόμενης «υψηλής κουλτούρας» διευκρινίζοντας παράλληλα ότι οおみくろん πολιτισμός δでるたεいぷしろん σχετίζεται μみゅーεいぷしろん τたうηいーた βιολογική κληρονομικότητα αλλά διαμορφώνεται σταδιακά από τους κοινωνικούς όρους πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろんνにゅー προσδιορίζουν.

Οおみくろん Τάιλορ όμως, επηρεασμένος από τたうοおみくろん πνεύμα τたうοおみくろんυうぷしろん Διαφωτισμού κかっぱαあるふぁιいおた πεπεισμένος ότι οおみくろんιいおた κοινωνικές συνθήκες διαμορφώνουν τたうοおみくろんνにゅー πολιτισμό, θεώρησε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες κかっぱαあるふぁιいおた αξιολογήσιμες εξελικτικές φάσεις ενός πολιτισμού πぱいοおみくろんυうぷしろん ορίζουν τたうηいーたνにゅー -παγκοσμίως κοινώς αποδεκτή- πρόοδό τたうοおみくろんυうぷしろん.

Ηいーた θέση τたうοおみくろんυうぷしろん Μποάζ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろん Φραντς Μποάζ (Franz Boas), υποστηρίζοντας τたうηいーた θέση τたうοおみくろんυうぷしろん Τάιλορ περί μみゅーηいーた φυλετικής αναγωγής τたうωおめがνにゅー πολιτισμικών όρων, προχώρησε τたうηいーた συλλογιστική τたうοおみくろんυうぷしろん ένα βήμα πぱいιいおたοおみくろん πέρα κかっぱαあるふぁιいおた αντιτέθηκε σしぐまτたうηいーた θεώρηση τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού ως αξιολογήσιμου μεγέθους μみゅーεいぷしろん κοινώς αποδεκτά κριτήρια. Οおみくろん Μπόας, θεμελιωτής εξάλλου της έρευνας πεδίου, διετύπωσε τたうηいーた ρηξικέλευθη γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー εποχή άποψη ότι κάθε πολιτισμός αποτελεί μία μοναδική ενότητα (πぱいοおみくろんυうぷしろん δでるたεいぷしろんνにゅー μπορεί νにゅーαあるふぁ ερμηνευτεί μみゅーεいぷしろん κοινά εξελικτικά μέτρα).

Ηいーた γερμανική προσέγγιση κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた επιρροή τたうοおみくろんυうぷしろん Λάμπρεχτ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた Γερμανία υπήρξε τたうοおみくろん επίκεντρο μιας τελείως διαφορετικής θεώρησης πぱいοおみくろんυうぷしろん, αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた κかっぱαあるふぁιいおた διαποτισμένη από τたうοおみくろんνにゅー ιδεαλισμό κかっぱαあるふぁιいおた μερικές φορές αντίθετη μみゅーεいぷしろん κάθε πνεύμα επιστημονικότητας, σημάδεψε όμως βαθιά τたうηいーた θεωρία τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού. Πρόδρομος της γερμανικής θεώρησης υπήρξε οおみくろん φιλόσοφος Γιόχαν Χέρντερ (Johann G. Herder), οおみくろん οποίος υποστήριξε τたうοおみくろん 1774 ότι κάθε λαός χαρακτηρίζεται από μία λαϊκή ευφυΐα (Volkgeist). Καθοριστικός παράγοντας όμως σしぐまτたうηいーた διαμόρφωση της γερμανικής σκέψης στάθηκε ηいーた σχολή της Λειψίας κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん ιστορικός Κかっぱαあるふぁρろーλらむだ Λάμπρεχτ (Karl Lambrecht).

Οおみくろん Λάμπρεχτ εφηύρε τたうηいーたνにゅー έννοια της “λαϊκής ψυχής” (Volksseele) ηいーた οποία θεωρεί ότι περιγράφει τたうηいーたνにゅー πολιτιστική σύνθεση κάθε λαού. Ηいーた προοδευτική εξέλιξη τたうοおみくろんυうぷしろん λαϊκού αυτού εγγενούς συστατικού περνάει μέσα από διάφορες «πολιτιστικές εποχές» (Kulturzeitalter) πぱいοおみくろんυうぷしろん οδηγούν σしぐまτたうηいーた συγκρότηση κράτους κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろんνにゅー σχηματισμό πολιτιστικής εθνικής ταυτότητας. Σημαντικό παράγοντα συγκριτικής αξιολόγησης τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού αποτελεί τたうοおみくろん τυπικό πλαίσιο τたうοおみくろんυうぷしろん "γίγνεσθαι" κάθε λαού (Typik des Völkerwerdens).

Σしぐまτたうηいーた Γερμανία, αυτή ηいーた σύλληψη υπογράμμιζε τたうηいーた σημασία της παραδοσιακής λογοτεχνικής κかっぱαあるふぁιいおた καλλιτεχνικής κουλτούρας πぱいοおみくろんυうぷしろん προερχόταν από τたうαあるふぁ λαϊκά στρώματα σしぐまεいぷしろん αντιδιαστολή μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー εξειδικευμένο επιστημονικά κかっぱαあるふぁιいおた φιλοσοφικά Διαφωτισμό. Έτσι οおみくろん γερμανικός όρος kultur πぱいοおみくろんυうぷしろん προέκυψε αναφέρθηκε κυρίως σしぐまτたうαあるふぁ πνευματικά δημιουργήματα, τたうηいーた γλώσσα, τたうηいーた θρησκεία κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー ηθική (σしぐまτたうοおみくろんνにゅー αντίποδα της διαφωτιστικής τεχνολογίας) πぱいοおみくろんυうぷしろん αποτελούν τたうηいーたνにゅー κληρονομιά κάθε λαού κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん διαφοροποιό στοιχείο τたうοおみくろんυうぷしろん από άλλους.

Πάνω σしぐまτたうηいーた θεωρητική βάση πぱいοおみくろんυうぷしろん προσέφερε οおみくろん Λάμπρεχτ αναπτύχθηκε σημαντικά ηいーた Λαογραφία ηいーた οποία όμως έτσι αρχικά επιφορτίστηκε μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー αναγωγή τたうωおめがνにゅー επιμέρους παραδοσιακών στοιχείων σしぐまεいぷしろん ένα ευρύτερο πλαίσιο εθνικής συνείδησης. Στις θέσεις τたうοおみくろんυうぷしろん Λάμπρεχτ άλλωστε βασίστηκε μεταγενέστερα οおみくろん ναζισμός έτσι ώστε νにゅーαあるふぁ στοιχειοθετήσει τたうηいーたνにゅー ανωτερότητα της αρίας φυλής.

Ηいーた λειτουργιστική προσέγγιση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた λειτουργιστική προσέγγιση, επηρεασμένη από τたうηいーたνにゅー κοινωνιολογία, βασίστηκε πάνω σしぐまεいぷしろん σχετικιστικές θέσεις τたうοおみくろんυうぷしろん Ντιρκάιμ (Durkheim) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Μος (Mauss), οおみくろんιいおた οποίοι -προτιμώντας πάντα τたうηいーた χρήση τたうοおみくろんυうぷしろん όρου civilisation ή αναλόγων τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた όχι τたうοおみくろんυうぷしろん culture- είχαν στηρίξει τたうηいーたνにゅー άποψη ότι κάθε λαός έχει τたうοおみくろんνにゅー πολιτισμό τたうοおみくろんυうぷしろん ανεξαρτήτως φυλής. Βρήκε τたうοおみくろんνにゅー κυριότερο εκφραστή της σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Μπρόνισλαβ Μαλινόβσκι, πぱいοおみくろんυうぷしろん ενώ εισήγαγε ενδιαφέρουσες ιδέες, δでるたεいぷしろんνにゅー κατόρθωσε νにゅーαあるふぁ σχηματίσει ένα επαρκές θεωρητικό πλαίσιο γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー πολιτισμό. Σημαντική πάντως παραμένει ηいーた παρατήρησή τたうοおみくろんυうぷしろん ότι δでるたεいぷしろんνにゅー είναι εφικτή ηいーた αναγωγή ενός πολιτισμού στις ρίζες τたうοおみくろんυうぷしろん, καθώς κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた τοποθέτησή τたうοおみくろんυうぷしろん περί ανεδαφικότητας της εξελικτικής-αξιολογικής θεώρησης τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού, μετακυλίοντας έτσι παράλληλα τたうοおみくろん βάρος της έρευνας περισσότερο σしぐまτたうηいーたνにゅー επεξήγηση της εσωτερικής συνοχής τたうοおみくろんυうぷしろん.

Ηいーた δομιστική προσέγγιση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうηいーた δομιστική προσέγγιση πぱいοおみくろんυうぷしろん εξέφρασε πρώτος οおみくろん Λεβί Στρως υφίσταται ένας υπερκείμενος πολιτισμός, οφειλόμενος σしぐまτたうηいーたνにゅー κοινή καταγωγή τたうωおめがνにゅー ανθρώπων πぱいοおみくろんυうぷしろん περιλαμβάνει τις επιμέρους εκφράσεις τたうοおみくろんυうぷしろん, όπως αυτές διαμορφώνονται από τις κοινωνικές συνθήκες. Στόχος τたうωおめがνにゅー δομιστών ήταν νにゅーαあるふぁ παρουσιάσουν ένα μοντέλο πぱいοおみくろんυうぷしろん περιλαμβάνει όλα τたうαあるふぁ επιμέρους στοιχεία από τたうαあるふぁ οποία αυτό εξαρτάται κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ προβλέψουν τις αλλαγές πぱいοおみくろんυうぷしろん μπορεί νにゅーαあるふぁ επιφέρει μία συγκεκριμένη μεταβολή ενός στοιχείου πάνω σしぐまτたうηいーたνにゅー αρχική δομή τたうοおみくろんυうぷしろん μοντέλου. Οおみくろん ίδιος οおみくろん Στρως είχε ισχυριστεί ότι «κάθε πολιτισμός μπορεί νにゅーαあるふぁ θεωρηθεί ως ένα σύνολο συμβολικών συστημάτων» [12]. Κατά τたうηいーたνにゅー εξέλιξη τたうοおみくろんυうぷしろん δομισμού σしぐまτたうηいーたνにゅー Αμερική διατυπώθηκε ηいーた θέση ότι κοινωνία κかっぱαあるふぁιいおた πολιτισμός είναι έννοιες αλληλοεξαρτώμενες κかっぱαあるふぁιいおた σχεδόν ταυτόσημες.

Οおみくろんιいおた απόψεις τたうωおめがνにゅー δομιστών παρότι προσέφεραν ένα ολοκληρωμένο θεωρητικό πλαίσιο, επικρίθηκαν ότι εγκλωβίζουν μονοδιάστατα τたうηいーた μελέτη στις δομές της κοινωνίας κかっぱαあるふぁιいおた αποτυγχάνοντας τελικώς νにゅーαあるふぁ ερευνήσουν τたうοおみくろん αντικείμενο τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού.

Τたうοおみくろん «μέτρο» τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας πολιτισμός είναι μみゅーιいおたαあるふぁ πολυδιάστατη φράκταλ δομή[εκκρεμεί παραπομπή], ένας τρόπος οργάνωσης της κοινωνίας πぱいοおみくろんυうぷしろん γεννάται από τたうοおみくろん μαθηματικό σπόρο της συλλογικής νοημοσύνης. Ως εいぷしろんκかっぱ τούτου δでるたεいぷしろんνにゅー έχει χαρακτηριστική κλίμακα μέτρησης ώστε νにゅーαあるふぁ αποτιμηθεί, είναι δύσκολο δηλαδή νにゅーαあるふぁ βαθμολογήσουμε έναν πολιτισμό λαμβάνοντας υπόψη τις λεπτομέρειες όλων τたうωおめがνにゅー σημείων πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろんυうぷしろん δίνουν υπόσταση κかっぱαあるふぁιいおた γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん λόγο αυτό υπήρχαν κかっぱαあるふぁιいおた υπάρχουν έντονες διαμάχες ακόμα κかっぱαあるふぁιいおた γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー ίδιο τたうοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろんνにゅー ορισμό. Ένα μみゅーηいーた ποιοτικό μέτρο της ανάπτυξης ενός πολιτισμού πρότεινε τたうοおみくろん 1964 οおみくろん Ρώσος αστρονόμος Νικολάι Καρντάσεφ μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー κλίμακα Καρντάσεφ, πぱいοおみくろんυうぷしろん κατατάσσει έναν πολιτισμό σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ενέργεια πぱいοおみくろんυうぷしろん είναι σしぐまεいぷしろん θέση νにゅーαあるふぁ καταναλώνει κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ χειραγωγεί. Τたうοおみくろん σκεπτικό ήταν πως οおみくろんιいおた ενεργειακές ανάγκες ενός πολιτισμού αντικατοπτρίζουν τたうοおみくろんνにゅー βαθμό ανάπτυξής τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた ταυτόχρονα τたうηいーたνにゅー εξάπλωσή τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Κόσμο. Ηいーた βασική βαθμονόμηση γίνεται μみゅーεいぷしろん βάση τρεις ενεργειακές θέσεις σしぐまτたうηいーたνにゅー κλίμακα πぱいοおみくろんυうぷしろん αντιστοιχούν σしぐまτたうηいーたνにゅー ικανότητα πλήρους διαχείρισης τたうωおめがνにゅー ενεργειακών πόρων: ενός πλανήτη πぱいοおみくろんυうぷしろん κατοικεί ή αποικίζει οおみくろん πολιτισμός (τύπος Ιいおた), τたうοおみくろんυうぷしろん άστρου τたうοおみくろんυうぷしろん αντίστοιχου ηλιακού συστήματος (τύπος ΙいおたΙいおた) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん γαλαξία τたうοおみくろんυうぷしろん (τύπος ΙいおたΙいおたΙいおた).[13] [14] Οおみくろん Κかっぱαあるふぁρろーλらむだ Σαγκάν επέκτεινε τたうηいーたνにゅー κλίμακα Καρντάσεφ πぱいρろーιいおたνにゅー τたうοおみくろんνにゅー τύπο Ιいおた ώστε νにゅーαあるふぁ μπορεί νにゅーαあるふぁ βαθμολογηθεί οおみくろん ανθρώπινος πολιτισμός σしぐまτたうαあるふぁ στάδια της ως τώρα εξέλιξής τたうοおみくろんυうぷしろん. Έτσι οおみくろん ανθρώπινος πολιτισμός, αあるふぁνにゅー ξεκινά νにゅーαあるふぁ μετράται μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー αστικοποίηση πぱいοおみくろんυうぷしろん επέβαλλε τたうηいーたνにゅー καλλιέργεια της γης γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー κάλυψη τたうωおめがνにゅー ενεργειακών αναγκών της ζωής σしぐまτたうηいーたνにゅー πόλη, κάνει τότε τたうοおみくろん πρώτο σημαντικό ενεργειακό τたうοおみくろんυうぷしろん άλμα. Τたうοおみくろん έτος 1900, κατά τたうηいーた βιομηχανική επανάσταση, βαθμολογούμαστε κοντά σしぐまτたうοおみくろん 0,58 και τたうοおみくろん 2011 σしぐまτたうοおみくろん 0,72 - οおみくろん ανθρώπινος πολιτισμός δηλαδή βρίσκεται ακόμα σしぐまτたうοおみくろん στάδιο μηδέν, πぱいρろーιいおたνにゅー από τたうοおみくろん στάδιο Ιいおた. [15] Μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー ρυθμό αύξησης τたうωおめがνにゅー ενεργειακών αναγκών κατά μέσο όρο 3% τたうοおみくろんνにゅー χρόνο σήμερα, υπολογίζεται πως τたうοおみくろん 2110 θしーたαあるふぁ είμαστε πολιτισμός τύπου Ιいおた. Ηいーた μετάβαση από πολιτισμό τύπου μηδέν σしぐまεいぷしろん τύπου Ιいおた ενέχει υπαρκτό κίνδυνο νにゅーαあるふぁ αφανιστεί οおみくろん πολιτισμός πぱいρろーιいおたνにゅー τたうηいーたνにゅー ολοκλήρωση της πλήρους μετάβασης σしぐまεいぷしろん τύπου Ιいおた. Ηいーた εκτίμηση αυτή προκύπτει λόγω της πιθανής δυνατότητας χρήσης τたうωおめがνにゅー νέων, παγκόσμιας κλίμακας, καταστρεπτικών πηγών ενέργειας (πυρηνική ενέργεια, πρόκληση σεισμών κかっぱλらむだπぱい) από μηχανισμούς όπως ηいーた τρομοκρατία.[4]

  1. Οおみくろん προσωπικός ζωτικός χώρος (en:Personal space) τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπου οριοθετείται από ένα «απωστικό δυναμικό» γがんまιいおたαあるふぁ άλλους ανθρώπους γύρω τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた μέσα σしぐまεいぷしろん αυτόν νιώθει ασφαλής. Μέσα σしぐまτたうοおみくろんνにゅー ζωτικό χώρο οおみくろんιいおた μみゅーηいーた οικείοι άνθρωποι θεωρούνται εύκολα εισβολείς κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた ισορροπίες παύουν εύκολα νにゅーαあるふぁ είναι ευσταθείς καθώς κυριευόμαστε από τたうοおみくろん πρωτόγονο αίσθημα τたうοおみくろんυうぷしろん φόβου. Τたうοおみくろん δυναμικό αυτό τたうοおみくろん αισθανόμαστε όταν συνταξιδεύουμε μみゅーεいぷしろん αγνώστους σしぐまεいぷしろん ένα ασανσέρ γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα. Οおみくろん οικογενειακός δεσμός, μみゅーεいぷしろん αντίθετη δράση, προκαλεί ένα αντίθετο, ελκτικό δυναμικό, πぱいοおみくろんυうぷしろん επιτρέπει τたうηいーたνにゅー προσπέλαση σしぐまτたうοおみくろんνにゅー ζωτικό χώρο κかっぱαあるふぁιいおた δίνει τたうηいーた δυνατότητα σしぐまτたうαあるふぁ μέλη της οικογένειας νにゅーαあるふぁ ζぜーたοおみくろんυうぷしろんνにゅー μαζί, νにゅーαあるふぁ μοιράζονται πράγματα κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ αγκαλιάζονται γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα. Πέραν της οικογένειας οおみくろん ζωτικός χώρος γίνεται προσπελάσιμος κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん φίλους κかっぱαあるふぁιいおた γνωστούς, αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん μικρότερο βαθμό. Οおみくろんιいおた καλοί τρόποι είναι ένας τεχνητός τρόπος ώστε νにゅーαあるふぁ αναπτύσσεται επίσης ένα δυναμικό πぱいοおみくろんυうぷしろん μας ηρεμεί κかっぱαあるふぁιいおた μας κάνει νにゅーαあるふぁ αισθανόμαστε ασφαλείς ώστε νにゅーαあるふぁ επιτρέπουμε σしぐまεいぷしろん αγνώστους νにゅーαあるふぁ πλησιάζουν περισσότερο σしぐまεいぷしろん «απαγορευμένες» αποστάσεις γがんまιいおたαあるふぁ μみゅーηいーた οικείους. Χωρίς αυτούς οおみくろんιいおた γειτονιές μέσα σしぐまεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ πόλη θしーたαあるふぁ ήταν εμπόλεμες ζώνες, καθώς οおみくろん προσωπικός ζωτικός μας χώρος προεκτείνεται νにゅーαあるふぁ περιλαμβάνει κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー περιουσία μας. Προσωπικός χώρος κかっぱαあるふぁιいおた κοινωνική συμπεριφορά - Οおみくろん όρος δυναμικό χρησιμοποιείται καθώς τたうοおみくろん «πεδίο» τたうοおみくろんυうぷしろん ζωτικού χώρου ομοιάζει μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん ηλεκτρικό πεδίο γύρω από τたうαあるふぁ πρωτόνια πぱいοおみくろんυうぷしろん τείνει νにゅーαあるふぁ τたうαあるふぁ κρατά σしぐまεいぷしろん απόσταση μεταξύ τους. Οおみくろんιいおた οικογενειακοί δεσμοί κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた καλοί τρόποι ομοιάζουν μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ισχυρή πυρηνική δύναμη πぱいοおみくろんυうぷしろん μπορεί κかっぱαあるふぁιいおた κρατά τたうαあるふぁ πρωτόνια ενωμένα σしぐまτたうοおみくろんνにゅー πυρήνα ενός ατόμου, εξουδετερώνοντας τたうηいーたνにゅー ηλεκτρομαγνητική αλληλεπίδραση (Εικόνα:Personal_Space.svg).
  2. Χρησιμοποιείται οおみくろん όρος «culture» αντί τたうοおみくろんυうぷしろん ελληνικού «κουλτούρα» καθώς οおみくろん τελευταίος συγχέεται μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー επιφανειακή κかっぱαあるふぁιいおた γがんまιいおたαあるふぁ λόγους επίδειξης ενασχόληση μみゅーεいぷしろん πνευματικά ή πολιτιστικά ζητήματα (-κουλτουριάρης).
  3. Ηいーた μόδα είναι ένα στοιχείο κυρίως ταξικό πぱいοおみくろんυうぷしろん ανέκαθεν οριοθετεί τたうηいーた διαστρωμάτωση της κοινωνίας παρά τたうηいーたνにゅー ενώνει. Παρόλα αυτά σήμερα έχει ρόλο σしぐまτたうηいーたνにゅー παγκοσμιοποίηση της «κουλτούρας», τたうηいーた συνένωση δηλαδή τたうωおめがνにゅー πολιτισμών, μέσω κοινών στοιχείων όπως τたうοおみくろん είδος της μουσικής, τたうοおみくろん σしぐまτたうυうぷしろんλらむだ ντυσίματος κかっぱλらむだπぱい.
  1. «CULTURAL TOURISM IN AMFIPOLIS REGION». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  2. Lucinda Holdforth, επιμ. (2009). Why Manners Matter: The Case for Civilized Behavior in a Barbarous World. Putnam: Amy Einhorn. ISBN 9780399155321. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2010. 
  3. Kaku, Michio. «if you had a once-in-a-lifetime opportunity to travel in time, where would you go and why? - the future of civilisation». Exclusive Interview By Kulvinder Singh Chadha. Astronomy Now. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2010. 
  4. 4,0 4,1 Kaku, Michio. «Type zero and type I civilizations, What are the dangers?». A conversation with physicist Michio Kaku. The Daily Page. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2010. 
  5. Sanon, 1978
  6. Πλωρίτης, 1980
  7. Αあるふぁ. Ελευθερόπουλος, Οおみくろん Κοινωνικός βίος τたうωおめがνにゅー Ανθρώπων 1930, σしぐま. 76 κかっぱ.εいぷしろん.
  8. Πぱい. Κανελλόπουλος, Ιστορία κかっぱαあるふぁιいおた Κριτική τたうωおめがνにゅー Κοινωνιολογικών Θεωριών 1929, σしぐま. 196)
  9. Γκιζέλης, 1980 σしぐま. 1 κかっぱ.εいぷしろん.)
  10. Αγραφιώτης, 1987, σしぐま. 24
  11. Conférence mondiale sur les politiques culturelles,1982
  12. Clément, 1996
  13. Kardashev, Nikolai (1964). «Transmission of Information by Extraterrestrial Civilizations» (PDF). Soviet Astronomy 8: 217. http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?db_key=AST&bibcode=1964SvA.....8..217K&letter=.&classic=YES&defaultprint=YES&whole_paper=YES&page=217&epage=217&send=Send+PDF&filetype=.pdf. 
  14. Kardashev, Nikolai. "On the Inevitability and the Possible Structures of Supercivilizations", The search for extraterrestrial life: Recent developments; Proceedings of the Symposium, Boston, MA, June 18–21, 1984 (A86-38126 17-88). Dordrecht, D. Reidel Publishing Co., 1985, p. 497–504.
  15. Dr. Michio Kaku about Future Civilizations.
  • Αγραφιώτης Δでるた. Πολιτιστικές Ασυνέχειες, Ύψιλον, Αθήνα, 1967.
  • Γκιζέλης Γがんま., Τたうοおみくろん Πολιτισμικό Σύστημα. Οおみくろん Σημειωτικός κかっぱαあるふぁιいおた Επικοινωνιακός Χαρακτήρας τたうοおみくろんυうぷしろん, Γρηγορόπουλος, Αθήνα, 1980.
  • Φίλιας Βασίλης, Κοινωνιολογία τたうοおみくろんυうぷしろん Πολιτισμού: Βασικές Οροθετήσεις κかっぱαあるふぁιいおた κατευθύνσεις, 1ος τόμος, Αθήνα, εκδόσεις Παπαζήση, 2000, ISBN 960-02-1392-5
  • Πασχαλίδης Γがんま. «Εισαγωγή σしぐまτたうηいーたνにゅー έννοια τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού» σしぐまτたうοおみくろん Εισαγωγή σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Ελληνικό Πολιτισμό, ΕいぷしろんΑあるふぁΠぱい Πάτρα 1999 ISBN 960-538-054-4
  • Πλωρίτης Μみゅー., «Πολιτισμικός στασιμο-πληθωρισμός», εいぷしろんφふぁい. Τたうοおみくろん Βήμα (270480)
  • Journet, Nicolas: "Penser la culture", περιοδικό Sciences Humaines: Cultures, la construction des identites (No110 - Νοέμβριος 2000), ISSN 0996-6994
  • Sanon, Albert, «Vocabulaire critique des relations culturelles internationales», Παρίσι, La maison du dictionnaire, 1978
  • Schwarz, Georg, Kulturexperimente im Altertum, Berlin 2010
  • Conférence mondiale sur les politiques culturelles (Mexico 1982). Rapport final, Paris : Unesco, 1982
  • Clément, Catherine, "De la structure a l'Europe", περιοδικό Magazine Litteraire: 1966-1996, la passion des idées (hors série/ειδικό αφιέρωμα 1996), ISSN 0024-9807