Μεντρεσές

Τμήμα μιας σειράς γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん Ισλάμ
Ουσούλ αあるふぁλらむだ-φικχ
Φふぁいιいおたκかっぱχかい
Τακλίντ Ιζτιχάντ Μαδχάμπ Μεντρεσές
Αχκάμ
Φίτνα Τζιχάντ Τακίγια
Τίτλοι
Χαλίφης Μουφτής Καδής Ιμάμης Σεϊχουλισλάμης Σεΐχης Ουλεμάς Αγιατολάχ Χοτζατολεσλάμ Μουλάς Χότζας Γαζής

Άποψη τたうοおみくろんυうぷしろん μεντρεσέ Σしぐまεいぷしろんρろー-Ντορ σしぐまτたうηいーた Σαμαρκάνδη

Οおみくろん Μεντρεσές (αあるふぁρろーαあるふぁβべーた.:مدرسة, madrasah, [πληθυντικός مدارس, madāris]) είναι αραβική λέξη πぱいοおみくろんυうぷしろん χρησιμοποιείται γがんまιいおたαあるふぁ οποιοδήποτε θρησκευτικό μορφωτικό ίδρυμα. Τέτοια ιεροσπουδαστήρια υπάρχουν σしぐまεいぷしろん όλες τις Μουσουλμανικές χώρες.

Ετυμολογία

Ηいーた λέξη μεντρεσές προέρχεται από τたうηいーたνにゅー αραβική λέξη ντερς (=μάθημα) κかっぱαあるふぁιいおた σημαίνει "μουσουλμανικό ιεροσπουδαστήριο". Ωστόσο, είναι πιθανό νにゅーαあるふぁ προέρχεται από τたうηいーたνにゅー εβραϊκή λέξη μιντράς (מדרש).

Ιστορία

Οおみくろんιいおた μεντρεσέδες δでるたεいぷしろんνにゅー υπήρχαν στις αρχές της εξάπλωσης τたうοおみくろんυうぷしろん Ισλάμ κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん τζαμί αποτελούσε τたうοおみくろんνにゅー κυριότερο εκπαιδευτικό θεσμό σしぐまτたうοおみくろんνにゅー μουσουλμανικό κόσμο. Ωστόσο, καθώς ηいーた ζήτηση γがんまιいおたαあるふぁ μάθηση αυξανόταν, δでるたεいぷしろんνにゅー ήταν πλέον πρακτικό νにゅーαあるふぁ δίνονται ζωηρές συζητήσεις σしぐまτたうοおみくろん τζαμί, όπου πολλοί πιστοί επιθυμούσαν νにゅーαあるふぁ προσευχηθούν κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ απομνημονεύσουν τたうοおみくろん Κοράνιο. Κατά συνέπεια, οおみくろんιいおた Μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί δημιούργησαν τたうοおみくろん θεσμό τたうοおみくろんυうぷしろん μεντρεσέ.

Πぱいαあるふぁρろー' όλα αυτά, οおみくろんιいおた μεντρεσέδες, δημιουργήθηκαν γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ διδάξουν τたうηいーた θρησκεία κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー επιστήμη, από τたうηいーた σουνιτική άποψη. Έτσι, παρείχαν τたうηいーたνにゅー καλύτερη εκπαίδευση μονάχα στους σουνίτες μουσουλμάνους, οおみくろんιいおた οποίοι κατόπιν διορίζονταν στις σημαντικότερες θέσεις της δικαιοσύνης, της διοίκησης κかっぱαあるふぁιいおた της θρησκείας. Κかっぱαあるふぁτたう' αυτόν τたうοおみくろんνにゅー τρόπο, οおみくろんιいおた Σελτζούκοι ηγεμόνες, πιστοί σουνίτες οおみくろんιいおた ίδιοι, κατάφεραν βαρύ πλήγμα σしぐまτたうηいーたνにゅー σιιτική προπαγάνδα.

Μεντρεσές σしぐまτたうηいーた Βοσνία κかっぱαあるふぁιいおた Ερζεγοβίνη τたうοおみくろん 1906

Οおみくろんιいおた Σελτζούκοι σουλτάνοι πείστηκαν εύκολα νにゅーαあるふぁ ιδρύσουν μεντρεσέδες, σしぐまεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ κλίμακα χωρίς προηγούμενο. Πιθανώς, ηいーた πρώτη τέτοια σχολή ήταν τたうοおみくろん Αあるふぁλらむだ-Καραουιγίν, σしぐまτたうηいーたνにゅー πόλη Φふぁいεいぷしろんζぜーた τたうοおみくろんυうぷしろん Μαρόκου, χτισμένη γύρω σしぐまτたうοおみくろん 859. Οおみくろん σημαντικότερος μεντρεσές, όμως, ήταν αυτός της Νιζαμίγια σしぐまτたうηいーた Βαγδάτη (1065), οおみくろん οποίος ιδρύθηκε από τたうοおみくろん βεζίρη Νιζάμ αあるふぁλらむだ-Μουλκ. Εκεί δίδαξαν οおみくろんιいおた διασημότεροι λόγιοι τたうοおみくろんυうぷしろん μουσουλμανικού κόσμου, ανάμεσα στους οποίους κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Αあるふぁλらむだ-Γκαζαλί.

Άλλοι σημαντικοί μεντρεσέδες σしぐまτたうηいーたνにゅー Αφρική κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー Ασία ήταν ηいーた Μιστανρίγια της Βαγδάτης, τたうοおみくろん Αあるふぁλらむだ-Άζχαρ τたうοおみくろんυうぷしろん Καΐρου, ηいーた Νιζαμίγια της Νισαπούρ, ηいーた Σαλιχίγια τたうοおみくろんυうぷしろん Καΐρου. Σしぐまτたうηいーたνにゅー Ευρώπη υπάρχει οおみくろん Μεντρεσές της Γρανάδας, οおみくろん Μεντρεσές τたうωおめがνにゅー Αθηνών κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Μεγάλος Μεντρεσές σしぐまτたうηいーた Λευκωσία.

Τたうαあるふぁ μουσουλμανικά ιεροσπουδαστήρια αποτέλεσαν στόχους τたうωおめがνにゅー Ευρωπαίων αποικιοκρατών, ώστε νにゅーαあるふぁ "ευνουχίσουν" οποιαδήποτε πνευματική δραστηριότητα τたうωおめがνにゅー ντόπιων. Γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα, όταν οおみくろんιいおた Ολλανδοί κατέλαβαν τたうηいーたνにゅー Ινδονησία τたうοおみくろん 1595, έκλεισαν όλους τους μεντρεσέδες κかっぱαあるふぁιいおた τις βιβλιοθήκες, απαγορεύοντας τたうηいーたνにゅー εκπαίδευση.

Μετά τたうηいーた μεταρρύθμιση τたうοおみくろんυうぷしろん Μουσταφά Κεμάλ, οおみくろんιいおた μεντρεσέδες περιορίστηκαν σしぐまτたうοおみくろん ελάχιστο σしぐまτたうηいーたνにゅー Τουρκία. Ωστόσο, σしぐまεいぷしろん πολλές μουσουλμανικές χώρες ηいーた ίδρυση νέων μεντρεσέδων συνεχίστηκε ακόμη κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー 20ό αιώνα. Κύρια παραδείγματα αποτελούν τたうοおみくろん Αあるふぁλらむだ Τζαμιατούλ Ασραφία σしぐまτたうοおみくろん Μουμπαρακπούρ της Ινδίας (1898) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Αあるふぁλらむだ-Ιρσυάντ Αあるふぁλらむだ-Ισλαμίαχ σしぐまτたうηいーた Σιγκαπούρη (1947).

Λειτουργία

Οおみくろん δάσκαλος (αあるふぁρろーαあるふぁβべーた.:شيخ σέιχ) καθόταν σしぐまεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ χαμηλή καρέκλα, μみゅーεいぷしろん τους μαθητές καθισμένους γύρω τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまεいぷしろん κύκλο. Κάθε καθηγητής είχε έναν αριθμό βοηθών κかっぱαあるふぁιいおた μερικές φορές έναν ειδικό "αναγνώστη" γがんまιいおたαあるふぁ μεγαλόφωνη ανάγνωση τたうωおめがνにゅー κειμένων. Δでるたεいぷしろんνにゅー υπήρχε επίσημο πρόγραμμα κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた μαθητές μπορούσαν νにゅーαあるふぁ συνεχίσουν τις σπουδές τους γがんまιいおたαあるふぁ όσο καιρό, θεωρούσαν οおみくろんιいおた ίδιοι κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた καθηγητές ότι χρειαζόταν. Οおみくろん καθηγητής ξεκινούσε τたうοおみくろん μάθημα μみゅーεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ προεπισκόπηση τたうοおみくろんυうぷしろん θέματος, κかっぱαあるふぁιいおた συνέχιζε μみゅーεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ γενική παρουσίαση κかっぱαあるふぁιいおた τις διαφορετικές απόψεις τたうωおめがνにゅー ειδικών.

Στους μεντρεσέδες διδάσκονταν ηいーた ανάγνωση κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた ερμηνεία τたうοおみくろんυうぷしろん Κορανίου, ηいーた μουσουλμανική κατήχηση, ιστορία κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん θρησκευτικό δίκαιο. Ειδικά σしぐまτたうηいーたνにゅー Οθωμανική Αυτοκρατορία, οおみくろんιいおた μαθητές διδάσκονταν γραμματική κかっぱαあるふぁιいおた συντακτικό της αραβικής γλώσσας κかっぱαあるふぁιいおた μαθηματικά, καθώς κかっぱαあるふぁιいおた καλλιγραφία. Παράλληλα, εντρυφούσαν σしぐまτたうηいーたνにゅー ισλαμική φιλοσοφία, ηθική κかっぱαあるふぁιいおた θεολογία.

Τたうηいーた διοίκηση της σχολής ασκούσε οおみくろん επίτιμος επικεφαλής τたうοおみくろんυうぷしろん μεντρεσέ, ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος, συνεπικουρούμενος από από έναν αναπληρωτή.

Εικόνες

• 
  Οおみくろん μεντρεσές Σしぐまεいぷしろんρろー-Ντορ σしぐまτたうηいーた Σαμαρκάνδη
• 
  Μεντρεσές σしぐまτたうηいーたνにゅー Ινδία, οおみくろん οποίος χρονολογείται σしぐまτたうαあるふぁ 1700
• 
  Τたうοおみくろん εσωτερικό τたうοおみくろんυうぷしろん Αあるふぁλらむだ-Καραουιγίν, πぱいοおみくろんυうぷしろん σήμερα αποτελεί πανεπιστήμιο
• 
  Ηいーた πόρτα τたうοおみくろんυうぷしろん άλλοτε Μεντρεσέ της Αθήνας

Πηγές

• Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, τたう.13ος, σしぐま.263
• Ziauddin Sardar, Zafar Abbas Malik (μみゅーτたうφふぁいρろー. Μανώλης Τζιρίτας), Ισλάμ, Εκδόσεις: Τたうαあるふぁ Νέα/Δημοσιογραφικός Όμιλος Λαμπράκη, Αθήνα 2011, ISBN 978-960-469-2