Είναι χτισμένη στις όχθες του ποταμού Σεβρ Νιορταίζ.
Η πόλη είναι είναι ένα σημαντικό διοικητικό και εμπορικό κέντρο. Είναι η έδρα των κεντρικών γραφείων των κυριότερων γαλλικών αμοιβαίων ασφαλιστικών εταιρειών και θεωρείται η περιφερειακή πρωτεύουσα της κοινωνικής οικονομίας[7]και από τα κύρια χρηματοοικονομικά κέντρα στη Γαλλία.
Η Νιόρ έχει πληθυσμό 59.005 κατοίκους (το 2016). Η πόλη είναι επίσης έδρα της αστικής κοινότητας Νιορταί, με 149.220 κατοίκους (2015). Η αστική περιοχή περιλαμβάνει 77 κοινότητες και 156.789 κατοίκους (2015).
Η πόλη Νιόρ αναφέρεται ως Noiordo σε ένα νόμισμα της εποχής τωνΜεροβιγγείωντο 940 [9]και ως Nyorto το 1204.
Είναι ένας γαλατικός τοπωνυμικός τύπος, που αποτελείται από τα στοιχεία nouiios (νέος) καιritu- (πέρασμα σε ποταμό), εκλατινισμένος σεritumστα αρχαία κείμενα.
Η σημασία του τοπωνυμίου Νιόρ είναι συνεπώς αυτό του «νέου περάσματος» (στον ποταμό Σεβρ Νιορταίζ).[10]
Η πόλη βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του νομού Ντε-Σεβρ, στις όχθες του ποταμού Σεβρ Νιορταίζ, που έχουν αναχθεί σε προστατευμένη πράσινη περιοχή. Στην άκρη περιοχής που χαρακτηρίζεται ως «Πράσινη Βενετία» γιατο φυσικό περιβάλλον, η Νιόρ είναι η κύρια πύλη της φυσικής περιοχής Μαραί Πουατεβάν, ένα φυσικό πάρκο με στόχο την προστασία του οικολογικά ευαίσθητου τοπίου της περιοχής.
Είναι μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της ιστορικής επαρχίας Πουατού.
Η Νιόρ βρίσκεται σεμια πλούσια και εύφορη πεδιάδα, σε σημαντικό σημείο διέλευσης μεταξύ της νοτιοδυτικής Γαλλίας, της Βρετάνηςκαι της Βόρειας Γαλλίας και ανάμεσα στις ιστορικές περιοχές του Πουατού, Ωνί καιΣαιντόνζ.
Η απόστασή της από τοΠαρίσι είναι περίπου 352 χιλιόμετρα κατ'ευθεία γραμμή (408 οδικώς). [2]
Η Νιόρ έχει πληθυσμό 59.005 κατοίκους (το 2016). Η πόλη είναι επίσης έδρα της αστικής κοινότητας Νιορταί, με 149.220 κατοίκους (2015). Η αστική περιοχή περιλαμβάνει 77 κοινότητες και 156.789 κατοίκους (2015).
Η έκταση είναι 68,20 χιλιόμετρα καιτο μεγαλύτερο ύψος της πόλης 77 μέτρα.
Η Νιόρ κατοικήθηκε από τηΝεολιθική περίοδο, όπως αποδεικνύεται από διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα, ανάμεσα στα οποία ένας πέλεκυς που βρέθηκε σε κεντρική πλατεία της πόλης (Place de la Breche).
Πριν από τον 1ο αιώνα, η Νιόρ ήταν ένα χωριό που βρίσκονταν σεμια καμπή του ποταμού Σεβρ Νιορταίζ, στη σημερινή συνοικία Μπεσάκ της πόλης. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν κατά τα έτη 1970-1980 αποδεικνύουν μια σημαντική εμπορική δραστηριότητα γιατο διάστημα αυτό. Οι ίδιες ανασκαφές παρουσιάζουν σταδιακή εγκατάλειψη του οικισμού προς το τέλος του 1ου αιώνα. Οι λόγοι για αυτή τη μείωση της δραστηριότητας δεν είναι γνωστοί: πυρκαγιές, επιδημίες (ο οικισμός βρίσκονταν κοντά στον βάλτο), οι υποθέσεις μπορεί να είναι πολυάριθμες.
Η παρουσία μιας γαλατο-ρωμαϊκής κοινότητας επιβεβαιώνεται από την ανακάλυψη, τον Ιανουάριο του 2018, στην περιοχή Port-Boinot, τριών αγαλμάτων κελτικής (γαλατικής) προέλευσης: δύο μητέρες-θεές καιη θεά Επόνα.[11]
Κατά τηνΚαρολίγγεια εποχή, φαίνεται ότι για λόγους ασφάλειας, η πόλη περιορίστηκε γύρω από έναν τόπο λατρείας και εγκαταστάθηκε στους λόφους των εκκλησιών Νοτρ-Νταμ καιΣαιντ-Αντρέ. Αυτοί οι λόφοι προσέφεραν πράγματι τη δυνατότητα αυξημένης παρακολούθησης του ποταμού Σεβρ Νιοσαίζ καιτου λιμανιού του. Ο ποταμός ήταν μια φυσική οδός μεταφοράς και εμπορίου που ήταν πολύ σημαντική εκείνη την εποχή. Αλλά ήταν επίσης μια πόρτα ανοιχτή στις εισβολές, όπως αποδεικνύεται από τις λεηλασίες των Νορμανδών το 940.
Μετά την καταστροφή από τις επιδρομές των Νορμανδών, η πόλη ξανακτίστηκε γύρω από έναν πύργο των κομήτων του Πουατιέ.
Μετον πρώτο γάμο της Ελεονώρας της Ακουιτανίας πέρασε πρώτα υπό την εξουσία του βασιλιά της Γαλλίας, στη συνέχεια μετον δεύτερο γάμο της στην επικράτεια τουδούκα του Ανζού, ο οποίος ήταν επίσης βασιλιάς της Αγγλίας (Ανδεγαυική αυτοκρατορία). Αυτή η κατάσταση απέφερε στην πόλη κάποια πλεονεκτήματα. Το 1203, η Ελεονώρα χορήγησε στην πόλη καιτην περιοχή καταστατικό χάρτη. Ο βασιλικός σύζυγός της, Ερρίκος Β΄ο Πλανταγενέτης καιο γιος τουΡιχάρδος ο Λεοντόκαρδος, οχύρωσαν την ακρόπολη με κάστρο και τείχη μήκους 2.800 μέτρων, σχεδόν διπλάσιο από αυτό της Καρακασσόν, από τα οποία σήμερα παραμένει μόνο ο επιβλητικός Ακρόπυργος και μερικά ίχνη από τα θεμέλια του κάστρου.
ΟΜπερτράν ντυ Γκεκλέν επανακατέλαβε τη Νιόρ από τους Άγγλους στις 23 Μαρτίου 1372. Γιανατο πετύχει, παραπλάνησε τους Άγγλους, ντύνοντας διακόσιους από τους πιο γενναίους στρατιώτες τουμε αγγλικές στολές. Βλέποντάς τους έξω από τα τείχη, οι Άγγλοι φρουροί κατέβασαν την κινητή γέφυρα του φρουρίου. Οι Γάλλοι εισήλθαν στην πόλη καιτην κατέλαβαν. Έτσι, η Νιόρ επέστρεψε στο βασίλειο της Γαλλίας. Μία συνοικία της πόλης έχει ονομασθεί μετο όνομά τουστον χώρο του στρατοπέδου του.
Κατά τη διάρκεια της Πραγκερί (1440), μιας εξέγερσης Γάλλων πριγκίπων κατά των μεταρρυθμίσεων τουΚαρόλου Ζ', οδελφίνος, μελλοντικός Λουδοβίκος ΙΑ΄, έκανε τη Νιόρ έδρα τουκαι της παραχώρησε πολλά προνόμια.
Τον 14ο αιώνα αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα η κλωστοϋφαντουργία καιη βυρσοδεψία.
Στο τέλος του Μεσαίωνα έγινε η ανακατασκευή του λιμανιού πουθα εξασφαλίσει την εμπορική ανάπτυξη της πόλης συνδέοντάς τηνμετονΑτλαντικό Ωκεανό. Κατασκευάστηκε με εντολή τουΙωάννη του Μπερί, κόμη του Πουατού, και από το λιμάνι της εξάγονταν στη Φλάνδρα καιστην Ισπανία αλάτι, ψάρια, σιτάρι, μαλλί και φυσικά υφάσματα και δερμάτινα είδη. Συγχρόνως, στην πόλη δημιουργήθηκαν εκθέσεις και αγορές, με κτίρια που ήταν από ταπιο όμορφα στο βασίλειο.
Τον Νοέμβριο του 1461, ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΑ' επιβεβαίωσε τα προνόμια της πόλης, ώστε να αναπτυχθεί περισσότερο.[13]
Μετά την προσχώρησή της στηΜεταρρύθμισητο 1557, η πόλη έγινε προτεσταντική αλλά κατελήφθη από τους Ρωμαιοκαθολικούς το 1569.
Ένα από τα αιματηρά επεισόδια στη Νιόρ κατά τη διάρκεια τωνΘρησκευτικών πολέμων, έλαβε χώρα τη νύχτα της 27ης προς 28η Δεκεμβρίου 1588, κατά τη διάρκεια της οποίας έγιναν συγκρούσεις μεταξύ καθολικών και προτεσταντών με δολοφονίες, λεηλασίες και πυρκαγιές. ΟιΟυγενότοιΣαιν Ζελαί καιΑγκριπά ντ'Ωμπινιέ κατέλαβαν την πόλη. Το 1627, ο Νιόρ έγινε και πάλι καθολική, αλλά παρέμεινε ενεργό κέντρο του Προτεσταντισμού.
Οι διώξεις κατά των Ουγενότων έπληξαν την πόλη από το 1668. Διήρκεσαν μέχρι το 1685 και ανάγκασαν πολλούς Ουγενότους να φύγουν, ιδιαίτερα στονΚαναδά.
Το λιμάνι της Νιόρ, ωστόσο, συνέχιζε να ακμάζει μετο εμπόριο δερμάτων και γουναρικών από τον Καναδά, όπου είχαν εγκατασταθεί πολλοί κάτοικοι της πόλης και της περιοχής. Ωστόσο, ηανάκληση του διατάγματος της Νάντης (1685) καιστη συνέχεια η απώλεια του Καναδά οδήγησαν στην πτώση αυτής της βιομηχανίας που βρισκόταν στα χέρια των Ουγενότων.
Πριν από τηΓαλλική Επανάσταση, η βυρσοδεψία ήταν ακόμη ανθηρή και περισσότερες από 30 μονάδες ιππικού προμηθεύονταν από εδώ τα δερμάτινα παντελόνια τους.
Το 1807, οΝαπολέοντας εξέδωσε διάταγμα γιατην ανάπτυξη του ποταμού Σεβρ Νιορταίζ, γιανα ενισχύσει τον ρόλο του ως πλωτής οδού. Το διάταγμα αυτό είναι η πρώτη πράξη που είχε ως αποτέλεσμα την ολική αποξήρανση των βαλτών της περιοχής. Εξασφάλισε επίσης την ευημερία της πόλης κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, εφοδιάζοντας τον στρατό καιτο ιππικό τουμε δερμάτινα είδη από τη Νιόρ.
Ο Ναπολέοντας πέρασε από τη Νιόρ στον δρόμο της εξορίας γιατονησί της Αγίας Ελένηςκαι πέρασε μία από τις τελευταίες του νύχτες στη Γαλλία (2 και 3 Ιουλίου 1815) στη Νιόρ.
Στις 7 Ιουνίου 1944, οι αεροπορικές δυνάμεις τωνΗΠΑ βομβάρδισαν τη συνοικία του σταθμού προκαλώντας 40 θύματα. Οι στόχοι ήταν οι εγκαταστάσεις του σιδηροδρομικού σταθμού καιμια μονάδα παραγωγής εξοπλιστικού υλικού γιατον γερμανικό στρατό.
Από το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, η πόλη έγινε σημαντικό διοικητικό και εμπορικό κέντρο, από τα κύρια χρηματοοικονομικά κέντρα στη Γαλλία.
Από το 1964 έως το 1972, τέσσερις κοινότητες συγχωνεύτηκαν μετη Νιόρ.
Η Νιόρ είναι η γαλλική πρωτεύουσα των ασφαλιστικών εταιρειών καιτων τραπεζικών εταιρειών, καθώς καιτων περιφερειακών υποκαταστημάτων εθνικών εταιρειών αμοιβαίων ασφαλιστικών εταιρειών όπως η Groupama καιη Banque Populaire. Είναι ένα κύριο χρηματοπιστωτικό κέντρο της Γαλλίας (τέταρτη σε κατάταξη μετά τοΠαρίσι, τηΛυώνκαιτηΛιλ).
Η οικονομία της βασίζεται κυρίως στον τριτογενή τομέα (ασφάλιση, τράπεζες, διοικητικές υπηρεσίες, ηλεκτρονικοί σύμβουλοι πληροφορικής, εμπόριο και εκθέσεις).
Η βιομηχανία είναι πολύ αναπτυγμένη. Η παραδοσιακή βυρσοδεψία (δέρμα σαμουά, γαντοποιία) έχει αντικατασταθεί από μεγάλες μονάδες επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων, αεροναυπηγικής και χημικών προϊόντων.
Η ομάδα ποδοσφαίρου της πόλης είναι ηΣαμουά Νιορταί, η οποία παίζει στηΛιγκ 2, το δεύτερο υψηλότερο πρωτάθλημα στο γαλλικό ποδόσφαιρο. Η ομάδα Ράγκμπι Stade Niortais γιόρτασε την 100ή επέτειό της το 2009. Η ομάδα μπέιζμπολ Dragons παίζει στην περιφερειακή ένωση.
Η Νιόρ έχει πολλά αρχιτεκτονικά μνημεία, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνονται:
Ο Ακρόπυργος, ό,τι έχει μείνει από το παλιό φρούριο, που αποτελείται από δύο ισχυρούς τετράγωνους πύργους του 12-13ου αιώνα που συνδέονται με ένα ξεχωριστό κτίσμα του 15ου αιώνα. Σήμερα, στεγάζει το Εθνογραφικό Μουσείο του Πουατού.
Το μέγαρο Πιλορί, το παλιό δημαρχείο της πόλης, 14ος-16ος αιώνας στεγάζει το μουσείο με συλλογές λιθογραφιών και νομισμάτων
Η γοτθική εκκλησία ΝοτρΝταμ (της Παναγίας), κτίσμα του 15ου-16ου αιώνα
Μουσείο Καλών Τεχνών, που στεγάζεται σε παλιό μοναστήρι
↑Robert Favreau, in Jean Combes (dir.),Histoire du Poitou et des Pays charentais : Deux-Sèvres, Vienne, Charente, Clermont-Ferrand, éditions Gérard Tisserand, 2001, 334 p.