ΤοΟυαϊόμινγκ (en: State of Wyoming, waɪˈoʊmɪŋ(βοήθεια·λήψη)) είναι μιαπολιτεία στις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες. Έχει έκταση 253.335 τ.χλμ.[1]και πληθυσμό 581.099 κατοίκους (εκτίμηση 2021[5]). Ενώ είναι η δέκατη μεγαλύτερη πολιτεία τωνΗΠΑσε έκταση, το Ουαϊόμινγκ είναι ηπιο αραιοκατοικημένη. Η πρωτεύουσα καιπιο πολυπληθής πόλη είναι τοΤσεγιέν.
Τα δυτικά δύο τρίτα της πολιτείας καλύπτονται περισσότερο από οροσειρές και βοσκοτόπους στους πρόποδες τωνΑνατολικών Βραχωδών Ορέων, ενώ το ανατολικό τρίτο της πολιτείας είναι ένα υπερυψωμένο λιβάδι, οροπέδιο, γνωστό ως οιΥψηλές Πεδιάδες.
Όπως συγκεκριμενοποιείται στην ορίζουσα νομοθεσία γιατοΈδαφος του Ουαϊόμινγκ,τα όρια του Ουαϊόμινγκ είναι γραμμές γεωγραφικού πλάτους, 41°Βκαι45°Β, καιγεωγραφικού μήκους, 104°3'Δκαι 111°3'Δ (27° Δκαι 34° ΔτουΜεσημβρινού της Ουάσινγκτον), κάνοντας το σχήμα της πολιτείας τετράπλευρο γεωγραφικού πλάτους-μήκους.[6]Το Ουαϊόμινγκ είναι μία από τις τρεις πολιτείες (μαζί μετοΚολοράντοκαιτηνΓιούτα) που έχει σύνορα κατά μήκος μόνο ευθειών γραμμών γεωγραφικού πλάτους και μήκους, και όχι από φυσικά ορόσημα. Αυτό καιτο Κολοράντο είναι οι μόνες πολιτείες με έναν απολύτως ορθογώνιο σχήμα. Εξαιτίας ερευνητικών λαθών του 19ου αιώνα, το νομικό όριο του Ουαϊόμινγκ παρεκκλίνει από τις γραμμές γεωγραφικού πλάτους και μήκους έως και μισό μίλι (Ο,8 χλμ.) σε κάποια σημεία, ειδικά στην ορεινή περιοχή κατά μήκος του45ου παραλλήλου.[7]Το Ουαϊόμινγκ συνορεύει στα βόρεια μετηνΜοντάνα, στα ανατολικά μετηνΝότια ΝτακότακαιτηνΝεμπράσκα, στα νότια μετοΚολοράντο, στα νοτιοδυτικά μετηνΓιούτα, καιστα δυτικά μετοΑϊντάχο. Είναι η δέκατη μεγαλύτερη πολιτεία στις ΗΠΑσε πλήρη έκταση, περιέχοντας 253.350 τ.χλμ. και συντίθεται από 23 κομητείες. Από το βόρειο σύνορο έως το νότιο σύνορο είναι 444 τ.χλμ. και από το ανατολικό έως το δυτικό σύνορο είναι 587 τ.χλμ. στο νότιο τέρμα τουκαι 550 τ.χλμ. στο βόρειο τέρμα.
Χάρτης του Ουαϊόμινγκ: Εθνικά Πάρκα και τοποθεσίες Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων
Περισσότερο από 48% της γης στο Ουαϊόμινγκ κατέχεται από τηνΚυβέρνηση τωνΗΠΑ, τοποθετώντας το Ουαϊόμινγκ έκτο στις ΗΠΑσε συνολική έκταση σε εκτάρια και πέμπτη σε ποσοστό της γης μιας πολιτείας κατεχόμενης από την Ομοσπονδιακή κυβέρνηση.[8] Αυτό ανέρχεται σε περίπου 121.808.1 τ.χλμ. κατεχόμενη και διαχειριζόμενη από την Κυβέρνηση τωνΗΠΑ. Η κυβέρνηση της πολιτείας κατέχει ένα επιπλέον 6% όλων των γαιών του Ουαϊόμινγκ, ή επιπλέον 15.640 τ.χλμ.[8]
Επιπλεόν, το Ουαϊόμινγκ περιέχει έναν αριθμό συγκεκριμένων περιοχών που είναι στην διαχείριση της Εθνικής Υπηρεσίας Δασώνκαι άλλων υπηρεσιών. Περιλαμβάνουν:
Το κλίμα του Ουαϊόμινγκ είναι γενικά ημιξηρόκαιηπειρωτικό (κλιματική ταξινόμηση ΚέππενBSk), και είναι ξηρότερο καιμε περισότερους ανέμους σε αντίθεση με τις περισσότερες ΗΠΑ, με μεγάλες διακυμάνσεις θερμοκρασίας. Κατά μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται στην τοπογραφία της πολιτείας. Τα καλοκαίρια στο Ουαϊόμινγκ είναι θερμά με τις υψηλές θερμοκρασίες του Ιουλίου να είναι κατά μέσο όρο μεταξύ 29 °C και 35 °C στο μεγαλύτερο μέρος της πολιτείας. Με αυξανόμενο υψόμετρο, παρ' όλ' αυτά, αυτός ο μέσος όρος πέφτει με τοποθεσίες άνω των 2.700 μ. να έχουν μέσο όρο περίπου 21 °C. Οι θερινές νύκτες σε όλη την πολιτεία χαρακτηρίζονται από μια ραγδαία ψύχρανση με ακόμη και τις θερμότερες τοποθεσίες να έχουν μέσο όρο με εύρος 10–16 °C τη νύχτα. Σε μεγάλο τμήμα της πολιτείας, η ύστερη άνοιξη καιτο πρώιμο θέρος είναι όταν τα κατακρημνίσματα τείνουν να εμφανίζονται. Οι χειμώνες είναι κρύοι, αλλά ποικίλουν με περιόδους μερικές φορές ιδιαίτερου κρύου διεσπαρμένου μεταξύ γενικά ήπιων περιόδων, με τους ανέμους Σινούκ να δημιουργούν ασυνήθιστα θερμές θερμοκρασίες σε κάποιες τοποθεσίες. Το Ουαϊόμινγκ είναι μια ξηρή πολιτεία με μεγάλο μέρος της γης να δέχεται λιγότερο από 250 χιλιοστά βροχής ανά έτος. Τα κατακρημνίσματα εξαρτώνται από το υψόμετρο με τις χαμηλότερες περιοχές στηνλεκάνη ΜπιγκΧορννα έχουν κατά μέσον όρο 130–200 χιλιοστά (κάνοντας την περιοχή σχεδόν μια πραγματική έρημο). Οι χαμηλότερες περιοχές στις Βόρειες και τις ανατολικές πεδιάδες τυπικά έχουν κατά μέσο όρο περίπου 250–300 χιλιοστά, κάνοντας το κλίμα εκεί ημίξηρο. Μερικές ορεινές περοχές λαμβάνουν ένα καλό ποσό κατακρημνισμάτων, 20 ίντσες (510 χιλιοστά) ή περισσότερο, μεγάλο μέρος των οποίων είναι χιόνι, μερικές φορές 200 ίντσες (510 εκατοστά) ή περισσότερο ετησίως. Η υψηλότερη καταγεγραμμένη θερμοκρασία στην πολιτεία είναι 46 °C στοΜπέισιν στις 12 Ιουλίου 1900 και η χαμηλότερη καταγεγραμένη θερμοκρασία είναι −54 °C στοΡίβερσαϊντ στις 9 Φεβρουαρίου 1933.
Κλίμα του Κάσπερ: Κατά μέσον όρο μέγιστες και ελάχιστες θερμοκρασίες, καιη κατά μέσον όρο βροχόπτωση.
Μέχρι το 2005, το Ουαϊόμινγκ είχε εκτιμώμενο πληθυσμό 509.293, το οποίο σήμαινε αύξηση 3.407, ή 0,7%, από το προηγούμενο έτος και αύξηση 15.512, ή 3,1%, από τηναπογραφή του 2000. Αυτό περιλαμβάνει φυσική αύξηση από την τελευταία απογραφή 12.165 κατοίκων (το οποίο είναι 33.704 γεννήσεις μείον 21.539 θανάτους) και αύξηση από καθαρή μετανάστευση 4.035 κατοίκων μέσα στην πολιτεία. Η μετανάστευση εκτός ΗΠΑ κατέληξε σε καθαρή αύξηση 2.264 κατοίκων, καιη μετανάστευση μέσα στην χώρα παρήγαγε καθαρή αύξηση 1.771 κατοίκων. Το 2004, ο γεννημένος στο εξωτερικό πληθυσμός ήταν 11.000 (2,2%). Το 2005, οι συνολικές γεννήσεις στο Ουαϊόμινγκ αριθμούσαν 7.231 (επίπεδο γεννήσεων της τάξης του 14,04).[12]
Σύμφωνα μετην αναφορά του Γραφείου Οικονομικής Ανάλυσης τωνΗΠΑτου 2005, τοΑΕΠτου Ουαϊόμινγκ ήταν $27,4 δισεκατομμύρια.
Έως τον Ιανουάριο 2010, το ποσοστό ανεργίας της πολιτείας ήταν 7.6%.[14]Τα συστατικά της οικονομίας του Ουαϊόμινγκ διαφέρουν σημαντικά από αυτά σε άλλες πολιτείες.
Η βιομηχανία εξόρυξης καιο ταξιδιωτικός και τουριστικός τομέας είναι οι κύριοι οδηγοί πίσω από την οικονομία του Ουαϊόμινγκ. Η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση κατέχει περίπου 50% της γης, ενώ 6% ελέγχεται από την πολιτεία. Οι συνολικές φορολογήσιμες αξίες της ορυκτής παραγωγής στο Ουαϊόμινγκ γιατο 2001 ήταν πάνω από $6,7 δισεκατομμύρια. Ητουριστική βιοηχανία ευθύνεται για πάνα από $2 δισεκατομμύρια έσοδα γιατην πολιτεία. Το Ουαϊόμινγκ ήταν η πρώτη πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών που υιοθέτησε ψήφισμα που επέτρεπε την δημιουργία εταιρειών περιορισμένης ευθύνης ως επιχειρήσεις το 1977.[εκκρεμεί παραπομπή]
Ιστορικά, η γεωργία έχει υπάρξει ένας σημαντικός παράγοντας της οικονομίας του Ουαϊόμινγκ. Η συνολική σημασία της στην επίδοση της οικονομίας του Ουαϊόμνγκ έχει παρακμάσει. Μολονότι, η γεωργία είναι ακόμα απαραίτητο τμήμα της κουλτούρας καιτου τρόπου ζωής του Ουαϊόμινγκ. Τα κύρια γεωργικά εμπορεύματα που παράγονται στο Ουαϊόμινγκ περιλαμβάνουν την κτηνοτροφία (μοσχάρια), hay, sugar beets, grain (wheat and barley), and wool. Περισσότερο από το 91% της γης στο Ουαϊόμινγκ ταξινομείται ως αγροτική.
Του εκτελεστικού κλάδου ηγείται οκυβερνήτηςκαι περιλαμβάνει έναν υπουργό εσωτερικών, έναν ορκωτό λογιστή, θησαυροφύλακα και Επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης. Το Ουαϊόμινγκ δεν έχει αναπληρωτή κυβερνήτη. Αντίθετα ο υπουργός εσωτερικών είαι πρώτος στην γραμμή διαδοχής.
Ο σποραδικός πληθυσμός του Ουαϊόμινγκ του αποφέρει μόνο μιαat-large έδρα στηνΒουλή των Αντιπροσώπων τωνΗΠΑ, και ομοίως μόνο τρεις ψήφους στοΕκλεκτορικό Κολλέγιο. Ο χαμηλός πληθυσμός τκάνει τους ψηφοφόρους του Ουαϊόμινγκ αποτελεσματικά πιο ισχυρούς στις προεδρικές εκλογές από αυτούς στις πιο πυκνοκατοικημένες πολιτείες. Για παράδειγμα, ενώ η Μοντάνα είχε 902.195 στην απογραφή του 2000 έναντι 493.782 του Ουαϊόμινγκ, έχουν τον ίδιο αριθμό εκλεκτορικών ψήφων.
Η πολιτική ιστορία του Ουαϊόμινγκ επιφέρει εύκολη ταξινόμηση. Η πολιτεία ήταν η πρώτη που έδωσε στις γυναίκες το δικαίωμα να ψηφίσουν καινα εκλέξουν μια γυναίκα κυβερνήτρια. Ενώ η πολιτεία εξέλεξε σημαντικούς Δημοκρατικούς σε ομοσπονδιακό αξίωμα τις δεκαετίες του '60 και '70, τα πολιτικά έχουν γίνει αποφασιστικά πιο συντηρητικά από την δεκαετία του 1980 καθώς τοΡεπουμπλικανικό κόμμα ήλθε να κυριαρχήσει στην κογκρεσιακή αντιπροσώπευση της πολιτείας. Σήμερα, το Ουαϊόμινγκ αντιπροσωπεύεται στην Ουάσινγκτον από τους δύο Γερουσιαστές του, τονΜάικ ΈντσικαιτονΤζον Μπαράσσο, καιτο ένα μέλος τουστην Βουλή των Αντιπροσώπων, την Βουλευτή Σύνθια Λούμμις. Όλοι τους είναι Ρεπουμπλικανοί. Η πολιτεία δεν έχει υποστηρίξει Δημοκρατικό υποψήφιο για πρόεδρο από το 1964, οπότε ήταν μία από τις πέντε ανάλογες φορές από την προαγωγή της σε πολιτεία. Προς το παρόν, υπάρχει μόνο μια αξιόπιστα Δημοκρατική κομητεία στην πολιτεία: τοΤέτον. Στις προεδρικές εκλογές του 2004, οΤζωρτζ Μπους είχε την δεύτερη μεγαλύτερη του νίκη, με 69% των ψήφων. Ο πρώην ΑντιπρόεδροςΝτικ Τσένεϊ είναι κάτοικος του Ουαϊόμινγκ και εκπροσώπησε την πολιτεία στο Κογκρέσο από το 1979 μέχρι το 1989. Παρ' όλα αυτά, μετά την θητεία του, κατοίκησε κυρίως στο Τέξας, γεγονός που ξεσήκωσε ήπια κριτική από τους πολιτικούς του αντιπάλους όταν άλλαξε την εγγραφή του στους εκλογικούς καταλόγους πίσω στο Ουαϊόμινγκ πριν εισέλθει στο ψηφοδέλτιο τουΤζωρτζ Μπους στις προεδρικές εκλογές του 2000γιανα συμμορφωθεί μετην απαγόρευση, που προέρχεται από τηνΔωδέκατη Τροποποίηση, να προέρχονται ο Προεδρικός καιο Αντιπροεδρικός υποψήφιος από την ίδια πολιτεία.[εκκρεμεί παραπομπή]
Οι Ρεπουμπλικανοί δεν είναι λιγότερο κυρίαρχοι σε πολιτειακό επίπεδο. Έχουν την πλειοψηφία στην πολιτειακή γερουσία συνεχώς από το 1936 και στην βουλή της πολιτείας από το 1964. Παρ' όλα αυτά, οι Δημοκρατικοί κατέχουν τοκυβερνητικό αξίωμα συνεχώς εκτός οκτώ εκτών από το 1975. Ο Δημοκρατικός Ντέιβ Φρούντενταλ εκλέχθηκε το 2002 και έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά δημοτικότητας από κάθε κυβερνήτη στις ΗΠΑ.[εκκρεμεί παραπομπή]
Μοναδικά, το Ουαϊόμινγκ εξέλεξε την Δημοκρατική Νέλλυ Τέιλου Ρος ως την πρώτη γυναίκα στην ιστορία τωνΗΠΑπου χρημάτισε κυβερνήτης πολιτείας. Ήταν κυβερνήτης από το 1925 έως το 1927 μετά την νίκη της σεμια ειδική εκλογή αφότου ο σύζυγος της, κυβερνήτης εκείνη την εποχή, πέθανε απρόσμενα.[16]
