Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 18/02/2022.
Θέση της οροσειράς της Ροδόπης σε Βουλγαρία και Ελλάδα
ΗΡοδόπη είναι οροσειρά στηΝοτιοανατολική Ευρώπημε 83% της έκτασής της στη νότια Βουλγαρίακαιτο υπόλοιπο στηνΕλλάδα. Η ψηλότερη κορυφή της, Γκολιάμ Πέρελικ, (2.191 μέτρα) είναι το έβδομο ψηλότερο βουνό της Βουλγαρίας. Η ψηλότερη κορυφή της στην Ελλάδα είναι η Δελημπόσκα (1.953 μέτρα). Η οροσειρά δίνει το όνομά της στη χερσαία οικοπεριοχή "Μεικτά δάση Όρους Ροδόπης", που ανήκει στοΜεγαοικοσύστημα "εύκρατών δασών πλατύφυλλων και μεικτών" καιστηνΠαλαιαρκτική οικοζώνη. Η περιοχή είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη για τις καρστικές εκτάσεις της μετα βαθιά φαράγγια ποταμών, μεγάλα σπήλαιακαι ιδιόμορφα λαξευμένες μορφές, όπως το Φαράγγι Τρίγκραντ.
Σημαντικό μέρος τωνυδροηλεκτρικών πόρων της Βουλγαρίας βρίσκεται στις δυτικές περιοχές της οροσειράς. Υπάρχουν πολλές υδατοπτώσεις καιφράγματα, που χρησιμοποιούνται γιατην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, άρδευσηκαι ως τουριστικοί προορισμοί. Στην Ελλάδα υπάρχουν αντίστοιχα στον Ποταμό Νέστοτα φράγματα Θησαυρούκαι Πλατανόβρυσης. Η Ροδόπη έχει πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, αρχαίες Θρακικές πόλεις, όπως τοΠερπερικόν, το Τατούλ καιτο Μπελίντας, και μεσαιωνικά κάστρα, εκκλησίες, μοναστήρια και γραφικά χωριά με παραδοσιακή αρχιτεκτονική του 18ουκαι 19ου αιώνα.
Το όνομα της οροσειράς της Ροδόπης έχει θρακική προέλευση. Ερμηνεύεται ως το πρώτο όνομα ενός ποταμού, που σήμαινε "κοκκινωπός ποταμός". Κατά τηνελληνική μυθολογία, η οροσειρά ονομάστηκε έτσι από τη βασίλισσα της ΘράκηςΡοδόπη, σύζυγο του βασιλιά Αίμου, οι οποίοι προκάλεσαν την οργή τουΔίακαι της Ηραςκαιγια τιμωρία τους μεταμορφώθηκαν σε βουνά.
Με όρους γεωμορφολογίαςη Ροδόπη είναι τμήμα τουορεινού όγκουΡίλας-Ροδόπης, που είναι η αρχαιότερη μάζα ξηράς της βαλκανικής χερσονήσου. Η Ροδόπη εκτείνεται σε 14.735 τετ. χιλ., από τα οποία 12.333 σε βουλγαρικό και 2.402 σε ελληνικό έδαφος. Εχειτη μεγαλύτερη έκταση από κάθε άλλη μεμονωμένη οροσειρά στη Βουλγαρία. Εχει μήκος περίπου 240 χιλ. και πλάτος περίπου απο 100 ως 120 χιλ. με μέσο υψόμετρο 785 μέτρα. Στα βόρεια οι βουνοπλαγιές κατεβαίνουν απότομα προς την Άνω Θρακική Πεδιάδα. Στα δυτικά φθάνουν στο ύψωμα Άβραμ, τη Γιούντολα καιτην κοιλάδα του ποταμού Νέστου. Στα νότια και ανατολικά εκτείνονται πέρα από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Η Ροδόπη είναι ένα σύνθετο σύστημα ανυψώσεων και ποτάμιων κοιλάδων.
Στην περιοχή έχουν θεσμοθετηθεί δεκαπέντε φυσικά καταφύγια, μερικά από τα οποία είναι υπό την προστασία της UNESCO. Η οροσειρά είναι ονομαστή γιατα μεγαλύτερα δάση κωνοφόρωνστα Βαλκάνια, το ήπιο ανάγλυφο καιτην πλούσια βλάστηση στα δυτικά της τμήματα καθώς καιτην αφθονία αρπακτικών πτηνώνστα ανατολικά.
Φθινόπωρο στη ΡοδόπηΑποψη από το Μπελίντας προς την κοιλάδα της Βράτα
Η θέση της Ροδόπης στο νοτιοανατολικό τμήμα της βαλκανικής χερσονήσου καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το κλίμα της περιοχής. Επηρεάζεται τόσο από τους ψυχρούς ανέμους που έρχονται από το βορρά όσο και από τη θερμότερη αύρα από τηΜεσόγειο.
Η μέση ετήσια θερμοκρασία στην Ανατολική Ροδόπη είναι 13 °C καιη μέγιστη βροχόπτωσητο Δεκέμβριο καιη ελάχιστη τον Αύγουστο. Στη Δυτική Ροδόπη η θερμοκρασία ποικίλλει από 5 ως 9 °C καιτο καλοκαίρι είναι συχνές οι βροχές.
Το ήπιο κλίμα, σε συνδυασμό με μερικούς άλλους παράγοντες, λειτουργεί υπέρ της ανάπτυξης της αναψυχής καιτων τουριστικών δραστηριοτήτων. Εξαιρετικό παράδειγμα είναι το θέρετρο Παμπόροβο, όπου τομικροκλίμα επιτρέπει τη διατήρηση μεγάλης χιονοκάλυψηςγια μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το χειμώνα είναι συνήθεις χαμηλές θερμοκρασίες μέχρι −15 °C και χάρις σε αυτό η Ροδόπη είναι το νοτιότερο μέρος στα Βαλκάνια, όπου απαντώνται είδη δένδρων, όπως ηερυθρελάτηκαιησημύδα η κρεμοκλαδής.
Η οροσειρά έχει άφθονους υδάτινους πόρους με πυκνό δίκτυο ορεινών χειμάρρων και ποταμών. Σχεδόν το 80 % των εδαφών της οροσειράς ανήκει στηλεκάνη απορροήςτου ποταμού Έβρουκαιτο μεγαλύτερο μέρος των υπολοίπων σε εκείνη τουΝέστουκαι πολύ μικρό ποσοστό σε μικρότερους ποταμούς επί ελληνικού εδάφους. Οι φυσικές λίμνες είναι λίγες, με γνωστότερες από αυτές τις λίμνες τουΣμόλιαν, που απέχουν μερικά χιλιόμετρα από την ομώνυμη πόλη. Μερικά από τα μεγαλύτερα φράγματα της Βουλγαρίας βρίσκονται στη Ροδόπη, όπως τα Ντόσπατ, Μπατάκ, Γκόλιαμ Μπέγκλικ, Κάρτζαλι, Στούντεν Κλάντενετς, Βάχα, Σιρόκα Πολιάνα και πολλά άλλα, ενώ σε ελληνικό έδαφος βρίσκονται ταφράγματα Θησαυρούκαι Πλατανόβρυσης. Χρησιμοποιούνται κυρίως για παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειαςκαιγιαάρδευση. Υπάρχουν πολλές ιαματικές πηγές, με διασημότερες τουΒέλιγκραντ, του Νάρετσεν, του Ντέβιν, του Μπέντεν, του Μιχάλκοβο και άλλες στη Βουλγαρία. Στην Ελλάδα υπάρχουν ιαματικές πηγές στις Θέρμες του Νομού Ξάνθηςκαιστα Θέρμια τουΝομού Δράμας, σε απόσταση 25 χλμ. βόρεια τουΠαρανεστίου, σε υψόμετρο 620μ.
Η Κεντρική Ροδόπη ονομάζεται καιΔυτική Ροδόπη εάν θεωρηθεί ο όγκος της Ρίλας ως ανεξάρτητο ορεινό συγκρότημα. Η Κεντρική Ροδόπη είναι το μεγαλύτερο (66% της έκτασης της βουλγαρικής Ροδόπης), υψηλότερο, πιο αναπτυγμένο από άποψη υποδομών καιτο δεχόμενο περισσότερους επισκέπτες τμήμα της οροσειράς. Οι υψηλότερες και γνωστότερες κορυφές της βρίσκονται σε αυτή την περιοχή (πάνω από 10 ξεπερνούν τα 2000 μέτρα, με ψηλότερη την Γκολιάμ Πέρελικ, (2.191 μέτρα)). Από τις άλλες δημοφιλείς κορυφές είναι οι Σιροκολάσκι Σνέζνικ (2.188 μ.), Γκόλιαμ Πέρσενκ (2.091 μ.), Μπατάσκι Σνέζνικ (2.082 μ.) και Τούρλα (1.800 μ.).
Μερικά από τα βαθύτερα ποτάμια φαράγγια της Ροδόπης βρίσκονται στα δυτικά της τμήματα, καθώς καιοι βραχώδεις σχηματισμοί των φυσικών γεφυρών. Σημαντικά υδατικά συστήματα είναι οι λίμνες Τσαΐρσκι καιτα φράγματα Ντόσπατ, Μπατάκ, Γκόλιαμ Μπέγκλικ, Σιρόκα Πολιάνα και Τσίγκοφ Τσαρκ.
Σε αυτό το τμήμα της οροσειράς βρίσκεται επίσης η πόλη του Μπάτακ, καθώς καιτα δημοφιλή τουριστικά κέντρα Σμόλιαν, Βέλιγκραντ, Ντέβιν, Τσεπελάρε, το χειμερινό θέρετρο Παμπόροβο, τοΟρθόδοξομοναστήρι Μπατσκόβου, τα ερείπια τουΦρούριου του Ασένκαιτα σπήλαια Λαρύγγι του Διαβόλου, Γιακοντίνσκα και Ουλοβίτσα. Στους βόρειους πρόποδες της Κορυφής Πρέσπα είναι το ψηλότερο χωριό της Βουλγαρίας Μάναστιρ (πάνω από 1.500 μ.). Στην περιοχή βρίσκονται επίσης μερικοί διατηρητέοι οικισμοί όπως οι Σιρόκα Λάκα, Κοβατσεβίτσα, Μομτσίλοβτσι και Κόσοβο.
Γέφυρα Κοντινή εικόνα τοξωτού γεφυριού ΠολυάνθουΠανοραμική εικόνα του ποταμού Κομψάτουκαιτου τοξωτού γεφυριού Πολυάνθου, 17ου-18ου αιώνα
ΣεΕλληνικό έδαφος η Κεντρική Ροδόπη περιλαμβάνει τους ορεινούς όγκους Ελατιά, Φρακτό, τη μικρή οροσειρά της Κούλαςμετα όρη Χαϊντου (ή Ερύμανθο)καιΣτάμνα, Αχλαδόβουνο, ΚαμέρτζηκαιΠαπίκιο. Στην Ελλάδα η οροσειρά χαρακτηρίζεται από πολυάριθμες κορυφές χαμηλού σχετικά υψομέτρου. Η ψηλότερη κορυφή της (εντός Ελληνικού εδάφους), είναι η Δελημπόσκα στοΦρακτόμε υψόμετρο 1.953 μέτρα και βρίσκεται στονομό Δράμας, κοντά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.
Σήμερα η ελληνική Ροδόπη είναι μια περιοχή σχεδόν έρημη. ΜετοΒ΄ Παγκόσμιο ΠόλεμοκαιτονΕμφύλιο, οι περισσότεροι οικισμοί ερήμωσαν οριστικά καιοι κάτοικοί τους δεν ξαναγύρισαν ποτέ. Ακόμη καιοιΣαρακατσάνοι κτηνοτρόφοι εγκατέλειψαν την δύσκολη ζωή στην Ροδόπη. Η ερήμωση της Ροδόπης, που έχει πάνω από 50 χρόνια να βοσκηθεί, σε συνδυασμό με τις πολλές βροχοπτώσεις καιτην γεωγραφική της θέση, έχουν συντελέσει στην δημιουργία και διατήρηση ενός βοτανικού παράδεισου που αξίζει ναδει κανείς από κοντά. Στην Ροδόπη ευδοκιμούν ψυχρόβια κωνοφόρα δέντρα, όπως ηερυθρελάτη (picea abies) καιησημύδα (betula pendula), πουδεν απαντώνται αλλού στηνΕλλάδα.
Το 1980, ένα μικρό κομμάτι εντελώς παρθένου δάσους, κηρύχθηκε διατηρητέο Μνημείο της Φύσης καιη είσοδος επιτρέπεται μόνο σε ερευνητές κατόπιν έγγραφης αδείας (δάσος Φρακτού Δράμας). Το δάσος αυτό ανακαλύφθηκε τυχαία στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Υπάρχουν σε αυτό δέντρα 300 ετών πουτο ύψος τους ξεπερνά τα 50 μέτρα καθώς καιτο απειλούμενο αγριόγιδο.
Ο ορεινός όγκος της Ροδόπης έχει τις ιδιομορφίες του. Ο βορειοδυτικός όγκος, δηλαδή τα ορεινά τουΔήμου Ιάσμου χαρακτηρίζεται από ψηλά δασωμένα και πανέμορφα βουνά. Διασχίζεται από τον χείμαρρο Κομψάτο. Εδώ, πρόκειται να κατασκευασθεί το φράγμα του Κομψάτου πουη λεκάνη κατάκλισης θα είναι περίπου 8 τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή τα 2/3 της Λίμνης Πλαστήρα. Η περιοχή είναι σχεδόν ακατοίκητη καιτα χωριά έχουν εγκαταλειφθεί από τον εμφύλιο πόλεμο. Στα παλιά χωριά υπάρχουν εγκαταστάσεις κτηνοτρόφων που παραμένουν εκεί μόνο τους θερινούς μήνες. Στην περιοχή υπάρχουν τόσο αυτοφυή δάση, κυρίως στοΠαπίκιο. από πλατύφυλλα-αείφυλλα, αλλά και εκτεταμένες αναδασώσεις κυρίως πεύκης, στις υπώρειες, αλλά καισε μεγαλύτερα ύψη. Από τον ορεινό όγκο του Παπικίου καιτων βουνών του Ιάσμου είναι ορατή τόσο ηΒιστωνίδα όσο καιο κάμπος της Κομοτηνής. Ιστορικοί χώροι και μνημεία πολιτισμού σκιαγραφούν την πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής. Αρχαία και βυζαντινά κάστρα, λίθινα γεφύρια, παραδοσιακοί νερόμυλοι, οικισμοί, ήθη και έθιμα αιώνων συμπληρώνουν τον «πολιτιστικό χάρτη» της ορεινής Ροδόπης.
Το Παπίκιο Όρος της Ροδόπης υπήρξε φημισμένο κέντρο μοναχισμού από τον 11ο έως τον 15ο αιώνα μ.Χ. Ερείπια μοναστηριών έχουν εντοπιστεί βόρεια των σημερινών οικισμών , που βρίσκονται στους πρόποδες της Ροδόπης.
Οι μεγαλύτερες σύγχρονες κωμοπόλεις και χωριά της Ροδόπης είναι τοΠαρανέστι, όπου λειτουργεί και Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Ροδόπης, η Σταυρούπολη, τα Κομνηνά, τοΚαρυόφυτο (Άνω & Κάτω). οΛειβαδίτης, ΕχίνοςκαιηΜελίβοια.
Η Ανατολική Ροδόπη εκτείνεται στο 34% περίπου της βουλγαρικής Ροδόπης και είναι αρκετά χαμηλότερη.
Τα μεγάλα τεχνητά φράγματα Κάρτζαλικαι Στούντεν Κλάντενετς βρίσκονται σε αυτό το τμήμα της οροσειράς. Η περιοχή είναι πλούσια σειαματικές πηγές. Οι περιοχές γύρω από το Τζέμπελ είναι γνωστές σε όλη τη χώρα ως θεραπευτικές διαφόρων ασθενειών. Το Μπέλιτε Μπρέζι είναι σημαντικό θεραπευτικό κέντρο για αναπνευστικές και άλλες παθήσεις.
Μεγάλες πόλεις στην περιοχή είναι τοΧάσκοβοκαιτοΚάρτζαλι καθώς καιοι μικρότερες Μόμτσιλγκραντ, Κρούμοβγκραντ, ΖλάτογκραντκαιΚίρκοβο. Η Ανατολική Ροδόπη, όντας σημαντικά χαμηλότερη, είναι επίσης πιο πυκνοκατοικημένη από τη Δυτική.
Στα βράχια καιστα δάση της Ανατολικής Ροδόπης φωλιάζουν σχεδόν όλα τα είδη των ευρωπαϊκών αρπακτικών πτηνών, περιλαμβανομένων του σπάνιου μαυρόγυπακαιτουασπροπάρη.
Σε ελληνικό έδαφος η Ανατολική Ροδόπη περιλαμβάνει τους ορεινούς όγκους Όρη Βυρσίνης, ΣάπκακαιΕπτάδενδρος. Η εικόνα στην Ανατολική Ροδόπη είναι κάπως διαφορετική απ' ό,τιστην κεντρική Ροδόπη. Εδώ τα βουνά είναι πιό εκτεταμένα καιπιο χαμηλά. Στην περιοχή υπάρχουν αρκετά κατοικημένα χωριά μερικά από τα οποία είναι και πολυάριθμα παρά τη μείωση του πληθυσμού τα τελευταία 20 χρόνια. Μικρά οροπέδια επιτρέπουν την καλλιέργεια δημητριακών, πατάτας αλλά κυρίως καπνού. Τα χωριά της Οργάνης είναι συγκεντρωμένα, με εξαίρεση τα Καλύβια, ενώ τα χωριά τουΚέχρου διάσπαρτα και αραιοδομημένα ,κυρίως γιανα ελέγχουν μεγαλύτερες εκτάσεις γιατα κοπάδια τους. Κύρια δασικά είδη είναι οιδρυς, ηοξιά, ηχαλέπιοςκαιημαύρη πεύκη ενώ σημαντικό ποσοστό καταλαμβάνουν τα αείφυλλα πλατύφυλλα.
Πολύ σημαντικό στο ανατολικό τμήμα της Νότιας Ροδόπης είναι το δάσος της Δαδιάς, πολύ γνωστό, καθώς αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους βιοτόπους της Ευρώπης. Η περιοχή του Δάσους Δαδιάς αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα μεσογειακού οικοσυστήματος το οποίο έχει διαμορφωθεί μέσα από αιώνες ήπιας συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης. Η βλάστηση αποτελείται κυρίως από ώριμα δάση μαύρης καιτραχείας πεύκης καθώς και από δάση βελανιδιάς. Η πλούσια δασική κάλυψη διακόπτεται συχνά από ξέφωτα, μικρά βοσκοτόπια και καλλιεργούμενες εκτάσεις.
Ενήλικος βασιλαετός
Το πλούσιο μωσαϊκό τοπίων που προκύπτει από τα παραπάνω χαρακτηριστικά, αποτελεί τον ιδανικό βιότοπο γιατη διαβίωση τωναρπακτικών πτηνών: Στην περιοχή φιλοξενούνται τα 36 από τα 38 είδη αρπακτικών πτηνών της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων πολλά σπάνια είδη, όπως οβασιλαετός (Aquila heliaca) καιοκραυγαετός (Aquila pomarina). Είναι από τις μοναδικές περιοχές της Ευρώπης στην οποία συμβιώνουν τόσα διαφορετικά είδη αρπακτικών πτηνών καιη μοναδική όπου ταυτόχρονα απαντώνται τα τρία από τα τέσσερα διαφορετικά είδη γυπών (μαυρόγυπας, όρνιο, ασπροπάρης) της Ευρώπης. Αξιόλογα είναι τα λιθόκτιστα χωριά της βορειοανατολικής Ροδόπης Κάρδαμος, Οργάνη, Σμιγάδα, Μυρτίσκη, Κέχρος, Νυμφαία, μετοομώνυμο οχυρό, Κάτω Βυρσίνη, ηΧλόη, ο Κέχρος καιη Ραγάδα καιταθρακικά μετέωρα.
Ερείπια της αρχαίας Θρακικής πόλης και ιερού Περπερικόν
Η Ροδόπη κατοικείτο από τηνπροϊστορική εποχή. Σε αρκετά σπήλαια υπάρχουν πολλά αρχαιολογικά ευρήματα αρχαίων εργαλείων.
Ο πρώτος γνωστός λαός που κατοίκησε την περιοχή ήταν οιΘράκες. Εχτισαν πολλούς ναούς, πόλεις και φρούρια. Ηπιο γνωστή πόλη στην περιοχή είνασι η ιερή πόλη Περπερικόν, 15 χιλιόμετρα βορειοανατολικά τουΚάρτζαλι. Ενας από τους σημαντικότερους θρακικούς ναούς ήταν του Τατούλ, κοντά στο ομώνυμο σημερινό χωριό. Εξάλλου υπάρχουν αρχαιολογικοί χώροι σε όλη την περιοχή, που σχετίζονται μετη λατρεία τουΔιονύσου, όπως η προαναφερθείσα αρχαία Θρακική πόλη Περπερικόν.
Η συχνή μνεία της Ροδόπης σε αρχαίες (ελληνικές και λατινικές) πηγές σημαίνει ότι το βουνό είχε διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο στην πολιτική, πολιτιστική και θρησκευτική ζωή των θρακικών φυλών που κατοικούσαν σε αυτό. Έτσι, σύμφωνα με τις πηγές, στις ψηλές κορυφές της υπήρχε ένα μαντείο τουΔιονύσου, στο οποίο προφήτες (μάντεις) ήταν οι Θράκες Βέσσοι. Το μαντείο αυτό, που αποτελούσε ένα μεγάλο εθνικό ιερό των Θρακών, ήταν πολύ φημισμένο στον αρχαίο κόσμο, καθώς το είχαν επισκεφτεί γιανατο συμβουλευτούν οΜέγας Αλέξανδροςκαι αργότερα ο πατέρας τουΟκταβιανού Αυγούστου. Η Ροδόπη (συγκεκριμένα η Ανατολική) υπήρξε επίσης κέντρο λατρείας τουΑπόλλωνα (Ήλιου), που ήταν από τους ιδιαίτερα προσφιλείς θεούς στους Βησσούς, καθώς στο φυλετικό τους κέντρο, τη Βησσοπάρα, υπήρχε ναός του, όπου γινόταν και πανήγυρη. Η Ροδόπη υπήρξε ακόμη τόπος λατρείας του Δία, που στις επιγραφές αναφέρεται με διάφορα επίθετα, όπως Κεραύνιος κ.ά., τουΘράκα Ιππέα, τουΜίθρα, κ.α. Εκτός όμως από θρησκευτικό κέντρο, η Ροδόπη λειτούργησε σαν αληθινό προπύργιο της ελευθερίας των Θρακών και τελευταία εστία αντίστασής τους κατά της ρωμαϊκής κυριαρχίας, Στις πηγές μαρτυρούνται αρκετές εκστρατείες των Ρωμαίων στη Ροδόπη από τον 1οπ.Χ. αιώνα ως την επαρχιοποίηση της Θράκης (46 μ.Χ.), καθώς και συχνές επαναστάσεις των ορεσίβιων Θρακών. Το γεγονός ότι η Θράκη έγινε τελικά ρωμαϊκή επαρχία περίπου 200 χρόνια μετά τηΜακεδονία οφειλόταν κυρίως στη Ροδόπη, που πρόσφερε ένα ασφαλές φυσικό καταφύγιο στους Θράκες [1].
Το 2005 Γερμανοί μελετητές από τοΠανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης επιβεβαίωσαν ότι τα δύο μάλλον μικρά θραύσματα, που ανακαλύφθηκαν από τον αρχαιολόγο Νικολάι Οβτσάροφ στην Ανατολική Ροδόπη, είναι γραμμένες στηΜινωική γραφή Γραμμική Α, περίπου από το 15ο αιώνα π.Χ.
Κατά τοΜεσαίωναη οροσειρά αποτέλεσε τμήμα της Βουλγαρικήςκαι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίαςκαι συχνά περιερχόταν από τη μία στην άλλη. Υπήρχε ένα πυκνό δίκτυο κάστρων γιατον έλεγχο των εμπορικών δρόμων καιτων στρατηγικών υψωμάτων. Τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα κάστρα ήταν τα Λιούτιτσα, Ούστρα, Τσέπινα, Μέζεκ καιτοΦρούριο του Ασέν. Μεταξύ 1371 και 1375 η Ροδόπη περιήλθε στην κατοχή τωνΟθωμανών.
Το 16οκαιτο 17ο αιώνα οι Οθωμανοί άρχισαν μια διαδικασία βίαιου εξισλαμισμού της περιοχής, γιανα αντισταθμίσουν τις απώλειές τους έναντι των χριστιανικών δυνάμεων στη Μεσόγειο. Το αποτέλεσμα ήταν πολλοί Βούλγαροι να υιοθετήσουν τοΙσλάμ, ενώ εκείνοι που αρνήθηκαν σκοτώθηκαν. Πολλές εκκλησίες και μοναστήρια σχεδόν ισοπεδώθηκαν. Οι πόλεις καιτα χωριά της Δυτικής Ροδόπης πήραν ενεργό μέρος στην Εξέγερση του Απριλίου του 1876. Οτανη εξέγερση κατεστάλη οι Οθωμανοί έσφαξαν 5.000 ανθρώπους μόνο στο Μπάτακ. Χιλιάδες ακόμη έχασαν τη ζωή τους στο Μπρατσίκοβο, τηνΠερούσιτσακαι άλλα επαναστατημένα χωριά, που επίσης λεηλατήθηκαν και κάηκαν.
Η αραιοκατοικημένη περιοχή της Ροδόπης είναι επί εκατοντάδες χρόνια τόπος εθνοτικής και θρησκευτικής ποικιλομορφίας. Εκτός από τους ορθόδοξους Βούλγαρους και Ελληνες, στα βουνά κατοικούν μουσουλμανικές κοινότητες, οιΠομάκοι, περισσότερο στα δυτικά τμήματα, και μεγάλη συγκέντρωση Τούρκων της Βουλγαρίας, ιδιαίτερα στην Ανατολική Ροδόπη. Τα βουνά είναι επίσης μία από τις περιοχές που σχετίζονται με τους Σαρακατσάνους, ελληνική νομαδική φυλή, που παραδοσιακά μετακινείτο μεταξύ Βόρειας Θράκηςκαι ακτών τουΑιγαίου.
Η μεγαλύτερη από τις φυσικές γέφυρες, από τα δημοφιλέστερα αξιοθέατα της Ροδόπης.
Στην οικονομία της περιοχής της Ροδόπης επικρατούν οι υπηρεσίες, οτουρισμός, η βιομηχανία καιη γεωργία.
Ηκτηνοτροφία, ηδασοκομίακαιοκαπνός είναι οι σημαντικότερες αγροτικές δραστηριότητες. Λόγω του μεγάλου μουσουλμανικού πληθυσμού ο αριθμός τωνχοίρων είναι σχετικά μικρός αλλά υπάρχουν πολλά πρόβατα, που είναι παραδοσιακά στη Ροδόπη. Ο καπνός καλλιεργείται στην Ανατολική Ροδόπη και αποτελεί μεγάλο ποσοστό της συνολικής εθνικής παραγωγής τόσο στην Ελλάδα όσο καιστη Βουλγαρία.
Αρκετά αναπτυγμένος είναι ο τομέας της βιομηχανίας. Μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες στην περιοχή είναι ηεξόρυξη. Υπάρχουν περίπου 80 ορυχείαμολύβδουκαιψευδαργύρου, πουτα αποθέματά τους είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη. Βρίσκονται κυρίως στα κεντρικά τμήματα της οροσειράς και κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, καθώς και ανατολικά. Ηεπαρχία Κάρτζαλι είναι πλούσια σεμη μεταλλικά ορυκτά καιχρυσό. Υπάρχουν επίσης μικρά αποθέματα μεταλλευμάτων χρωμίτηκαισιδήρου, καθώς και προσμείξεις σπάνιων γαιώνστα μεταλλεύματα μολύβδουκαιψευδαργύρου. Υπάρχουν αρκετές βιομηχανίες επίπλευσης, που εμπλουτίζουν τα μεταλλεύματα πριν σταλούν στις μεγάλες βιομηχανίες καθαρού μολύβδου και ψευδαργύρου στοΚάρτζαλικαιστηΦιλιππούπολη. Η βιομηχανία μηχανοκατασκευών είναι αναπτυγμένη σεΣμόλιαν, Κάρτζαλι, Ντέβιν, Μπρατσίγκοβο, Ιβαΐλοφγκραντκαι αλλού και υπάρχει μια φαρμακοβιομηχανία στηνΠέστερα. Κέντρα κλωστοϋφαντουργίας είναι μεταξύ άλλων ταΖλάτογκραντ, Σμόλιαν, Μαντάν, Λάκι. Η βιομηχανία ξύλου είναι αναπτυγμένη στα δυτικά τμήματα, όπου υπάρχουν μερικοί από τους σημαντικότερους δασικούς όγκους της Βαλκανικής Χερσονήσου. Η Ροδόπη είναι μια από τις κύριες περιοχές υδροηλεκτρικής παραγωγής της Boυλγαρίας με πολλούς μεγάλους ΥΗΣ όπως σε Μπάτακ, Πέστερα, Αλέκο, Στούντεν Κλάντενετς, Κάρτζαλι και Βάχα και λιγότερο της Ελλάδας με τους ΥΗΣ Θησαυρού και Πλατανόβρυσης.
Σημαντικός κλάδος με αυξανόμενη σημασία είναι ο τουρισμός. ΤοΠαμπόροβοκαιτο Τσεπελάρε είναι μεγάλα χειμερινά κέντρα διακοπών καιγιατο καλοκαίρι υπάρχουν πολλά θέρετρα, κάμπινγκ και καταφύγια στις ακτές των φραγμάτων ή στις καταπράσινες κοιλάδες. Τα σπήλαια κατά μήκος των συνόρων, όπως τα Γιαγκοντίνσκα, Ουλοβίτσα, Σπηλιά του Λαιμού Διαβόλου, Σνεζάνκα και άλλα, είναι δημοφιλή μεταξύ των σπηλαιολόγων με τους εντυπωσιακούς σχηματισμούς τους και τις υπόγειες λίμνες και ποτάμια. Τα ερείπια κάστρων, Θρακιά αξιοθέατα όπως τοΠερπερικόνκαιτο Τατούλ, τα παραδοσιακά χωριά καιτα μοναστήρια δέχονται επίσης πολλούς επισκέπτες, ντόπιους και ξένους.
Το Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης περιλαμβάνει το κεντρικό και δυτικό τμήμα του ορεινού συγκροτήματος της Ροδόπης, από τις βορειοανατολικές πλαγιές του όρους Φαλακρούκαιεν συνεχεία βορείως του ποταμού Νέστου μέχρι τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα καιτην ορεινή περιοχή της Ξάνθης.
Το κλίμα του Πάρκου είναι βαρύ, ηπειρωτικό, με ψυχρό χειμώνα ψυχρό και συχνές χιονοπτώσεις και δροσερό καλοκαίρι. Την άνοιξη καιτο φθινόπωρο βρέχει συχνά, υπάρχουν όμως και ηλιόλουστες μέρες. Το καλοκαίρι σημειώνονται ξαφνικές μπόρες και καταιγίδες.
Γιανα προσεγγίσει ο επισκέπτης το Πάρκο με αφετηρία τηΔράμα, παίρνει το δρόμο γιατα χωριά Ταξιάρχες, ΔενδράκιακαιΛιβαδερόκαι φτάνει στον ποταμό Νέστο, φυσικό όριο της οροσειράς της Ροδόπης. Από τη Δράμα ή την Ξάνθη φτάνει στο χωριό Παρανέστι, απ' όπου παίρνει το δρόμο βόρεια, προς το Παρθένο Δάσος Φρακτού, ή βορειοανατολικά, προς Αρκουδόρεμα καιΔιπόταμα. Ξεκινώντας από την Ξάνθη, φτάνει στηΣταυρούποληκαι από εκεί ακολουθεί τη διαδρομή προς Δαφνώνα, Άνω Καρυόφυτο, Λειβαδίτη (όρος Χαϊντού). Άλλη διαδρομή στα όρια του Πάρκου είναι από την Ξάνθη (βόρεια) προς την κοιλάδα τουΕχίνουκαιταΠομακοχώρια.
Η καλύτερη εποχή για επίσκεψη στο Πάρκο είναι οι μήνες Μάιος-Ιούνιος, οπότε ο επισκέπτης μπορεί ναδειτα περισσότερα από τα σπάνια φυτά σε ανθοφορία καινα φωτογραφίσει πεταλούδες και πουλιά. Καλή εποχή είναι καιτο φθινόπωρο, ιδίως οι μήνες Οκτώβριος και Νοέμβριος, όταν η φύση στο Πάρκο παίρνει τα ωραιότερά της χρώματα[2].
Ελλάδα
Βουλγαρία
Νέστος - Ροδόπη (Αρχείο ντοκιμαντέρ της 
