ΤοBMW Isetta ήταν ένα μικροσκοπικό αυτοκίνητο πόλης, που παρήχθη από τηγερμανική αυτοκινητοβιομηχανία BMW, από τον Απρίλιο του 1955 έως τον Μάιο του 1962. Το όχημα ήταν αρχικά διαθέσιμο με μονοκύλινδρο κινητήρα 247 cm³ καιισχύος 12 hp, και από την σεζόν του 1957 κυβισμού 298 cm³ και ισχύος 13 hp. Συνολικά πωλήθηκαν 161.728 αντίτυπα όλων των εκδοχών του BMW Isetta,[1]με αποτέλεσμα να γίνει το πρώτο σε πωλήσεις μοντέλο με μονοκύλινδρο κινητήρα, στην παγκόσμια ιστορία της αυτοκίνησης.[2]
Λόγω του αυγοειδούς σχήματος του αμαξώματος και της εμφάνισης τύπου φυσαλίδας που είχαν τα παράθυρα της αρχικής έκδοσης Isetta 250, το μοντέλο έγινε γνωστό ως «bubble car» («αυτοκίνητο φυσαλίδα»), όνομα που δόθηκε μεταγενέστερα καισε άλλα παρόμοια αυτοκίνητα.[3]
Βασίστηκε στοιταλικόIso Isettaπου παρουσιάστηκε επίσημα στο Σαλόνι Αυτοκινήτου τουΤορίνο στις 22 Απριλίου 1953. Ήταν μια εντυπωσιακή και πρωτότυπη ιδέα κατασκευής ενός μικροσκοπικού φθηνού αυτοκινήτου πόλης από την εταιρεία ISO. Το όνομα του μοντέλου, μετην υποκοριστική κατάληξη -etta, σήμαινε «μικρή Iso» σταιταλικά.
Είχε μήκος μόλις 2,25 μέτρα καιβάρος μόλις 330 κιλά, ενώ το σαλόνι ήταν για 2 ενήλικα άτομα και ίσως ακόμα καιγια ένα μικρό παιδί. Οκινητήραςτου προήλθε από μιαμοτοσικλέτα της Iso, τηνIso 200και ήταν μονοκύλινδρος, 2-χρονος, κυβισμού 236 cm³, με ισχύ μόλις 9,5 hp στις 4.750 στροφές το λεπτό. Το εντυπωσιακό είναι ότι παρά τον εξαιρετικά μικρό κυβισμό του, κυκλοφόρησε εξ αρχής με 4-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο, με τέσσερις ταχύτητες μπροστά και μία όπισθεν. Ηεπιτάχυνσητου Isetta ήταν 0 - 50 km/h (0 - 31 mph) σε πάνω από 30 δευτερόλεπτα καιη τελική τουταχύτητα ήταν 85 km/h (53 mph).
BMW Isetta. Εδώ φαίνεται ο τρόπος που όταν άνοιγε η πόρτα, στην οποία στηριζόταν ο άξονας του τιμονιού καιτο ταχύμετρο, αμφότερα «τραβιόντουσαν» μαζί της προς τα έξω.
Τοπιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του Isetta (καθώς και όλων των μοντέλων διεθνώς που βασίστηκαν σε αυτό) ήταν ότι διέθετε μόνο μία μπροστινή πόρτα, που άνοιγε σαν πόρτα ψυγείουκαιστην εσωτερική πλευρά της είχε τοποθετηθεί το μινιμαλιστικό (με μόλις ένα ταχύμετρο) ταμπλόκαι στηριζόταν ο άξονας του τιμονιού. Καιτα δύο, όταν άνοιγε η μοναδική πόρτα, «τραβιόντουσαν» μαζί της προς τα έξω. Η ιδέα της μπροστινής πόρτας, προήλθε από τα οικιακά ψυγεία που κατασκεύαζε η εταιρεία Iso πριν ασχοληθεί με μοτοσικλέτες και μικρά αυτοκίνητα.
Ανκαιτο αρχικό πρωτότυπο, που διαμορφώθηκε το καλοκαίρι του 1952, ήταν τρίκυκλο, με δύο τροχούς μπροστά και έναν πίσω, σύντομα έγινε αντιληπτό ότι η λύση αυτή ήταν επικίνδυνη, καθώς το όχημα ήταν ευάλωτο στο ενδεχόμενο της ανατροπής. Γιατον λόγο αυτό, το τελικό μοντέλο παραγωγής είχε δύο πίσω τροχούς, που είχαν όμως τοποθετηθεί πολύ κοντά μεταξύ τους, σε απόσταση μόλις 50 εκατοστών, προκειμένου ναμη χρειάζεται η τοποθέτηση διαφορικού, επιτυγχάνοντας έτσι μείωση βάρουςκαι κόστους παραγωγής.
Την στιγμή πουηBMW ήταν σε δραματική οικονομική κατάσταση και κινδύνευε με χρεωκοπία, ένα στέλεχος της εταιρείας εκτίμησε ιδιαίτερα το Iso Isetta στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Γενεύηςτον Μάρτιο του 1954 και διαπραγματεύτηκε γιατα δικαιώματα τις κατασκευής τουστηΓερμανία. Τελικώς το πέτυχε, ανκαι από την άλλη ωστόσο, η BMW δεν έβγαλε ένα σκέτο αντίγραφο του Isetta, αλλά το διαμόρφωσε σε μία εντελώς δική της εκδοχή, με αποτέλεσμα την παρουσίαση της BMW Isetta μόλις στις 5 Μαρτίου 1955 και την έναρξη της παραγωγής τον Απρίλιο.
Το σαλόνι του BMW Isetta. Διακρίνεται το 4-τάχυτο κιβώτιο καιτο μοναδικό όργανο - το ταχύμετρο, με μέγιστη ένδειξη τα 100 km/h (62 mph), την κόκκινη ζώνη από τα 80 km/h (50 mph) καιμε δείκτη αντίστροφης φοράς.
Ο κινητήρας της γερμανικής Isetta προήλθε από ανασχεδιασμό του κινητήρα της μοτοσικλέτας BMW R25/3, ώστε να προσαρμοστεί στο σασί του αυτοκινήτου. Γιατην ακρίβεια, ήταν ένας μονοκύλινδρος, 4-χρονος, κυβισμού 247 cm³, με ισχύ 9 kW (12 hp) στις 5.800 στροφές το λεπτό. Ο μοναδικός του κύλινδρος ήταν φτιαγμένος από χυτοσίδηρο (κοινώς μαντέμι) καιη κυλινδροκεφαλή από αλουμίνιο. Ωστόσο, η κυλινδροκεφαλή είχε αναστραφεί κατά 180° σε σύγκριση μετον κινητήρα της μοτοσικλέτας. Η τελική ταχύτητατου BMW Isetta 250 ήταν επίσης 85 km/h (53 mph). Όπως ακριβώς συνέβη καιμετο Iso Isetta, παρά τον εξαιρετικά μικρό κυβισμό του, κυκλοφόρησε εξ αρχής με 4-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο, με τέσσερις ταχύτητες μπροστά και μία όπισθεν.
BMW Isetta 250 σε φωτογραφία του 2005.
Ανκαιτα βασικά στοιχεία του ιταλικού ντιζάιν του Iso Isetta παρέμειναν αμετάβλητα, η BMW προέβη σε πάρα πολλές διαφοροποιήσεις της εξωτερικής εμφάνισης. Αντίθετα μετο Iso Isetta, οι μπροστινοί προβολείς ήταν ξεχωριστοί από το σασί και βιδωμένοι πάνω στα πλαϊνά του αμαξώματος, αντί για αναπόσπαστα μέρη του σασί. Επίσης, το πίσω μέρος του σασί επανασχεδιάστηκε ελαφρά, ώστε να προσαρμοστεί σε αυτό ο κινητήρας της BMW καιη μπροστινή ανάρτηση άλλαξε. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών των αλλαγών και της τοποθέτησης του νέου κινητήρα, δεν υπάρχουν κοινά ανταλλάξιμα μηχανικά μέρη μεταξύ του Iso Isetta καιτουBMW Isetta Moto Coupé, όπως το ονόμασε επίσημα ηBMW, υποδηλώνοντας έτσι ότι ήταν κάτι ανάμεσα σεαυτοκίνητοκαι μηχανάκι.
Τα πρώτα BMW Isetta 250 κύλησαν από την γραμμή παραγωγής τον Απρίλιο του 1955, με αρχική τιμή πώλησης 2.580 γερμανικά μάρκα, ενώ στους πρώτους 8 μήνες παρήχθησαν γύρω στα 10.000 αντίτυπα. ΣτηΓερμανία, το όχημα μπορούσε να οδηγηθεί ακόμα καιμε άδεια μοτοσικλέτας.
BMW Isetta 300, στο Bad Tölz της Γερμανίας, σε φωτογραφία του 1987.
Το 1956, ηΓερμανική κυβέρνηση άλλαξε τις απαιτούμενες προδιαγραφές των οχημάτων. Όσες άδειες οδήγησης Κατηγορίας IV εκδίδονταν από το έτος αυτό και μετά, επέτρεπαν μόνο την οδήγηση μικρών δικύκλων και όχι πλέον αυτοκινήτων με κυβισμούς μικρότερους από 250 cm³. Αντιθέτως, οι παλαιότερες άδειες οδήγησης Κατηγορίας IV διατήρησαν την ίδια νόμιμη ισχύ. Ταυτόχρονα επίσης, ο μέγιστος επιτρεπόμενος κυβισμός γιατην χαμηλή φορολογική τάξη όπου υπαγόταν το BMW Isetta ήταν 300 cm³.
Όλα αυτά ώθησαν την BMW να προβεί σε ανάλογη αύξηση του κυβισμού του Isetta. Τον Οκτώβριο του 1956, η εταιρεία εισήγαγε το ισχυρότερο BMW Isetta Moto Coupé DeLuxe. Τα αρχικά παράθυρα τύπου φυσαλίδας (bubble windows) αντικαταστάθηκαν από μακρύτερα συρόμενα παράθυρα. Οι μηχανικοί της BMW είχαν μεγαλώσει τον μοναδικό κύλινδρο του κινητήρα και συγκεκριμένα την διάμετρο του κυλίνδρου (bore) σε 72 mm καιτην διαδρομή του εμβόλου (stroke) σε 73 mm, αυξάνοντας έτσι τον συνολικό κυβισμό από τα 247 cm³ στα 298 cm³. Ταυτόχρονα, είχαν αυξήσει την σχέση συμπίεσης από 6,8:1 σε 7,0:1.
Ως αποτέλεσμα, οκινητήρας απέδιδε πλέον 10 kW (13 hp) στις 5.200 στροφές το λεπτό καιη ροπή αυξήθηκε στα 18.4 N·m στις 4.600 στροφές το λεπτό. Η τελική ταχύτητατου BMW Isetta 300 διατηρήθηκε στα 85 km/h (53 mph), αλλά ηεπιτάχυνσηκαιη οδική συμπεριφορά σαφώς βελτιώθηκαν.
Από τον Δεκέμβριο του1957 έως τον Νοέμβριο του1959, η BMW παρήγαγε επίσης και μία 4-θέσια εκδοχή της 2-θέσιας BMW Isetta, με μακρύτερο μεταξόνιο και μεγαλύτερη ισχύ, υπό την ονομασία BMW 600.
Με εξαίρεση την ενσωμάτωση των μπροστινών προβολέων στο σασί, αντί των ξεχωριστών από το αμάξωμα προβολέων της Isetta, το μπροστινό μέρος του BMW 600 μετην ανοιγόμενη μπροστινή πόρτα, ήταν κοινό με αυτό της Isetta. Από την άλλη, το μεταξόνιο του 600 ήταν μακρύτερο, έχοντας έτσι 4-θέσιο εσωτερικό, και έφερε, εκτός της μπροστινής πόρτας, μία επιπλέον πόρτα στο πίσω δεξιό μέρος του σασί, επιτρέποντας πρόσβαση στα πίσω καθίσματα. Λόγω των αυξημένων διαστάσεων καιβάρους, το 600 χρησιμοποίησε έναν μεγαλύτερο και ισχυρότερο 2-κύλινδρο κινητήρα 585 cm³ από την μοτοσικλέτα BMW R67, ισχύος 14,5 kW (19,4 hp). Η τελική ταχύτητατου 600 ήταν 103 km/h (64 mph).
Ακτινογραφία του BMW 600.
Στα 2 έτη παραγωγής του, μόλις 34.813 αντίτυπα του BMW 600 παρήχθησαν, κυρίως λόγω του ανταγωνισμού από τοVolkswagen Beetle (Σκαθάρι), ανκαιοι πωλήσεις του αρχικά ωφελήθηκαν από την ενεργειακή κρίση του 1956 - 1957, που προκλήθηκε από τηνΚρίση του Σουέζ.
BMW Isetta 300 του 1960, όταν πλέον είχε αποκτήσει και πίσω φλας.
Το BMW 600 αντικαταστάθηκε από το πολύ μεγαλύτερο BMW 700, το οποίο ξεκίνησε να παράγεται τον Aύγουστο του 1959. Τον Μάιο του 1962, σχεδόν 3 έτη μετά την παρουσίαση του BMW 700, η BMW σταμάτησε την παραγωγή όλων των Isetta. Συνολικά πωλήθηκαν 161.728 αντίτυπα όλων των εκδοχών του μοντέλου, ενώ μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970 αρκετά από αυτά συνέχιζαν να βρίσκονται στην καθημερινή κυκλοφορία. Μια σχετικά παρόμοια κατασκευή, επίσης, ήταν το Ελληνικό Αττικά, που βασιζόταν στο Γερμανικό Fuldamobil.
BMW
