Ο Ηφαιστίων (Αρχαία Πέλλα, 356 π.Χ – Βαβυλώνα, 324 π.Χ.), γιος του Αμύντορα, ήταν αρχαίος Έλληνας στρατηγός και ευγενής της Μακεδονίας. Ήταν ο στενότερος από όλους τους φίλους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μεγαλωμένοι μαζί από παιδιά.[4] Διακρίθηκε κατά την στρατιωτική υπηρεσία του, καθώς ήταν μέλος των σωματοφυλάκων του Αλεξάνδρου, διοικητής του ιππικού των Εταίρων, καθώς και υπεύθυνος για πολλές άλλες δραστηριότητες, όπως διπλωματικές αποστολές, γεφύρωση ποταμών, και την εγκαθίδρυση νέων οικισμών. Βρισκόταν σε επικοινωνία με τους Αριστοτέλη και Ξενοκράτη πίσω στην Ελλάδα, ενώ υπήρξε υποστηρικτής της προσπάθειας του Αλεξάνδρου στο να αναμείξει τους Ελληνικούς με τους Περσικούς τρόπους. Η φιλία του με τον Μέγα Αλέξανδρο ήταν τόσο ονομαστή που πολλοί την έχουν συγκρίνει με αυτήν του Αχιλλέα και του Πατρόκλου, όπου παρομοίως πολλές φορές αναφέρεται και ως ερωτική από διάφορους σύγχρονους ιστορικούς.[5]
Με τον βαθμό του χιλίαρχου που του έδωσε κατόπιν ο Αλέξανδρος, ο Ηφαιστίωνας ήταν ουσιαστικά ο δεύτερος πιο υψηλόβαθμος σε όλη την αυτοκρατορία. Παντρεύτηκε επίσης τη Δρυπέτη, αδερφή της δεύτερης συζύγου του Αλεξάνδρου, της Στατείρας. Όταν ο Ηφαιστίωνας πέθανε στα Εκβάτανα στην ηλικία των 32 ετών, ο Αλέξανδρος έπεσε σε μεγάλη θλίψη. Σύντομα έπειτα ζήτησε από τους ιερείς του μαντείου της Σίουα στην Αίγυπτο να αφηρωίσουν τον Ηφαιστίωνα, και έκτοτε ο Ηφαιστίωνας λατρεύτηκε ως θεϊκός ήρωας.
Ο Ηφαιστίων αποτεφρώθηκε στη Βαβυλώνα, με την παρουσία όλων των στρατευμάτων τα οποία και παρακολούθησαν την τελετή. Ο Αλέξανδρος πέθανε 8 μήνες αργότερα, ωστόσο ακόμα και τότε σχεδίαζε την κατασκευή μεγαλοπρεπών μνημείων προς τη μνήμη του φίλου του Ηφαιστίωνα. [6]
Γεννήθηκε στην Πέλλα από οικογένεια πιθανής Αττικής ή Ιωνικής καταγωγής,[7] και ήταν ένας από τους Μακεδόνες βασιλικούς παίδες που συμμετείχαν μαζί με τον Αλέξανδρο στις διαλέξεις του Αριστοτέλη στη Μίεζα, ίσως το 343. Ο Αλέξανδρος τον έκανε μέλος της σωματοφυλακής του, και κατόπιν συμμετείχε στην εκστρατεία στην Ασία. Ήταν αναμφίβολα ένας από τους στενότερους φίλους του Αλέξανδρου που μοιραζόταν όλα τα μυστικά του.[8][9][10][11]
Στην Τροία συμμετείχε στις λατρευτικές τελετές όπου στεφάνωσε τον τάφο του Πατρόκλου, ενώ αντίστοιχα ο Αλέξανδρος στεφάνωσε τον τάφο του Αχιλλέα. Χαρακτηριστικά, ο Αλέξανδρος συνήθιζε να αναφέρεται στον Κρατερό ως Φιλοβασιλέα, ενώ στον Ηφαιστίωνα ως Φιλαλέξανδρο. Στα πρώτα χρόνια της εκστρατείας στην Ασία, βρίσκουμε ελάχιστες αναφορές στον Ηφαιστίωνα σε στρατιωτικές επιχειρήσεις. Το 332 π.Χ. τον βρίσκουμε να ηγείται του στόλου που συνόδευε τον στρατό του Αλέξανδρου στη Φοινίκη. Το 331 π.Χ., ήταν αυτός που δέχτηκε ένα νεαρό από τη Σάμο, τον Αριστίωνα, σταλμένο από τον Δημοσθένη για να μεσολαβήσει στον Αλέξανδρο για ένα πιθανό συμβιβασμό.
Κατά τη διάρκεια της μάχης στα Γαυγάμηλα, ο Ηφαιστίων τραυματίστηκε ενώ πολεμούσε ως επικεφαλής των σωματοφυλάκων. Πήρε ενεργό μέρος στην ανάκριση του Φιλώτα και μάλιστα προέτρεψε τους υπόλοιπους Μακεδόνες να τον βασανίσουν ώστε να ομολογήσει τους συνενόχους του. Ως ανταμοιβή, του δόθηκε η ηγεσία των Εταίρων, την οποία μοιράστηκε με τον Κλείτο τον Μέλα, γιο του Δροπίδη. Στη συνέχεια ο Ηφαιστίων πήρε ενεργό μέρος στις εκστρατείες στη Βακτρία, στη Σογδιανή και αργότερα στην Ινδία, επικεφαλής της εμπροσθοφυλακής μαζί με τον Περδίκκα. Μάλιστα, μετά από 30 ημέρες πολιορκίας κατάφεραν να καταλάβουν την πόλη Όμφιδα (Τάξιλα).
Στη μάχη του Υδάσπη εναντίον του Πώρου, ο Ηφαιστίων διοικούσε το ιππικό στην αριστερή πτέρυγα της στρατιάς του Αλέξανδρου. Στην συνέχεια μαζί με τον Περδίκκα ίδρυσαν την πόλη Οροβάτιδα στον δρόμο προς τον Ινδό ποταμό.
Αργότερα, στα Σούσα, πήρε μέρος στον ομαδικό γάμο με γυναίκες από την Περσία και μάλιστα ο ίδιος νυμφεύθηκε τη Δρυπέτη, αδερφή της γυναίκας του Αλέξανδρου, Στατείρας. Από τα Σούσα στάλθηκε με το κυρίως τμήμα του πεζικού στον Περσικό Κόλπο και έφτασαν μαζί στα Εκβάτανα το 325 π.Χ.. Κατά τη διάρκεια αγώνων και εκτεταμένης οινοποσίας, ο Ηφαιστίωνας αρρώστησε και εμφάνισε πυρετό, και ύστερα από 7 ημέρες πέθανε σε ηλικία 31 ετών.
Μετά το θάνατο του Ηφαιστίωνα το σώμα του μεταφέρθηκε στη Βαβυλώνα, όπου και προς τιμή του κατασκευάστηκε μια μεγαλειώδης νεκρική πυρά.[12][13][14]
Σύμφωνα με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ανασκαφικής ομάδας στον Τύμβο Καστά ως προς τις έρευνες που διεξήγαγαν από το 2012 έως το 2014, το μνημείο κατασκευάστηκε κατά παραγγελία του Μεγάλου Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα.[15]
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo2017972497. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ Felix Stähelin: «Drypetis» (Γερμανικά) 1918.
- ↑ Πλούταρχος: (αρχαία ελληνικά) Life of Alexander the Great.
- ↑ Curtius 3.12.16
- ↑ Fildes, Alan,. Alexander the Great : son of the gods. Los Angeles, California. ISBN 0-89236-678-8. 49679915. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
- ↑ Ian Worthington (10 Ιουλίου 2014). Alexander the Great: Man and God. Taylor & Francis. σελ. 126. ISBN 978-1-317-86644-2.
- ↑ Reames, Jeanne (2020). «Karanos 3». Becoming Macedonian: Name-mapping and Ethnic Identity. The Case of Hephaistion. σελ. 12.
- ↑ Κούρτιος 3.12.16
- ↑ Robin Lane Fox (1973). Alexander the Great. Penguin. σελ. 113. ISBN 9780140088786.
- ↑ Martin, Thomas R (2012). Alexander the Great : the story of an ancient life. Cambridge University Press. σελ. 100
- ↑ Skinner, Marilyn (2013). Sexuality in Greek and Roman Culture. John Wiley & Sons. σελ. 206
- ↑ Worthington, Ian (2014). Alexander the Great: Man and God. Routledge. σελ. cxxvi. ISBN 9781317866442.
Then Hephaestion was cremated and the ashes were taken to Babylon. There, an enormous funerary monument was to be built of brick and decorated with five friezes. It would stand over 200 feet high and cost 10,000 talents. Alexander himself would supervise its building when he got back to Babylon. In the aftermath of the king’s death, it was abandoned.
- ↑ Chandler, Joyce Helen (2006). Alexander The Man: King Alexander. AuthorHouse. σελ. 23. ISBN 9781467806343.
Eumenes suggested giving divine honors to Hephaestion, as so it was done, Hephaestion was then cremated when they got back to Babylon.
- ↑ McLeod, John (2008). God of War. Xlibris Corporation. σελ. 303. ISBN 9781453550465.
Finally, he sent to Babylon with instructions to construct the largest funeral pyre ever envisioned. Hephaestion would be cremated in Babylon in the presence of the entire army.
- ↑ «Περιστέρη: Το μνημείο της Αμφίπολης είναι του Ηφαιστίωνα». Πρώτο Θέμα. 30 Σεπτεμβρίου 2015.
_Portrait_of_Hephaistion_-_Correr_Museum.jpg)
Σχετικά πολυμέσα