Προεδρικές εκλογές 1968
|
1959 ←
|
25 Φεβρουαρίου 1968 (1968-02-25)
|
→ 1973
|
|
|
|
|
Οι Προεδρικές Εκλογές του 1968 ήταν οι δεύτερες προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν στην Κύπρο μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της χώρας. Πρόεδρος ανακηρύχθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ΄.
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εκλεγόταν (και εκλέγεται) άμεσα από τον λαό με καθολική και μυστική ψηφοφορία.[1][2] Η θητεία του προέδρου είναι πενταετής.[1][2] Ξεκινά την ημέρα εγκαταστάσεως του ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων, όπου ο εκλεγμένος πρόεδρος δίνει τη νενομισμένη διαβεβαίωση.[1][2]
Όταν μόνο ένας υποψήφιος υποβάλλει υποψηφιότητα, τότε ανακηρύσσεται ως εκλεγείς Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς ψηφοφορία.[1][2] Όταν οι υποψήφιοι είναι περισσότεροι από έναν, τότε εκλέγεται ο υποψήφιος που εξασφαλίζει πάνω από το 50% των εγκύρων ψήφων.[1][2] Αν κανένας από τους υποψήφιους δεν εξασφαλίσει την απαιτούμενη πλειοψηφία, τότε διεξάγεται επαναληπτική εκλογή την αντίστοιχη μέρα της αμέσως επόμενης βδομάδας ανάμεσα στους δυο υποψηφίους που πήραν τις περισσότερες ψήφους.[1][2] Ο υποψήφιος που παίρνει, κατά την επαναληπτική εκλογή, το μεγαλύτερο αριθμό ψήφων θεωρείται εκλεγείς.[1][2]
Η εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας γίνεται πριν από τη λήξη της θητείας του απερχόμενου προέδρου, έτσι ώστε ο νεοεκλεγόμενος πρόεδρος να είναι σε θέση να αναλάβει τα καθήκοντα του όταν η θητεία αυτή λήξει.[1][2]
Σε περίπτωση που η θέση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας παραμένει κενή, διεξάγεται αναπληρωματική εκλογή εντός 45 ημερών από την ημέρα που η θέση παρέμεινε κενή.[2] Η θητεία του εκλεγομένου με αναπληρωματική εκλογή προέδρου είναι ίση με τη μη εκπνεύσασα περίοδο της θητείας του προηγούμενου προέδρου.[2]
Σε περίπτωση προσωρινής απουσίας ή προσωρινού κωλύματος του Προέδρου της Δημοκρατίας, τον αναπληροί ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.[2]
Σύμφωνα με το σύνταγμα οι εκλογές έπρεπε να πραγματοποιηθούν το 1965.[3][4][5] Ωστόσο, οι εκλογές του 1965 ανεβλήθησαν λόγω των διακοινοτικών ταραχών της περιόδου 1963-1964.[3][5] Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε παράταση της θητείας του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ 1960 μέχρι το 1968.[3][6][5][7]
Βάσει του συντάγματος, το σύστημα διακυβέρνησης ήταν η προεδρική δημοκρατία με πρόεδρο Ελληνοκύπριο και αντιπρόεδρο Τουρκοκύπριο εκλεγμένους, τον πρώτο από τους ελληνικής και τον δεύτερο από τους τουρκικής καταγωγής κατοίκους της χώρας.[6] Και ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος είχαν το δικαίωμα του βέτο για θέματα εξωτερικής πολιτικής, ενόπλων δυνάμεων, ασφάλειας κλπ.[6] Ωστόσο, μετά την αποχώρηση των Τουρκοκυπρίων από την διακυβέρνηση της χώρας, δεν έγιναν εκλογές για τη θέση του αντιπροέδρου.[3][8] Οι Τουρκοκύπριοι επανεξέλεξαν στις 15 Φεβρουαρίου 1968 τον Φαζίλ Κιουτσιούκ ως αντιπρόεδρο της χώρας, αλλά η εκλογή θεωρήθηκε παράνομη από την ελληνική πλευρά, επειδή η διαδικασία δεν έγινε υπό τον έλεγχο των κρατικών αρχών.[5]
Στις προεδρικές εκλογές της 25ης Δεκεμβρίου 1968 υποψήφιοι ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄ και ο Τάκης Ευδόκας.[3][4] Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄ είχε τη στήριξη του Πατριωτικού Μετώπου (αγωνιστές της ΕΟΚΑ που δεν αντιδρούσαν στις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου) και του ΑΚΕΛ.[3] Ο Τάκης Ευδόκας έθεσε υποψηφιότητα για να συντηρήσει και να προβάλει το θέμα της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.[3] Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄ εξελέγη Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας με ποσοστό 96,26%, έναντι του Τάκη Ευδόκα, που έλαβε ποσοστό 3,74%.[9][3][4][2]
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τα αποτελέσματα των εκλογών:
Στην πιο κάτω λίστα αναγράφονται τα πρόσωπα που απέστειλαν συγχαρητήριο τηλεγράφημα προς τον εκλεγέντα πρόεδρο.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 «ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ» (PDF). Υπουργείο Εσωτερικών. 1 Νοεμβρίου 2017. σελίδες 3–4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 11 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 «Eκλογές - Προεδρικές». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Στυλιανού, Μαρία (12 Νοεμβρίου 2012). «Ιστορία των Προεδρικών Εκλογών». www.sigmalive.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2020.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Η ιστορία των εκλογικών αναμετρήσεων στην Κύπρο». www.kathimerini.gr. 28 Ιανουαρίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2020.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 «Οι προεδρικές εκλογές στην Κύπρο». www.kathimerini.gr. 25 Σεπτεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2020.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 «16 Αυγούστου 1960: Η γέννηση ενός «καταδικασμένου» κράτους». 16 Αυγούστου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2020.
- ↑ Νικόλα, Νικόλας (28 Ιανουαρίου 2018). «Από τον Μακάριο στο σήμερα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2020.
- ↑ «Ιστορικό εκλογών 1960-1973». www.bbc.co.uk. 7 Φεβρουαρίου 2003. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2020.
- ↑ «1959-2018: Η ιστορία των Προεδρικών εκλογών». 27 Ιανουαρίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2020.
- ↑ 10,0 10,1 «Η ελληνική κυβέρνηση συγχαίρει τον Μακαριότατον». Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών. 28 Φεβρουαρίου 1968. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020.
- ↑ «Συγχαρητήριον τηλεγράφημα του βασιλέως προς τον Μακαριώτατον». Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών. 29 Φεβρουαρίου 1968. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020.
- ↑ 12,00 12,01 12,02 12,03 12,04 12,05 12,06 12,07 12,08 12,09 12,10 12,11 12,12 12,13 12,14 12,15 12,16 12,17 12,18 12,19 12,20 12,21 12,22 «Συγχαρητήρια τηλεγραφήματα προς τον Μακαριώτατον επί τη επανεκλογή του». Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών. 2 Μαρτίου 1968. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 «Συγχαρητήρια τηλεγραφήματα προς τον Μακαριώτατον επί τη επανεκλογή του (Β)». Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών. 2 Μαρτίου 1968. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020.
