M129 Leaflet bomb 500 lb (225 kg) Mk82 2.000 lb (900 kg) Mk84 CBU-24/49/52/58
ΤοNorthrop F-5 είναι ένα ελαφρύ υπερηχητικό μαχητικό αεροσκάφος, σχεδιασμένο από τηνΑμερικανικήNorthrop στις αρχές της δεκαετίας του1960. Εκατοντάδες παραμένουν σε υπηρεσία σε αεροπορικές δυνάμεις σε ολόκληρο τον κόσμο καιο τύπος αποτέλεσε τη βάση γιατην ανάπτυξη άλλων αεροσκαφών. Η παραγωγή του αεροσκάφους τερματίστηκε το1987.
Η ανάπτυξη του αεροσκάφους ξεκίνησε ως μια αυτοχρηματοδοτούμενη προσπάθεια της Northrop τη δεκαετία του1950. ΤοF-5 Freedom Fighter μπήκε σε υπηρεσία τη δεκαετία του1960και μέχρι το1972, οπότε και τερματίστηκε η γραμμή παραγωγής του αεροσκάφους πρώτης γενιάς, είχαν κατασκευαστεί περίπου 1100 αεροσκάφη γιατην Αμερικανική Αεροπορία και περισσότερα από 800 για τους συμμάχους τωνΗΠΑ κατά τη διάρκεια τουΨυχρού Πολέμου.
Πρόθεση της Northrop ήταν το σχέδιο N-156να αποτελέσει ένα χαμηλού κόστους και εύκολης συντήρησης μαχητικό αεροσκάφος. Γιατον λόγο αυτό το αεροσκάφος σχεδιάστηκε γύρω από μία έκδοση με μετάκαυση των κινητήρων General Electric J85, έκδοση που είχε αναπτυχθεί γιατο μικροσκοπικό σκάφος παραπλάνησης McDonnell ADM-20 Quailτο οποίο μεταφερόταν μέσα στο βομβαρδιστικό B-52 Stratofortress. Η απαίτηση γιατο σκάφος παραπλάνησης απαιτούσε ένα μικρό κινητήρα με μεγάλη αναλογία ώσης – βάρους. ΟΑμερικανικός Στρατός εξέφρασε ενδιαφέρον για μία έκδοση εγγύς υποστήριξης του σχεδίου αυτού, όμως η χρήση αεροσκαφών σταθερής πτέρυγας ήταν αρμοδιότητα της Αμερικανικής Αεροπορίας, η οποία δεν συμφωνούσε ούτε μετη χρήση του N-156 ως μαχητικό πρώτης γραμμής ούτε είχε τη διάθεση να επιτρέψει στον στρατό να χρησιμοποιεί μαχητικά αεροσκάφη σταθερής πτέρυγας (κατάσταση που επαναλήφθηκε καιμετοC-7 Caribou).
Η βελτιωμένη δεύτερη γενιά του αεροσκάφους, τοF-5E Tiger II, καιοι εκδόσεις που ακολούθησαν, χρησιμοποιήθηκαν επίσης ευρέως από τηνΑμερικήκαι τους συμμάχους της ως επιθετικά και εκπαιδευτικά αεροσκάφη. Κατασκευάστηκαν 1400 και η παραγωγή του τερματίστηκε το1987. Πολλά F-5 συνέχισαν να βρίσκονται σε υπηρεσία τις δεκαετίες του1990καιτου2000, έχοντας υποστεί διάφορα προγράμματα αναβάθμισης. Σημαντικές υπήρξαν επίσης οι διάφορες αναγνωριστικές εκδόσεις του αεροσκάφους, ταRF-5.
Το F-5 υπήρξε ένα επιτυχημένο αεροσκάφος για τους συμμάχους τωνΗΠΑ, όμως δεν υπήρξε ποτέ μαχητικό πρώτης γραμμής από την Αμερικανική Αεροπορία λόγω του στρατηγικού δόγματος της, το οποίο απαιτούσε μεγαλύτερα και βαρύτερα αεροσκάφη. Παρόλα αυτά η Αμερικανική Αεροπορία υιοθέτησε το εκπαιδευτικό T-38 Talon, το οποίο βασίζεται στην άτρακτο καιτη σχεδίαση του F-5 και αποτέλεσε το πρώτο υπερηχητικό εκπαιδευτικό αεροσκάφος του κόσμου, ενώ το σχέδιο του F-5 αποτέλεσε στην αφετηρία γιατοYF-17, το οποίο εξελίχθηκε στο επιτυχημένο F/A-18 Hornet. Σε αντίθεση όμως μετο F-5, το οποίο είναι ένα ελαφρύ μαχητικό και αναπτύχθηκε γύρω από τους μικρότερους διαθέσιμους κινητήρες, η τελική εξέλιξη τουF/A-18E/F Super Hornet είναι ένα σχετικά βαρύ μαχητικό και επιθετικό αεροσκάφος.
Σχηματισμός τριών μονοθέσιων F-5A και δύο διθέσιων F-5BΣχηματισμός δύο διθέσιων F-5BΣχηματισμός ενός Νορβηγικού F-5Α Freedom Fighter με ένα Αμερικανικό F-4C Phantom ΙΙ
Όταν η Κυβέρνηση Κέννεντυ, στα πλαίσια του Προγράμματος Στρατιωτικής Βοήθειας, χρειάστηκε ένα μαχητικό χαμηλού κόστους γιανατο διανείμει στα λιγότερο ανεπτυγμένα κράτη, το σχέδιο N-156 της Northrop βρέθηκε πρώτο στη λίστα επιλογής και πήρε την ονομασία F-5A.
Το πρώτο συμβόλαιο γιατο αεροσκάφος παραγωγής έγινε το1962, ενώ η πρώτη εξαγωγική παραγγελία έγινε τον Φεβρουάριο του1964 από την Πολεμική Αεροπορία της Νορβηγίας. Συνολικά κατασκευάστηκαν 636 F-5A μέχρι τον τερματισμό της γραμμής παραγωγής το1972, καθώς και 200 διθέσια F-5B επιχειρησιακά εκπαιδευτικά αεροσκάφη τα οποία δεν έφεραν πυροβόλα στο ρύγχος.
Η Αμερικανική Αεροπορία δοκίμασε το1965το F-5A σε πολεμικές συνθήκες, μετην ονομασία Skoshi Tiger (μτφ: Μικρός Τίγρης. Η λέξη «skoshi» προέρχεται από τηνιαπωνική λέξη «sukoshi» η οποία σημαίνει μικρός[2]). 12 αεροσκάφη παραδόθηκαν στην 4503η Τακτική Πτέρυγα Μαχητικών και πήραν την ονομασία F-5C. Τα αεροσκάφη αυτά ανέλαβαν πολεμικά καθήκοντα στοΒιετνάμ, εκτελώντας περισσότερες από 3.500 αποστολές από την 3η Τακτική Πτέρυγα Μαχητικών στην Μπιέν Χόα του Νοτίου Βιετνάμ, ενώ δύο αεροσκάφη χάθηκαν στη μάχη. Το πρόγραμμα όμως τερματίστηκε σύντομα, κυρίως για πολιτικούς λόγους παρά από επιλογή της αεροπορίας. Το υπερηχητικό F-104 Starfighterκαιτο εξελιγμένο F-102 Delta Dagger δοκιμάστηκαν αλλά αποσύρθηκαν εντελώς από τοΒιετνάμ.
Με βάση την επιχειρησιακή επιτυχία του προγράμματος Skoshi Tiger,η πολεμική Αεροπορία τωνΦιλιππίνων αγόρασε 23 αεροσκάφη F-5 το1965.
Τα εναπομείναντα αεροσκάφη της 4503ης Τακτικής Πτέρυγας Μαχητικών παραδόθηκαν στην πολεμική αεροπορία του Νοτίου Βιετνάμ, η οποία μέχρι τότε χρησιμοποιούσε μόνο τα αργοκίνητα A-37 Dragonflyκαι ελικοφόρα A-1 Skyraider. Ο πρόεδρος του Βιετνάμ ζητούσε αεροσκάφη F-4 Phantom, όμως η αεροπορία του Νοτίου Βιετνάμ πετούσε κυρίως αποστολές κατά στόχων εδάφους, καθώς οι κουμμουνιστικές δυνάμεις του Βορείου Βιετνάμ δεν επιχειρούσαν με αεροσκάφη πάνω από το Νότιο Βιετνάμ. Όταν αργότερα στη διάρκεια τουπολέμουη Μπιέν Χόα κατελήφθη από τις δυνάμεις του Βόρειου Βιετνάμ, πολλά από τα αεροσκάφη αιχμαλωτίστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν επιχειρησιακά από αεροπορία του Βορείου Βιετνάμ. Από άποψη επιδόσεων, εκτέλεσης ελιγμών και μεγέθους το F-5 φαινόταν ικανός αντίπαλος ενάντια σταMiG-21 στις αερομαχίες, όμως η φιλοσοφία της Αμερικανικής αεροπορίας απαιτούσε μεγαλύτερα, γρηγορότερα, βαρύτερα καιμε μεγαλύτερη εμβέλεια αεροσκάφη για επιχειρήσεις πάνω από το Βιετνάμ, όπως ταF-105 ThunderchiefκαιF-4. Πολλά από τα F-5 που αιχμαλωτίστηκαν μετη λήξη τουΠολέμου του Βιετνάμ στάλθηκαν στηνΠολωνίακαιτηΡωσίαγια μελέτη της αμερικανικής αεροπορικής τεχνολογίας[3], ενώ άλλα τοποθετήθηκαν σε διάφορα μουσεία του Βιετνάμ. Κάποια πλεονάζοντα F-5A και F-5E πουλήθηκαν σε ιδιώτες.
Αεροσκάφος Northrop F-5E Tiger II της Αμερικανικής ΑεροπορίαςΑεροσκάφος Northrop F-5F Tiger II της Αμερικανικής ΑεροπορίαςΑναγνωριστικό αεροσκάφος RF-5E Tigereye της αεροπορίας της Μαλαισίας
Το1970η Northrop κέρδισε τον διαγωνισμό για ένα βελτιωμένο Διεθνές Μαχητικό Αεροσκάφος (International Fighter Aircraft - IFA) το οποίο θα αντικαθιστούσε το F-5A. Αποτέλεσμα του διαγωνισμού ήταν τοF-5A-21, πουστη συνέχεια πήρε την ονομασία F-5E. Είχε μεγαλύτερη άτρακτο, μεγαλύτερη πτερυγική επιφάνεια καιπιο εξελιγμένα συστήματα πτήσης, περιλαμβανομένου καιραντάρ Emerson AN/APQ-153 (σε αντίθεση μετα F-5A και –B τα οποία δεν διέθεταν ραντάρ). Παράλληλα υπήρχε η δυνατότητα τοποθέτησης επιπλέον συστημάτων πτήσης, ανάλογα τις απαιτήσεις του κάθε χρήστη. Επίσης αναπτύχθηκε η διθέσια εκπαιδευτική έκδοση F-5Fπου όμως διατηρούσε τις ικανότητες μάχης. Σε αντίθεση μετο F-5B πουδεν έφερε πυροβόλα, το F-5F έφερε ένα πυροβόλο M39 στο ρύγχος με μειωμένη όμως ποσότητα πυρομαχικών. Έφερε επίσης ραντάρ Emerson AN/APQ-157, το οποίο ήταν μια έκδοση του AN/APQ-153 και είχε εμβέλεια 10 ναυτικά μίλια, και διπλά χειριστήρια ελέγχου και συστήματα απεικόνισης γιατα δύο μέλη του πληρώματος. Αναπτύχθηκε επίσης καιη αναγνωριστική έκδοση RF-5E Tigereyeπου έφερε αισθητήρες στο ρύγχος αντί του ραντάρ και ένα πυροβόλο. Μία αναβάθμιση του συστήματος ραντάρ που προσφέρθηκε περιλάμβανε τη χρήση του Emerson AN/APG-69, το οποίο ήταν διάδοχος του AN/APQ-159, και είχε ικανότητα χαρτογράφησης. Η αναβάθμιση αυτή όμως δεν έτυχε μεγάλης αποδοχής από τις χώρες χρήστες του αεροσκάφους για οικονομικούς λόγους και έτσι το νέο ραντάρ χρησιμοποιήθηκε περιορισμένα από την Αμερικανική και Ελβετική Αεροπορία.
Το F-5E έλαβε το επίσημο όνομα Tiger II. Κατά τη διάρκεια της επιχειρησιακής του ζωής έλαβε πολλές αναβαθμίσεις, με σημαντικότερη την τοποθέτηση νέου ραντάρ επίπεδης διάταξης Emerson AN/APQ-159 με εμβέλεια 20 ναυτικά μίλια. Παρόμοιες αναβαθμίσεις προσφέρθηκαν καιγιατο F-5F μετο εξελιγμένο AN/APQ-167 που όμως δεν υλοποιήθηκε.
Η Northrop κατασκεύασε 792 F-5E, 140 F-5F and 12 RF-5E. Περισσότερα κατασκευάστηκαν κατόπιν αδείας στο εξωτερικό: 56 F-5E και -F και 5 RF-5E στηΜαλαισία, 90 F-5E και –F στηνΕλβετία (κάποια από τα οποία έχουν ενοικιαστεί από τηνΑυστρίαγιανα καλύψουν το κενό που δημιουργήθηκε από την απόσυρση τωνSaab Drakenκαι μέχρι την παραλαβή τωνEurofighter), 68 στηΝότια Κορέακαι 308 στην Ταϊβάν.
Πολλές εκδόσεις του F-5 παραμένουν ακόμα σε υπηρεσία σε πολλές χώρες. Τα πλέον εξελιγμένα είναι τα αεροσκάφη της Σιγκαπούρης, η οποία διατηρεί ένα στόλο 49 αναβαθμισμένων μονοθέσιων F-5Sκαι διθέσιων F-5T. Η αναβάθμιση περιελάμβανε νέο ραντάρ κατασκευασμένο από τοΙσραήλ, αναβαθμισμένο πιλοτήριο με οθόνες πολλαπλών ενδείξεων και συμβατότητα με τους πυραύλους αέρος αέρος Rafael PythonκαιAIM-120 AMRAAM.
Προγράμματα αναβάθμισης πραγματοποιήθηκαν από τοΙσραήλκαιγιατα αεροσκάφη της αεροπορίας της Ταϊλάνδης, τα οποία ονομάστηκαν F-5T Tigris, οπλισμένα με πυραύλους Python III και 4, χωρίς όμως την ικανότητα να χρησιμοποιούν πυραύλους εμβέλειας πέραν του οπτικού ορίζοντα.
Σχηματισμός επτά F-5E aggressors της Αμερικανικής Αεροπορίας
Παρόλο πουη Αμερικανική Αεροπορία δεν χρησιμοποίησε ποτέ το F-5 ως μαχητικό πρώτης γραμμής, το υιοθέτησε σε ρόλο επιτιθέμενου αντίπαλων δυνάμεων (aggressor) στα πλαίσια της ασύμμετρης αεροπορικής εκπαίδευσης εξαιτίας του μικρού του μεγέθους καιτων παρόμοιων επιδόσεών τουμετο Σοβιετικό MiG-21. Το F-5, όπως καιτοA-4 Skyhawk ήταν ιδανικό γιατο ρόλο αυτό καθώς το μικρό του μέγεθος το καθιστούσε δυσκολότερο στόχο να εντοπιστεί από ό,τιτα μεγαλύτερα F-14 TomcatκαιF-15 Eagle.
Το F-5E υπηρέτησε στην Αμερικανική Αεροπορία από το1975 έως το1990, ενταγμένο στις 64ηκαι 65η Μοίρες Aggressor, με έδρα την αεροπορική βάση Νέλλις στηΝεβάδα, στην 527η Μοίρα Aggressor στην αεροπορική βάση της RAFστο Αλκονμπέρυ της Αγγλίαςκαι στην 26η Μοίρα Aggressor στην αεροπορική βάση Κλάρκ στις Φιλιππίνες. Οι Αμερικανικές Δυνάμεις Πεζοναυτών παρέλαβαν αεροσκάφη από την αεροπορία το1989τα οποία αντικατέστησαν ταF-21. Το Αμερικανικό Ναυτικό χρησιμοποίησε αεροσκάφη F-5E στηΣχολή Όπλων της Ναυτικής Αεροπορίας (το γνωστό TOPGUN) στην αεροπορική βάση Μίραμαρ. Σήμερα τα περισσότερα F-5 έχουν αντικατασταθεί από αεροσκάφη F-16τα οποία δεν είναι πολύ μεγαλύτερα από τα F-5.
ΗNASA τροποποίησε την άτρακτο ενός F-5E στα πλαίσια του προγράμματος μελέτης του υπερηχητικού φράγματος (Shaped Sonic Boom Demonstration).
Ένα από τα τρία πρωτότυπα YF-5A με πλήρες φορτίο βομβώνΈνα από τα τρία πρωτότυπα YF-5A με πυραύλους αέρος αέρος SidewinderΑεροσκάφος F-5E της Αμερικανικής ΑεροπορίαςΑναγνωριστικό αεροσκάφος RF-5E της Αμερικανικής ΑεροπορίαςΑεροσκάφος F-5F της Ελβετικής ΑεροπορίαςΑεροσκάφος F-5B της Αμερικανικής Αεροπορίας
Αεροσκάφος CF-116 της αεροπορίας τουΚαναδάΆποψη του πυροβόλου αεροσκάφους F-5Το Ελβετικό ακροβατικό σμήνος Patrouille Suisse είναι ένας από τους χρήστες του F-5ΕΑεροσκάφος F-5Α της Νορβηγικής αεροπορίας
Μονοθέσια έκδοση για τις Καναδικές Ένοπλες Δυνάμεις. Κατασκευάστηκε κατόπιν αδείας στον Καναδά από τηνCanadairκαι έφερε την ονομασία CF-116 Freedom Fighter. Κατασκευάστηκαν 89.
CF-5A(R)
Μονοθέσια αναγνωριστική έκδοση του CF-5A.
CF-5D
Διθέσια εκπαιδευτική έκδοση του CF-5A. Κατασκευάστηκαν 46.
NF-5A
Μονοθέσια έκδοση του CF-5A γιατην Ολλανδική Πολεμική Αεροπορία. Κατασκευάστηκαν 75.
NF-5B
Διθέσια εκπαιδευτική έκδοση του CF-5D γιατην Ολλανδική Πολεμική Αεροπορία. Κατασκευάστηκαν 30.
SF-5A
Μονοθέσια έκδοση του F-5A γιατην Ισπανική Πολεμική Αεροπορία. Κατασκευάστηκε κατόπιν αδείας στηνΙσπανία από τηνCASA.
SRF-5A
Μονοθέσια αναγνωριστική έκδοση του RF-5A γιατην Ισπανική Πολεμική Αεροπορία. Κατασκευάστηκε κατόπιν αδείας στηνΙσπανία από την CASA.
SF-5B
Διθέσια εκπαιδευτική έκδοση του F-5B γιατην Ισπανική Πολεμική Αεροπορία. Κατασκευάστηκε κατόπιν αδείας στηνΙσπανία από την CASA.
VF-5A
Μονοθέσια έκδοση του CF-5A γιατην Πολεμική Αεροπορία της Βενεζουέλας.
VF-5D
Διθέσια εκπαιδευτική έκδοση του CF-5D γιατην Πολεμική Αεροπορία της Βενεζουέλας.
KF-5E
Μονοθέσια έκδοση του F-5E κατασκευασμένο στηΝότια Κορέαγιατην πολεμική της αεροπορία.
KF-5F
Διθέσια έκδοση του F-5F κατασκευασμένο στηΝότια Κορέαγιατην πολεμική της αεροπορία.
Αεροσκάφος YF-17 Cobra, το οποίο αποτελεί εξέλιξη του F-5Αεροσκάφος F-20 Tigershark, το οποίο αποτελεί εξέλιξη του F-5Σχέδιο τριών όψεων του F-5
Το F-5 υπήρξε το αρχικό σημείο για μία σειρά σχεδιάσεων. Αρχίζοντας από το F-5E, η Northrop ανέπτυξε το σχέδιο N-300και, αργότερα, τοP530στα οποία ενσωμάτωσε μεγαλύτερη άτρακτο και πτέρυγες καθώς και δυνατότερους κινητήρες. Το αποτέλεσμα των σχεδίων αυτών υπήρξε τοYF-17 Cobra, το οποίο συμμετείχε στον διαγωνισμό της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας γιατο πρόγραμμα ελαφρού μαχητικού αεροσκάφους και αποτέλεσε τη βάση γιατην ανάπτυξη τουF/A-18 Hornet.
Το F-5 θεωρόυνταν από το στρατηγικό δόγμα της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας ως ακατάλληλο για αεροσκάφος πρώτης γραμμής. Η Northrop προσπάθησε να αναπτύξει μια αναβαθμισμένη έκδοση του F-5E, μετην ονομασία F-5G, ως εξαγωγικό ανταγωνιστή τουF-16 Fighting Falcon. Το F-5G αργότερα επαναχαρακτηρίστηκε F-20 Tigershark. Παρόλο που έλαβε καλές κριτικές ως φτηνότερη αλλά ικανή εναλλακτική επιλογή των αρχικών εκδόσεων τουF-16δεν κατάφερε να προσελκύσει πελάτες έναντι του νεώτερου σχεδιαστικά αεροσκάφους.
Αεροσκάφος F-5A Freedom Fighter της Ελληνικής Πολεμικής ΑεροπορίαςΑεροσκάφος F-5A Freedom Fighter της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας
Τα πρώτα αεροσκάφη F-5ΑκαιF-5Β παραδόθηκαν στηνΕλληνική Πολεμική Αεροπορίατο Μάιο του1965, ενώ το1968και1969 παραλήφθηκαν 16 φωτοαναγνωριστικά RF-5Α. Η τελευταία παραλλαγή που εισήλθε σε υπηρεσία το1991 ήταν τοNF-5A/B κατασκευής Canadair από τα αποθέματα της Ολλανδικής Πολεμικής Αεροπορίας, με αναβαθμισμένο εξοπλισμό σε σχέση μετα παλιότερα F-5Α αμερικάνικης κατασκευής. Το F-5 αποσύρθηκε το Μάρτιο του2001 υπηρετώντας πιστά όλους τους ρόλους για τους οποίους σχεδιάστηκε, από αναχαίτηση μέχρι ρόλους δίωξης και βομβαρδισμού,ενώ χρησιμοποιήθηκε και ως μέσο εξοικείωσης νέων χειριστών σε αεριωθούμενα μαχητικά. Παράλληλα το F-5 εξόπλισε για μικρό χρονικό διάστημα (1967-1968) το τρίτο Ελληνικό Ακροβατικό Σμήνος, Νέα Ελληνική Φλόγα.
Στην ταινία Αποκάλυψη Τώρα εμφανίστηκαν 4 αεροσκάφη F-5 να κάνουν ρίψη βομβών Ναπάλμσε ένα πεδίο μαχών. Τα αεροσκάφη αυτά στην πραγματικότητα ανήκαν στην Πολεμική Αεροπορία τωνΦιλιππίνων, η οποία παραχώρησε αεροσκάφη και ελικόπτερα για τις ανάγκες των γυρισμάτων της ταινίας. Τα αεροσκάφη στην ταινία παρουσιάζονται ως Αμερικανικά.
Το F-5 πρωταγωνίστησε στην ταινία Top Gun, όπου μεγάλος αριθμός αεροσκαφών F-5E και F-5F παρουσιάστηκαν ως τα φανταστικά MiG-28που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν ταF-14 Tomcatτου Αμερικανικού Ναυτικού.
_060905-F-1234S-001.jpg)
_060905-F-1234S-007.jpg)
_061006-F-1234S-066.jpg)
_in_1976_061006-F-1234S-081.jpg)
_with_a_full_load_of_bombs_060905-F-1234S-002.jpg)
_061006-F-1234S-067.jpg)
_060905-F-1234S-006.jpg)
