Το λήμμα πιθανόν να περιλαμβάνει πληροφορίες που αποτελούν πρωτότυπη έρευνα, πουδεν έχουν προηγουμένως δημοσιευτεί ή δεν έχουν ελεγχθεί από ειδικούς. Αίτιο: ενότητα: προφορά Εάν δεν συμβαίνει αυτό παραθέστε τις πηγέςπου επιβεβαιώνουν τηνεπαληθευσιμότητατου λήμματος, διαφορετικά αφαιρέστε ό,τι αποτελεί προσωπική γνώση ή έρευνα του συντάκτη. Παρακαλούμε δείτε τις σχετικές παρατηρήσεις στησελίδα συζήτησης.
ΗΚινέζικη (汉语 ／ 漢語, πινγίν: Hànyǔ, ή 中文, Zhōngwén) είναι γλώσσα (ή γλωσσική οικογένεια) που σχηματίζει τμήμα τωνΣινοθιβετικής οικογένειας γλωσσών. Περίπου 1.3 δισεκατομμύρια άτομα, το 16% του παγκόσμιου πληθυσμού μιλά κάποια μορφή της Κινεζικής ως μητρική γλώσσα, ενώ βιώνει μεγάλη επέκταση ως ξένη γλώσσα λόγω της ταχύτατης ανέλιξης της Κίνας ως οικονομική και πολιτική υπερδύναμη. Ομιλείται κυρίως στη Κίνα, τη Ταϊβάν, τη Σιγκαπούρη, τοΧονγκΚονγκκαιτο Μακάο, τη Μαλαισία και από τις τεράστιες κοινότητες Κινέζων στο εξωτερικό. Παράλληλα ένα πολύ σημαντικό μέρος του λεξιλογίου στα ιαπωνικά, τα κορεατικά καιτα βιετναμέζικα είναι κινεζικής προέλευσης.
Εν γένει όλες οι απαντώμενες μορφές της Κινεζικής είναι τονικέςκαιαναλυτικές. Ωστόσο, η Κινεζική διακρίνεται επίσης γιατο υψηλό επίπεδο εσωτερικής διαφοροποίησης. Η τοπική διαφοροποίηση ανάμεσα σε διαφορετικές εκδοχές/διαλέκτους είναι συγκρίσιμη με εκείνη τωνΡωμανικών γλωσσών. Αρκετές παραλλαγές της ομιλούμενης Κινεζικής είναι αρκετά διαφορετικές, σε σημείο που ομιλητές μιας διαλέκτου δεν μπορούν να κατανοήσουν ομιλητές κάποιας άλλης. Σήμερα το κινεζικό κράτος προωθεί τη διάλεκτο του Πεκίνου (Πουτόνγκχουα) εις βάρος των άλλων κινεζικών διαλέκτων, ανκαιη καντονέζικη χρησιμοποιείται σημαντικά στο Κουανγκτούνγκ από τις αρχές και ιδιαίτερα στοΧονγκΚονγκ, αυτόνομη περιοχή της Κίνας. Οιποικιλίες της κινεζικής γλώσσας συνήθως θεωρούνται από τους φυσικούς ομιλητές ως παραλλαγές μιας και μόνο γλώσσας. Λόγω της έλλειψης αμοιβαίας κατανοητότητάς τους, ωστόσο, ταξινομούνται ως ξεχωριστές γλώσσες σεμιαοικογένεια από γλωσσολόγους. Η διερεύνηση των ιστορικών σχέσεων μεταξύ των ποικιλιών της γλώσσας μόλις ξεκινά. Επί του παρόντος, οι περισσότερες ταξινομήσεις ορίζουν 7 έως 13 κύριες περιφερειακές ομάδες με βάση τις φωνητικές εξελίξεις από τηΜέση Κινεζική, από τις οποίες ηπιο ομιλούμενη μακράν είναι ηΜανδαρινική (με περίπου 800 εκατομμύρια ομιλητές, ή 66%), ακολουθούμενη από τα κινεζικά Μιν (με 75 εκατομμύρια ομιλητές), τα κινεζικά γου (με 74 εκατομμύρια ομιλητές) καιτα γιουέ (με 68 εκατομμύρια ομιλητές και κύριο εκπρόσωπο τακαντονέζικα ). [1] Αυτοί οι κλάδοι δεν είναι κατανοητοί μεταξύ τους και πολλές από τις υποομάδες τους είναι μη κατανοητές με τις άλλες ποικιλίες του ίδιου κλάδου (π.χ. βόρεια - νότια Μιν). Υπάρχουν, ωστόσο, μεταβατικές περιοχές όπου ποικιλίες από διαφορετικούς κλάδους μοιράζονται αρκετά χαρακτηριστικά για κάποια περιορισμένη κατανοητότητα, όπως οι διάλεκτοι Νέου Σιανγκμετα νοτιοδυτικά Μανδαρινικά, ταΓου της Σουαντσόου μετα Μανδαρινικά του Κάτω Γιανγκτσέ, ταΤζινμετα Μανδαρινικά των Κεντρικών Πεδιάδων και ορισμένες αποκλίνουσες διαλέκτους των Χάκκα μεταΓκαν (ανκαι αυτά είναι μη κατανοητές μετα κυρίως Χάκκα). Όλες οι ποικιλίες κινέζικων είναι τονικέςσε κάποιο βαθμό τουλάχιστον και είναι σε μεγάλο βαθμό αναλυτικές.
Γενικά η γλώσσα αποτελείται από χαρακτήρες-λέξεις χωρίς μέρη του λόγου (κλιτά ή άκλιτα). Η σημασία μιας λέξης καθορίζεται από το σύνολο των λέξεων μέσα στη φράση. Έτσι η λέξη "τρέχω" μπορεί να σημαίνει έτρεχα, θα τρέξεις, η τρέχουσα, ο δρομέας κ.λ.π. ανάλογα τη θέση της μέσα στη φράση και τις λέξεις πουτην περιβάλλουν. Η σειρά των λέξεων είναι υποκείμενο-ρήμα-αντικείμενο.
Οι αρχαιότερες κινεζικές γραπτές καταγραφές είναι επιγραφές σε μαντεία δυναστείας τωνΣανγκ, οι οποίες μπορούν να χρονολογηθούν στο 1250 π.Χ. Οι φωνητικές κατηγορίες τωνπαλαιών κινεζικών μπορούν να ανακατασκευαστούν από τις ρίμες της αρχαίας ποίησης. Κατά την περίοδο τωνβόρειων και νότιων δυναστειών, η μέση κινεζική πέρασε από αρκετές φθογγικές μεταβολέςκαι χωρίστηκαν σε διάφορες ποικιλίες μετά από παρατεταμένο γεωγραφικό και πολιτικό διαχωρισμό. Τοτσιεγιούν, ένα λεξικό, κατέγραψε έναν συμβιβασμό μεταξύ των προφορών διαφορετικών περιοχών. Οι βασιλικές αυλές τωνΜινγκκαιτων πρώιμων δυναστείων Τσινγκ λειτουργούσαν χρησιμοποιώντας μια κοινή γλώσσα (την γκουάνχουα) βασισμένη στηδιάλεκτο Ναντζίνγκτωνμανδαρινικών του κάτω Γιανγκτσέ.
Η επίσημη κινεζική (Κανονική Μανδαρινική), βασισμένη στηδιάλεκτο του Πεκίνουτων Μανδαρινικών, υιοθετήθηκε τη δεκαετία του 1930 και είναι τώρα επίσημη γλώσσα τόσο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας όσο και της Δημοκρατίας της Κίνας (Ταϊβάν), μία από τις τέσσερις επίσημες γλώσσες της Σιγκαπούρης, και μία από τις έξι επίσημες γλώσσες των Ηνωμένων Εθνών. Η γραπτή μορφή, χρησιμοποιώντας ταιδεογράμματαπου είναι γνωστά ως κινεζικοί χαρακτήρες, μοιράζονται εγγράμματοι ομιλητές αμοιβαίως δυσνόητων διαλέκτων. Από τη δεκαετία του 1950, οιαπλοποιημένοι κινεζικοί χαρακτήρες προωθούνται για χρήση από την κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, ενώ η Σιγκαπούρη υιοθέτησε επίσημα απλοποιημένους χαρακτήρες το 1976. Οιπαραδοσιακοί χαρακτήρες εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται στην Ταϊβάν, τοΧονγκΚονγκ, το Μακάο και άλλες χώρες με σημαντικές ξένες κινεζόφωνες κοινότητες, όπως η Μαλαισία (η οποία ανκαι υιοθέτησε απλοποιημένους χαρακτήρες ως ντε φάκτο πρότυπο στη δεκαετία του 1980, οι παραδοσιακοί χαρακτήρες εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ευρέως).
Τα πρώτα γραπτά αρχεία εμφανίστηκαν πριν από πάνω από 3.000 χρόνια κατά τη διάρκεια της δυναστείας τωνΣανγκ. Καθώς η γλώσσα εξελίχθηκε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι διάφορες τοπικές ποικιλίες έγιναν αμοιβαία δυσνόητες. Ως αντίδραση, οι κεντρικές κυβερνήσεις προσπάθησαν επανειλημμένα να διαδώσουν μια ενιαία επίσημη κινεζική γλώσσα.
Τα παλαιότερα παραδείγματα γραπτών κινεζικών είναι μαντικές επιγραφές σεμαντεία γύρω στο 1250 π.Χ. στα τέλη της δυναστείας τωνΣανγκ.[2]Ηπαλαιά κινεζική ήταν η γλώσσα της περιόδου 1046–771 π.Χ. η οποία καταγράφηκε σεεπιγραφές σε χάλκινα αντικείμενα, ταΚλασικά της Ποίησης, τμήμα στοΒιβλίο των ΕγγράφωνκαιστοΙΤσινγκ. Οι μελετητές προσπάθησαν να ανασυνθέσουν τηφωνολογία των παλαιών κινεζικών συγκρίνοντας μεταγενέστερες ποικιλίες της κινεζικής μετην πρακτική ομοιοκαταληξίας τωνΚλασικών της Ποίησηςκαιτα φωνητικά στοιχεία που βρέθηκαν στην πλειονότητα των κινεζικών χαρακτήρων. [3]Ανκαι πολλές από τις πιο λεπτές λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς, οι περισσότεροι μελετητές συμφωνούν ότι η Παλαιά Κινεζική διαφέρει από τη Μέση Κινεζική ως προς την έλλειψη ορισμένων κατηγοριών συμφώνων, αλλά με κάποιου είδους αρχικές συστάδες συμφώνωνκαιμε άφωνα ένρινα και υγρά σύμφωνα. [4]Οιπιο πρόσφατες ανακατασκευές της γλώσσας περιγράφουν επίσης μια γλώσσα χωρίς τόνους με σύμπλεγμα συμφώνων στο τέλος της συλλαβής, χαρακτηριστικό που εξελίσσεται στους διαχωρισμούς τουτόνουστα μέσακινέζικα. [4] Έχουν επίσης εντοπιστεί πολλά παραγόμενα επιθέματα, αλλά η γλώσσα στερείται κλιτικού συστήματοςκαι παρουσιάζει γραμματικές σχέσεις χρησιμοποιώντας σειρά λέξεων καιγραμματικά μόρια. [2]
Ημέση κινεζική ήταν η γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια τωνβόρειων και νότιων δυναστείωνκαιτων δυναστείων Σουέι, ΤανγκκαιΣονγκ (6ος έως 13ος αιώνας μ.Χ.). Η μέση κινεζική μπορεί να χωριστεί σεμια πρώιμη περίοδο, που αντικατοπτρίζεται από το βιβλίο Τσιεγιούν (601 μ.Χ.), καιμια όψιμη περίοδο από τον 10ο αιώνα και μετά, η οποία αντικατοπτρίζεται από πίνακες ομοιοκαταληξίας όπως το σύστημα Γιουντζίνγκ, το οποίο κατασκευάστηκε από αρχαίους Κινέζους φιλολόγους ως οδηγό γιατο σύστημα Τσιεγιούν. [4] Αυτά τα έργα ορίζουν φωνολογικές κατηγορίες, αλλά δεν δίνουν πολλά στοιχεία για τους ήχους που προσδιορίζουν. [5]Οι γλωσσολόγοι προσδιόρισαν αυτούς τους ήχους συγκρίνοντας τις κατηγορίες με προφορές σε σύγχρονες ποικιλίες κινεζικών, τις κινεζικές λέξειςπου υπάρχουν άφθονες στα ιαπωνικά, βιετναμέζικα και κορεατικά και αποδεικτικά στοιχεία από μεταγραφές. [3]Το σύστημα που προκύπτει είναι πολύ περίπλοκο, με μεγάλο αριθμό συμφώνων και φωνηέντων, αλλά πιθανότατα δεν διακρίνονται όλα σε καμία διάλεκτο. Οι περισσότεροι γλωσσολόγοι πιστεύουν τώρα ότι αντιπροσωπεύει ένα διασύστημαπου περιλαμβάνει τα βόρεια και νότια πρότυπα του 6ου αιώνα γιατην ανάγνωση των κλασικών συγγραμμάτων. [3]
Η σχέση μεταξύ προφορικού και γραπτού κινεζικού είναι μάλλον περίπλοκη. Οι προφορικές ποικιλίες του έχουν εξελιχθεί με διαφορετικούς ρυθμούς, ενώ η ίδια η γραπτή κινεζική γλώσσα έχει αλλάξει πολύ λιγότερο. Ηκλασική κινεζικήλογοτεχνία ξεκίνησε την περίοδο της Άνοιξης καιτου Φθινοπώρου.
Μετά την πτώση της δυναστείας τωνΒόρειων Σονγκκαιτην επακόλουθη βασιλεία των δυναστείων Τζιν (τζουρτσενικής καταγωγής) καιΓιουάν (μογγολικής καταγωγής) στη βόρεια Κίνα, μια κοινή γλώσσα (η οποία τώρα ονομάζεται παλαιά μανδαρινική κινεζική γλώσσα) αναπτύχθηκε με βάση τις διαλέκτους της πεδιάδας της Βόρειας Κίνας γύρω από την πρωτεύουσα. [3]ΤοΤσονγκγιουάν Γινγιούν (1324) ήταν ένα λεξικό που κωδικοποίησε τις συμβάσεις ομοιοκαταληξίας της νέας μορφής στίχου σαντσούσε αυτή τη γλώσσα. [3] Μαζί μετο ελαφρώς μεταγενέστερο Μενγκού τσιγιούν, αυτό το λεξικό περιγράφει μια γλώσσα με πολλά από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των σύγχρονων μανδαρινικών διαλέκτων. [3]
Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, οι περισσότεροι Κινέζοι μιλούσαν μόνο την τοπική τους διάλεκτο, ή όπως αναφέρεται στο λήμμα, ποικιλία. [3] Έτσι, ως πρακτικό μέτρο, οι αξιωματούχοι τωνδυναστείων ΜινγκκαιΤσινγκ διεξήγαγαν τη διοίκηση της αυτοκρατορίας χρησιμοποιώντας μια κοινή γλώσσα βασισμένη στις ποικιλίες της μανδαρινικής, γνωστή ως γκουάνχουα (官话/官話, κυριολεκτικά "γλώσσα των αξιωματούχων"). [3]Γιατο μεγαλύτερο μέρος αυτής της περιόδου, αυτή η γλώσσα ήταν μιακοινή γλώσσα βασισμένο σε διαλέκτους που ομιλούνταν στην περιοχή της Ναντσίνγκ, ανκαιδεν ήταν πανομοιότυπη με καμία μεμονωμένη διάλεκτο. [6]Στα μέσα του 19ου αιώνα, η διάλεκτος του Πεκίνου είχε γίνει κυρίαρχη και ήταν απαραίτητη για κάθε συναλλαγή μετην αυτοκρατορική αυλή. [6]
Στη δεκαετία του 1930, μια επίσημη εθνική γλώσσα, η γκουογιού (国语/國語 ; «εθνική γλώσσα») υιοθετήθηκε. Μετά από μια μεγάλη διαμάχη μεταξύ των υποστηρικτών της βόρειας και της νότιας διαλέκτου καιμια αποτυχημένη προσπάθεια γιαμια τεχνητή προφορά πουθα συνδυάζει στοιχεία από τις διαλέκτους, ηΕθνική Επιτροπή Ενοποίησης Γλωσσών κατέληξε τελικά στη διάλεκτο του Πεκίνου το 1932. Η Λαϊκή Δημοκρατία που ιδρύθηκε το 1949 διατήρησε αυτό το πρότυπο αλλά το μετονόμασε σε πουτόνγκχουα (普通话/普通話, «γλώσσα των απλών ανθρώπων»). [5]Η εθνική γλώσσα χρησιμοποιείται πλέον στην εκπαίδευση, στα μέσα ενημέρωσης καισε επίσημες καταστάσεις τόσο στην ηπειρωτική Κίνα όσο καιστην Ταϊβάν. [3] Λόγω της αποικιακής και γλωσσικής ιστορίας τους, η γλώσσα που χρησιμοποιείται στην εκπαίδευση, τα μέσα ενημέρωσης, την επίσημη ομιλία καιτην καθημερινή ζωή στοΧονγκΚονγκκαιτοΜακάο είναι η τοπική καντονέζικη, ανκαιη επίσημη γλώσσα, η μανδαρινική, έχει αποκτήσει μεγάλη επιρροή και διδάσκεται στα σχολεία. [7]
Ιστορικά, η κινεζική γλώσσα έχει εξαπλωθεί στους γείτονές της με ποικίλα μέσα. Το βόρειο Βιετνάμ ενσωματώθηκε στηναυτοκρατορία τωνΧαντο 111 π.Χ., σηματοδοτώντας την αρχή μιας περιόδου κινεζικού ελέγχουπου διήρκεσε σχεδόν συνεχώς γιαμια χιλιετία. ΟιΤέσσερις Διοικήσεις τωνΧαν ιδρύθηκαν στη Βόρεια Κορέα τον πρώτο αιώνα π.Χ., αλλά διαλύθηκαν τους επόμενους αιώνες. [8]Οκινεζικός βουδισμός εξαπλώθηκε στην Ανατολική Ασία μεταξύ του 2ουκαι 5ου αιώνα μ.Χ.., μαζί μετη μελέτη των γραφών και της λογοτεχνίας σταλογοτεχνικά κινέζικα. [9] Αργότερα ηΚορέα, ηΙαπωνίακαιτοΒιετνάμ ανέπτυξαν ισχυρές κεντρικές κυβερνήσεις βασισμένες σε κινεζικούς θεσμούς, μετη λογοτεχνική κινεζική ως γλώσσα διοίκησης και σπουδών, μια θέση πουθα διατηρούσε μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα στηνΚορέακαι (σε μικρότερο βαθμό) στην Ιαπωνία, και στις αρχές του 20ου αιώνα στο Βιετνάμ. [10]Οι μελετητές από διαφορετικές χώρες μπορούσαν να επικοινωνήσουν, ανκαι μόνο γραπτώς, χρησιμοποιώντας λογοτεχνικά κινέζικα. [10]
Ανκαι αυτές οι χώρες χρησιμοποιούσαν τα Κινέζικα αποκλειστικά για γραπτή επικοινωνία, κάθε χώρα είχε τη δική της παράδοση να διαβάζει τα κείμενα, τις λεγόμενες Σινοξενικές προφορές. Οι κινεζικές λέξεις με αυτές τις προφορές εισήχθησαν επίσης εκτενώς στηνκορεατική, ιαπωνικήκαιβιετναμέζικη γλώσσα και σήμερα αποτελούν πάνω από το ήμισυ του λεξιλογίου τους. [11] Αυτή η μαζική εισροή λέξεων οδήγησε σε αλλαγές στη φωνολογική δομή των γλωσσών, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της μοραϊκής δομής (μονάδα μέτρησης γιατη διάρκεια προφοράς ορισμένων λέξεων) στα Ιαπωνικά [12]καιστη διατάραξη της αρμονίας των φωνηέντωνστα Κορεάτικα, ενώ τα βιετναμικά απέκτησαν πολλά κινεζικά χαρακτηριστικά, όπως η μονοσυλλαβικότητα καιοι τόνοι. [13]
Τα δανεικά κινεζικά μορφώματα έχουν χρησιμοποιηθεί εκτενώς σε όλες αυτές τις γλώσσες γιατη δημιουργία σύνθετων λέξεων για νέες έννοιες, σε παρόμοιο τρόπο μετη χρήση τωνλατινικώνκαιαρχαίων ελληνικών ριζών στις ευρωπαϊκές γλώσσες. [12] Πολλές νέες σύνθετες λέξεις, ή νέες έννοιες για παλιές φράσεις, δημιουργήθηκαν στα τέλη του 19ουκαι στις αρχές του 20ου αιώνα γιανα ονομάσουν δυτικές έννοιες και αντικείμενα. Αυτές οι έννοιες, γραμμένα με κοινόχρηστους κινεζικούς χαρακτήρες, έχουν στη συνέχεια διαδοθεί ελεύθερα μεταξύ των γλωσσών. Έγιναν δεκτές ακόμη καιστα κινέζικα, μια γλώσσα συνήθως ανθεκτική στις ξένες λέξεις, επειδή η ξένη προέλευσή τους εξαφανιζόταν στη γραπτή τους μορφή. Συχνά διαφορετικές σύνθετες λέξεις γιατην ίδια έννοια κυκλοφορούσαν για κάποιο διάστημα πριν αναδειχθεί η επικρατούσα μορφή και μερικές φορές η τελική επιλογή διέφερε μεταξύ των χωρών. [14]Η αναλογία του λεξιλογίου κινεζικής προέλευσης τείνει επομένως να είναι μεγαλύτερη σε τεχνική, αφηρημένη ή επίσημη γλώσσα. Για παράδειγμα, στην Ιαπωνία, οισινοϊαπωνικές λέξεις αντιπροσωπεύουν περίπου το 35% των λέξεων στα ψυχαγωγικά περιοδικά, περισσότερες από τις μισές λέξεις στις εφημερίδες καιτο 60% των λέξεων στα επιστημονικά περιοδικά. [12]
Το Βιετνάμ, η Κορέα καιη Ιαπωνία ανέπτυξαν συστήματα γραφής για τις δικές τους γλώσσες, αρχικά βασισμένα σεκινεζικούς χαρακτήρες, αλλά αργότερα αντικαταστάθηκαν μετο αλφάβητο χάνγκουλγιατα κορεάτικα και συμπληρώθηκαν μεσυλλαβές κάναγιατα Ιαπωνικά, ενώ τα βιετναμέζικα συνέχισαν να γράφονται μετη σύνθετη γραφή τσουνομπριν μεταβούν σε λατινογενές αλφάβητο τον 19ο-20ό αιώνα. Ωστόσο, αυτά περιορίζονταν στη λαϊκή λογοτεχνία μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Σήμερα τα Ιαπωνικά γράφονται με σύνθετη γραφή χρησιμοποιώντας και κινεζικούς χαρακτήρες (κάντζι) και κάνα. Τα κορεάτικα γράφονται αποκλειστικά με χάνγκουλ στη Βόρεια Κορέα (ανκαιη γνώση των συμπληρωματικών κινεζικών χαρακτήρων - χάντσα - εξακολουθεί να απαιτείται), καιτα χάντσα χρησιμοποιούνται όλο καιπιο σπάνια στη Νότια Κορέα. Ως αποτέλεσμα του πρώην γαλλικού αποικισμού, οι Βιετναμέζοι μεταπήδησαν σελατινικό αλφάβητο.
Κατανομή των σινικών γλωσσών ανά περιοχή και αριθμό ομιλητών
ΟΤζέρι Νόρμαν εκτίμησε ότι υπάρχουν εκατοντάδες αμοιβαία δυσνόητες ποικιλίες της κινεζικής γλώσσας. [15] Αυτές οι ποικιλίες σχηματίζουν ένα διαλεκτικό συνεχές, στο οποίο οι διαφορές στην ομιλία γενικά γίνονται πιο έντονες καθώς αυξάνονται οι αποστάσεις, ανκαιο ρυθμός αλλαγής ποικίλλει πάρα πολύ. [3] Γενικά, η ορεινή Νότια Κίνα παρουσιάζει μεγαλύτερη γλωσσική ποικιλομορφία από τηνπεδιάδα της Βόρειας Κίνας. Σε μέρη της Νότιας Κίνας, η διάλεκτος μιας μεγάλης πόλης μπορεί να είναι οριακά κατανοητή για τους κοντινούς γείτονες. Για παράδειγμα, η Γουτσόου απέχει περίπου 190 χιλιόμετρα από τηΓκουανγκτσόου, αλλά η ποικιλία τωνΓιουέπου μιλιέται εκεί μοιάζει περισσότερο με αυτή του Γκουανγκτσόου παρά με αυτή τουΤαϊσάν, 97 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Γκουανγκτσόου και χωρίζεται από αυτό από πολλά ποτάμια. [5]Σε μέρη τουΦουτζιάνη ομιλία γειτονικών κομητειών ή ακόμα και χωριών μπορεί να είναι αμοιβαία δυσνόητη. [3]
Μέχρι τα τέλη του 20ου αιώνα, οι Κινέζοι μετανάστες στη Νοτιοανατολική Ασία καιτη Βόρεια Αμερική κατάγονταν από νοτιοανατολικές παράκτιες περιοχές, όπου ομιλούνται οι διάλεκτοι Μιν, Χάκα και Γιουέ. [3]Η συντριπτική πλειοψηφία των Κινέζων μεταναστών στη Βόρεια Αμερική μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα μιλούσε τηδιάλεκτο Ταϊσάν, από μια μικρή παράκτια περιοχή νοτιοδυτικά τουΚουανγκτσόου. [5]
Παραδοσιακά η κινεζική γραφόταν κυρίως από χαρακτήρες-λέξεις μέσα σε ιδεατά παραλληλόγραμμα ταξινομημένα σε στήλες τα οποία διαβάζονταν από πάνω προς τα κάτω σε κάθε στήλη καιη κάθε στήλη από δεξιά προς τα αριστερά.
Όλοι οι κινέζικοι χαρακτήρες αναπτύχθηκαν από παλαιότερες φόρμες ιερογλυφικών. Η κοινή άποψη πως οι κινέζικοι χαρακτήρες είναι ιδεογράμματα ή εικονογράμματα είναι εσφαλμένη. Οι περισσότεροι χαρακτήρες είναι σύνθετοι από φωνητικές συνιστώσες και σημασιολογικές ρίζες. Μόνο οι απλοί χαρακτήρες όπως 人(ανθρώπινο), 日(ήλιος), 山(βουνό) μπορούν να χαρακτηριστούν ως εικονογράμματα. Σχεδόν όλοι οι χαρακτήρες περιέχουν ένα φωνητικό στοιχείο που υποδεικνύει την προφορά και ένα σημασιολογικό στοιχείο που υποδεικνύει το νόημα. Γενικά το φωνητικό στοιχείο είναι πιο βασικό από το σημασιολογικό.
Υπάρχουν αυτή τη στιγμή δύο συστήματα γιατη γραφή. Το παραδοσιακό σύστημα που χρησιμοποιείται ακόμα στοΧονγκΚονγκ, τηνΤαϊβάνκαιτοΜακάουκαιη απλοποιημένη κινεζική γραφή που δημιουργήθηκε από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας το 1954 κυρίως γιατην προώθηση της παιδείας.
Έχουν γίνει διάφορες προσπάθειες μεταγραφής της κινεζικής σε λατινικούς χαρακτήρες.
Σήμερα τοπιο διαδεδομένο σύστημα είναι τοΧάνγιου Πινγίν (/汉语拼音), γνωστό και απλώς ως Πινγίν, που πρωτοεισήχθηκε το 1956 στηΛαϊκή Δημοκρατία της Κίναςκαι αργότερα υιοθετήθηκε από τηΣιγκαπούρηκαιτηνΤαϊβάν. ΤοΠινγίν είναι επίσης το σύστημα που εφαρμόζεται σε Αμερική, Ευρώπη και Αυστραλία γιατην εκμάθηση της κινεζικής.
Το δεύτερο πιο γνωστό σύστημα είναι το Ουέιντ-Τζάιλς που εφευρέθηκε το 1859 από τον Τόμας Ουέιντ και τροποποιήθηκε το 1892 από τον Χέρμπερτ Τζάιλς. Καθώς το σύστημα αυτό προσομοιώνει τη φωνητική της Μανδαρινικής σε αγγλόφωνα σύμφωνα και φωνήεντα, ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο σε αγγλόφωνους μαθητές. Το σύστημα ήταν σε χρήση σε ακαδημαϊκά περιβάλλοντα στις Η.Π.Α. κυρίως πριντη δεκαετία του 1980 και μέχρι πρόσφατα ήταν διαδεδομένο στηνΤαϊβάν.
Εκτός από τη μεταγραφή των φωνητικών διαφέρουν καιστη χρήση σημείων τονισμού. Στο σύστημα "Χάνγιου Πινγίν" οι τόνοι εκφράζονται με τονικά σύμβολα πάνω από τις συλλαβές, ενώ στο "Ουέιντ-Τζάιλς" με αριθμούς στο τέλος κάθε συλλαβής.
Μερικά παραδείγματα Χάνγιου Πινγίνκαι Ουέιντ-Τζάιλς, για σύγκριση:
Το επίσημο σύστημα απόδοσης που χρησιμοποιείται στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (Πινγίν) έχει αρκετές ιδιαιτερότητες.
Όλες οι διάλεκτοι της ομιλούμενης κινεζικής χρησιμοποιούν τόνους στα φωνήεντα. Μερικές διάλεκτοι της βόρειας Κίνας έχουν μέχρι τρεις τόνους ενώ μερικές της νοτίου Κίνας έχουν από 6 μέχρι 10 τόνους (ανάλογα πώς θα τους κατηγοριοποιήσει κάποιος).
Ένα κοινό παράδειγμα γιατη χρήση των τόνων είναι η χρήση των τεσσάρων βασικών τόνων στην Κοινή Μανδαρινική γιατη "λέξη-συλλαβή" <<μα>>:
(εμπεριέχεται η προφορά σεπιν-γινκαισε κάθετες γραμμές οι χαρακτήρες σε απλοποιημένα και παραδοσιακά κινέζικα όπου υπάρχουν διαφορές)
媽/妈 - mā "μητέρα"—τόνος υψηλός συνεχόμενος
麻 - má "κάνναβη" ή "υπναλέος"—τόνος που ξεκινάει από χαμηλά και υψώνεται
馬/马 - mǎ "άλογο"—τόνος που ξεκινάει από ψηλά πέφτει και ξαναυψώνεται
罵/骂 - mà "γκρινιάρης"—τόνος που ξεκινάει από ψηλά και πέφτει
Το γράμμα "χ" όταν δεν είναι πρώτο γράμμα μιας λέξης, προφέρεται ελάχιστα. Δείχνει ότι το προηγούμενο γράμμα είναι δασύ. Η απόδοση με πινγίν απλουστεύει αυτή τη διάκριση χωρίζοντας π.χ. το b μετο p. Σύμφωνα όμως μετο σύστημα απόδοσης Ουέιντ-Τζάιλς το b γράφεται p καιτο p ως p', δείχνοντας καλύτερα τη σωστή προφορά.
Το γράμμα "γ" προφέρεται ελάχιστα όταν είναι πρώτο γράμμα μιας λέξης.
Το γράμμα "ü" προφέρεται μεταξύ "ου" και "ι", περίπου όπως το γαλλικό "u".
Το γράμμα "ρ" προφέρεται περίπου ως "ρζ" όταν είναι πρώτο γράμμα μια λέξης.
Η προφορά των γραμμάτων "q", "z" και "x" διαφέρει από τη συνηθισμένη προφορά των γραμμάτων στις άλλες γλώσσες.
Σε κάθε συλλαβή υπάρχει ένας τόνος. Υπάρχουν τέσσερις τόνοι καθώς καιη περίπτωση μια συλλαβή ναμην παίρνει τόνο, συνολικά δηλαδή πέντε τόνοι. Στο σύστημα pinyin οι τόνοι εκφράζονται με τονικά σύμβολα πάνω από τις συλλαβές, ενώ στο Ουέιντ-Τζάιλς με αριθμούς στο τέλος κάθε συλλαβής.
Chinese dictionary Εμπορικός δικτυακός τόπος με διαφημίσεις του Google. Κινεζο-Αγγλο-Κινεζικό Λεξικό
Stardict ελεύθερο υπό την GPL πολύγλωσσο λεξικό στοπ οποίο περιλαμβάνονται απλοποιημένα/παραδοσιακά Κινεζικά για Unix (Linux, FreeBSD, κ.λπ.) και win32
SCIM input method platformΑρχειοθετήθηκε 2011-03-19 στοWayback Machine. — Ελεύθερο υπό την (GPL) εργαλείο γιατην εισαγωγή της Κινεζικής σε UNIX συστήματα. Το SCIM υποστηρίζει σχεδόν όλες τις μεθόδους εισαγωγής της Κινεζικής γλώσσας, όπως και άλλων γλωσσών.
Chinese input editor — Εμπορικός δικτυακός τόπος με διαφημίσεις του Google, που επιτρέπει τη γραφή της Κινεζικής στον υπολογιστή σας χωρίς την εγκατάσταση λογισμικού.
Κίνα 
Ταϊβάν 
Σιγκαπούρη
Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών
Μακάου
