Ο Φριτς Τοτ (Fritz Todt, 4 Σεπτεμβρίου 1891 – 8 Φεβρουαρίου 1942) ήταν Γερμανός μηχανικός και εξέχουσα φυσιογνωμία του Εθνικοσοσιαλιστικού (Ναζιστικού) Κόμματος. Υπεύθυνος για τα μεγάλα οδικά έργα του Γ΄ Ράιχ, δημιούργησε την Οργάνωση Τοτ, η οποία πέρασε στην Ιστορία λόγω της καταναγκαστικής εργασίας, στην οποία υποχρέωνε κρατούμενους και αιχμαλώτους πολέμου. Ο Τοτ σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα το 1942.
Ο Τοτ γεννήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 1891 στην πόλη Πφόρτσχαϊμ (Pforzheim) της Βάδης - Βυρτεμβέργης, γόνος ευκατάστατης οικογένειας της μεσο-μεγαλοαστικής τάξης[8]. Ολοκληρώνοντας τις εγκύκλιες σπουδές του αρχικά κατατάχτηκε στον Στρατό (1910) ως εθελοντής (14ο Σύνταγμα Πεδινού Πυροβολικού), στο οποίο παρέμεινε μέχρι το 1911, οπότε και απολύθηκε παραμένοντας εν εφεδρεία. Στη συνέχεια γράφτηκε στο Πολυτεχνείο του Μονάχου, χωρίς, όμως, να προλάβει να ολοκληρώσει τις σπουδές του, επειδή ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Τον Αύγουστο του 1914 ανακλήθηκε από την εφεδρεία επανερχόμενος στην παλαιά του Μονάδα, στην οποία παρέμεινε μέχρι τον Οκτώβριο, οπότε του ανατέθηκε η διοίκηση λόχου στο 110ο Σύνταγμα Γρεναδιέρων, τον οποίο διοίκησε μέχρι τον Ιανουάριο του 1916. Στη συνέχεια μετατέθηκε ως παρατηρητής (Flugzeugbeobachter) στο 70ό Σμήνος της Αεροπορίας, παραμένοντας στη θέση αυτή μέχρι το 1917, οπότε και μετακινείται στο τμήμα αεροφωτογραφήσεως στρατευμάτων. Για τις υπηρεσίες του στην Αεροπορία τιμήθηκε με τον Σιδηρό Σταυρό. Τον Δεκέμβριο του 1918, με τη λήξη του Πολέμου, αποστρατεύτηκε και, το 1919 γράφτηκε στο Πολυτεχνείο της Καρλσρούης, από όπου αποφοίτησε το 1920 με πτυχίο Πολιτικού Μηχανικού. Αρχικά εργάστηκε ως μηχανικός στην Εταιρεία Γκριν και Μπίλφινγκερ (Grün & Bilfinger AG) του Μανχάιμ (Mannheim), εταιρείας σχετικής με αρδευτικά έργα, μέχρι τον Αύγουστο του 1921 και στη συνέχεια μεταπήδησε στην Εταιρεία Ζάγκερ και Βέρνερ (Sager & Wörner) του Μονάχου, στην οποία ασχολήθηκε με έργα οδοποιίας. Στην εταιρεία αυτή παρέμεινε μέχρι το 1933 κατέχοντας τη θέση του Διοικητικού και Τεχνικού Διευθυντή.[9]
Η μετακίνησή του στην κοιτίδα του NSDAP έπαιξε σημαντικό ρόλο στη μετέπειτα ζωή του: Στις 5 Ιανουαρίου 1922 γίνεται μέλος του Κόμματος και το ίδιο έτος ολοκληρώνει τη διδακτορική του διατριβή με θέμα "Πηγές προέλευσης ελαττωμάτων στις οδικές επιφάνειες από ασφαλτικό σκυρόδεμα και άσφαλτο" ("Fehlerquellen beim Bau von Landstraßendecken aus Teer und Asphalt"). Το 1931 εντάσσεται, με βαθμό αντίστοιχο του Συνταγματάρχη (Oberführer), στην παραστρατιωτική οργάνωση Στουρμαμπτάιλουνγκ (Sturmabteilung) του Κόμματος, την οποία διοικεί, τότε, ο Ερνστ Ρεμ[10].
Τον Ιανουάριο του 1933 ο Χίτλερ αναλαμβάνει Καγκελάριος της Γερμανίας. Εντυπωσιασμένος από τις τεχνικές ικανότητες του Τοτ, τον ονομάζει Γενικό Επιθεωρητή των Γερμανικών Αυτοκινητοδρόμων (Generalinspektor für das deutsche Straßenwesen)[11] και αναφέρεται απευθείας στον Χίτλερ.
Λίγο καιρό αργότερα, το ίδιο έτος, ονομάζεται "Διευθυντής του Κεντρικού Γραφείου Τεχνικών Υπηρεσιών της Διοίκησης του Ράιχ" (Leiter des Hauptamts für Technik in der Reichsleitung der NSDAP) και "Γενικός Επίτροπος για τη διαχείριση της κατασκευαστικής βιομηχανίας" (Generalbevollmächtigter für die Regelung der Bauwirtschaft ). Η ισχύς που του παρέχει ο Χίτλερ είναι τόση, ώστε δεν χρειάζεται να αναφέρεται στα εμπλεκόμενα Υπουργεία, προκειμένου να πραγματοποιήσει τις σχεδιαζόμενες κατασκευές του. Τον Μάρτιο του 1935 του αποδίδεται ο βαθμός του Υποστρατήγου της Πολεμικής Αεροπορίας, ενώ το 1936, στο ετήσιο Συνέδριο του Κόμματος στη Νυρεμβέργη εκφωνεί λόγο σχετικά με την κατασκευή των Γερμανικών αυτοκινητοδρόμων.[12]
Προκειμένου να μπορέσει να πραγματοποιήσει τις κατασκευές που έχει σχεδιάσει, ίδρυσε, το 1938 την Οργάνωση Τοτ, στην οποία συγχωνεύει ιδιωτικές και κρατικές εταιρείες και την Υπηρεσία Εργασίας του Ράιχ (Reichsarbeitsdienst). Η βασική κατασκευή, που αναλαμβάνει η Οργάνωση Τοτ εκείνη την εποχή είναι το "Δυτικό τείχος" (West Wand), το οποίο αργότερα θα μετονομαστεί σε "Γραμμή Ζίγκφριντ". Χρησιμοποίησε κάθε διαθέσιμη εργατική δύναμη - μέχρι και μεραρχίες της Βέρμαχτ, προκειμένου να ολοκληρώσει την κατασκευή πριν το ξέσπασμα του Πολέμου, πράγμα που, τελικά, επιτυγχάνει μόνο στις βασικές του δομές.[13]
Στις 17 Μαρτίου 1940 διορίστηκε από τον Χίτλερ Υπουργός Εξοπλισμών και Πολεμοφοδίων (Reichsminister für Bewaffnung und Munition). Κατάφερε, ωστόσο, να μείνει εκτός των πολιτικών παρασκηνίων και απόλυτα αφοσιωμένος στο δικό του έργο, κάτι που τον απομάκρυνε τόσο από τον Χέρμαν Γκέρινγκ, επικεφαλής του Τετραετούς Σχεδίου όσο και από τον Χάινριχ Χίμλερ (επικεφαλής της SS και μετέπειτα Υπουργό εσωτερικών). Ο Τοτ παρέμεινε επικεφαλής των έργων που κατασκευάζονταν στη δυτική Ευρώπη και, το 1941, διορίστηκε Γενικός Επιθεωρητής Υδάτων και Ενέργειας (Generalinspekteur für Wasser und Energie) Παράλληλα, ανέλαβε την ανασυγκρότηση των υποδομών στο Ανατολικό μέτωπο, κύρια την επίλυση των προβλημάτων που δημιουργούσε η σχεδόν ολοσχερής απουσία αυτοκινητοδρόμων, αλλά και το σιδηροδρομικό δίκτυο της ΕΣΣΔ, το οποίο είχε γραμμές μικρού πλάτους και το ανάλογο τροχαίο υλικό ήταν ολοσχερώς ανεπαρκές. Ο Τοτ προσπάθησε να επιλύσει το πρόβλημα αυτό τοποθετώντας μονή σιδηροτροχιά παράλληλα με τις υπάρχουσες[14], αλλά το έργο αυτό ήταν τεράστιο, σε σχέση με τους διαθέσιμους πόρους, πράγμα που εκμυστηρεύτηκε στον μελλοντικό του διάδοχο Άλμπερτ Σπέερ. Ο Τοτ, σε επίσκεψή του στον Χίτλερ, του δήλωσε ότι χωρίς καλύτερο εξοπλισμό και βελτίωση του ανεφοδιασμού των γερμανικών δυνάμεων, θα ήταν προτιμότερο να τερματιστεί ο πόλεμος με τη Ρωσία. Ο Χίτλερ δεν τον έλαβε καθόλου υπόψη του και, παράλληλα, εξοργίστηκε μαζί του για την υπόδειξη αυτή.
Στις 8 Φεβρουαρίου 1942 ύστερα από μια ακόμη συνάντηση με τον Χίτλερ στο "Λημέρι του λύκου (Wolfsschanze), ένα από τα καταφύγια του Χίτλερ στην περιοχή του Ράστενμπουργκ (Ανατολική Πρωσία), ανέβηκε σε ένα Junkers Ju52 για να επιστρέψει στο Βερολίνο. Το αεροσκάφος του εξερράγη και κατέπεσε, με αποτέλεσμα ο Τοτ να σκοτωθεί. Σύμφωνα με κάποιες εκδοχές, το ατύχημα αυτό ήταν προσχεδιασμένο για την εξόντωση του Τοτ, χωρίς, ωστόσο, κάτι τέτοιο να έχει επιβεβαιωθεί. Η σορός του μεταφέρθηκε στο Βερολίνο, όπου το Κόμμα του επεφύλαξε κηδεία με όλες τις τιμές, στην οποία ο Χίτλερ, εκφωνώντας τον επικήδειο, του έπλεξε θερμό εγκώμιο[15] και του απένειμε το παράσημο της "Γερμανικής Τάξεως" ("Deutscher Orden"). Τάφηκε στο Νεκροταφείο της Σαρνχορστ-Στράσσε (Scharnhorst-Strasse) του Βερολίνου.
Τον διαδέχτηκε ο νεαρός αρχιτέκτονας Άλμπερτ Σπέερ, ο οποίος εργάστηκε εξίσου, αν όχι και περισσότερο, αποτελεσματικά ως Υπουργός Εξοπλισμών. Διατήρησε, ωστόσο, την Οργάνωση Τοτ, πράγμα που του στοίχισε εικοσαετή κάθειρξη στη Δίκη της Νυρεμβέργης.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11981204p. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6xm0tjh. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 (Γερμανικά) The Hitler Book. 2005.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11981204p. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
- ↑ Robert S. Wistrich, Who's Who in Nazi Germany, Routledge, 2001 ISBN 0415260388
- ↑ «Axis Biographical Research». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2009.
- ↑ Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο
- ↑ «Spartacus School Net». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2009.
- ↑ Calvin College, German Propaganda Archive
- ↑ Barrett Tillman, Brassey's D-Day Encyclopedia: The Normandy Invasion A-Z, Brassey's, 2004 ISBN 1574887602
- ↑ Ρεϊμόν Καρτιέ, Ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, Πάπυρος, Αθήνα, 1966
- ↑ Ibiblio.org
