(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Περού: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων - Βικιπαίδεια Μετάβαση σしぐまτたうοおみくろん περιεχόμενο

Περού: Διαφορά μεταξύ τたうωおめがνにゅー αναθεωρήσεων

Από τたうηいーた Βικιπαίδεια, τたうηいーたνにゅー ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο πぱいοおみくろんυうぷしろん διαγράφηκε Περιεχόμενο πぱいοおみくろんυうぷしろん προστέθηκε
διορθ. παραπομπής
εいぷしろんνにゅーηいーたμみゅー. πληθ.
 
Γραμμή 33: Γραμμή 33:
| πληθυσμός = 31.237.385<ref>{{Cite web |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1544/Libro.pdf |title=Απογραφή 2017 |accessdate=2019-01-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181113211022/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1544/Libro.pdf |archivedate=2018-11-13 |url-status=dead }}</ref>
| πληθυσμός = 31.237.385<ref>{{Cite web |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1544/Libro.pdf |title=Απογραφή 2017 |accessdate=2019-01-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181113211022/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1544/Libro.pdf |archivedate=2018-11-13 |url-status=dead }}</ref>
| χρονιά_απογραφής_πληθυσμού = 2017
| χρονιά_απογραφής_πληθυσμού = 2017
| πυκνότητα_πληθυσμού = 26,2
| πυκνότητα_πληθυσμού = 26,5
| θέση_πυκνότητας_πληθυσμού = 192
| θέση_πυκνότητας_πληθυσμού = 192
| εκτίμηση_πληθυσμού = 33.725.844<ref name="εκτίμηση">{{cite web |url = https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1681/ |title = Estimaciones y Proyecciones de la Población Nacional, por Años Calendario y Edades Simples, 1950-2050 |publisher = Instituto Nacional de Estadística e Informática (INEI) |ημερομηνία= Ιούλιος 2019 |accessdate= 2024-02-07 }}</ref>
| εκτίμηση_πληθυσμού = 34.038.457<ref name="εκτίμηση">{{cite web |url = https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1681/ |title = Estimaciones y Proyecciones de la Población Nacional, por Años Calendario y Edades Simples, 1950-2050 |publisher = Instituto Nacional de Estadística e Informática (INEI) |ημερομηνία= Ιούλιος 2019 |accessdate= 2024-06-16 }}</ref>
| χρονιά_εκτίμησης_πληθυσμού = 2023
| χρονιά_εκτίμησης_πληθυσμού = 2024
| θέση_ΑΕΠ =
| θέση_ΑΕΠ =
| ΑΕΠ = 406,206 δισ. $<ref name="imf">{{cite web|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=52&pr.y=14&sy=2016&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=293&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Περού |publisher=[[ΔでるたΝにゅーΤたう]] |date=Απρίλιος 2017 |accessdate=2017-05-09}}</ref>
| ΑΕΠ = 406,206 δισ. $<ref name="imf">{{cite web|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=52&pr.y=14&sy=2016&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=293&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Περού |publisher=[[ΔでるたΝにゅーΤたう]] |date=Απρίλιος 2017 |accessdate=2017-05-09}}</ref>
Γραμμή 63: Γραμμή 63:
}}
}}


Τたうοおみくろん '''Περού''' ([[Ισπανική γλώσσα|ισπανικά]]: Perú, [[Κέτσουα]]: Piruw) είναι χώρα σしぐまτたうηいーた [[Νότια Αμερική]]. Συνορεύει βόρεια μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー [[Ισημερινός (χώρα)|Ισημερινό]] κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー [[Κολομβία]], ανατολικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーた [[Βραζιλία]], νοτιοανατολικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーた [[Βολιβία]], νότια μみゅーεいぷしろん τたうηいーた [[Χιλή]] κかっぱαあるふぁιいおた δυτικά βρέχεται από [[Ειρηνικός Ωκεανός|Ειρηνικό ωκεανό]].
Τたうοおみくろん '''Περού''' ({{lang-es|''Perú''}}, [[Κέτσουα]]: Piruw) είναι χώρα σしぐまτたうηいーた [[Νότια Αμερική]]. Συνορεύει βόρεια μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー [[Ισημερινός (χώρα)|Ισημερινό]] κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー [[Κολομβία]], ανατολικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーた [[Βραζιλία]], νοτιοανατολικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーた [[Βολιβία]], νότια μみゅーεいぷしろん τたうηいーた [[Χιλή]] κかっぱαあるふぁιいおた δυτικά βρέχεται από [[Ειρηνικός Ωκεανός|Ειρηνικό ωκεανό]].


Τたうοおみくろん Περού είναι χαρακτηριστική χώρα της περιοχής τたうωおめがνにゅー [[Άνδεις|Άνδεων]]. Έχει έκταση 1.285.216 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τたう.χかいλらむだμみゅー.]], είναι δηλαδή 10 φορές μεγαλύτερη χώρα από τたうηいーたνにゅー [[Ελλάδα]] κかっぱαあるふぁιいおた έχει πληθυσμό 33.725.844 κατοίκους<ref name="εκτίμηση"/>, σύμφωνα μみゅーεいぷしろん επίσημη εκτίμηση γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん 2023.
Τたうοおみくろん Περού είναι χαρακτηριστική χώρα της περιοχής τたうωおめがνにゅー [[Άνδεις|Άνδεων]]. Έχει έκταση 1.285.216 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τたう.χかいλらむだμみゅー.]], είναι δηλαδή 10 φορές μεγαλύτερη χώρα από τたうηいーたνにゅー [[Ελλάδα]] κかっぱαあるふぁιいおた έχει πληθυσμό 34.038.457 κατοίκους<ref name="εκτίμηση"/>, σύμφωνα μみゅーεいぷしろん επίσημη εκτίμηση γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん 2024.


Οおみくろんιいおた περουβιανές πόλεις είναι πολυπολιτισμικές, μみゅーεいぷしろん ιστορία πぱいοおみくろんυうぷしろん είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού τたうωおめがνにゅー Άνδεων μみゅーεいぷしろん αυτόν τたうωおめがνにゅー Ισπανών αποίκων. Παγκοσμίως ηいーた χώρα είναι γνωστή ως τたうοおみくろん κέντρο τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού τたうωおめがνにゅー [[Ίνκας]].
Οおみくろんιいおた περουβιανές πόλεις είναι πολυπολιτισμικές, μみゅーεいぷしろん ιστορία πぱいοおみくろんυうぷしろん είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού τたうωおめがνにゅー Άνδεων μみゅーεいぷしろん αυτόν τたうωおめがνにゅー Ισπανών αποίκων. Παγκοσμίως ηいーた χώρα είναι γνωστή ως τたうοおみくろん κέντρο τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού τたうωおめがνにゅー [[Ίνκας]].

Τρέχουσα έκδοση από τたうηいーたνにゅー 13:10, 16 Ιουνίου 2024

Συντεταγμένες: 8°14′00″S 76°01′00″W / 8.2333°S 76.0167°W / -8.2333; -76.0167

Δημοκρατία τたうοおみくろんυうぷしろん Περού
República del Perú
Piruw Ripuwlika

Σημαία

Εθνόσημο
Εθνικός ύμνος: Somos libres, seámoslo siempre
(Είμαστε ελεύθεροι, είθε νにゅーαあるふぁ είμαστε πάντα έτσι)
Τοποθεσία της χώρας σしぐまτたうοおみくろんνにゅー κόσμο
Ηいーた θέση τたうοおみくろんυうぷしろん Περού (πράσινο)
κかっぱαあるふぁιいおた μεγαλύτερη πόληΛίμα
12°03′S 77°03′W / 12.050°S 77.050°W / -12.050; -77.050 (Λίμα)
Ισπανικά, περιφερειακές επίσημες γλώσσες: Κέτσουα, Αϊμάρα κかっぱαあるふぁιいおた άλλες ιθαγενείς γλώσσες[1]
Προεδρική Δημοκρατία
Ντίνα Μπολουάρτε
Γκουστάβο Αντριανσέν
Ανεξαρτησία
• Κηρύχθηκε
• Αναγνωρίστηκε

• Ισχύον Σύνταγμα

28 Ιουλίου 1821
14 Αυγούστου 1879 (από τたうηいーたνにゅー Ισπανία)
31 Δεκεμβρίου 1993
 • Σύνολο
 • % Νερό
 • Σύνορα
Ακτογραμμή

1.285.216 km2 (20ηいーた)
8,8
7.461 km
2.414 km
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2024 
 • Απογραφή 2017 
 • Πυκνότητα 

34.038.457[2] (43ηいーた) 
31.237.385[3]  
26,5 κατ./km2 (192ηいーた) 
ΑあるふぁΕいぷしろんΠぱい (ΙいおたΑあるふぁΔでるた)
 • Ολικό  (2016)
 • Κατά κεφαλή 

406,206 δισ. $[4]  
12.903 $[4]  
ΑあるふぁΕいぷしろんΠぱい (ονομαστικό)
 • Ολικό  (2016)
 • Κατά κεφαλή 

195,140 δισ. $[4]  
6.198 $[4]  
ΔでるたΑあるふぁΑあるふぁ (2021)Σταθερό 0,762[5] (84ηいーた) – υψηλός
ΝόμισμαΣしぐまοおみくろんλらむだ[6] (PEN)
PET (UTC -5)
ISO 3166-1PE
Internet TLD.pe
Οδηγούν σしぐまτたうαあるふぁδεξιά
Κωδικός κλήσης+51

Τたうοおみくろん Περού (ισπανικά: Perú‎‎, Κέτσουα: Piruw) είναι χώρα σしぐまτたうηいーた Νότια Αμερική. Συνορεύει βόρεια μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー Ισημερινό κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー Κολομβία, ανατολικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーた Βραζιλία, νοτιοανατολικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーた Βολιβία, νότια μみゅーεいぷしろん τたうηいーた Χιλή κかっぱαあるふぁιいおた δυτικά βρέχεται από Ειρηνικό ωκεανό.

Τたうοおみくろん Περού είναι χαρακτηριστική χώρα της περιοχής τたうωおめがνにゅー Άνδεων. Έχει έκταση 1.285.216 τたう.χかいλらむだμみゅー., είναι δηλαδή 10 φορές μεγαλύτερη χώρα από τたうηいーたνにゅー Ελλάδα κかっぱαあるふぁιいおた έχει πληθυσμό 34.038.457 κατοίκους[2], σύμφωνα μみゅーεいぷしろん επίσημη εκτίμηση γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん 2024.

Οおみくろんιいおた περουβιανές πόλεις είναι πολυπολιτισμικές, μみゅーεいぷしろん ιστορία πぱいοおみくろんυうぷしろん είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού τたうωおめがνにゅー Άνδεων μみゅーεいぷしろん αυτόν τたうωおめがνにゅー Ισπανών αποίκων. Παγκοσμίως ηいーた χώρα είναι γνωστή ως τたうοおみくろん κέντρο τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτισμού τたうωおめがνにゅー Ίνκας.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた ονομασία Περού προέρχεται από τたうοおみくろん όνομα τたうοおみくろんυうぷしろん Birú, ενός τοπικού άρχοντα σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Κόλπο τたうοおみくろんυうぷしろん Σしぐまαあるふぁνにゅー Μιγκέλ σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Παναμά στις αρχές τたうοおみくろんυうぷしろん 16οおみくろんυうぷしろん αιώνα. Όταν οおみくろんιいおた κτήσεις τたうοおみくろんυうぷしろん προσπελάστηκαν από Ισπανούς εξερευνητές τたうοおみくろん 1522, ήταν τたうοおみくろん νοτιότερο κομμάτι τたうοおみくろんυうぷしろん Νέου Κόσμου. Έτσι, οおみくろん Φρανσίσκο Πισάρρο ονόμασε τις νοτιότερες περιοχές Περού. Τたうοおみくろん ισπανικό Στέμμα κατέστησε νόμιμη τたうηいーたνにゅー ονομασία τたうοおみくろん 1529 μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー Πράξη κατάκτησης τたうοおみくろんυうぷしろん Τολέδο, ηいーた οποία επίσημα ονόμασε τたうηいーたνにゅー κατακτημένη Αυτοκρατορία τたうωおめがνにゅー Ίνκας ως επαρχία τたうοおみくろんυうぷしろん Περού. Ηいーた χώρα, κάτω από τたうηいーたνにゅー ισπανική κυριαρχία, αποτελούσε επίσημα τたうηいーたνにゅー Αντιβασιλεία τたうοおみくろんυうぷしろん Περού, ενώ μετά τたうοおみくろんνにゅー πόλεμο ανεξαρτησίας τたうωおめがνにゅー Περουβιανών, επικράτησε ηいーた ονομασία Κράτος τたうοおみくろんυうぷしろん Περού.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた πόλη τたうοおみくろんυうぷしろん Μάτσου Πίτσου, γνωστή κかっぱαあるふぁιいおた ως ηいーた κρυφή πόλη τたうωおめがνにゅー Ίνκας.

Οおみくろんιいおた πρώτες μαρτυρίες ανθρώπινης παρουσίας σしぐまτたうηいーたνにゅー ευρύτερη περιοχή τたうοおみくろんυうぷしろん Περού χρονολογούνται περίπου εννέα χιλιετίες πぱいρろーιいおたνにゅー. Ηいーた παλαιότερη γνωστή σύνθετη κοινωνία σしぐまτたうοおみくろん Περού είναι οおみくろん πολιτισμός τたうοおみくろんυうぷしろん Νόρτε Τσίκο, οおみくろん οποίος άνθισε στις ακτές τたうοおみくろんυうぷしろん Ειρηνικού μεταξύ τたうοおみくろんυうぷしろん 3.000 και 1.800 πぱい.Χかい. Αυτές οおみくろんιいおた πρωτόγονες δομές εξελίχθηκαν κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた αρχαιολογικές μαρτυρίες επιβεβαιώνουν τたうηいーたνにゅー ύπαρξη σしぐまτたうηいーた συνέχεια τたうωおめがνにゅー πολιτισμών τたうωおめがνにゅー Τσάβιν, Παράκας, Μοτσίκα, Νάζκα, Γουαρί κかっぱαあるふぁιいおた Τσιμού. Τον 15οおみくろん αιώνα, οおみくろんιいおた Ίνκας εξελίχθηκαν σしぐまεいぷしろん ένα πανίσχυρο κράτος, τたうοおみくろん οποίο μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん τέλος τたうοおみくろんυうぷしろん αιώνα, αποτελούσε τたうηいーた μεγαλύτερη αυτοκρατορία σしぐまτたうηいーたνにゅー προκολομβιανή Αμερική. Οおみくろんιいおた πολιτισμοί τたうωおめがνにゅー Άνδεων ήταν γενικά βασισμένοι σしぐまτたうηいーた γεωργία, χρησιμοποιώντας τεχνικές όπως ηいーた άρδευση κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた αναβαθμίδες στις καλλιέργειες. Επίσης, ηいーた εκτροφή τたうωおめがνにゅー καμηλοειδών της περιοχής (λάμα, γουανάκο) κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた αλιεία ήταν σημαντικοί πόροι. Ηいーた οργάνωση της κοινωνίας βασιζόταν σしぐまτたうηいーたνにゅー αλληλεγγύη κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー αναδιανομή τたうοおみくろんυうぷしろん πλούτου, καθώς οおみくろんιいおた πολιτισμοί αυτοί δでるたεいぷしろんνにゅー είχαν τたうαあるふぁ στοιχεία της αγοράς κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん χρήματος σしぐまτたうηいーたνにゅー κουλτούρα τους.

Τたうοおみくろん 1532, μία ομάδα Ισπανών κατακτητών, γνωστοί κかっぱαあるふぁιいおた ως κονκισταδόρες, μみゅーεいぷしろん αρχηγό τたうοおみくろんνにゅー Φρανσίσκο Πισάρρο, νίκησαν τたうοおみくろんνにゅー αυτοκράτορα τたうωおめがνにゅー Ίνκας Αταουάλπα κかっぱαあるふぁιいおた επέβαλαν τたうηいーたνにゅー ισπανική κυριαρχία σしぐまτたうηいーたνにゅー αυτοκρατορία τたうωおめがνにゅー Άνδεων. Δέκα χρόνια αργότερα, τたうοおみくろん Ισπανικό Στέμμα ίδρυσε τたうηいーたνにゅー Αντιβασιλεία τたうοおみくろんυうぷしろん Περού, σしぐまτたうηいーたνにゅー οποία περιλαμβάνονταν οおみくろんιいおた περισσότερες ισπανικές αποικίες της Νότιας Αμερικής. Οおみくろん αντιβασιλέας Φρανθίσκο νにゅーτたうεいぷしろん Τολέδο αναδιοργάνωσε τたうηいーた χώρα κατά τたうηいーた δεκαετία τたうοおみくろんυうぷしろん 1570, μみゅーεいぷしろん κύρια οικονομική δραστηριότητα τたうαあるふぁ ορυχεία αργύρου κかっぱαあるふぁιいおた εξανάγκασε τους ιθαγενείς σしぐまεいぷしろん υποχρεωτική εργασία.

Τたうοおみくろん Περού απέφερε μεγάλα κέρδη σしぐまτたうηいーたνにゅー Ισπανία κかっぱαあるふぁιいおた παράλληλα αναπτύχθηκε ένα εμπορικό δίκτυο συναλλαγών μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー Ευρώπη ως κかっぱαあるふぁιいおた τις Φιλιππίνες, τότε ισπανική κτήση. Μέχρι τたうοおみくろんνにゅー 18οおみくろん αιώνα όμως, ηいーた μείωση τたうωおめがνにゅー αποθεμάτων αργύρου κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた οικονομική διαφοροποίηση ελάττωσαν τたうαあるふぁ βασιλικά έσοδα, μみゅーεいぷしろん συνέπεια τたうοおみくろん Στέμμα νにゅーαあるふぁ προβεί σしぐまεいぷしろん αλλαγές, γνωστές κかっぱαあるふぁιいおた ως ηいーた Ανασύσταση τたうοおみくろんυうぷしろん οίκου τたうωおめがνにゅー Βουρβόνων, οおみくろんιいおた οποίες επέφεραν αύξηση τたうωおめがνにゅー φόρων κかっぱαあるふぁιいおた διάσπαση τたうοおみくろんυうぷしろん Αντιβασιλείου τたうοおみくろんυうぷしろん Περού. Οおみくろんιいおた νέοι νόμοι προκάλεσαν τたうηいーたνにゅー επανάσταση τたうοおみくろんυうぷしろん Τούπακ Αμάρου τたうοおみくろんυうぷしろん Βべーた' κかっぱαあるふぁιいおた άλλες εξεγέρσεις, οおみくろんιいおた οποίες κατεστάλησαν βίαια.

Ανακήρυξη της ανεξαρτησίας από τたうοおみくろんνにゅー Χοσέ νにゅーτたうεいぷしろん Σしぐまαあるふぁνにゅー Μαρτίν

Στις αρχές τたうοおみくろんυうぷしろん 19οおみくろんυうぷしろん αιώνα, όταν οおみくろんιいおた περισσότερες χώρες της Νότιας Αμερικής πολεμούσαν γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ανεξαρτησία τους, τたうοおみくろん Περού παρέμενε πιστό σしぐまτたうοおみくろん Ισπανικό στέμμα. Ηいーた άρχουσα τάξη δίσταζε ανάμεσα σしぐまτたうηいーた χειραφέτηση κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー Ισπανική μοναρχία, κかっぱαあるふぁιいおた τελικά ηいーた ανεξαρτησία έγινε πραγματικότητα μόνο μετά τις στρατιωτικές εκστρατείες τたうοおみくろんυうぷしろん Χοσέ νにゅーτたうεいぷしろん Σしぐまαあるふぁνにゅー Μαρτίν κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Σιμόν Μπολίβαρ. Τたうαあるふぁ πρώτα χρόνια τたうοおみくろんυうぷしろん νέου ανεξάρτητου κράτους, οおみくろんιいおた εσωτερικές έριδες μεταξύ τたうωおめがνにゅー στρατιωτικών ηγετών γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー εξουσία παρέτειναν τたうηいーたνにゅー πολιτική αστάθεια. Ηいーた εθνική ταυτότητα ενδυναμώθηκε αυτή τたうηいーたνにゅー περίοδο, καθώς τたうαあるふぁ σχέδια της γειτονικής Βολιβίας γがんまιいおたαあるふぁ μία ενιαία συνομοσπονδία όλων τたうωおめがνにゅー κρατών της Λατινικής Αμερικής απέβησαν άκαρπα. Μεταξύ τたうωおめがνにゅー δεκαετιών τたうοおみくろんυうぷしろん 1840 και τたうοおみくろんυうぷしろん 1860, τたうοおみくろん Περού διήνυσε μみゅーιいおたαあるふぁ περίοδο σταθερότητας υπό τたうηいーたνにゅー προεδρία τたうοおみくろんυうぷしろん Ραμόν Καστίγια, μみゅーεいぷしろん αυξημένα κρατικά έσοδα από τις εξαγωγές γουανό. Μέχρι τたうοおみくろん 1870 όμως, αυτή ηいーた πλουτοπαραγωγική πηγή εξαντλήθηκε κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた χώρα βρέθηκε χρεωμένη, πυροδοτώντας γがんまιいおたαあるふぁ μία ακόμη φορά τις εμφύλιες διαμάχες.

Μετά τたうηいーたνにゅー ήττα τたうοおみくろんυうぷしろん από τたうηいーた Χιλή σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Πόλεμο τたうοおみくろんυうぷしろん Ειρηνικού τたうοおみくろん 1883, τたうοおみくろん Περού παραχώρησε τις επαρχίες της Αρίκα κかっぱαあるふぁιいおた της Ταραπακά μみゅーεいぷしろん τις συνθήκες τたうοおみくろんυうぷしろん Ανκόν κかっぱαあるふぁιいおた της Λίμα αντίστοιχα. Τις εσωτερικές διαμάχες μετά τたうοおみくろんνにゅー πόλεμο ακολούθησε ηいーた σταθερότητα της ηγεσίας τたうοおみくろんυうぷしろん Αστικού Κόμματος, μέχρι τたうηいーたνにゅー άνοδο σしぐまτたうηいーたνにゅー εξουσία τたうοおみくろんυうぷしろん αυταρχικού καθεστώτος τたうοおみくろんυうぷしろん Αουγούστο Λεγκία. Ηいーた μεγάλη ύφεση στις αρχές τたうοおみくろんυうぷしろん 20οおみくろんυうぷしろん αιώνα, προκάλεσε τたうηいーたνにゅー πτώση τたうοおみくろんυうぷしろん Λεγκία, τροφοδότησε πολιτικές αναταραχές κかっぱαあるふぁιいおた ήταν ηいーた αιτία της ανόδου της Αμερικανικής Λαϊκής Επαναστατικής Συμμαχίας (APRA). Ηいーた διαμάχη μεταξύ της συμμαχίας, τたうοおみくろんυうぷしろん πολιτικού κατεστημένου κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん στρατού καθόρισε τたうηいーた ζωή τたうοおみくろんυうぷしろん Περού γがんまιいおたαあるふぁ τις επόμενες τρεις δεκαετίες.

Στις 18 Ιουλίου τたうοおみくろんυうぷしろん 1962, οおみくろん περουβιανός στρατός αρνήθηκε νにゅーαあるふぁ αναγνωρίσει τたうηいーたνにゅー εκλογική νίκη τたうοおみくろんυうぷしろん υποψηφίου της Αριστεράς, Ραούλ Άγια νにゅーτたうεいぷしろん λらむだαあるふぁ Τόρε, μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん σοσιαλδημοκρατικό APRA στις προεδρικές εκλογές της 10ης Ιουνίου. Ηいーた νίκη τたうοおみくろんυうぷしろん Άγια νにゅーτたうεいぷしろん λらむだαあるふぁ Τόρε μόνο μみゅーεいぷしろん 6.000 ψήφους διαφορά κかっぱαあるふぁιいおた χωρίς απόλυτη πλειοψηφία σしぐまτたうηいーた Βουλή έκανε τους στρατιωτικούς νにゅーαあるふぁ πιστεύουν ότι ηいーた εκλογή τたうοおみくろんυうぷしろん θしーたαあるふぁ αποτραπεί από τたうοおみくろん κογκρέσο, αρμόδιο γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー εκλογή προέδρου. Πραγματικά, οおみくろん Άγια νにゅーτたうεいぷしろん λらむだαあるふぁ Τόρε ήρθε σしぐまεいぷしろん συνδιαλλαγή μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー άσπονδο εχθρό τたうοおみくろんυうぷしろん, στρατηγό Μανουέλ Οδρία κかっぱαあるふぁιいおた πραξικοπηματία ηγέτη της χώρας από τたうοおみくろん 1948 έως τたうοおみくろん 1956, γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ υποστηρίξει αυτόν ως πρόεδρο. Στις 17 Ιουλίου ανακοινώθηκε αυτή ηいーた συμφωνία κかっぱαあるふぁιいおた παράλληλα ηいーた Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή επικύρωσε τたうοおみくろん αποτέλεσμα τたうωおめがνにゅー προεδρικών εκλογών. Τたうηいーたνにゅー επομένη, τたうαあるふぁ τανκς κύλησαν στους δρόμους της Λίμας κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん στρατηγός Πέρες Γκοντόι ανέλαβε τたうηいーた διακυβέρνηση της χώρας, επικεφαλής 12μελούς χούντας[7].

Τたうοおみくろん 1968, οおみくろん στρατός μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ηγεσία τたうοおみくろんυうぷしろん στρατηγού Χουάν Βελάσκο Αλβαράδο πραγματοποίησε πραξικόπημα γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ανατροπή τたうοおみくろんυうぷしろん πρόεδρου Φερντάντο Μπελαούντε. Τたうοおみくろん νέο καθεστώς έκανε ριζικές αλλαγές γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー προώθηση της ανάπτυξης αλλά δでるたεいぷしろんνにゅー κατάφερε νにゅーαあるふぁ έχει σημαντικό λαϊκό έρεισμα.

Τたうηいーた νύχτα της 31ης Μαΐου τたうοおみくろんυうぷしろん 1970, ένας σεισμός αφάνισε τたうοおみくろん ορεινό θέρετρο Γιουνγκάι κかっぱαあるふぁιいおた τους 30.000 κατοίκους τたうοおみくろんυうぷしろん. Τたうηいーたνにゅー τραγωδία δでるたεいぷしろんνにゅー τたうηいーたνにゅー προκάλεσε τόσο ηいーた ίδια ηいーた δόνηση όσο οおみくろん τεράστιος όγκος πάγου, χωμάτων κかっぱαあるふぁιいおた βράχων πぱいοおみくろんυうぷしろん απελευθέρωσε από τους παγετώνες τたうωおめがνにゅー Άνδεων κかっぱαあるふぁιいおた πέρασε μみゅーεいぷしろん ταχύτητα σχεδόν 400 χλμ./ώρα από τたうηいーたνにゅー κοιλάδα τたうοおみくろんυうぷしろん Γιουνγκάι, θάβοντας κかっぱαあるふぁιいおた ισοπεδώνοντας πόλεις κかっぱαあるふぁιいおた χωριά από τたうαあるふぁ βουνά μέχρι τたうαあるふぁ παράλια τたうοおみくろんυうぷしろん Ειρηνικού. «Οおみくろん ακριβής υπολογισμός τたうοおみくろんυうぷしろん αριθμού τたうωおめがνにゅー νεκρών ξεπερνά τις δυνατότητές μας», ομολόγησε οおみくろん εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης τたうοおみくろんυうぷしろん Περού αλλά, συνολικά, πιστεύεται πως ξεπέρασαν τους 70.000, ενώ οおみくろんιいおた τραυματίες κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた άστεγοι υπολογίστηκαν σしぐまεいぷしろん εκατοντάδες χιλιάδων. Σしぐまτたうοおみくろん ίδιο τたうοおみくろん Γιουνγκάι, οおみくろんιいおた επιζώντες δでるたεいぷしろんνにゅー ξεπέρασαν τους 130 ενώ από πολλά από τたうαあるふぁ δεκάδες χωριά πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろん περιέβαλαν δでるたεいぷしろんνにゅー απέμεινε τたうοおみくろん παραμικρό ίχνος[8].

Τたうοおみくろん 1975, οおみくろん Βελάσκο αντικαταστάθηκε βίαια από τたうοおみくろんνにゅー στρατηγό Φρανσίσκο Μοράλες Μπερμούδες, οおみくろん οποίος επέβλεψε τたうηいーたνにゅー επαναφορά της δημοκρατίας. Κατά τたうηいーた δεκαετία τたうοおみくろんυうぷしろん '80, τたうοおみくろん Περού αντιμετώπισε ένα σημαντικό εξωτερικό δημόσιο χρέος, συνεχώς αυξανόμενο πληθωρισμό, ανεξέλεγκτο λαθρεμπόριο ναρκωτικών κかっぱαあるふぁιいおた έντονη πολιτική βία. Κατά τたうηいーたνにゅー προεδρία τたうοおみくろんυうぷしろん Αλμπέρτο Φουτζιμόρι τたうοおみくろん διάστημα 1990-2000, ηいーた χώρα ανέκαμψε, αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた κυβέρνηση παραιτήθηκε μετά τις διφορούμενες εκλογές τたうοおみくろんυうぷしろん 2000 μみゅーεいぷしろん κατηγορίες αυταρχικότητας, διαφθοράς κかっぱαあるふぁιいおた παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μετά τたうοおみくろん τέλος της κυβέρνησης Φουτζιμόρι, τたうοおみくろん Περού προσπαθεί νにゅーαあるふぁ αντιμετωπίσει τたうηいーた διαφθορά κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ συντηρήσει τたうηいーたνにゅー ανάπτυξη.
Τたうοおみくろん 2006 τις εκλογές κέρδισε οおみくろん Άλαν Γκαρσία (Alan García), πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろんνにゅー διαδέχθηκε οおみくろん νικητής τたうωおめがνにゅー εκλογών τたうοおみくろんυうぷしろん 2011, Ογιάντα Ουμάλα. Έπειτα από τις εκλογές τたうοおみくろんυうぷしろん 2016, πρόεδρος εξελέγη οおみくろん Πέδρο Πάμπλο Κουτσίνσκι.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろんιいおた κορυφές τたうωおめがνにゅー Άνδεων τροφοδοτούν πολλούς ποταμούς τたうοおみくろんυうぷしろん Περού
Δορυφορικός χάρτης τたうοおみくろんυうぷしろん Περού
Κατανομή της χλωρίδας τたうοおみくろんυうぷしろん Περού

Ηいーた οροσειρά τたうωおめがνにゅー Άνδεων εκτείνονται παράλληλα μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ακτογραμμή τたうοおみくろんυうぷしろん ωκεανού κかっぱαあるふぁιいおた χωρίζουν τたうηいーた χώρα σしぐまεいぷしろん τρεις γεωγραφικές περιοχές. Ηいーた περιοχή τたうωおめがνにゅー ακτών, γνωστή κかっぱαあるふぁιいおた ως Κόστα, σしぐまτたうαあるふぁ δυτικά, είναι μία στενή επίπεδη περιοχή, κυρίως ξηρή μみゅーεいぷしろん κοιλάδες πぱいοおみくろんυうぷしろん σχηματίστηκαν από εποχικές απορροές προς τたうηいーた θάλασσα. Τたうαあるふぁ υψίπεδα κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた οροσειρά, γνωστά κかっぱαあるふぁιいおた ως Σιέρρα, είναι ηいーた περιοχή τたうωおめがνにゅー Άνδεων, πぱいοおみくろんυうぷしろん μεταξύ άλλων περιλαμβάνει κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん οροπέδιο Αλτιπλάνος, καθώς κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー ψηλότερη κορυφή της χώρας, τたうοおみくろん όρος Ουασκαράν μみゅーεいぷしろん ύψος 6768 μみゅー. Ηいーた τρίτη περιοχή είναι ηいーた ζούγκλα κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん τροπικό δάσος, γνωστά κかっぱαあるふぁιいおた ως Σέλβα, πぱいοおみくろんυうぷしろん εκτείνεται σしぐまεいぷしろん επίπεδες εκτάσεις κかっぱαあるふぁιいおた καλύπτεται από τたうοおみくろん τροπικό δάσος βροχής τたうοおみくろんυうぷしろん Αμαζονίου. Ηいーた Σέλβα περιλαμβάνει περίπου τたうοおみくろん 60% της συνολικής έκτασης τたうοおみくろんυうぷしろん Περού, κατατάσσοντάς τたうοおみくろん τέταρτο ως προς τたうηいーたνにゅー έκταση τροπικού δάσους σしぐまτたうηいーたνにゅー επικράτειά τたうοおみくろんυうぷしろん, μετά τたうηいーた Βραζιλία, τたうοおみくろん Κονγκό κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー Ινδονησία.

Οおみくろんιいおた περισσότεροι ποταμοί της χώρας πηγάζουν από τις Άνδεις κかっぱαあるふぁιいおた απορρέουν σしぐまεいぷしろん συνολικά τρεις λεκάνες. Οおみくろんιいおた απορροές προς τたうοおみくろんνにゅー Ειρηνικό είναι απότομες κかっぱαあるふぁιいおた βραχείες, ενώ οおみくろんιいおた απορροές προς τたうοおみくろんνにゅー Αμαζόνιο είναι μακρύτερες, μεγαλύτερης παροχής κかっぱαあるふぁιいおた λιγότερο απότομες μετά τたうηいーたνにゅー έξοδό τους από τたうοおみくろん ορεινό τοπίο. Επίσης, υπάρχουν κかっぱαあるふぁιいおた απορροές προς τたうηいーた λίμνη Τιτικάκα, οおみくろんιいおた οποίες συνήθως είναι βραχείες κかっぱαあるふぁιいおた έχουν μεγάλη παροχή. Οおみくろんιいおた μεγαλύτεροι ποταμοί της χώρας σしぐまεいぷしろん μήκος είναι οおみくろん Ουκαγιάλι, οおみくろん Μαρανιόν, οおみくろん Πουτουμάγιο, οおみくろん Γιαβαρί, οおみくろん Ουαγιάγα, οおみくろん Ουρουμπάμπα, οおみくろん Μανταρό κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Αμαζόνιος.

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αντίθετα μみゅーεいぷしろん άλλες χώρες της περιοχής τたうοおみくろんυうぷしろん ισημερινού, τたうοおみくろん Περού δでるたεいぷしろんνにゅー έχει αποκλειστικά ένα μόνο κλιματικό τύπο, δηλαδή τたうοおみくろんνにゅー τροπικό, αλλά τたうοおみくろん κλίμα τたうοおみくろんυうぷしろん επηρεάζεται τόσο από τις Άνδεις όσο κかっぱαあるふぁιいおた από τたうαあるふぁ ρεύματα Χούμπολτ. Έτσι, τたうοおみくろん κλίμα της χώρας παρουσιάζει μεγάλη ποικιλομορφία μικροκλιμάτων, περιλαμβάνοντας 28 από τους 32 κλιματικούς τύπους πぱいοおみくろんυうぷしろん συναντώνται παγκόσμια (μみゅーεいぷしろん βάση τたうηいーたνにゅー Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν).

Σしぐまεいぷしろん γενικές γραμμές, οおみくろんιいおた ακτές παρουσιάζουν υποτροπικό κλίμα μみゅーεいぷしろん μέτριες θερμοκρασίες, μικρά ύψη βροχόπτωσης κかっぱαあるふぁιいおた υψηλά επίπεδα υγρασίας λόγω της γειτνίασης μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー Ειρηνικό. Οおみくろんιいおた βόρειες ακτές είναι πぱいιいおたοおみくろん θερμές κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた βροχοπτώσεις εδώ πぱいιいおたοおみくろん συχνές. Αντίστοιχα, οおみくろんιいおた περιοχές τたうωおめがνにゅー Άνδεων παρουσιάζουν ένα δροσερό κかっぱαあるふぁιいおた ψυχρό κλίμα, μみゅーεいぷしろん βροχερά καλοκαίρια κかっぱαあるふぁιいおた πολύ ξηρούς χειμώνες. Τέλος, τたうαあるふぁ ανατολικά βαθύπεδα της λεκάνης τたうοおみくろんυうぷしろん Αμαζονίου χαρακτηρίζονται από ισχυρές βροχοπτώσεις κかっぱαあるふぁιいおた υψηλές θερμοκρασίες κかっぱαあるふぁθしーた' όλη τたうηいーた διάρκεια τたうοおみくろんυうぷしろん έτους, παρουσιάζοντας ένα τυπικό ισημερινό τροπικό κλίμα. Εξαίρεση αποτελούν τたうαあるふぁ νότια βαθύπεδα μみゅーεいぷしろん δροσερό φθινόπωρο κかっぱαあるふぁιいおた περιστασιακές βροχές.

Οおみくろんιいおた ακτές τたうοおみくろんυうぷしろん Ειρηνικού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τたうοおみくろん κλίμα κατά μήκος της ακτογραμμής τたうοおみくろんυうぷしろん Περού ποικίλλει από ημίξηρο σしぐまτたうοおみくろんνにゅー βορρά κかっぱαあるふぁιいおた κοντά σしぐまτたうοおみくろんνにゅー ισημερινό, ως ψυχρό ξηρό σしぐまτたうοおみくろんνにゅー νότο. Αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた χώρα είναι κοντά σしぐまτたうοおみくろんνにゅー ισημερινό, όλη ηいーた παρωκεάνια περιοχή παρουσιάζει θερμοκρασιακές διακυμάνσεις λόγω τたうωおめがνにゅー επιφανειακών θερμοκρασιών της θάλασσας. Ηいーた πぱいιいおたοおみくろん θερμή περίοδος (καλοκαίρι) εντοπίζεται μεταξύ Ιανουαρίου κかっぱαあるふぁιいおた Μαρτίου, ενώ ηいーた ψυχρή (χειμώνας) μεταξύ Ιουλίου κかっぱαあるふぁιいおた Σεπτεμβρίου. Ηいーた ημερήσια θερμοκρασία αυξάνεται προς τたうηいーたνにゅー ενδοχώρα.

Τたうοおみくろん κλίμα τたうωおめがνにゅー ακτών καθορίζεται κύρια από τたうηいーたνにゅー επίδραση τたうοおみくろんυうぷしろん ψυχρού ρεύματος Χούμπολτ, πぱいοおみくろんυうぷしろん κινείται παράλληλα μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ακτογραμμή κかっぱαあるふぁιいおた δでるたεいぷしろんνにゅー επιτρέπει τたうηいーた βροχόπτωση από τたうοおみくろんνにゅー ωκεανό. Αあるふぁνにゅー τたうοおみくろん ρεύμα ήταν θερμό, ηいーた παρουσία τたうωおめがνにゅー Άνδεων θしーたαあるふぁ προκαλούσε ορογραφικές βροχοπτώσεις, όπως καταγράφονται σしぐまτたうαあるふぁ βόρεια κかっぱαあるふぁιいおた νότια τμήματα τたうωおめがνにゅー παράκτιων οροσειρών.

Βόρειες ακτές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろんιいおた βόρειες ακτές τたうοおみくろんυうぷしろん Περού, μみゅーεいぷしろん γεωγραφικό πλάτος μεταξύ 3° κかっぱαあるふぁιいおたΝにゅー, έχουν διακυμάνσεις της θερμοκρασίας μεταξύ 14 °C κかっぱαあるふぁιいおた 38 °C. Τたうαあるふぁ καλοκαίρια χαρακτηρίζονται από θερμές, υγρές κかっぱαあるふぁιいおた ηλιόλουστες ημέρες, μみゅーεいぷしろん περιστασιακές μπόρες τたうοおみくろん απόγευμα ή τたうοおみくろん βράδυ. Βορειότερα τたうοおみくろん τοπίο είναι λιγότερο ξηρό, καθώς τたうοおみくろん ρεύμα Χούμπολτ θερμαίνεται όσο πλησιάζει τたうοおみくろんνにゅー ισημερινό. Ηいーた περιοχή τたうοおみくろんυうぷしろん Τούμπες σしぐまτたうαあるふぁ σύνορα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん κράτος τたうοおみくろんυうぷしろん Ισημερινού είναι ηいーた μόνη πぱいοおみくろんυうぷしろん παρουσιάζει κανονική εποχική διακύμανση τたうωおめがνにゅー βροχοπτώσεων.

Τたうοおみくろん συνολικό ύψος βροχής τたうοおみくろん καλοκαίρι σπάνια ξεπερνάει τたうαあるふぁ 200 χιλιοστά, μみゅーεいぷしろん εξαίρεση τたうαあるふぁ ακραία καιρικά φαινόμενα τたうοおみくろんυうぷしろん Εいぷしろんλらむだ Νίνιο, πぱいοおみくろんυうぷしろん μπορεί νにゅーαあるふぁ προκαλέσουν έντονες πλημμύρες μみゅーεいぷしろん ύψη βροχής μέχρι κかっぱαあるふぁιいおた 4000 χιλιοστά, ειδικότερα σしぐまτたうοおみくろん πλέον βόρειο τμήμα τたうωおめがνにゅー ακτών. Οおみくろんιいおた θερμοκρασίες κυμαίνονται μεταξύ 20–23 °C τたうηいーた νύχτα κかっぱαあるふぁιいおた 28–38 °C τたうηいーたνにゅー ημέρα, ενώ είναι οおみくろんιいおた μέγιστες καταγεγραμμένες σしぐまεいぷしろん όλη τたうηいーたνにゅー ακτή τたうοおみくろんυうぷしろん Περού. Οおみくろんιいおた περιοχές Τούμπες κかっぱαあるふぁιいおた Πιούρα είναι κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた πぱいιいおたοおみくろん θερμές της χώρας.

Οおみくろん χειμώνας χαρακτηρίζεται από θερμές αλλά άνετες συνθήκες κかっぱαあるふぁιいおた παντελή απουσία βροχής.

Κεντρικές κかっぱαあるふぁιいおた νότιες ακτές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろんιいおた κεντρικές κかっぱαあるふぁιいおた νότιες παράκτιες περιοχές, μみゅーεいぷしろん γεωγραφικά πλάτη νότια τたうωおめがνにゅー 6°, έχουν θερμοκρασιακές διακυμάνσεις από 8 ως 35 °C, ενώ ηいーた βροχόπτωση είναι περιστασιακή μみゅーεいぷしろん ετήσια ύψη μέχρι 150 χιλιοστά ως κかっぱαあるふぁιいおた καθόλου. Τたうοおみくろん καλοκαίρι χαρακτηρίζεται από θερμές, υγρές κかっぱαあるふぁιいおた ηλιόλουστες ημέρες, μみゅーεいぷしろん ελάχιστες θερμοκρασίες από 18 ως 22 °C κかっぱαあるふぁιいおた μέγιστες από 24 ως 30 °C. Υψηλότερες θερμοκρασίες παρατηρούνται σπανιότερα από 10 ημέρες τたうοおみくろんνにゅー χρόνο, μみゅーεいぷしろん εξαίρεση τたうηいーたνにゅー έρημο Ίκα, όπου τたうαあるふぁ καλοκαιρινά μέγιστα μπορούν νにゅーαあるふぁ φτάσουν μέχρι κかっぱαあるふぁιいおた 35 °C. Ελάχιστη ή μηδενική βροχόπτωση παρατηρείται τたうοおみくろんνにゅー χειμώνα. Οおみくろんιいおた περισσότερες βροχές είναι υπολείμματα τたうωおめがνにゅー ορογραφικών βροχοπτώσεων κかっぱαあるふぁιいおた καταγράφονται τις νυχτερινές ώρες. Τたうοおみくろん ύψος της καλοκαιρινής βροχόπτωσης είναι γενικά μικρότερο από 10 χιλιοστά.

Οおみくろん χειμώνας χαρακτηρίζεται από νεφοσκεπείς, ψυχρές κかっぱαあるふぁιいおた υγρές ημέρες, μみゅーεいぷしろん χαμηλές θερμοκρασίες. Ηいーた ακτή κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた κοντινή ενδοχώρα καλύπτονται συνήθως από ένα μόνιμο στρώμα ομίχλης, τたうοおみくろん οποίο περιγράφεται μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ονομασία γκαρούα, μία χαρακτηριστική τοπική μορφή αχλύος τたうοおみくろんυうぷしろん Περού κかっぱαあるふぁιいおた της βόρειας Χιλής. Σしぐまεいぷしろん αυτές τις ωκεάνιες περιοχές, ηいーた εποχή τたうωおめがνにゅー βροχών είναι μεταξύ Μαΐου κかっぱαあるふぁιいおた Οκτωβρίου. Οおみくろん υετός κυρίως εμφανίζεται ως νυχτερινό κかっぱαあるふぁιいおた πρωινό ψιλόβροχο μみゅーεいぷしろん εποχικά ύψη μεταξύ 10 και 150 χιλιοστών. Ηいーた χειμερινή βροχόπτωση ευνοεί τたうηいーたνにゅー ανάπτυξη έντονης βλάστησης στις παράκτιες λοφοσειρές, γνωστή μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ονομασία Λόμας. Αντίστοιχα, ηいーた περίοδος παρουσίας βλάστησης σしぐまεいぷしろん ερημικές περιοχές εντοπίζεται μεταξύ Ιουλίου κかっぱαあるふぁιいおた αρχών Νοεμβρίου. Οおみくろんιいおた θερμοκρασίες κυμαίνονται μεταξύ 14–18 °C τたうηいーた νύχτα κかっぱαあるふぁιいおた 22–29 °C τたうηいーたνにゅー ημέρα, ενώ οおみくろんιいおた χειμερινές ελάχιστες μεταξύ 15 και 23 °C κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた μέγιστες μεταξύ 8 και 15 °C. Αρκετές εβδομάδες πλήρους νεφοκάλυψης κかっぱαあるふぁιいおた μέγιστων χαμηλότερων από 19 °C είναι συχνό φαινόμενο μεταξύ Ιουλίου κかっぱαあるふぁιいおた Σεπτεμβρίου.

Ηいーた οροσειρά τたうωおめがνにゅー Άνδεων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τたうοおみくろん κλίμα τたうωおめがνにゅー Περουβιανών Άνδεων παρουσιάζει τたうηいーた μεγαλύτερη ποικιλομορφία σしぐまεいぷしろん όλη τたうηいーた χώρα. Ηいーた θερμοκρασία μειώνεται μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん ύψος, ενώ κυμαίνεται από εύκρατη (μみゅーεいぷしろん μέση ετήσια τιμή 18 °C σしぐまεいぷしろん χαμηλές κοιλάδες) ως κかっぱαあるふぁιいおた πολική (μみゅーεいぷしろん μέση ετήσια κάτω από 0 °C στις κορυφές). Ηいーた μέγιστη θερμοκρασία παραμένει συνήθως σταθερή όλο τたうοおみくろん έτος, ενώ ηいーた χαμηλή κυμαίνεται λόγω της παρουσίας νεφών κατά τたうηいーたνにゅー περίοδο τたうωおめがνにゅー βροχών, πぱいοおみくろんυうぷしろん συγκρατούν τたうηいーた θερμότητα της ημέρας σしぐまτたうοおみくろん έδαφος. Μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー απουσία νεφών, οおみくろんιいおた νύχτες είναι ιδιαίτερα ψυχρές.

Τたうοおみくろん ύψος της βροχόπτωσης κυμαίνεται τόσο ποσοτικά όσο κかっぱαあるふぁιいおた εποχικά. Ηいーた περίοδος τたうωおめがνにゅー βροχών ξεκινάει τたうοおみくろんνにゅー Σεπτέμβριο κかっぱαあるふぁιいおた κορυφώνεται τたうοおみくろんνにゅー Ιανουάριο κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー Μάρτιο, ενώ μεταξύ Μαΐου κかっぱαあるふぁιいおた Αυγούστου παρατηρείται μία έντονα ξηρή περίοδος μみゅーεいぷしろん χαμηλές θερμοκρασίες. Έχει καταγραφεί μία χαρακτηριστική μεταβολή τたうοおみくろんυうぷしろん ύψους της βροχής κατά τたうοおみくろんνにゅー νοτιοδυτικό-βορειοανατολικό άξονα μみゅーεいぷしろん τις πぱいιいおたοおみくろん ξηρές συνθήκες (200-500 χιλιοστά τたうοおみくろん έτος) κατά μήκος τたうωおめがνにゅー νοτιοδυτικών Άνδεων, κかっぱαあるふぁιいおた τις πぱいιいおたοおみくろん υγρές κατά μήκος τたうωおめがνにゅー ανατολικών πλαγιών (>1000 χιλιοστά τたうοおみくろんνにゅー χρόνο). Ηいーた αλληλεπίδραση μεταξύ της τοπογραφίας κかっぱαあるふぁιいおた της γενικής κυκλοφορίας δίνει ετήσια ύψη βροχής ως κかっぱαあるふぁιいおた 10000 χιλιοστά σしぐまεいぷしろん ορισμένες περιοχές σしぐまτたうαあるふぁ ανατολικά όρια τたうωおめがνにゅー Άνδεων. Οおみくろん υετός είναι επίσης έντονος στις οροσειρές κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん ορογενείς κοιλάδες, μみゅーεいぷしろん τたうηいーた μορφή θερμικών απογευματινών καταιγίδων. Οおみくろんιいおた λίμνες επίσης επηρεάζουν τたうηいーたνにゅー κατανομή της βροχής. Γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα, ηいーた λίμνη Τιτικάκα προκαλεί νυχτερινά ανοδικά ρεύματα, τたうαあるふぁ οποία δημιουργούν έντονες βροχές πάνω από τたうηいーた λίμνη, σχεδόν διπλάσιου ύψους αあるふぁπぱい' ό,τたうιいおた στις παραλίμνιες περιοχές. Περιστασιακές καταιγίδες συνοδεύονται από συχνούς κεραυνούς, δυνατούς ανέμους κかっぱαあるふぁιいおた καταστροφικές χαλαζοπτώσεις, ειδικότερα κατά τたうηいーたνにゅー εποχή τたうωおめがνにゅー βροχών κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん μεγάλα υψόμετρα. Οおみくろんιいおた χιονοπτώσεις είναι συχνές σしぐまεいぷしろん ύψη πάνω από 5000 μみゅー. αυτή τたうηいーたνにゅー εποχή, κかっぱαあるふぁιいおた περιστασιακές σしぐまεいぷしろん ύψη μεγαλύτερα από 3800 μみゅー. μεταξύ Μαΐου κかっぱαあるふぁιいおた Αυγούστου.

Τたうαあるふぁ βαθύπεδα τたうοおみくろんυうぷしろん Αμαζονίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τたうαあるふぁ ανατολικά βαθύπεδα χαρακτηρίζονται από ισημερινό τροπικό κλίμα, τたうοおみくろん οποίο κかっぱαあるふぁιいおた τρέφει τたうοおみくろん χαρακτηριστικό τροπικό δάσος βροχής τたうοおみくろんυうぷしろん Αμαζονίου. Τたうοおみくろん κλίμα αυτής της περιοχής είναι θερμό κかっぱαあるふぁιいおた υγρό σしぐまεいぷしろん όλη τたうηいーた διάρκεια τたうοおみくろんυうぷしろん χρόνου. Οおみくろんιいおた θερμοκρασίες κυμαίνονται μεταξύ 18–36 °C, ενώ τたうοおみくろん ύψος της βροχής μεταξύ 1000 και 4000 χιλιοστών ανά έτος. Νότια από τたうοおみくろん γεωγραφικό πλάτος τたうωおめがνにゅーΝにゅー, παρατηρείται μία βραχεία ξηρή εποχή μεταξύ Ιουνίου κかっぱαあるふぁιいおた Αυγούστου. Περιστασιακές ψυχρές εισβολές μみゅーεいぷしろん προέλευση τたうηいーたνにゅー Αργεντινή καταγράφουν πτώσεις σしぐまτたうηいーた θερμοκρασία μέχρι κかっぱαあるふぁιいおた τους 10–15 °C, αλλά μみゅーεいぷしろん συχνότητα από μία ως 5 φορές τたうοおみくろんνにゅー χρόνο μεταξύ Μαΐου κかっぱαあるふぁιいおた Σεπτεμβρίου.

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τたうοおみくろん Περού είναι αναπτυσσόμενη χώρα μみゅーεいぷしろん ελεύθερη αγορά, ενώ τたうοおみくろん κατά κεφαλήν εισόδημα τたうοおみくろん 2010 ήταν $5.195 δολάρια Αμερικής, σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん Διεθνές Νομισματικό Ταμείο [9]. Οおみくろん Δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης σύμφωνα μみゅーεいぷしろん στοιχεία τたうοおみくろんυうぷしろん 2010 ήταν 0.723 [10]. Ιστορικά, ηいーた οικονομία είναι συνδεδεμένη μみゅーεいぷしろん τις εξαγωγές, οおみくろんιいおた οποίες παρέχουν σκληρό νόμισμα γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた χρηματοδότηση τたうωおめがνにゅー εισαγωγών κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー εξυπηρέτηση τたうοおみくろんυうぷしろん εξωτερικού χρέους.

Παρά τたうοおみくろん γεγονός ότι οおみくろんιいおた εξαγωγές έχουν φέρει σημαντικά έσοδα, ηいーた βιώσιμη ανάπτυξη κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーιいおたαあるふぁ πぱいιいおたοおみくろん δίκαιη κατανομή τたうοおみくろんυうぷしろん εισοδήματος έχουν αποδειχθεί ανέφικτες. Σύμφωνα μみゅーεいぷしろん στοιχεία τたうοおみくろんυうぷしろん 2008 το 36,2% τたうοおみくろんυうぷしろん συνολικού πληθυσμού ζぜーたεいぷしろんιいおた σしぐまεいぷしろん φτώχεια κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん 12,6% είναι εξαιρετικά φτωχό.

Από τις αρχές τたうοおみくろんυうぷしろん 1990 γίνεται μεγάλη προσπάθεια τόσο από τたうηいーたνにゅー κυβέρνηση όσο κかっぱαあるふぁιいおた από τたうοおみくろんνにゅー ιδιωτικό τομέα γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー προώθηση τたうοおみくろんυうぷしろん τουρισμού. Οおみくろん κυριότερος τουριστικός προορισμός τたうοおみくろんυうぷしろん Περού είναι τたうοおみくろん Μάτσου Πίτσου σしぐまτたうοおみくろん Κούζκο, γνωστό κかっぱαあるふぁιいおた ως ηいーた κρυφή πόλη τたうωおめがνにゅー Ίνκας.
Σしぐまτたうοおみくろん νοτιοδυτικό Περού στις όχθες της λίμνης Τιτικάκα βρίσκεται ηいーた λαογραφική πρωτεύουσα τたうοおみくろんυうぷしろん Περού Πούνο κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ «πλεούμενα νησιά» Ούρος, πόλος έλξης τたうωおめがνにゅー τουριστών πぱいοおみくろんυうぷしろん περνούν οδικώς σしぐまτたうηいーた Βολιβία, μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー οποία τたうοおみくろん Περού μοιράζεται τたうηいーた λίμνη Τιτικάκα.

Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろん ρυθμός αύξησης τたうοおみくろんυうぷしろん πληθυσμού είναι 0,97% (εκτίμηση 2015). Οおみくろん αριθμός τたうωおめがνにゅー γεννήσεων είναι 18,28/1000 κατοίκους κかっぱαあるふぁιいおた τたうωおめがνにゅー θανάτων 6,01/1000 κατοίκους (εκτίμηση 2015).[11] Τたうοおみくろん προσδόκιμο ζωής σしぐまτたうοおみくろん σύνολο τたうοおみくろんυうぷしろん πληθυσμού, σύμφωνα μみゅーεいぷしろん εκτιμήσεις τたうοおみくろんυうぷしろん 2019 τたうοおみくろんυうぷしろん Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 79,9 χρόνια (78,5 χρόνια οおみくろんιいおた άνδρες κかっぱαあるふぁιいおた 81,3 οおみくろんιいおた γυναίκες).[12]

Διακυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた Δημοκρατία τたうοおみくろんυうぷしろん Περού είναι προεδρική. Πρόεδρος είναι, από τたうοおみくろん 2022, ηいーた Ντίνα Μπολουάρτε.

Εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες κかっぱαあるふぁιいおた όσοι είναι ηλικίας 18 ετών κかっぱαあるふぁιいおた άνω. Ηいーた ψηφοφορία είναι υποχρεωτική μέχρι τたうηいーたνにゅー ηλικία τたうωおめがνにゅー 70 ετών. Τたうοおみくろん 2006 ψήφισαν γがんまιいおたαあるふぁ πρώτη φορά κかっぱαあるふぁιいおた μέλη τたうωおめがνにゅー Ενόπλων Δυνάμεων κかっぱαあるふぁιいおた της αστυνομίας[11].

Στις 3 Ιανουαρίου 2010 και γがんまιいおたαあるふぁ πρώτη φορά εξελέγη γυναίκα δήμαρχος, ηいーた πρώην εκπαιδευτικός Σουσάνα Βιγιαράν, μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー υποστήριξη τたうωおめがνにゅー κομμάτων της αριστεράς.

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた οδήγηση γίνεται σしぐまτたうαあるふぁ δεξιά.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. El Ministerio de Cultura publica la Ley de Lenguas en las cinco lenguas originarias más habladas del Perú, República del Perú, Ministerio de Cultura, 2 de Junio de 2014. (Ley N° 29735, Ley de Lenguas)
  2. 2,0 2,1 «Estimaciones y Proyecciones de la Población Nacional, por Años Calendario y Edades Simples, 1950-2050». Instituto Nacional de Estadística e Informática (INEI). Ιούλιος 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2024. 
  3. «Απογραφή 2017» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο (PDF) στις 13 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2019. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 «Περού». ΔでるたΝにゅーΤたう. Απρίλιος 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2017. 
  5. Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρίου 2022. σελίδες 272–276. ISBN 978-9-211-26451-7. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  6. Υπηρεσία Εκδόσεων — Διοργανικό εγχειρίδιο σύνταξης κειμένων — Παράρτημα A5
  7. Πραξικόπημα σしぐまτたうοおみくろん Περού, Ιστορικό Λεύκωμα 1962, σしぐまεいぷしろんλらむだ. 96-97, Καθημερινή (1997)
  8. 70.000 νεκροί από χιονοστιβάδα σしぐまτたうοおみくろん Περού, Ιστορικό Λεύκωμα 1970, σしぐまεいぷしろんλらむだ. 79-81, Καθημερινή (1998)
  9. ΔでるたΝにゅーΤたう
  10. «Ηνωμένα έθνη, 5 Νοεμβρίου 2010» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο (PDF) στις 24 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2011. 
  11. 11,0 11,1 «CIA World Fact Book». Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 8 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2009. 
  12. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Προσδόκιμο ζωής κかっぱαあるふぁιいおた υγιές προσδόκιμο ζωής, Δεδομένα ανά χώρα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]