Η αποικία ιδρύθηκε με Έλληνες από ταΜέγαρα, οι φήμες γιατην ίδρυση της πόλης σχετίζονται με πληροφορίες που παρείχε οΘουκυδίδης. Ο Θουκυδίδης γράφει ότι Μεγαραίοι έφτασαν περιπλανώμενοι στη Σικελία υπό την ηγεσία του"Λάμις"την ίδια εποχή που έποικοι από τηΧαλκίδα ίδρυσαν τους Λεοντίνους στους πρόποδες του όρους Πανταγιάς. Οι Μεγαραίοι μετακινήθηκαν πρώτα στους Λεοντίνους, έζησαν λίγο μαζί με τους Χαλκιδαίους αλλά στη συνέχεια εκδιώχθηκαν και εγκαταστάθηκαν στη χερσόνησο τουΘάψος κοντά στις Συρακούσες. Μετά τον θάνατο του Λάμις μετην υπόδειξη ενός παλαιότερου γηγενούς Σικελού αρχηγού εγκαταστάθηκαν τελικά στην περιοχή που έμεινε γνωστή σαν Μέγαρα Υβλαία. [7]
ΟΣκύμνος ο Χίος αντίθετα γράφει ότι έγινε ταυτόχρονα η εγκατάσταση των Χαλκιδαίων στηΝάξοκαιτων Μεγαρέων στην Ύμπλα πριντην εγκατάσταση τωνΚορινθίων στις Συρακούσες (734 π.χ.). ΟΣτράβων δέχεται την ίδια άποψη ότι τα Μέγαρα Υμπλαία ιδρύθηκαν την ίδια εποχή μετη Νάξο (735 π.χ.) καιπριν από τις Συρακούσες.[8]Ο Σκύμνος καιο Στράβων δεν επιβεβαιώνονται, περισσότερο αξιόπιστος θεωρείται οΘουκυδίδηςπου τοποθετεί την ίδρυση των Μεγάρων Υμπλαίων γύρω στο 728 π.χ. Ο καθηγητής Μίλλερ μελετώντας όλες τις πηγές τοποθετεί την ίδρυση της πόλης την περίοδο από το 758 π.χ. όπως προκύπτει από τηνΠαντοδαπή ιστορίαπου έγραψε οΕυσέβιος της Καισαρείας μέχρι το 728 π.χ. σύμφωνα με τις πληροφορίες του Θουκυδίδη.[9]Οι ιστορικές μελέτες έδειξαν ότι υπάρχει ένα κενό περίπου 100 ετών από την ίδρυση των Μεγάρων Υβλαίων μέχρι την εποχή που ιδρύθηκε η αποικία τους Σελινούντας Σικελίαςμε στόχο να ξεπεράσει σε ισχύ τη μητρόπολη Μέγαρα Υμπλαία.[10][11]
Δεν είναι γνωστό τίποτε άλλο γιατα Μέγαρα μέχρι την εποχή πουτα κατέστρεψε οΓέλων ο Συρακούσιοςκαι συνθηκολόγησαν ύστερα από μακρά πολιορκία (483 π.χ.). Οι περισσότεροι κάτοικοι πουλήθηκαν δούλοι καιοι πλούσιοι μεταφέρθηκαν στις Συρακούσες, ανάμεσα τους καιο ποιητής Επίχαρμοςο οποίος ανκαιδεν καταγόταν από τα Μέγαρα είχε ανατραφεί στην πόλη.[12][13]Ο Θουκυδίδης τοποθετεί το γεγονός 254 χρόνια μετά την ίδρυση των Μεγάρων, είναι βέβαιο ότι η πόλη δεν ανέκτησε ποτέ ξανά την ισχύ καιτην ανεξαρτησία της. Ο Θουκυδίδης σημειώνει ότι τα Μέγαρα Υβλαία δεν υπήρχαν στην εποχή του αλλά καταγράφει με σαφήνεια την ακτή στην οποία βρισκόταν η πόλη που κατέστρεψαν οι Συρακούσιοι. Ο Αθηναίος στρατηγός Λάμαχος πρότεινε στηνΕκστρατεία στη Σικελίανα καταλάβουν αμέσως τις Συρακούσες (415 π.χ. - 413 π.χ.) αλλά οιΑθηναίοιδεντον άκουσαν με αποτέλεσμα να γνωρίσουν την επόμενη χρονιά τη συντριβή.[14]
Από την εποχή που καταστράφηκαν αναφέρεται πολλές φορές στην αρχαιότητα μία τοποθεσία μετο όνομα "Μέγαρα" ή "Υβλαία" αλλά δεν είναι γνωστό αν πρόκειται για διαφορετικούς οικισμούς ή αν είναι ο ίδιος. Η αρχαία Ελληνική αποικία βρίσκεται στην τοποθεσία της σημερινής πόλης Αουγκούστα. Ο Θουκυδίδης θεωρεί παράδοξο να έχει η περιοχή μεγάλα φυσικά προτερήματα στον ίδιο βαθμό μετη νήσο Ορτυγία των Συρακουσίων καιναμην έχει αξιοποιηθεί, είναι σαφές σύμφωνα με τις συμβουλές του στρατηγού Λάμαχου για εγκατάσταση βάσης εκεί ότι η περιοχή είχε ερημωθεί.[15]. Τη σύγχρονη πόλη Αουγκούστα ίδρυσε σύμφωνα μετον θρύλο ο αυτοκράτορας Φρειδερίκος Β΄ Χοενστάουφεν (1229) από τον οποίο πήρε το όνομα του.
Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 1891 και έφεραν στο φως το βόρειο τμήμα ενός τείχους με ένα ανάχωμα που είχε στόχο να προστατεύσει την πόλη από τις πλημμύρες. Τον 16ο αιώνα κυκλοφορούσαν φήμες για μία μεγάλη Νεκρόπολημε 100 περίπου τάφους που είχαν εξερευνηθεί και ένα αφιέρωμα σε ναό, το λιμάνι βρισκόταν στα βόρεια της πόλης. Τον 7ο αιώνα π.χ. η πόλη είχε οργανωθεί με σχέδιο, υπήρχε μία αγορά στα ανατολικά από τις πιο γνωστές στην εποχή.[16]
↑Ο Γουίλιαμ Σμιθτον 19ο αιώνα περιγράφει την"Επίλαρχη Υβλαία"με ανάμειξη πληροφοριών που προέρχονται από τη"Μέγιστη Υβλαία"καιτα"Μέγαρα Υβλαία", συνεπώς χρειάζεται μεγάλη προσοχή ο χειρισμός του ονόματος.
↑Θουκυδίδης, Θουκυδίδου Ιστορίαι, Βιβλίο ΣΤ΄, Παράγραφος 4
↑Θουκυδίδης, Θουκυδίδου Ιστορίαι, Βιβλίο ΣΤ΄, Παράγραφοι 49, 96
↑Θουκυδίδης, Θουκυδίδου Ιστορίαι, Βιβλίο ΣΤ΄, Παράγραφος 49
↑Martin, R. 1974, 'Architecture of Crete, Greece, and the Greek World', in P. Luigi Nervi (ed.), Ancient Architecture: Mesopotamia, Egypt, Crete, Greece, Harry N. Abrams, Inc, New York, σ. 336.
Martin, R. 1974, 'Architecture of Crete, Greece, and the Greek World', in P. Luigi Nervi (ed.), Ancient Architecture: Mesopotamia, Egypt, Crete, Greece, Harry N. Abrams, Inc, New York.
Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας, J.B.Burry and Russell Meiggs