Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 6/05/2016.
Πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 90°N - 4°S
Δράκων (λατινικά: Draco, συντομογραφία: Dra) είναι αστερισμόςπου σημειώθηκε στηναρχαιότητα από τονΠτολεμαίοκαι είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε ηΔιεθνής Αστρονομική Ένωση. Ο μεγάλος αυτός αστερισμός βρίσκεται ολόκληρος στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας και συνορεύει με 8 διαφορετικούς αστερισμούς, τους: Μικρά `Αρκτο, Κηφέα, Κύκνο, Λύρα, Ηρακλή, Βοώτη, Μεγάλη `ΑρκτοκαιΚαμηλοπάρδαλη. Ο Δράκων κείται αρκετά βόρεια ώστε να είναι αειφανήςστο σύνολό του από ολόκληρη σχεδόν τηνΕυρώπη, και σχεδόν στο σύνολό του από τηνΕλλάδα. Ως προς την άνω μεσουράνησή του πάντως είναι γενικώς θερινός αστερισμός, παρότι αυτό είναι χονδρικό, αφού καταλαμβάνει σχεδόν 12 ώρες στηνορθή αναφορά, αγκαλιάζοντας τη Μικρά Άρκτο κατά μεγάλο της μέρος. Μάλιστα μέχρι το 1800 π.Χ. περίπου μέσα στον Δράκοντα βρισκόταν οΒόρειος Ουράνιος Πόλος, αλλά τον έχασε εξαιτίας της μεταπτώσεωςτου γήινου άξονα.
Ο Δράκων έχει τη διάκριση ότι περιέχει τον Βόρειο Πόλο της εκλειπτικής.
Οι περισσότεροι αρχαίοι συγγραφείς και αστρονόμοι του ελληνορωμαϊκού κόσμου τον αποκαλούσαν Δράκοντα, αλλά οιΊππαρχοςκαιΕρατοσθένηςτον αποκαλούσαν Όφιν, και συγχεόταν στους Λατίνους μετον άλλο ουράνιο Όφι ως Anguis, Coluber, PythonκαιSerpens. Παριστανόταν κουλουριασμένος στο κέντρο της ασπίδας του Ηρακλέους, και κατά τη μυθολογία ήταν το μεγάλο φίδι που ανήρπασε ηΑθηνά από τους Γίγαντες κατά τηΓιγαντομαχίακαιτο εκσφενδόνισε στα ουράνια (από όπου τοSidus Minervae et Bacchi), ή το τέρας που φόνευσε οΚάδμοςκαι έσπειρε τα δόντια του από τα οποία φύτρωσε στρατός οπλισμένων ανδρών.
Χωρίς σύνδεση μετον αρχαίο χαρακτήρα, οΙούλιος Σίλερ φαντάστηκε ότι οι αστέρες του Δράκοντα παρίσταναν ταυπό του Ηρώδου αναιρεθέντα Άγια Βρέφη της Βηθλεέμ, ενώ άλλοι θεωρούσαν τον αρχαίο αστερισμό ως τον «Όφιν τον αρχαίον» που παραπλάνησε τηνΕύαστονΠαράδεισο. Ο Καίσιος σκέφθηκε τον μεγάλο δράκοντα που λάτρευαν οιΒαβυλώνιοι ως θεό Βηλ. Ο Σουηδός φυσιοδίφης Olaus Rudbeck υπεστήριξε περί το 1700 ότι οι πρώτοι Σουηδοί θεωρούσαν τον αστερισμό Δράκοντα ως σύμβολο γιατηΒαλτική Θάλασσα.
Ο Delitzsch έγραψε ότι οιΕβραίοι θεωρούσαν τον αστερισμό ως μία φαρέτρα, αλλά αυτό κρίνεται ως μεμονωμένο, καθώς η συνηθισμένη μορφή καισε αυτό τον λαό ήταν ενός δράκου ή κάποιου θαλάσσιου τέρατος, η εβραϊκή λέξη Tannimκαιη αραμαϊκή Tannin. Σχετικώς μετη μεταβολή της θέσεως του Δράκοντος ως προς τον ουράνιο πόλο, ο Proctor έγραψε στο έργο του «Μύθοι και Θαυμάσια της Αστρονομίας»:
Με κάποια φαντασία θα μπορούσε κανείς ίσως να αναγνωρίσει τη βαθμιαία μετατόπιση του Δράκοντα από την πανάρχαιη τιμητική του θέση, σε ορισμένες παραδόσεις της πτώσεως του μεγάλου δράκοντος, του οποίου η ουρά «σύρει το τρίτον των αστέρων του ουρανού» (Αποκάλυψη ιβ΄ 4)
Στην Περσία, ο Δράκων ήταν τοAzhdeha ή Hashteher, το ανθρωποφάγο ερπετό, ενώ οι Ινδοί, αποκαλούσαν τον αστερισμό Shi-shu-mara ή Sim-shu-mara (αλλιγάτορα ή γουρουνόψαρο), όπως καιτονΔελφίνα. Ορισμένοι μελετητές ταυτίζουν τον Δράκοντα μετον δράκο Tiamat, την προσωποποίηση του αρχέγονου χάους στη βαβυλωνιακή μυθολογία που ηττήθηκε από τον ηλιακό θεό Ιζντουμπάρ (τον δικό μας Ηρακλή), του οποίου το πόδι τον πατάει. Αντιθέτως, κατά τον Rawlinson ήταν ο Hoa ή Kim-mut, ο τρίτος θεός της ασσυριακής τριάδας.
Ως μορφή στους Χαλδαίους, ο Δράκων έφερε και φτερούγες, από τις οποίες οΘαλής ο Μιλήσιος σχημάτισε τη Μικρά Άρκτο, οπότε εξαφανίστηκαν στις νεότερες αναπαραστάσεις. Γενικώς, οι Χαλδαίοι είχαν ένα Δράκοντα μεγαλύτερου μήκους, που τύλιγε και τις δύο άρκτους στις κουλούρες του, πράγμα που επεβίωσε σε χειρόγραφα και βιβλία μέχρι τον 17ο αιώνα μ.Χ., υπό τον συνδυαστικό τίτλο Arctoe et Draco. Ονομασίες του Δράκοντος στα λατινικά είναι επίσης οιMonstrum Mirabile, Monstrum Audax ή απλώς Monstrum (Γερμανικός), οMaximus AnguisτουΒιργιλίουκαιοCustos Hesperidum, δηλαδή ο φύλακας των χρυσών μήλων τωνΕσπερίδων. Οι αστέρες του Δράκοντος, είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους αρχαίους Αιγυπτίους, όπως και όλοι οιπερι-πολικοί αστέρες και αστερισμοί, αλλά τους απέδιδαν άλλες μορφές: μερικοί αποτελούσαν τμήμα τουΙπποπόταμου ή της παραλλαγής του, τουΚροκοδείλου, καιμετον τρόπο αυτό απεικονίζονταν στο Δενδερά και στις Θήβες. Το ιερογλυφικό σύμβολο γιατον Ιπποπόταμο αυτό σήμαινε καιτα ουράνια γενικώς, ενώ ο αστερισμός πιστευόταν ότι ήταν σύμβολο της Ίσιδος-Αθώρ ή Αθύρ, της αιγυπτιακής Αφροδίτης. Κατά τονΛόκυερο μύθος τουΏρου (που αναφέρεται στους Hor-she-shu, ένα λαό αρχαιότερο ακόμα και από τους αρχαίους Αιγυπτίους) συνδέεται χωρίς αμφιβολία με αστέρες του Δράκοντος, παρότι αργότερα αυτός ο μύθος μεταφέρθηκεστον Μηρό, τη δική μας Μεγάλη `Αρκτο.
Το συνηθισμένο όνομα στους Άραβες ήταν τοAl TinninκαιτοAl Thuban, απλές μεταφράσεις δηλαδή του πτολεμαϊκού «Δράκων». Στην ουράνια σφαίρα των Βοργιών ο όρος Alghavil Altannin (= ο Δηλητηριώδης Δράκων) που εμφανίζεται πάνω από τους αστέρες βκαιγ Δράκοντος θεωρήθηκε από τον Assemani ότι αναφέρεται σε όλο τον αστερισμό καθώς παραδοσιακά οι αρχαίοι αστρολόγοι πίστευαν ότι όταν ένας κομήτης περνούσε από τον Δράκοντα σκορπούσε δηλητήριο πάνω από τον κόσμο. Οι αραβικές ονομασίες πέρασαν καιστο παλαιό τουρκικό Etaninκαι στις παραλλαγές Aben, Taben, Etabin, AbeenκαιTaeben (Ριτσιόλι), Daban, AlaninκαιAttanino. Δευτερευόντως, οι Άραβες αποκαλούσαν τον Δράκοντα μετο επίθετο Al Shuja (το φίδι, από κοινού μετηνΎδρα), ενώ γιατον αστερισμό `Οφι είχαν το όνομα Al Hayyah.
Ορισμένοι αστέρες του Δράκοντος ήταν γνωστοί στηνΚίνα ως Yuen Wei, μέσα από τους οποίους αναφέρεται ότι πέρασε ένας μέγας κομήτης το έτος 1337μ.Χ.. Βέβαια το ίδιο το πλάσμα ήταν το επίσημο έμβλημα της χώρας (πρβλ. «Η χρονιά του Δράκου»), αλλά το κινέζικο ζώδιο Δράκος βρισκόταν κάπου στον δικό μας Ζυγό. Κατά τον Βρετανό ιεραπόστολο Joseph Edkins ο σημερινός αστρονομικός Δράκων αντιστοιχεί στοTsi Kung, το«Ανάκτορο Του Ουράνιου Αυτοκράτορα», «το οποίο ορίζεται από 15 αστέρες του Δράκοντος που διαμορφώνουν ένα ωοειδές σχήμα περί τον Πολικό Αστέρα. Από αυτούς, οι αστέρες ξ, ο, σκαι s Δράκοντος ονομάζονται Tai yi, απέχουν περί τις 10 μοίρες από την ουρά της `Αρκτου και 22 από τον σημερινό Βόρειο Ουράνιο Πόλο, και όριζαν οι ίδιοι τον Πόλο αυτό κατά την εποχή των απαρχών της κινεζικής Αστρονομίας» (ίσως γι' αυτό καιο βαρύγδουπος τίτλος)
ΟΑργκελάντερ απέδιδε στον Δράκοντα 130 αστέρες ορατούς με γυμνό μάτι, ενώ ο Heis 220. Αλλά αμφότεροι επεξέτειναν την ουρά του πέρα από τον αστέρα λ, μέχρι ένα αστέρα τετάρτου μεγέθους κάτω από τα σαγόνια της Καμηλοπάρδαλης, και επομένως περιελάμβαναν στην καταμέτρησή τους και αστέρες που ανήκουν σήμερα στη Μεγάλη `Αρκτο. Οι κυριότεροι αστέρες του Δράκοντος, ως μεγάλου και βόρειου αστερισμού, λογικό είναι να έχουν και δικά τους ιδιαίτερα ονόματα.
Ο αστέρας α Δράκοντοςδεν είναι ο φωτεινότερος. Αντιθέτως, είναι μάλλον αμυδρός μεφαινόμενο μέγεθος μόλις 3,65. Ωστόσο έχει το δικό του όνομα: Θουμπάν (Thuban), όπου και παραπέμπουμε.
Ο αστέρας β Δράκοντος έχει φαινόμενο μέγεθος 2,79 και είναι γνωστός μετο όνομα Ρασταμπάν (Rastaban).
Ο αστέρας γ είναι ο φωτεινότερος ολόκληρου του αστερισμού με φαινόμενο μέγεθος 2,23 και φέρει το ιδιαίτερο όνομα Ελτανίν (Eltanin).
Οδ Δράκοντος ή Nodus secundus (Δεύτερος Δεσμός), μεφαιν.μέγεθος 3,07, έχει φασματικό τύπο G9 III.
Οε, γνωστός και ως Tyl, έχει φαιν.μέγεθος 3,83 και φασματικό τύπο G7 IIIb.
Οι αστέρες ζκαιη μαζί ήταν γνωστοί στην Αραβία ως Al Dhibain, οι Λύκαινες ή οι Ύαινες δηλαδή, λέξη που αποδόθηκε στην Ευρώπη ως Duo Lupi, οι δύο λύκοι. Οζ έχει φαινόμ.μέγεθος 3,17 και φάσμα B6 III, ενώ οηφαιν.μέγεθος 2,74 και φάσμα G8 IIIab.
Οθ Δράκοντος, μεφαιν.μέγεθος 4,01 και φασματικό τύπο F8 IV, είναι ο Shang Tsae των Κινέζων (= ο Μικρότερος Υπηρέτης), ενώ οι αμυδρότεροι αστέρες στην περιοχή ήταν οιTien Chwang.
Ον είναι διπλός (οΣ35aστον κατάλογο του Struve) με σχεδόν ταυτόσημα μέλη (φαιν.μεγέθη 4,88 και 4,86 για τους ν1καιν2 αντιστοίχως και φασματικούς τύπους A5 V και A4 Vm), εύκολα διαχωριζόμενος ακόμα καιμε κιάλια (διαχωρισμός 62΄΄).
Ο αστέρας ξστη βάση της κεφαλής φέρει το ιδιαίτερο όνομα Γκρούμιουμ (Grumium).
Οφ ήταν οShaou Pih (= ο Δευτερεύων Υπουργός) στην αρχαία Κίνα, ενώ οχ (φαινόμ.μέγεθος 3,57, φάσμα F7 V) ήταν οKwei She. Οχ είναι φασματοσκοπικώς διπλό σύστημα με περίοδο 280 ημέρες και απέχει από τηΓη μόλις 26,3 έτη φωτός.
Οιψ1καιψ2, ζεύγος διαχωριζόμενο καιμε γυμνό μάτι, είναι οΝτζιμπάν (Dsiban) (κατ' άλλους μόνο ο πρώτος), ενώ στην Κίνα ήταν ηNiu She (= η Ανακτορική Γκουβερνάντα ή η Γραμματισμένη). Οψ1 διαχωρίζεται στο τηλεσκόπιο σε δύο αστέρες (τους Σ2241 AκαιΣ2241 Bστον κατάλογο του Struve) που απέχουν μεταξύ τους 30,3 δευτερόλεπτα της μοίρας.
η βροχή μετεωριτών Δρακοντίδες στις αρχές Οκτωβρίου.
Οδιπλός αστέραςBD+59°1915 είναι το πέμπτο κοντινότερο στηΓη διπλό αστρικό σύστημα, σε απόσταση από μας «μόλις» 11,40 έτη φωτός ή 107,8 τρισεκατομμύριαχιλιόμετρα. Το σύστημα εμφανίζει μεγάλη ιδία κίνηση, 2,27 δευτερόλεπτα του τόξου ανά έτος. Οι δύο ερυθροί νάνοι αστέρες πουτο αποτελούν έχουν φαιν.μεγέθη 8,90 και 9,68 (απόλυτα 11,2 και 12,0 αντιστοίχως).
Ομεταβλητός αστέραςAG Δράκοντος, ενάτου μεγέθους, είναι από τα γνωστότερα παραδείγματα συμβιωτικών αστέρων, ενώ ο κατακόκκινος αστέρας άνθρακα UX Δράκοντος είναι ημιπεριοδικός μεταβλητός με περίοδο 168 ημέρες και φαινόμενο μέγεθος από 5,9 ως 7,1.
Το πανέμορφο πλανητικό νεφέλωμα«Μάτι της Γάτας» (NGC 6543)μετη σύνθετη δομή απέχει από τηΓη 3.300 έτη φωτός.
Ευρισκόμενος σε μία κατεύθυνση μακριά από τογαλαξιακό επίπεδο, ο αστερισμός αυτός είναι πλούσιος σε μακρινούς γαλαξίες, αλλά περιέχει καιτον πολύ κοντινό μας Νάνο του Δράκοντος (UGC 10822), νάνο σφαιροειδή φαινόμενου μεγέθους 9,9 και χαμηλής επιφανειακής λαμπρότητας, που απέχει από τηΓη 220 χιλιάδες έτη φωτόςκαι ανήκει στηνΤοπική ομάδα γαλαξιών.
Ο λεγόμενος «Γαλαξίας-Γαϊτανάκι», ζεύγος αλληλεπιδρώντων σπειροειδών, απέχει αντιθέτως 420 εκατομμύρια έτη φωτός από τηΓη. Ο επίσης παράξενος στο σχήμα Markarian 205 είναι ταυτοχρόνως καικβάζαρκαι απέχει 1 δισεκατομμύριο έτη φωτός. «Καθαρόαιμοι» κβάζαρς είναι οι3C390.3 (φαινόμ.μεγέθους 14) καιB 1938+666, μετον δεύτερο να είναι καιβαρυτικός φακός. Τοσμήνος γαλαξιώνAbell 2218δρα επίσης ως βαρυτικός φακός και απέχει 3 δισεκατομμύρια έτη φωτός.
17h 00m 00s, +65° 00′ 00″
