Άνω μέρος αγαλματιδίου άγνωστης βασίλισσας. Η μύτη έχει κοπεί επίτηδες. Μαύρος γρανίτης, αρχές 12ης Δυναστείας, Μουσείο Πετρί Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων, Λονδίνο.
Η χρονολόγηση της 12ης Δυναστείας είναι ηπιο σίγουρη κάθε άλλης περιόδου πριντοΝέο Βασίλειο. ΟΚανόνας του Τορίνο (1290 π.Χ.) δίνει 213 χρόνια για αυτή τη δυναστεία (1991–1778 π.Χ.). ΟΜανέθων αναφέρει ότι είχε τη βάση της στις Θήβες, αλλά από σύγχρονα της εποχής είναι φανερό ότι ο πρώτος βασιλιάς μετέφερε την πρωτεύουσά τουσεμια νέα πόλη, την "Αμενεμχέτ Ίτι-Ταουί" ("Αμενεμχέτ ο Κατακτητής των Δύο Χωρών"), ή πιο απλά Ίτι Ταουί. Η τοποθεσία της δεν έχει βρεθεί, αλλά πιστεύεται ότι βρίσκεται κοντά στοΦαγιούμ, ίσως κοντά στα βασιλικά νεκροταφεία στοΛιστ. Οιαιγυπτιολόγοι θεωρούν τη 12η Δυναστεία ως το απόγειο τουΜέσου Βασιλείου.
Η σειρά των φαραώ είναι πολύ καλά γνωστή από αρκετές πηγές. Δύο κατάλογοι σε ναούς στηνΆβυδοκαι ένα στηΣακάρα, όπως καιστο έργο του Μανέθωνα. Μια καταγεγραμμένη χρονολογία κατά τη διάρκεια της βασιλείας τουΣέσωστρι Γ΄ μπορεί να σχετιστεί μετοΣωθιακό κύκλο[2], και έτσι πολλά γεγονότα κατά τη διάρκεια αυτής της δυναστείας μπορεί συχνά να ταυτοποιηθούν με συγκεκριμένη χρονιά.
Η δυναστεία ιδρύθηκε από τονΑμενεχμέτ Α΄, ο οποίος μπορεί να ήταν βεζίρηςτου τελευταίου φαραώ της Ενδέκατης ΔυναστείαςΜεντουχοτέπ Δ΄. Τα στρατεύματά του εκστράτευσαν νότια μέχρι τονΔεύτερο Καταρράκτηκαι βόρεια μέχρι τη νότια Χαναάν. Επίσης, εγκαθίδρυσε ξανά διπλωματικές σχέσεις μετο Χαναανιτικό βασίλειο της Βύβλουκαι τους Έλληνες ηγεμόνες τουΑιγαίου. Ο γιος του, Σέσωστρις Α΄, συνέχισε τους θριάμβους του πατέρα τουμε εκστρατεία νότια στον Τρίτο Καταρράκτη, αλλά οι επόμενοι ηγεμόνες προτίμησαν να διατηρήσουν ειρήνη, μέχρι τη βασιλεία του Σέσωστρι Γ΄.
Κεφαλή του Σέσωστρι Γ΄ με νεανικά χαρακτηριστικά. Δωδέκατη Δυναστεία, περ. 1870 π.Χ., Κρατικό Μουσείο Αιγυπτιακής Τέχνης, Μόναχο.
Βρίσκοντας ότι ηΝουβία είχε γίνει ανήσυχη κατά την περίοδο των προηγούμενων ηγεμόνων, ο Σέσωστρις Γ΄ έστειλε εκεί εκστρατείας για πειθάρχηση. Επίσης έστειλε μια αποστολή στην περιοχή τουΛεβάντε. Η στρατιωτικές αυτές εκστρατείες γέννησαν το μύθο ενός ισχυρού πολεμιστή μετο όνομα Σέσωστρις, ιστορία που αναφέρει καιο Μενέθων, οΗρόδοτος, καιοΔιόδωρος. Ο Μανέθων ισχυρίζεται ότι ο μυθικός Σέσωστρις όχι μόνο υπέταξε τα εδάφη, που είχε κατακτήσει ο Σέσωστρις Γ΄, αλλά κατέκτησε επίσης μέρος της Χαναάν και πέρασε καιστην Ευρώπη γιανα προσαρτήσει τη Θράκη. Όμως, δεν υπάρχουν σύγχρονες της εποχής καταγραφές, είτε αιγυπτιακές είτε άλλες, γιανα στηρίξουν αυτούς τους ισχυρισμούς.
Πάνω μέρος αγάματος του Αμενεχμέτ Γ΄. Δωδέκατη Δυναστεία, περ. 1800 π.Χ., Κρατικό Μουσείο Αιγυπτιακής Τέχνης, Μόναχπ.
Ο διάδοχος του Σέσωστρι Γ΄Αμενεμχέτ Γ΄ επαναβεβαίωσε την εξωτερική πολιτική του προκατόχου του. Όμως, μετά τον Αμενεμχέτ, η δυναμικότητα της δυναστείας είχε εξαντληθεί, καιτα αυξανόμενα προβλήματα της κυβέρνησης έμειναν γιατο τελευταίο ηγεμόνα της δυναστείας, τη βασίλισσα Νεφρουσομπέκ. Ο Αμενεμχέτ Γ΄ έχει μείνει γνωστός για τοταφικό ναό στηΧαουάρα, γνωστός στον Ηρόδοτο, Διόδωρο, καιΣτράβωνα ως ο "Λαβύρινθος". Επίσης κατά τη διάρκεια της βασιλείας του εξερευνήθηκε για πρώτη φορά η ελώδης περιοχή τουΦαγιούμ.
