Εικοστή πέμπτη δυναστεία Φαραώ

Από τたうηいーた Βικιπαίδεια, τたうηいーたνにゅー ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
25ηいーた Δυναστεία της Αιγύπτου

 

 

 

744 πぱい.Χかい. – 656 πぱい.Χかい.
 

Τοποθεσία {{{κοινό_όνομα}}}
Ηいーた Κουσιτική Αυτοκρατορία τたうοおみくろん 600 πぱい.Χかい.
Πρωτεύουσα Νάπατα
Γλώσσες Αρχαία αιγυπτιακή
Μεροϊτική
Θρησκεία Αρχαία αιγυπτιακή
Πολίτευμα Μοναρχία
Φαραώ
 -  744-714 πぱい.Χかい. Πιύ (πρώτος)
 -  664-656 πぱい.Χかい. Τανταμανί (τελευταίος)
Ιστορία
 -  Ίδρυση 744 πぱい.Χかい.
 -  Κατάλυση 656 πぱい.Χかい.
Σήμερα  Αίγυπτος
Σουδάν Σουδάν

Δυναστείες της Αρχαίας Αιγύπτου

πぱい  σしぐま  εいぷしろん


Ηいーた Εικοστή πέμπτη δυναστεία της Αιγύπτου , επίσης γνωστή ως Νουβική Δυναστεία ή Κουσιτική Αυτοκρατορία, ήταν ηいーた τελευταία δυναστεία της Τρίτης μεταβατικής περιόδου, περίοδο μετά τたうηいーたνにゅー εισβολή τたうωおめがνにゅー Νουβίων.

Ηいーた 25ηいーた Δυναστεία ήταν μみゅーιいおたαあるふぁ σειρά φαραώ πぱいοおみくろんυうぷしろん είχαν τたうηいーたνにゅー αρχή τους σしぐまτたうοおみくろん Βασίλειο τたうοおみくろんυうぷしろん Κους, σήμερα σしぐまτたうοおみくろん βόρειο Σουδάν κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー Άνω Αίγυπτο. Οおみくろんιいおた περισσότεροι από τους βασιλιάδες αυτής της δυναστείας θεωρούσαν τたうηいーたνにゅー Νάπατα ως τたうηいーたνにゅー «πνευματική» τους πατρίδα. Βασίλευσαν μέρος ή όλη τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο από τたうοおみくろん 744 έως τたうοおみくろん 656 πぱい.Χかい.[1]. Ηいーた δυναστεία άρχισε μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー εισβολή τたうοおみくろんυうぷしろん Κάστα σしぐまτたうηいーたνにゅー Άνω Αίγυπτο κかっぱαあるふぁιいおた ολοκληρώθηκε αρκετά χρόνια επιτυχών κかっぱαあるふぁιいおた ανεπιτυχών πολέμων μみゅーεいぷしろん τたうηいーた Νέο-Ασσυριακή Αυτοκρατορία πぱいοおみくろんυうぷしろん είχε τたうηいーた βάση της σしぐまτたうηいーた Μεσοποταμία. Ηいーた επανένωση υπό τたうηいーたνにゅー 25ηいーた Δυναστεία της Κάτω, της Άνω Αιγύπτου κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Κους, δημιούργησε τたうηいーた μεγαλύτερη αιγυπτιακή αυτοκρατορία από τたうηいーたνにゅー εποχή τたうοおみくろんυうぷしろん Νέου Βασιλείου κかっぱαあるふぁιいおた μετά. Ενσωματώθηκαν σしぐまτたうηいーたνにゅー αιγυπτιακή κοινωνία επαναβεβαιώνοντας τις αρχαίες αιγυπτιακές θρησκευτικές παραδόσεις, ναούς κかっぱαあるふぁιいおた καλλιτεχνικά πρότυπα, εισάγοντας παράλληλα κάποια μοναδικά χαρακτηριστικά τたうοおみくろんυうぷしろん Κουσιτικού πολιτισμού[2]. Ήταν κατά τたうηいーたνにゅー 25ηいーた Δυναστεία πぱいοおみくろんυうぷしろん ηいーた Κοιλάδα τたうοおみくろんυうぷしろん Νείλου γνώρισε τたうηいーたνにゅー κατασκευή πυραμίδων (πολλές από τις οποίες σήμερα είναι σしぐまτたうοおみくろん Σουδάν) από τたうηいーたνにゅー εποχή τたうοおみくろんυうぷしろん Νέου Βασιλείου κかっぱαあるふぁιいおた μετά[3][4][5].

Μετά τις επιτυχημένες κινήσεις τたうωおめがνにゅー αυτοκρατόρων Σαργών Β΄ κかっぱαあるふぁιいおた Σενναχειρείμ νにゅーαあるふぁ αποτρέψουν τις προσπάθειες τたうωおめがνにゅー Νουβίων βασιλιάδων νにゅーαあるふぁ αποκτήσουν προπύργιο σしぐまτたうηいーたνにゅー Εγγύς Ανατολή, οおみくろんιいおた διάδοχοί τους Εσαρχαδών κかっぱαあるふぁιいおた Ασουρμπανιπάλ εισέβαλαν, νίκησαν κかっぱαあるふぁιいおた εκδίωξαν τους Νούβιους. Οおみくろん πόλεμος μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー Ασσυρία κατέληξε σしぐまτたうοおみくろん τέλος της Κουσιτικής εξουσίας σしぐまτたうηいーた Βόρεια Αίγυπτο κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー κατάκτηση της Αιγύπτου από τたうηいーた Νέο-Ασσυριακή Αυτοκρατορία. Τたうηいーた διαδέχτηκε ηいーた Εικοστή έκτη Δυναστεία, αρχικά δυναστεία «μαριονέτα» κかっぱαあるふぁιいおた υποτελείς τたうωおめがνにゅー Ασσυρίων, ηいーた τελευταία ιθαγενής δυναστεία πぱいοおみくろんυうぷしろん θしーたαあるふぁ κυβερνούσε τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο πぱいρろーιいおたνにゅー τたうηいーたνにゅー εισβολή της Αχαιμενιδικής Αυτοκρατορίας. Ηいーた πτώση της 25ης Δυναστείας σηματοδοτεί επίσης τたうηいーたνにゅー αρχή της Ύστερης Περιόδου της αρχαίας Αιγύπτου.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πιύ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた 25ηいーた Δυναστεία είχε τις αρχές της σしぐまτたうοおみくろん Βασίλειο τたうοおみくろんυうぷしろん Κους, σήμερα σしぐまτたうοおみくろん Βόρειο Σουδάν. Ηいーた πόλη-κράτος της Νάπατα ήταν ηいーた πνευματική πρωτεύουσα κかっぱαあるふぁιいおた ήταν από εκεί πぱいοおみくろんυうぷしろん οおみくろん Πιύ (ή Πιανκί) εισέβαλε κかっぱαあるふぁιいおた κατέλαβε τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο[6]. Οおみくろん Πιύ ηγήθηκε προσωπικά της επίθεσης σしぐまτたうηいーたνにゅー Αίγυπτο, κかっぱαあるふぁιいおた κατέγραψε τたうηいーた νίκη τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ μακροσκελή στήλη μみゅーεいぷしろん ιερογλυφικά, τたうηいーたνにゅー αποκαλούμενη «Στήλη της Νίκης». Οおみくろん Πιύ αναβίωσε ένα από τたうαあるふぁ σημαντικότερα χαρακτηριστικά τたうοおみくろんυうぷしろん Παλαιού κかっぱαあるふぁιいおた Μέσου Βασιλείου, τたうηいーたνにゅー κατασκευή πυραμίδων. Κατασκεύασε τたうηいーたνにゅー παλαιότερη γνωστή πυραμίδα σしぐまτたうοおみくろん βασιλικό νεκροταφείο σしぐまτたうοおみくろん Εいぷしろんλらむだ Κούρου, κかっぱαあるふぁιいおた επέκτεινε τたうοおみくろんνにゅー Ναός τたうοおみくろんυうぷしろん Άμμωνα σしぐまτたうοおみくろん Γκέμπελ Μπαρκάλ[4]. Αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Μανέθων δでるたεいぷしろんνにゅー αναφέρει τたうοおみくろんνにゅー πρώτο βασιλιά, τたうοおみくろんνにゅー Πιύ, οおみくろんιいおた αιγυπτιολόγοι τたうοおみくろんνにゅー θεωρούν τたうοおみくろんνにゅー πρώτο φαραώ της 25ης Δυναστείας[3][4][5][7]. Οおみくろん Μανέθων επίσης δでるたεいぷしろんνにゅー αναφέρει τたうοおみくろんνにゅー τελευταίο βασιλιά, τたうοおみくろんνにゅー Τανταμανί, αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた υπάρχουν επιγραφές πぱいοおみくろんυうぷしろん επιβεβαιώνουν τたうηいーたνにゅー ύπαρξη κかっぱαあるふぁιいおた αυτού κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Πιύ.

Οおみくろん Πιύ έκανε πολλές ανεπιτυχείς προσπάθειες νにゅーαあるふぁ επεκτείνει τたうηいーたνにゅー αιγυπτιακή επιρροή σしぐまτたうηいーたνにゅー Εγγύς Ανατολή, πぱいοおみくろんυうぷしろん τότε ήταν υπό τたうοおみくろんνにゅー έλεγχο της Ασσυριακής Αυτοκρατορίας. Τたうοおみくろん 720 πぱい.χかい. έστειλε στρατό γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ υποστηρίξει μみゅーιいおたαあるふぁ εξέγερση εναντίον της Ασσυρίας σしぐまτたうηいーた Φιλιστία κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーた Γάζα, αλλά ηττήθηκε από τたうοおみくろんνにゅー Σαργών Β΄ κかっぱαあるふぁιいおた εξέγερση απέτυχε[8].

Σεμπιτκού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろん Σεμπιτκού κατέκτησε όλη τたうηいーたνにゅー Κοιλάδα τたうοおみくろんυうぷしろん Νείλου, συμπεριλαμβανομένης κかっぱαあるふぁιいおた της Άνω κかっぱαあるふぁιいおた της Κάτω Αιγύπτου γύρω σしぐまτたうοおみくろん 712 πぱい.Χかい. Οおみくろん Σεμπιτκού έκαψε ζωντανό τたうοおみくろんνにゅー Βόκχορι της προηγούμενης Σαϊτικής δυναστείας επειδή τたうοおみくろんυうぷしろん αντιστάθηκε. Μετά τたうηいーたνにゅー κατάληψη της Κάτω Αιγύπτου, οおみくろん Σεμπιτκού μετάφερε τたうηいーたνにゅー πρωτεύουσα σしぐまτたうηいーた Μέμφιδα[9]. Πρόσφατες έρευνες από τたうοおみくろんνにゅー Dan'el Kahn[10] υποδηλώνουν ότι οおみくろん Σεμπικτού ήταν βασιλιάς της Αιγύπτου μέχρι τたうοおみくろん 707/706 πぱい.χかい. Αυτό βασίζεται σしぐまεいぷしろん ενδείξεις από μία επιγραφή τたうοおみくろんυうぷしろん Σαργών Β΄, πぱいοおみくろんυうぷしろん βρέθηκε σしぐまτたうηいーたνにゅー Περσία (τότε αποικία της Ασσυτίας) κかっぱαあるふぁιいおた χρονολογείται από τたうοおみくろん 707/706 πぱい.Χかい. Αυτή ηいーた επιγραφή αποκαλεί τたうοおみくろんνにゅー Σεμπιτκού βασιλιά τたうοおみくろんυうぷしろん Μελούχα, κかっぱαあるふぁιいおた δηλώνει ότι έστειλε αλυσοδεμένο πίσω σしぐまτたうηいーたνにゅー Ασσυρία έναν επαναστάτη μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん όνομα Ιαμανί. Τたうαあるふぁ επιχειρήματα τたうοおみくろんυうぷしろん Kahn έγιναν ευρέως αποδεκτά από πολλούς αιγυπτιολόγους, όπως οおみくろんιいおた Rolf Krauss κかっぱαあるふぁιいおた Aidan Dodson[11] κかっぱαあるふぁιいおた άλλων μελετητών εκείνης της εποχής.

Αあるふぁνにゅー ηいーた παράδοση τたうοおみくろんυうぷしろん Μανέθωνα κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた κλασικές παραδόσεις παραδίδουν ότι ήταν ηいーた εισβολή τたうοおみくろんυうぷしろん Σεμπιτκού πぱいοおみくろんυうぷしろん έφερε τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο υπό τたうοおみくろんνにゅー Κουσιτικό έλεγχο, δでるたεいぷしろんνにゅー υπάρχουν άμεσα στοιχεία πぱいοおみくろんυうぷしろん νにゅーαあるふぁ υποδηλώνουν ότι έκαψε ζωντανό τたうοおみくろん Βόκχορι, κかっぱαあるふぁιいおた παρά τたうοおみくろん ότι παλιότεροι μελετητές αποδέχονταν αυτή τたうηいーたνにゅー παράδοση, πρόσφατα άρχισε νにゅーαあるふぁ αντιμετωπίζεται μみゅーεいぷしろん μεγαλύτερο σκεπτικισμό[12].

Σαμπακά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろん Σαμπακά αναστήλωσε τたうαあるふぁ μεγάλα αιγυπτιακά μνημεία κかっぱαあるふぁιいおた επανέφερε τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο σしぐまεいぷしろん θεοκρατική μοναρχία, αποκτώντας τたうοおみくろんνにゅー τίτλο τたうοおみくろんυうぷしろん Αρχιερέα τたうοおみくろんυうぷしろん Άμμωνα. Επιπλέον, είναι γνωστός γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた δημιουργία ενός καλά διατηρημένου παραδείγματος της Μεμφιδικής θεολογίας μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー αντιγραφή ενός παλιού θρησκευτικού παπύρου σしぐまτたうηいーた Στήλη τたうοおみくろんυうぷしろん Σαμπακά. Οおみくろん Σαμπακά υποστήριξε μみゅーιいおたαあるふぁ εξέγερση σしぐまτたうηいーたνにゅー Ισραηλιτική πόλη Ασντόντ, αλλά αυτός κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた σύμμαχοί τたうοおみくろんυうぷしろん ηττήθηκαν από τたうοおみくろんνにゅー Σαργών Β΄.

Οおみくろんιいおた πぱいιいおたοおみくろん πρόσφατα αρχαιολογικές ενδείξεις δείχνουν ότι οおみくろん Σαμπακά κυβέρνησε τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο μετά τたうοおみくろんνにゅー Σεμπιτκού κかっぱαあるふぁιいおた όχι πぱいρろーιいおたνにゅー από εκείνον, όπως πιστευόταν παλιότερα. Ηいーた κατασκευή τたうοおみくろんυうぷしろん τάφου τたうοおみくろんυうぷしろん Σεμπιτκού (Ku. 18) μοιάζει εκείνη τたうοおみくろんυうぷしろん Πιύ (Ku. 17), ενώ εκείνη τたうοおみくろんυうぷしろん Σαμπακά (Ku. 15) είναι παρόμοια μみゅーεいぷしろん εκείνη τたうοおみくろんυうぷしろん Ταχάρκα (Nu. 1) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Τανταμανί (Ku. 16)[13] [14]. Επίσης τたうοおみくろん παραπάνω υποδεικνύουν κかっぱαあるふぁιいおた άλλα στοιχεία, όπως ηいーた διαδοχή της Θείας Λάτρις τたうοおみくろんυうぷしろん Άμμωνα κかっぱαあるふぁιいおた επιγραφές[14][15][16].

Ταχάρκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろん Ταχάρκα ήταν Νούβιος βασιλιάς πぱいοおみくろんυうぷしろん κυβέρνησε τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο μετά τたうηいーたνにゅー Κουσιτική εισβολή. Βασίλεψε από τたうηいーた Μέμφιδα, αλλά κατασκεύασε μεγάλα έργα σしぐまεいぷしろん όλη τたうηいーたνにゅー Κοιλάδα τたうοおみくろんυうぷしろん Νείλου, περιλαμβανομένων έργων σしぐまτたうοおみくろん Γκέμπελ Μπαρκάλ, σしぐまτたうηいーたνにゅー Κάουα κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろん Καρνάκ[17]. Σしぐまτたうοおみくろん Καρνάκ, ηいーた Ιερή Λίμνη κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ κτίρια γύρω της, τたうοおみくろん περίπτερο σしぐまτたうηいーたνにゅー πρώτη αυλή, κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた κίονες σしぐまτたうηいーたνにゅー είσοδο τたうοおみくろんυうぷしろん ναού οφείλονται σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Ταχάρκα κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー Μεντουεμχέτ, κυβερνήτη της Άνω Αιγύπτου. Οおみくろん Ταχάρκα επίσης έχτισε τたうηいーた μεγαλύτερη πυραμίδα σしぐまτたうηいーた Νουβική περιοχή σしぐまτたうοおみくろん Νούρι, κοντά σしぐまτたうοおみくろん Εいぷしろんλらむだ Κούρου.

Από τたうοおみくろんνにゅー 10οおみくろん αιώνα πぱい.Χかい. κかっぱαあるふぁιいおた μετά, οおみくろんιいおた Σημιτικοί σύμμαχοι της Αιγύπτου σしぐまτたうηいーた Χαναάν, τたうοおみくろん Σινά κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん νότιο Αράμ είχαν υποταχθεί σしぐまτたうηいーたνにゅー Ασσυριακή Αυτοκρατορία, κかっぱαあるふぁιいおた μέχρι τたうοおみくろん 700 πぱい.Χかい. οおみくろん πόλεμος μεταξύ τたうωおめがνにゅー δύο αυτοκρατοριών κατέστη αναπόφευκτος. Οおみくろん Ταχάρκα γνώρισε κάποια επιτυχία στις προσπάθειές τたうοおみくろんυうぷしろん νにゅーαあるふぁ επανακτήσει προπύργιο σしぐまτたうηいーたνにゅー Εγγύς Ανατολή μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん νにゅーαあるふぁ συμμαχήσει μみゅーεいぷしろん διάφορους Σημιτικούς λαούς σしぐまτたうοおみくろん νοτιοδυτικό Λεβάντε πぱいοおみくろんυうぷしろん ήταν υποταγμένοι σしぐまτたうηいーたνにゅー Ασσυρία. Βοήθησε τたうοおみくろん Βασίλειο τたうοおみくろんυうぷしろん Ιούδα κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー βασιλιά Εζεκία σしぐまτたうοおみくろん νにゅーαあるふぁ αντέξουν πολιορκία από τたうοおみくろんνにゅー βασιλιά Σενναχειρείμ τたうωおめがνにゅー Ασσυρίων (Βασιλειών Δ΄ 19:9Αρχειοθετήθηκε 2019-02-13 σしぐまτたうοおみくろん Wayback Machine., Ησαΐας 37:9 Αρχειοθετήθηκε 2020-02-03 σしぐまτたうοおみくろん Wayback Machine.). Υπάρχουν διάφορες θεωρίες (λοιμός, θεία παρέμβαση, παράδοση τたうοおみくろんνにゅー Εζεκία) γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん γιατί απέτυχαν οおみくろんιいおた Ασσύριοι νにゅーαあるふぁ καταλάβουν τたうηいーたνにゅー πόλη, όμως τたうαあるふぁ χρονικά τたうοおみくろんυうぷしろん Σενναχειρείμ αναφέρουν ότι ηいーた Ιουδαία εξαναγκάστηκε σしぐまτたうηいーたνにゅー καταβολή φόρου υποτελείας μετά τたうηいーたνにゅー πολιορκία[18]. Οおみくろん Σενναχειρείμ εκδίωξε τους Αιγυπτίους από τたうηいーたνにゅー ευρύτερη περιοχή πίσω σしぐまτたうηいーたνにゅー Αίγυπτο. Μετά από αυτήν τたうηいーたνにゅー αποτροπή τたうωおめがνにゅー Αιγυπτίων από τたうοおみくろん νにゅーαあるふぁ αποκτήσουν προπύργιο σしぐまτたうηいーたνにゅー περιοχή, οおみくろんιいおた Ασσύριοι δでるたεいぷしろんνにゅー επέστρεψαν σしぐまτたうηいーたνにゅー περιοχή γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ πολεμήσουν γがんまιいおたαあるふぁ άλλα 20 χρόνια, όντας απασχολημένοι μみゅーεいぷしろん εξεγέρσεις στους Βαβυλώνιους, Ελαμίτες, Σκύθες, κかっぱαあるふぁιいおた Χαλδαίους[19]. Οおみくろん Σενναχειρείμ δολοφονήθηκε από τους ίδιους τους γιους τたうοおみくろんυうぷしろん ως εκδίκηση της εξεγερμένης πόλης της Βαβυλώνας, μみゅーιいおたαあるふぁ πόλη πぱいοおみくろんυうぷしろん ήταν ιερή γがんまιいおたαあるふぁ όλους τους Μεσοποτάμιους, συμπεριλαμβανομένων κかっぱαあるふぁιいおた τたうωおめがνにゅー Ασσυρίων.

Οおみくろん διάδοχός τたうοおみくろんυうぷしろん, βασιλιάς Εσαρχαδδών, έχοντας φτάσει σしぐまτたうαあるふぁ όριά τたうοおみくろんυうぷしろん από τις προσπάθειες τたうωおめがνにゅー Αιγυπτίων νにゅーαあるふぁ παρέμβουν σしぐまτたうηいーたνにゅー Ασσυριακή Αυτοκρατορία, άρχισε εισβολή σしぐまτたうηいーたνにゅー Αίγυπτο τたうοおみくろん 671 πぱい.Χかい. Οおみくろん Ταχάρκα ηττήθηκε, κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた Αίγυπτος κατακτήθηκε από τたうοおみくろんνにゅー Εσαρχαδδών. Οおみくろん Ταχάρκα διέφυγε σしぐまτたうηいーた Νουβία[18]. Οおみくろん Εσαρχαδδών περιγράφει ότι «εγκατάστησα τοπικούς βασιλείς (δηλαδή ηγεμόνων κかっぱαあるふぁιいおた κυβερνητών) κかっぱαあるふぁιいおた εξεδίωξα Νούβιους κかっぱαあるふぁιいおた Κουσίτες από τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο, χωρίς νにゅーαあるふぁ αφήσω κανέναν νにゅーαあるふぁ είναι υποτελής μみゅーοおみくろんυうぷしろん». Ηいーた Ασσυριακή κατάκτηση έθεσε τέλος σしぐまτたうηいーた Νουβική εισβολή πぱいοおみくろんυうぷしろん αποτέλεσε τたうηいーたνにゅー 25ηいーた Δυναστεία.

Όμως, οおみくろんιいおた Ασσύριοι στάθμευσαν τたうαあるふぁ στρατεύματά τους μόνο σしぐまτたうοおみくろんνにゅー βορρά, κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた τοποθετημένοι από τους Ασσύριους ντόπιοι Αιγύπτιοι ηγεμόνες-μαριονέτες δでるたεいぷしろんνにゅー μπόρεσαν νにゅーαあるふぁ διατηρήσουν τたうοおみくろんνにゅー απόλυτο έλεγχο σしぐまτたうοおみくろんνにゅー νότο της χώρας γがんまιいおたαあるふぁ πολύ. Δύο χρόνια αργότερα, τたうοおみくろん 669 πぱい.Χかい., οおみくろん Ταχάρκα επέστρεψε από τたうηいーた Νουβία κかっぱαあるふぁιいおた ανέκτησε τたうοおみくろんνにゅー έλεγχο της χώρας από τους ντόπιους υποτελείς ηγεμόνες βόρεια μέχρι τたうηいーた Μέμφιδα. Οおみくろん Εσαρχαδδών ετοιμάστηκε νにゅーαあるふぁ επιστρέψει σしぐまτたうηいーたνにゅー Αίγυπτο γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ εκδιώξει τたうοおみくろんνにゅー Ταχάρκα από τたうαあるふぁ νότια της χώρας, αλλά αρρώστησε κかっぱαあるふぁιいおた πέθανε σしぐまτたうηいーたνにゅー Ασσυριακή πόλη Χαρράν πぱいρろーιいおたνにゅー ξεκινήσει. Οおみくろん διάδοχός τたうοおみくろんυうぷしろん Ασσουρμπανιπάλ έστειλε ένα στρατηγό μみゅーιいおたαあるふぁ ένα μικρό καλά εκπαιδευμένο απόσπασμα πぱいοおみくろんυうぷしろん νίκησε μみゅーεいぷしろん ευκολία κかっぱαあるふぁιいおた εκδίωξε τたうοおみくろんνにゅー Ταχάρκα από τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο μみゅーιいおたαあるふぁ κかっぱαあるふぁιいおた καλή. Πέθανε σしぐまτたうηいーた Νουβία δύο χρόνια αργότερα.

Τανταμανί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろん διάδοχός τたうοおみくろんυうぷしろん, Τανταμανί, επίσης έκανε μみゅーιいおたαあるふぁ αποτυχημένη προσπάθεια νにゅーαあるふぁ επανακτήσει τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο από τους Ασσυρίους, Εισέβαλε σしぐまτたうηいーたνにゅー Αίγυπτο κかっぱαあるふぁιいおた νίκησε τたうοおみくろんνにゅー Νεκώ, τοπικό πρίγκιπα κかっぱαあるふぁιいおた υποτελή τたうοおみくろんυうぷしろん Ασσουρμπανιπάλ, καταλαμβάνοντας τις Θήβες. Οおみくろんιいおた Ασσύριοι, πぱいοおみくろんυうぷしろん είχαν τたうηいーた βάση τους σしぐまτたうοおみくろんνにゅー βορρά, έστειλαν μεγάλο στρατό σしぐまτたうαあるふぁ νότια. Οおみくろん Τανταμανί εκδιώχθηκε κかっぱαあるふぁιいおた διέφυγε σしぐまτたうηいーた Νουβία, κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Ασσυριακός στρατός λεηλάτησε τις Θήβες σしぐまεいぷしろん τέτοιο βαθμό, πぱいοおみくろんυうぷしろん ηいーた πόλη δでるたεいぷしろんνにゅー μπόρεσε νにゅーαあるふぁ ανακάμψει ουσιαστικά ποτέ. Σしぐまτたうοおみくろんνにゅー θρόνο τοποθετήθηκε ένας ντόπιος ηγεμόνας, οおみくろん Ψαμμήτιχος Α΄, ως υποτελής της Ασσυρίας. Ήταν οおみくろん πρώτος ηγεμόνας της 26ης Δυναστείας. Τたうοおみくろん 656 πぱい.Χかい. οおみくろん Ψαμμήτιχος κατέλαβε μみゅーεいぷしろん ειρηνικό τρόπο τたうοおみくろんνにゅー έλεγχο τたうωおめがνにゅー εξεγερμένων Θηβών κかっぱαあるふぁιいおた ουσιαστικά ενοποίησε όλη τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο, αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた παρέμεινε υπό τたうοおみくろんνにゅー έλεγχο τたうωおめがνにゅー Ασσιυίων μέχρι τたうηいーたνにゅー αρχή της διάσπασης της αυτοκρατορίας τους μみゅーεいぷしろん τους εμφυλίους πολέμους της δεκαετίας τたうοおみくろんυうぷしろん 620 πぱい.Χかい. Οおみくろん Τανταμανί κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた Νούβιοι δでるたεいぷしろんνにゅー θしーたαあるふぁ αποτελούσαν ποτέ πぱいιいおたαあるふぁ απειλεί γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー Ασσυρία κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο. Όμως, μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー θάνατό τたうοおみくろんυうぷしろん, οおみくろん Τανταμανί θάφθηκε μみゅーεいぷしろん όλες τις τιμές σしぐまτたうοおみくろん βασιλικό νεκροταφείο σしぐまτたうοおみくろん Εいぷしろんλらむだ Κούρου, βόρεια της Νάπατα[18].

Ηいーた 25ηいーた Δυναστεία βασίλεψε γがんまιいおたαあるふぁ λίγο περισσότερο από 100 χρόνια. Οおみくろんιいおた διάδοχοι της δυναστείας επέστρεψαν σしぐまτたうηいーた Νουβία, όπου εγκαθίδρυσαν βασίλειο σしぐまτたうηいーた Νάπατα (656-590 πぱい.Χかい.) κかっぱαあるふぁιいおた αργότερα σしぐまτたうηいーた Μερόη (590 πぱい.Χかい.-4 αιώνας μみゅー.Χかい.).

Τέχνη κかっぱαあるふぁιいおた Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた 25ηいーた Δυναστεία έλεγχε τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο γがんまιいおたαあるふぁ μόνο 73 χρόνια (744–671 πぱい.Χかい.), κατέχει σημαντική θέση σしぐまτたうηいーたνにゅー αιγυπτιακή ιστορία, λόγω της αποκατάστασης από αυτήν τたうωおめがνにゅー παραδοσιακών αιγυπτιακών αξιών, κουλτούρας, τέχνης κかっぱαあるふぁιいおた αρχιτεκτονικής.

Φαραώ της 25ης Δυναστείας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろんιいおた φαραώ της 25ης Δυναστείας βασίλεψαν γがんまιいおたαあるふぁ περίπου 73 χρόνια τたうηいーたνにゅー Αίγυπτο, από τたうοおみくろん 744 έως τたうοおみくろん 671 πぱい.Χかい.

Φαραώ Image Όνομα θρόνου Βασιλεία Πυραμίδα Σύζυγος (οおみくろんιいおた) Σχόλια
Πιύ
Ουσιμαρέ πぱいεいぷしろんρろー. 744–714 πぱい.Χかい. Κούρου 17 Ταμπιρί (Κούρου 53)
Αμπάρ (Νούρι 53;)
Κενσά (Κούρου 4)
Πεκσατέρ (Κούρου 54)
Νεφρουκεκασχτά (Κούρου 52)
Οおみくろん Κάστα κάποιες φορές θεωρείται ως οおみくろん πρώτος φαραώ της δυναστείας, αντί τたうοおみくろんυうぷしろん Πιύ.
Σεμπιτκού Ντζεντκαρέ 714–705 πぱい.Χかい. Κούρου 18 Αρτί (Κούρου 6)
Σαμπακά Νεφερκαρέ 705–690 πぱい.Χかい. Κούρου 15 Καλχατά (Κούρου 5)
Μεσμπάτ
Ταμπεκεναμούν;
Ταχάρκα
Κχουνεφερτουμρέ 690–664 πぱい.Χかい. Νούρι 1 Τακαχατεναμούν (Νούρι 21;)
Ατακχεμπασκέν (Νούρι 36)
Ναπαραγέ (Κούρου 3)
Ταμπεκεναμούν;
Τανταμανί
Μπακαρέ 664–656 πぱい.Χかい. Κούρου 16 Πιανχαρτί
[..]σαλκά
Μαλακαγέ; (Νούρι 59)
Έχασε τたうοおみくろんνにゅー έλεγχο της Άνω Αιγύπτου τたうοおみくろん 656 πぱい.Χかい. όταν οおみくろん Ψαμμήτιχος κατέλαβε εκείνη τたうηいーた χρονιά τις Θήβες.

Ηいーた περίοδος πぱいοおみくろんυうぷしろん ξεκινά μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー Κάστα κかっぱαあるふぁιいおた τελειώνει μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー Μαλονακέν κάποιες φορές αποκαλείται περίοδος της Νάπατα. Οおみくろんιいおた κατοπινοί βασιλιάδες της 25ης Δυναστείας κυβέρνησαν από τたうηいーた Νάπατα, Μερόη κかっぱαあるふぁιいおた Αίγυπτο. Ηいーた έδρα της κυβέρνησης κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん βασιλικό παλάτι ήταν σしぐまτたうηいーた Νάπατα κατά τたうηいーたνにゅー περίοδο αυτή ενώ ηいーた Μερόη ήταν επαρχιακή πόλη. Οおみくろんιいおた βασιλιάδες κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた βασίλισσες ήταν θαμμένοι σしぐまτたうοおみくろん Εいぷしろんλらむだ Κούρου κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Νούρι[20].

Οおみくろん Αλαρά, οおみくろん πρώτος γνωστός Νούβιος βασιλιάς κかっぱαあるふぁιいおた προκάτοχος τたうοおみくろんυうぷしろん Κάστα δでるたεいぷしろんνにゅー ανήκε σしぐまτたうηいーたνにゅー 25ηいーた Δυναστεία, καθώς κατά τたうηいーた διάρκεια της βασιλείας τたうοおみくろんυうぷしろん δでるたεいぷしろんνにゅー ήλεγχε κανένα μέρος της Αιγύπτου. Ενώ οおみくろん Πιύ γενικά θεωρείται ως οおみくろん ιδρυτής της 25ης Δυναστείας, κάποιες δημοσιεύσεις μπορεί νにゅーαあるふぁ περιλαμβάνουν τたうοおみくろんνにゅー Κάστα πぱいοおみくろんυうぷしろん ήδη ήλεγχε κάποια μέρη της Άνω Αιγύπτου. Μみゅーιいおたαあるふぁ στήλη τたうοおみくろんυうぷしろん βρέθηκε σしぐまτたうηいーたνにゅー Ελεφαντίνη, ενώ οおみくろん Κάστα μπορεί νにゅーαあるふぁ ασκούσε κάποια επιρροή στις Θήβες (αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた δでるたεいぷしろんνにゅー είχε τたうοおみくろんνにゅー έλεγχο της) καθώς είχε επιβάλει τたうηいーたνにゅー κόρη τたうοおみくろんυうぷしろん Αμενιρδίς Α΄ ως τたうηいーたνにゅー επόμενη Θεία Λάτρις τたうοおみくろんυうぷしろん Άμμωνα εκεί.

Χρονολόγιο της 25ης Δυναστείας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

ΤανταμανίΤιρχάκαΣαμπακάΣεμπιτκούΠιανκί

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Török, László (1998). The Kingdom of Kush: Handbook of the Napatan-Meroitic Civilization. Leiden: BRILL. σしぐまεいぷしろんλらむだ. 132. ISBN 90-04-10448-8. 
  2. Bonnet, Charles (2006). The Nubian Pharaohs. New York: The American University in Cairo Press. σελίδες 142–154. ISBN 978-977-416-010-3. 
  3. 3,0 3,1 Mokhtar, G. (1990). General History of Africa. California, USA: University of California Press. σελίδες 161–163. ISBN 0-520-06697-9. 
  4. 4,0 4,1 4,2 Emberling, Geoff (2011). Nubia: Ancient Kingdoms of Africa. New York: Institute for the Study of the Ancient World. σελίδες 9–11. ISBN 978-0-615-48102-9. 
  5. 5,0 5,1 Silverman, David (1997). Ancient EgyptΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. New York: Oxford University Press. σελίδες 36–37. ISBN 0-19-521270-3. 
  6. Herodotus (2003). The HistoriesΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Penguin Books. σελίδες 106–107, 133–134,. ISBN 978-0-14-044908-2. 
  7. Mokhtar, G. (1990). General History of Africa. California, USA: University of California Press. σしぐまεいぷしろんλらむだ. 67. ISBN 0-520-06697-9. 
  8. Georges Roux - Ancient Iraq
  9. GPF Broekman, Genealogical considerations regarding the kings of the Twenty-fifth Dynasty in Egypt, GM 251 (2017), p.16
  10. "The Inscription of king Sargon II of Assyria at Tang-i Var and the Chronology of Dynasty 25," Orientalia 70 (2001), pp.1-18
  11. Journal of Egyptian Archaeology 82(2002), p.182 n.24
  12. Wenig, Steffen (1999). Studien Zum Antiken Sudan: Akten Der 7. Internationalen Tagung Für Meroitische Forschungen Vom 14. Bis 19. September 1992 in Gosen/bei Berlin (σしぐまτたうαあるふぁ Αγγλικά). Otto Harrassowitz Verlag. σしぐまεいぷしろんλらむだ. 203. ISBN 9783447041393. 
  13. 39 – D. Dunham, El-Kurru, The Royal Cemeteries of Kush, I, (1950) 55, 60, 64, 67; also D. Dunham, Nuri, The Royal Cemeteries of Kush, II, (1955) 6-7; J. Lull, Las tumbas reales egipcias del Tercer Periodo Intermedio (dinastías XXI-XXV). Tradición y cambios, BAR-IS 1045 (2002) 208.
  14. 14,0 14,1 F. Payraudeau, Retour sur la succession Shabaqo-Shabataqo, Nehet 1, 2014, p. 115-127
  15. Payraudeau, pp.115-127
  16. GPF Broekman, Genealogical considerations regarding the kings of the Twenty-fifth Dynasty in Egypt, GM 251 (2017), p.13
  17. Diop, Cheikh Anta (1974). The African Origin of Civilization. Chicago, Illinois: Lawrence Hill Books. σελίδες 219–221. ISBN 1-55652-072-7. 
  18. 18,0 18,1 18,2 Roux, Georges, Ancient Iraq 
  19. Aubin, Henry T. (2002). The Rescue of Jerusalem. New York, NY: Soho Press, Inc. σελίδες x, 139–152. ISBN 1-56947-275-0. 
  20. Dows Dunham, Notes on the History of Kush 850 BC-A. D. 350, American Journal of Archaeology, Vol. 50, No. 3 (July - September, 1946), pp. 378-388

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]