ΟΠορφύριος (Τύρος, 234 - 305) ήταν νεοπλατωνικόςφιλόσοφος από τηνΤύρο της Φοινίκης,[6]με σημαντική προσφορά στον τομέα της λογικής. Επιμελήθηκε και εξέδωσε τις ΕννεάδεςτουΠλωτίνου, ο οποίος υπήρξε διδάσκαλός του. ΗΕισαγωγήτου, έργο το οποίο αποτελεί εισαγωγή στη λογική καιτη φιλοσοφία, υπήρξε (σελατινική μετάφραση) το βασικό σχολικό εγχειρίδιο επί της λογικής κατά τονΜεσαίωνα.[7] Επίσης έγραψε σχόλια στονΕυκλείδη, τα οποία χρησιμοποίησε ως πηγή οΠάππος Αλεξανδρεύς.[8] Έγραψε κείμενα κατά τωνχριστιανώντα οποία μετά το θάνατό του παραδόθηκαν στην πυρά με εντολή τουΜεγάλου Κωνσταντίνου.
Ο Πορφύριος, ο οποίος θεωρείται πως ήταν πιθανώς αραβικής καταγωγής,[9] έγραψε σταελληνικάκαι έζησε στηΡώμηκαιτηΣικελία. Το αρχικό όνομά του ήταν Μάλχος (που σημαίνει "βασιλεύς" στις σημιτικές γλώσσες),[9][10] επικράτησε όμως η ελληνική του ονομασία. Σημαντικό έργο του είναι τοΚατά Χριστιανών, ένα δεκαπεντάτομο έργο στο οποίο, δεχόμενος πως οΙησούς ήταν ευσεβής φιλόσοφος εν ζωή, επιχειρηματολογεί κατά τωνδογμάτωντων χριστιανών, των ανακριβειών στις χριστιανικές γραφέςκαιτων χριστιανικών προφητειών. Το έργο παραδόθηκε στη πυρά μετην εφαρμογή αυτοκρατορικού διατάγματος τουΚωνσταντίνουκαι διασώθηκε μόνο ένα κομμάτι του.[11][12]
Ο Πορφύριος γεννήθηκε στηνΤύρο. Οι γονείς τουτον ονόμασαν Μάλχο (βασιλεία στις σημιτικές γλώσσες),[13] αλλά ο δάσκαλος τουστηνΑθήνα, Κάσσιος Λογγίνος, τού έδωσε το όνομα Πορφύριος. Στην Αθήνα σπούδασε γραμματική και ρητορική.
Το 262 πήγε στηΡώμηγιανα συναντήσει τον Πλωτίνο καιγια έξι χρόνια αφοσιώθηκε στον Νεοπλατωνισμό. Κατά τα έξι αυτά χρόνια άλλαξε αρκετά τη διατροφή τουκαισε ένα σημείο έγινε αυτοκτονικός.[14] Ακολουθώντας τη συμβουλή του Πλωτίνου, πήγε να ζήσει στη Σικελία για πέντε χρόνια ώστε να ανακτήσει την πνευματική του υγεία. Μετην επιστροφή στη Ρώμη, έδινε διαλέξεις γιατη Φιλοσοφία και ολοκλήρωσε ένα έργο με τις διδαχές καιτη βιογραφία τουΠλωτίνου (ο οποίος είχε πεθάνει στο μεσοδιάστημα) Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, παντρεύτηκε τη Μαρκέλλα, μια χήρα με επτά παιδιά και ένθερμη μελετήτρια της φιλοσοφίας.
Φανταστική απεικόνιση συζήτησης μεταξύ Αβερρόη (1126-1198) και Πορφύριου (234-π. 305). Monfredo de Monte Imperiali Liber de herbis, 14ος αιώνας.[15]
Ο Πορφύριος είναι κυρίως γνωστός από τη συνεισφορά τουστη φιλοσοφία. Πέρα από το έργο τουΑφορμαί προς τα νοητά (αρχαία ελληνικά: Ἀφορμαὶ πρὸς τὰ νοητά, λατινικά: Sententiae Ad Intelligibilia Ducentes), μια βασική περίληψη του νεοπλατωνισμού, ιδιαίτερα εκτιμάται καιτο έργο του «Εισαγωγή στις κατηγορίες» (Introductio in Praedicamenta ή Isagoge et in Aristotelis Categorias commentarium), ένα πολύ μικρό έργο το οποίο συχνά θεωρείται πως είναι σχόλιο πάνω στο έργο τουΑριστοτέλη «Κατηγορίαι», εξού καιο τίτλος.[16] Σύμφωνα μετον Barnes, όμως, ο σωστός τίτλος είναι απλά «Εισαγωγή» (αρχαία ελληνικά: Εἰσαγωγή, λατινικά: Isagoge) καιτο βιβλίο δεν είναι εισαγωγή στο έργο του Αριστοτέλη, αλλά είναι εισαγωγή στη Λογική γενικά, που περιλαμβάνει τις θεωρίες της πρόβλεψης, του ορισμού και της απόδειξης. Ως το έργο μετη μεγαλύτερη επιρροή, η "εισαγωγή στις κατηγορίες" του Πορφύριου, ενσωμάτωσε την αριστοτελική λογική στον Νεοπλατωνισμό. Η μετάφραση της Εισαγωγής από τονΒοήθιοστα λατινικά έγινε το βασικό βιβλίο σε ευρωπαϊκά σχολεία και πανεπιστήμια τονΜεσαίωνακαι έδωσε ώθηση σε φιλοσοφικές και θεολογικές προόδους της λογικής. Σε μεσαιωνικά κείμενα, σημαντική θέση κατέχει το «πορφυριανό δέντρο» (Arbor porphyriana)το οποίο απεικονίζει την ταξινόμηση της ύλης/ουσίας. Σήμερα, η λογική του της ταξινόμησης του Πορφύριου χρησιμοποιείται στην ταξινόμηση των ζωντανών οργανισμών. Η Εισαγωγή έχει μεταφραστεί στα Αραβικά από τονAbd-Allāh Ibn al-Muqaffa. Μετο άραβοποιημένο όνομα Isāghūjī (إيساغوجي) έμεινε για αρκετό διάστημα το βασικό εισαγωγικό κείμενο λογικής στον μουσουλμανικό κόσμο και επηρέασε αρκετούς θεολόγους, φιλόσοφους και νομικούς. Πέρα από τις αναπροσαρμογές στο έργο του Πορφύριου, πολλά ανεξάρτητα έργα μουσουλμάνων φιλοσόφων έχουν τον τίτλο Εισαγωγή (Isāghūjī).[17]
Περὶ τῆς ἐκ λογίων φιλοσοφίας (De Philosophia ex Oraculis Haurienda)
Ο Πορφύριος ήταν γνωστός αντίπαλος τουΧριστιανισμούκαι υπερασπιστής τουΠαγανισμού. Η συνεισφορά τουστη φιλοσοφική προσέγγιση της παραδοσιακής θρησκείας μπορεί να ανιχνευτεί στο έργο τουΠερὶ τῆς ἐκ λογίων φιλοσοφίας (λατινικά: De Philosophia ex Oraculis Haurienda) το οποίο αρχικά ήταν τρία ξεχωριστά βιβλία. Δεν είναι σαφές αντο έγραψε ο Πορφύριος στα νιάτα του (όπως αναφέρει οΕυνάπιος)[14] ή κατά τη διάρκεια των χριστιανικών διώξεων από τονΔιοκλητιανόκαιΓαλέριο.[18]
Επίσης, δεν είναι ξεκάθαρο, ανο Πορφύριος ήταν ο παγανιστής φιλόσοφος στο έργο του χριστιανού συγγραφέα ΛακτάντιουDivine Institutes, γραμμένο την εποχή των διώξεων. Αποσπάσματα του έργου αναφέρονται από χριστιανούς, ειδικά από τονΕυσέβιο Καισαρείας, τονΘεοδώρητο, τονΑυγουστίνοκαιτονΙωάννη τον Φιλόπονο. Τα αποσπάσματα περιέχουν χρησμούς από θυσίες, τη φύση της αστρολογικής μοίρας και άλλα θέματα σχετικά μετην Ελληνική και Ρωμαϊκή θρησκεία τον 3ο αιώνα. Κατά πόσο αυτό το έργο έρχεται σε αντίθεση με πραγματεία τουστην οποία υπερασπιζόταν τη χορτοφαγία καιπου επίσης προειδοποιούσε τους φιλόσοφους να αποφεύγουν να τρώνε κρέας από θυσίες, είναι ακόμη θέμα συζήτησης ανάμεσα σε ειδικούς.[19]
Πορφύριος, λεπτομέρεια από το aTree of Jesse, 1535, Μοναστήρι Σουτσεβίτα (Sucevița ).
Κατά τη διάρκεια της απόσυρσης τουστη Σικελία, ο Πορφύριος έγραψε το έργο "Κατὰ Χριστιανῶν" (Adversus Christianos) το οποίο αποτελείτο από δεκαπέντε βιβλία. Ο Πορφύριος αναγνώριζε τονΙησού μόνο ως ένα εξαιρετικό φιλόσοφο. Περίπου 30 χριστιανοί απολογητές όπως ο Μεθόδιος Ολύμπου, ο Ευσέβιος, οΑπολλινάριος, ο Αυγουστίνος, οΙερώνυμοςκαι άλλοι, απάντησαν στην πρόκλησή του. Γιατην ακρίβεια, κάθε τιπου είναι γνωστό γιατα επιχειρήματα του Πορφύριου βρίσκονται στα απαντητικά κείμενα, κυρίως επειδή οΜέγας Θεοδοσιος Α' διέταξε την καταστροφή δια πυράς κάθε αντίτυπου του έργου του Πορφύριου, το 435 και το 448.[20][21][22]
Ο Πορφύριος έγινε ένας από τους πιο ικανούς παγανιστές αντιπάλους του Χριστιανισμού στις μέρες του. Η προσπάθεια τουδεν ήταν να αποδείξει πως η ουσία των χριστιανικών διδασκαλιών ήταν λάθος, αλλά περισσότερο ότι ήταν οι καταγραφές μέσα από τις οποίες μεταφέρονται οι διδασκαλίες.[23]
Σύμφωνα μετον Ιερώνυμο, ο Πορφύριος άσκησε κυρίως την κριτική τουστον προφήτη Δανιήλ, επειδή τόσο ο Ιησούς όσο καιοι χριστιανοί, παρέπεμπαν στην ιστορική εκπλήρωση της προφητείας ως καίριο επιχείρημα. Ωστόσο, αυτές οι προφητείες, ισχυριζόταν ο Πορφύριος, δεν γράφτηκαν από τον Δανιήλ αλλά από κάποιον Εβραίο, ο οποίος έζησε την εποχή τουΑντιόχου του Επιφανή (το 164 π.Χ) ο οποίος συγκέντρωσε τις παραδόσεις γιατη ζωή του Δανιήλ και έγραψε μια εξιστόρηση των πρόσφατων γεγονότων, αλλά σεχρόνο μέλλοντα, ψευδεπίγραφα χρονολογημένα στην εποχή του Δανιηλ.
Ο Δανιήλ δεν πρόβλεψε τόσο τα μελλοντικά γεγονότα, όσο αφηγήθηκε τα περασμένα. Τελικώς, αυτό που είπε στον Αντιόχο εμπεριείχε αλήθεια. Οτιδήποτε ειπώθηκε μετά από αυτό το σημείο ήταν λάθος, επειδή δεν ήξερε την αλήθεια. (Απόσπασμα από τον Ιερώνυμο)
Το πρώτο κομμάτι του Δανιήλ, μετην εξαίρεση το όνειρο του Δανιήλ, είναι ιστορικό και όχι προφητικό. Ο Πορφύριος επιτέθηκε μόνο στο προφητικό κομμάτι, χαρακτηρίζοντας το ως μια μεταγενέστερη αφήγηση παρελθόντων γεγονότων, προσποιούμενων πως έχουν προβλεφθεί από τον Δανιήλ. Έτσι η κριτική του Πορφύριου βασιζόταν στο ότι οι προφητείες του Δανιήλ δεν ήταν πραγματικές [24]
Ο Πορφύριος ερμήνευσε πως το τρίτο "προφητικό βασίλειο" ήταν του Μεγάλου Αλεξάνδρου καιοι μακεδόνες Πτολεμαίοι και Σελευκίδες συνιστούσαν το τέταρτο βασίλειο. Από αυτούς, επέλεξε δέκα βασιλειάδες, κάνοντας τον Αντιόχο τον Επιφανή να είναι ο ενδέκατος. Με αυτό τον τρόπο, έριξε το κύριο μέρος της κριτικής τουστο βιβλίο του Δανιήλ, υπολογίζοντας πως αν αυτός ο πυλώνας του Χριστιανισμού πέσει, ολόκληρο το οικοδόμημα θα τρέμει. Ανο συγγραφέας δεν ήταν ο Δανιήλ, τότε το ψέμα ήταν επικών διαστάσεων, αποδίδοντας θεϊκές προφητείες πουδεν έγιναν ποτέ. Καιανη εγκυρότητα του Δανιήλ ήταν λανθασμένη, ο Ιησούς Χριστούς ο ίδιος θα αποδεικνυόταν ότι ήταν μάρτυρας υποστηρίζοντας ένα απατεώνα. (Κατά Ματθαίον 24:15.)[25]Η θέση του Πορφύριου έγινε αποδεκτή από τονΈντουαρντ Γκίμπον, τον άγγλο ντεϊστή Άντονι Κόλλινς (Anthony Collins) και τους περισσότερους μοντέρνους μελετητές.[26]
Ο Πορφύριος ήταν αντίθετος στη Θεουργία του μαθητή τουΙάμβλιχου. Ο φιλόσοφος Pierre Hadot ισχυρίζεται πως γιατον Πορφύριο, η πνευματική άσκηση και αναζήτηση, ήταν βασικό κομμάτι της πνευματικής ανάπτυξης του ανθρώπου[27]
Ο Πορφύριος, όπως καιοΠυθαγόρας, ήταν υπερασπιστής της χορτοφαγίας για πνευματικούς και ηθικούς λόγους. Αυτοί οι δύο είναι μάλλον οιπιο διάσημοι χορτοφάγοι της αρχαιότητας. Έγραψε το ''Περὶ ἀποχῆς ἐμψύχων'' ((De Abstinentia ab Esu Animalium) στααρχαία ελληνικά, επιχειρηματολογώντας κατά της κατανάλωσης φαγητού, και αναφέρεται από τη χορτοφαγική βιβλιογραφία μέχρι και σήμερα.
Ο Πορφύριος έγραψε επίσης περί αστρολογίας, θρησκείας, φιλοσοφίας και μουσικής παιδείας. Έγραψε το"Φιλόσοφος Ιστορία"με βιογραφίες φιλοσόφων, συμπεριλαμβανομένου καιτου δάσκαλου του Πλωτίνου. Από τη ζωή του Πλάτωνα, σώζονται μόνο αποσπάσματα από τον Κύριλλο της Αλεξάνδριας.[28]Το βιβλίο τουγιατη ζωή του Πυθαγόρα "Πυθαγόρου βίος"δεν πρέπει να συγχέεται μετο ομώνυμο βιβλίο του Ιάμβλιχου.
Ο σχολιασμός του σχετικά μετην αρμονία του Πτολεμαίου, είναι μια σημαντική ιστορική πηγή γιατην ιστορία της αρμονίας. ][29] (Εἰς τὰ ἁρμονικὰ Πτολεμαίου υπόμνημα)
Ο Πορφύριος έγραψε επίσης γιατονΌμηρο Πέρα από τα πολλά κείμενα που χάθηκαν, και είναι γνωστά μέσω τρίτων συγγραφέων, σώζονται δυο κείμενα του, τουλάχιστον σε αρκετά μεγάλα μέρη: ΤαΟμηρικά ζητήματα, τα οποία ήταν κυρίως φιλολογικά σχόλια γύρω από την Ιλιάδα και Οδύσσεια καιτοΠερί τουεν Οδύσσεια των νυμφών άντρου.
↑Για τις ημερομηνίες, τόπο γέννησης και φιλοσοφική σχολή του Πορφυρίου, βλ. Barker 2003. Ο Sarton 1936, σελ. 429-430, τοποθετεί τη γέννηση του Πορφυρίου στην Ιορδανία.
↑ 9,09,1Shahid, Irfan. 'Rome and the Arabs: A Prolegomenon to the Study of Byzantium and the Arabs, Dumbarton Oaks, Washington:1984, σελ. 154. ISBN 0-88402-115-7
↑Για τις σημασίες τουσημιτικού M-L-K δες Moloch 1911 Encyclopædia Britannica
↑
"The Christian apologist Eusebius states that "some Greek" might say "How can these people be thought worthy of forbearance? They have not only turned away from those who from earliest time have been thought of as divine among all Greeks and barbarians... but by emperors, law-givers and philosophers— all of a given mind... And to what sort of penalties might they not be subjected who... are fugitives from the things of their Fathers?" This material, once thought to be part of Against the Christians, but reassigned by Wilken 1979 to Philosophy from Oracles, is quoted in Digeser 1998, p. 129. However, it may not have been by Porphyry at all. See Aaron Johnson, "Rethinking the Authenticity of Porphyry, c.Christ. fr. 1," Studia Patristica 46 (2010): 53-58.
↑Aaron Johnson, Religion and Identity in Porphyry of Tyre, Cambridge, 2013.
↑"Constantine and other emperors banned and burned Porphyry's work" (Digeser 1998:130).
↑Letter of Constantine proscribing the works of Porphyry and Arius, To the Bishops and People, in Socrates Scholasticus, Historia Ecclesiastica, i.9.30-31; Gelasius, Historia Ecclesiastica, II.36; translated in Stevenson, J., (Editor; Revised with additional documents by W. H. C. Frend), A New Eusebius, Documents illustrating the history of the Church to AD 337 (SPCK, 1987).
↑Hadot, P.: Philosophy as a Way of Life (Oxford: Blackwells, 1995), p. 100.
↑James A. Notopoulos, "Porphyry's Life of Plato" Classical Philology35.3 (July 1940), pp. 284-293, attempted a reconstruction from Apuleius' use of it.
Iamblichus: De mysteriis. Translated with an Introduction and Notes by Emma C. Clarke, John M. Dillon and Jackson P. Hershbell (Society of Biblical Literature; 2003) (ISBN1-58983-058-X).
Barker, A. (2003). "Porphyry," in S. Hornblower and A. Spawforth, eds., Oxford Classical Dictionary, revised 3rd edition, pp. 1226–1227.
Barnes, J. Trans. (2003). Porphyry: Introduction. Clarendon Press.
Beutler, R. (1894–1980). "Porphyrios (21)" in A. Pauly, G. Wissowa, W. Kroll, K. Witte, K. Mittelhaus and K. Ziegler, eds., Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft, vol. 22.1.
Bidez, J. (1913). Vie de Porphyre. Ghent.
Clark, Gillian, "Porphyry of Tyre on the New Barbarians," in R. Miles (ed), Constructing Identities in Late Antiquity (London: Routledge, 1999), 112–132; = in Eadem, Body and Gender, Soul and Reason in Late Antiquity (Farnham; Burlington, VT, Ashgate, 2011) (Variorum collected studies series, CS978), art. XIV.
Clark, Gillian, "Philosophic Lives and the philosophic life: Porphyry and Iamblichus," in T. Hägg and P. Rousseau (eds), Greek Biography and Panegyric in Late Antiquity (Berkeley and Los Angeles, University of California Press, 2000), 29–51; = in Eadem, Body and Gender, Soul and Reason in Late Antiquity (Farnham; Burlington, VT, Ashgate, 2011) (Variorum collected studies series, CS978), art. XV.
Clark, Gillian, "Fattening the soul: Christian asceticism and Porphyry On Abstinence," Studia Patristica, 35, 2001, 41-51; = in Eadem, Body and Gender, Soul and Reason in Late Antiquity (Farnham; Burlington, VT, Ashgate, 2011) (Variorum collected studies series, CS978), art. XVI.
Digeser, E. D. (1998). "Lactantius, Porphyry, and the Debate over Religious Toleration," The Journal of Roman Studies 88, pp. 129–146.
Emilsson, E., "Porphyry". Retrieved April 19, 2009.
Girgenti, G. (1987) Porfirio negli ultimi cinquant'anni: bibliografia sistematica e ragionata della letteratura primaria e secondaria riguardante il pensiero porfiriano e i suoi influssi storici Milan.
O'Connor, J. and E. Robertson, "Porphyry Malchus". Retrieved April 14, 2009.
Sarton, G. (1936). "The Unity and Diversity of the Mediterranean World," Osiris 2, pp. 406–463. (In JSTOR.)
Smith, Andrew (1987) Porphyrian Studies since 1913, in W. Haase, ed., Aufstieg und Niedergang der Römischen Welt II.36.2, pp. 717–773.
Smith, Andrew (1974) Porphyry's Place in the Neoplatonic Tradition. A Study in post-Plotinian Neoplatonism, The Hague, Nijhoff.
Wilken, R. (1979). "Pagan Criticism of Christianity: Greek Religion and Christian Faith," in W. Schoedel and R. Wilken, eds., Early Christian Literature and the Classical Intellectual Tradition, pp. 117–134.
Zuiddam, B. A. "Old Critics and Modern Theology," Dutch Reformed Theological Journal (South Africa), xxxvi, 1995, № 2.
Σχετικά πολυμέσα
