ΟΆγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες (αγγλικά: Saint Vincent and the Grenadines) είναι ένα ανεξάρτητο νησιωτικό κρατίδιο στηνΚαραϊβική Θάλασσακαι είναι μέλος της Κοινοπολιτείας των Εθνών, της άλλοτε Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Έχει έκταση 389 τετραγωνικά χιλιόμετρα, πληθυσμό 110.872[1] κατοίκους σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση γιατο 2022 και αποτελείται από το νησί Άγιος Βικέντιος και τις 32 Γρεναδίνες. Επίσημη γλώσσαστο νησί είναι ηαγγλική. Εθνική εορτή στη χώρα είναι η ημέρα της ανεξαρτησίας από τοΗνωμένο Βασίλειο, η27η Οκτωβρίου.
ΟΧριστόφορος Κολόμβος, ο πρώτος Ευρωπαίος που έφτασε στο νησί στις 22 Ιανουαρίου του 1498, ονόμασε το νησί από τον Άγιο Βικέντιο της Σαραγόσας, του οποίου η γιορτή ήταν εκείνη την ημέρα. Οι Γρεναδίνες πήραν το όνομά τους από την ισπανική πόλη της Γρανάδας, αλλά γιανα διαφοροποιηθούν από το νησί μετο ίδιο όνομα, χρησιμοποιήθηκε το υποκοριστικό. Πριν από την άφιξη των Ισπανών, οιΚαραΐβοιπου κατοικούσαν στο νησί του Αγίου Βικεντίου, αποκαλούσαν το νησί Youloumain, προς τιμήν του Youlouca, του πνεύματος των ουράνιων τόξων, που πίστευαν ότι κατοικούσε στο νησί.[4][5]
Πριν από την άφιξη Ευρωπαίων και Αφρικανών τον 16ο αιώνα, διάφορες αυτόχθονες αμερικάνικες ομάδες πέρασαν ή εγκαταστάθηκαν στον Άγιο Βικέντιο και τις Γρεναδίνες, συμπεριλαμβανομένων τωνΚίμπονεϊ, ΑραουάκωνκαιΚαραΐβων.[6][7]Το νησί γνωστό τώρα ως Άγιος Βικέντιος ονομαζόταν αρχικά Youloumain[8] από τους ντόπιους Καραΐβους που αποκαλούσαν τους εαυτούς τους Καλίνα/ Καρίνα (το «λ» καιτο «ρ» προφέρονται ακριβώς το ίδιο στη γλώσσα τους).[εκκρεμεί παραπομπή]
Πιστεύεται ότι ο Χριστόφορος Κολόμβος είδε το νησί το 1498, δίνοντάς τουτο όνομα Άγιος Βικέντιος.[4]Οι αυτόχθονες Γκαριφούνα, που έγιναν γνωστοί ως «Μαύρες Καραΐβοι», εμπόδισαν επιθετικά την ευρωπαϊκή εγκατάσταση στον Άγιο Βικέντιο.[9][5]
Απεικόνιση των διαπραγματεύσεων γιατη συνθήκη του 1773 μεταξύ των Βρετανών καιτων Μαύρων Καραΐβων
Έγιναν διάφορες προσπάθειες από τους Άγγλους και τους Ολλανδούς να διεκδικήσουν το νησί αλλά αποδείχτηκαν ανεπιτυχείς και ήταν οι Γάλλοι που κατάφεραν για πρώτη φορά να αποικίσουν το νησί. Εγκαταστάθηκαν στην πόλη Μπαρρουαλίστην υπήνεμη πλευρά του Αγίου Βικεντίου το 1719.[9]Οι Γάλλοι έφεραν μαζί τους Αφρικανούς σκλάβους αιχμαλώτους πολέμου γιανα εργαστούν στις φυτείες ζάχαρης, καφέ, λουλακί, καπνού, βαμβακιούκαικακάου.[10]
Οι Βρετανοί κατέλαβαν το νησί και έδιωξαν τους Γάλλους από το Μπαρρουαλί κατά τη διάρκεια τουΕπταετούς πολέμου. Η κυριαρχία των Βρετανών επιβεβαιώθηκε μετηΣυνθήκη των Παρισίων (1763).[9]Μετον έλεγχο του νησιού το 1763, οι Βρετανοί έθεσαν τα θεμέλια τουΦορτ Σαρλότ και επίσης έφεραν μαζί τους Αφρικανούς σκλάβους αιχμάλωτους πολέμου γιανα εργαστούν στις φυτείες του νησιού. Ωστόσο, οι Μαύροι Καραΐβοι, οι οποίοι ήταν αντίθετοι στη βρετανική παρουσία, πολέμησαν τους Βρετανούς, ξεκινώντας τον πρώτο πόλεμο των Καραΐβων που διήρκεσε από το 1772 έως το 1773.[9]
Η κακή ειρήνη μεταξύ των Βρετανών καιτων Μαύρων Καραΐβων οδήγησε στον Δεύτερο Πόλεμο των Καραΐβων, ο οποίος διήρκεσε από το 1795 έως το 1796.[9]Οι Μαύροι Καραΐβοι είχαν αρχηγό τον Γκαριφούνα Joseph Chatoyer και υποστηρίχθηκαν από τους Γάλλους, ιδίως από τον ριζοσπαστικό Victor Hugues από το νησί της Μαρτινίκας. Η εξέγερσή τους τερματίστηκε τελικά το 1797 από τον Βρετανό στρατηγό Ραλφ Άμπερκρομπι. Υπογράφτηκε μία νέα συνθήκη ειρήνης η οποία είχε ως αποτέλεσμα την εξορία περίπου 5.000 Μαύρων Καραΐβων στοΡοατάν, ένα νησί στα ανοικτά των ακτών της Ονδούρας, καιστοΜπελίζκαιστοΜπαλικώ (Baliceaux) στις Γρεναδίνες.[5]Το 1806 ολοκληρώθηκε τοΦορτ Σαρλότ.[εκκρεμεί παραπομπή]Το 1812 εξερράγη το ηφαίστειο Σουφριέρ με αποτέλεσμα σημαντικές καταστροφές.[11][5]
Οι Βρετανοί κατάργησαν τηδουλείαστον Άγιο Βικέντιο (καθώς και στις άλλες αποικίες των Βρετανικών Δυτικών Ινδιών) το 1834, και ακολούθησε μια περίοδος μαθητείας που έληξε το 1838.[5][9] Μετά το τέλος της, προέκυψε έλλειψη εργατών στις φυτείες, και αυτό αντιμετωπίστηκε αρχικά μετη μετανάστευση εργατών με ασφάλιση. Στα τέλη της δεκαετίας του 1840 έφτασαν πολλοί Πορτογάλοι μετανάστες από τηΜαδέρακαι μεταξύ 1861 και 1888 έφτασαν Ινδοί εργάτες.[9]Οι συνθήκες παρέμειναν σκληρές τόσο για τους πρώην σκλάβους όσο καιγια τους μετανάστες εργάτες, καθώς οι χαμηλές τιμές της ζάχαρης κράτησαν την οικονομία στάσιμη μέχρι τα τέλη του αιώνα. Στη συνέχεια, η οικονομία πέρασε σεμια περίοδο παρακμής με πολλούς γαιοκτήμονες να εγκαταλείπουν τα κτήματα τους καινα αφήνουν τηγηνα καλλιεργηθεί από απελευθερωμένους σκλάβους.[εκκρεμεί παραπομπή]
Ο βασιλιάς του Opobo, Jaja της Νιγηρίας εξορίστηκε στον Άγιο Βικέντιο μετά τη σύλληψή του από τους Βρετανούς το 1887 για τη μεταφορά φορτίων φοινικέλαιου απευθείας στοΛίβερπουλ χωρίς τη μεσολάβηση της Εθνικής Αφρικανικής Εταιρείας.[εκκρεμεί παραπομπή]
Το 1902, τοηφαίστειο Σουφριέρ εξερράγη, σκοτώνοντας 1.500-2.000 ανθρώπους. Πολλές γεωργικές εκτάσεις υπέστησαν ζημιές καιη οικονομία επιδεινώθηκε.[5][9][11]
Ο Άγιος Βικέντιος καιοι Γρεναδίνες πέρασαν από διάφορα στάδια αποικιοκρατίας υπό τους Βρετανούς. Το 1776 εγκρίθηκε μια αντιπροσωπευτική συνέλευση, το 1877 εγκαταστάθηκε η κυβέρνηση της αποικίας του Στέμματος, το 1925 δημιουργήθηκε ένα νομοθετικό συμβούλιο με περιορισμένο δικαίωμα,[9]καιτο 1951 καθιερώθηκε η καθολική ψηφοφορία.[9] Κατά την περίοδο αυτή, η Βρετανία έκανε αρκετές προσπάθειες να ενοποιήσει το νησί με άλλα Προσήνεμα Νησιά ως ενιαία οντότητα, με σκοπό την απλοποίηση του βρετανικού ελέγχου σε αυτήν την υποπεριοχή μέσω μιας ενιαίας ενοποιημένης διοίκησης.[9]Στη δεκαετία του 1960, οι Βρετανοί προσπάθησαν και πάλι να ενώσουν όλα τα νησιά της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου του Αγίου Βικεντίου, σεμια ενωμένη ενιαία οντότητα υπό βρετανικό έλεγχο, ενοποιημένα πολιτικά. Η ενοποίηση επρόκειτο να ονομαστεί Ομοσπονδία Δυτικών Ινδιώνκαι οδηγούνταν από την επιθυμία να αποκτήσει ανεξαρτησία από τη βρετανική κυβέρνηση. Ωστόσο, η απόπειρα κατέρρευσε το 1962.[9]
Ο Άγιος Βικέντιος έλαβε το καθεστώς «συνεργαζόμενης πολιτείας» από τη Βρετανία στις 27 Οκτωβρίου του 1969.[9] Αυτό έδωσε στον Άγιο Βικέντιο τον πλήρη έλεγχο των εσωτερικών του υποθέσεων, αλλά δεν είχε πλήρη ανεξαρτησία.[εκκρεμεί παραπομπή]
Τον Απρίλιο του 1979 το Σουφριέρ εξερράγη ξανά. Ανκαι κανείς δεν σκοτώθηκε, χιλιάδες άνθρωποι εκκενώθηκαν από τις εστίες τους και πάλι υπήρξαν εκτεταμένες γεωργικές ζημιές.[11]
Στις 27 Οκτωβρίου του 1979 ο Άγιος Βικέντιος καιοι Γρεναδίνες έγιναν τα τελευταία νησιά των Προσήνεμων Νήσων που κέρδισαν την ανεξαρτησία τους,[9][5]και αυτή η ημερομηνία είναι τώρα η Ημέρα Ανεξαρτησίας της χώρας, μια δημόσια αργία.[4]Η χώρα επέλεξε να παραμείνει στηΒρετανική Κοινοπολιτεία, διατηρώντας τη βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ ως μονάρχη, που εκπροσωπείται τοπικά από έναν γενικό κυβερνήτη.[12]
Στις 25 Νοεμβρίου 2009 διενεργήθηκε δημοψήφισμα γιατην εισαγωγή νέου συντάγματος, το οποίο απορρίφθηκε με ποσοστό 55% έναντι 43%. Εάν είχε εισαχθεί το προτεινόμενο σύνταγμα ο βρετανός μονάρχης θα έπαυε να είναι αρχηγός του κράτους του Αγίου Βικεντίου και Γρεναδίνες καιη μοναρχία θα είχε καταργηθεί.
Η χώρα βρίσκεται ανάμεσα στηνΑγία ΛουκίακαιστηΓρενάδα, αποτελείται δε από ηφαιστειογενή νησιά. Το μεγαλύτερο από αυτά είναι οΆγιος Βικέντιος, ο οποίος έχει σχήμα έλλειψης.
Εκτός από τον Άγιο Βικέντιο, στη χώρα ανήκει καιτο νησιωτικό συγκρότημα Γρεναδίνες, το οποίο περιλαμβάνει τα νησιά:
Στα βόρεια του νησιού βρίσκεται το ψηλότερο σημείο του νησιωτικού κράτους, τοόρος Σουφριέρ (σε υψόμετρο 1.234 μ.), το οποίο είναι ενεργό ηφαίστειο, υπάρχει μάλιστα λίμνη στον κρατήρα του. Στις 7 Μαΐου του1902 περίπου 2.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σεμια έκρηξη του ηφαιστείου αυτού.[13]Η τελευταία του έκρηξη σημειώθηκε το 2021. Η χώρα έχει τροπικό κλίμα, με μία περίοδο ξηρασίας από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο και μία περίοδο βροχοπτώσεων από τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο. Οι βροχοπτώσεις είναι περισσότερες στα ορεινά. Πολύ συχνά τα νησιά πλήττονται από τυφώνεςκαι τροπικές καταιγίδες.
Η εξέλιξη του πληθυσμού της νησιωτικής χώρας, την περίοδο 1961-2003
Σε πολύ μεγάλο ποσοστό ο πληθυσμός ζειστην ύπαιθρο (75%) ενώ το υπόλοιπο ζει στις πόλεις. Τοπροσδόκιμο ζωήςστο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 τουΠαγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 73,2 χρόνια (71,3 χρόνια οι άνδρες και 75,3 οι γυναίκες).[14]
Οι κάτοικοι ομιλούν Αγγλικά, όπως καιτη γαλλική διάλεκτο πατουά. Η διάλεκτος αυτή, γνωστή ως βινσεντιανή κρεολική (Vincentian Creole). Γύρω στους 138.000 ανθρώπους ομιλούν την κρεολική διάλεκτο (1989 J. Holm)[15][16][17] ομιλείται από αρκετούς ανθρώπους αλλά δεν είναι επίσημη γλώσσα. Η αγγλική χρησιμοποιείται στην εκπαίδευση, στη θρησκεία καισε επίσημους χώρους, ενώ η κρεολική διάλεκτος χρησιμοποιείται στην επικοινωνία με φίλους και εντός της οικογένειας.
Αναφορικά μετο θρήσκευμα, οι κάτοικοι είναι Προτεστάντες (το 13% είναι Ρωμαιοκαθολικοί, ισχυρό είναι το δόγμα των Μεθοδιστών) και αριθμούν περίπου τους 118.000. Υπάρχουν, επίσης, 351 Μάρτυρες του Ιεχωβά[18]και 578 Μορμόνοι της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών[19]. Οι περισσότεροι κάτοικοι είναι έγχρωμοι (Μαύροι Αφρικανοί, 66%), ενώ οι υπόλοιποι είναι μιγάδες, Αμερινδοί, Καραΐβοι και άλλοι αυτόχθονες.
Ο Άγιος Βικέντιος διατηρεί διπλωματικές σχέσεις με οικονομικά αναπτυγμένες χώρες, όπως οιΗΠΑ, τοΗνωμένο ΒασίλειοκαιοΚαναδάς. Επίσης, έχει πρεσβείες στηνΤαϊβάν, τηνΚούβα, τηΒενεζουέλακαιτοΚυρίαρχο Στρατιωτικό Τάγμα της Μάλτας. ΗΕλλάδα εκπροσωπείται διπλωματικώς στον Άγιο Βικέντιο και Γρεναδίνες, μέσω παράλληλης διαπίστευσης, από την ελληνική Πρεσβεία στοΚαράκας, στηΒενεζουέλα. Σύμφωνα με στοιχεία του Προξενικού Γραφείου της Πρεσβείας, υπάρχει σήμερα μόνο ένας Έλληνας ομογενής εγκατεστημένος στη νησιωτική χώρα.[20]Η Ελλάδα χορήγησε στον Άγιο Βικέντιο και Γρεναδίνες 30.000 ευρώ ως αναπτυξιακή βοήθεια. Η χώρα έχει ενισχύσει τους διπλωματικούς δεσμούς της μετηνΚύπρο.[21]
Το Νέο Δημοκρατικό Κόμμα τουΤζέιμς Μίτσελ μονοπώλησε τη διακυβέρνηση της χώρας από την ανεξαρτησία μέχρι το 2001. Το 2001, έχοντας νέο ηγέτη τονΆρνχιμ Γιούστας, ηττήθηκε στις εκλογές της 28 Μαρτίουκαιτο Εργατικό Κόμμα της Ενότητας ανέλαβε τα ηνία του κράτους, με νέο Πρωθυπουργό τοn Ραλφ Γκονσάλβες, ο οποίος επανεξελέγη στις εκλογές του 2005 και του 2010. Η χώρα δεν έχει επίσημες ένοπλες δυνάμεις, όμως υπάρχει η Βασιλική Αστυνομία.
Η Βουλή (House of Assembly) αποτελείται από 21 μέλη, 15 εκτων οποίων εκλέγονται κάθε 5 έτη, σε μονοεδρικές περιφέρειες, ενώ υπάρχουν και 6 διορισμένοι γερουσιαστές. Η ψηφοφορία δεν είναι υποχρεωτική καιη ηλικία στην οποία χορηγείται τοδικαίωμα ψήφου είναι τα 18 έτη.[23]
Η δικαστική εξουσία ασκείται από το Ανώτατο Δικαστήριο, που έχει έδρα την Αγία Λουκία (Eastern Caribbean Supreme Court). Ηθανατική ποινήστη χώρα είναι σε ισχύ.
Η καλλιέργεια μπανάνας αποτελεί την κύρια πλουτοπαραγωγική πηγή με σημαντικές εξαγωγές ανκαι επλήγη από φυσικές καταστροφές, όπως οι τυφώνες Άλεν και Έμιλι, το 1980 και 1987, αντίστοιχα. Οι κάτοικοι ασχολούνται επίσης μετηνκτηνοτροφίακαιτηναλιεία, ενώ οι υποδομές γιανα υποστηριχθεί οτουρισμός είναι περιορισμένες. Το νόμισμα της χώρας είναι τοΔολάριο Ανατολικής Καραϊβικής. Η χώρα προσφέρει σημαία ευκαιρίας στα πλοία ανά τον κόσμο. Η απόφαση της ΕΕτου 1993 για το καθεστώς της μπανάνας, ευνόησε ιδιαίτερα τον Άγιο Βικέντιο. Μετην απόφαση αυτή, άνοιξε ο δρόμος για αφορολόγητες εισαγωγές μπανάνας από πρώην αποικίες. Στην απόφαση αυτή αντέδρασαν οιΗΠΑκαιτο θέμα έφθασε στονΠαγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, χωρίς όμως να τερματιστεί η διαμάχη οριστικά.
Οισυγκοινωνίεςστη χώρα δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένες. Η οδήγηση γίνεται στα αριστερά. Πολλοί από τους επισκέπτες εξυπηρετούνται με θαλαμηγούς. Η χώρα έχει κύριο λιμάνι αυτό της πρωτεύουσας και εκεί βρίσκεται καιτο αεροδρόμιο, γιατην εξυπηρέτηση των διεθνών συγκοινωνιών. Λειτουργούν ακόμα 5 αεροδρόμια.
Το γνωστότερο διεθνές αεροδρόμιο είναι τοΕ. Τ. Τζόσουα, (IATA: SVD – ICAO: TVSV), κοντά στο Άρνος Βέιλ. Εθνικός αερομεταφορέας είναι ηSVG Air. Πτήσεις επίσης εκτελούν οι Mustique Airways (και τσάρτερ προς την ανατολική Καραϊβική), όπως επίσης καιη Grenadine Airways.
Οι τηλεπικοινωνίες έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται και ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 2004 υπήρχαν 57.000 κινητά τηλέφωνα στη χώρα. Υπάρχουν ένας τηλεοπτικός (από τις 2 Μαρτίου του 1980[25]) και 9 ραδιοφωνικοί σταθμοί (ανάμεσα στους οποίους οιNBC, Hitz FM, We FM, Hot 97 και Nice FM - οι τρεις τελευταίοι είναι ιδιωτικοί).[26]Το ραδιοφωνικό δίκτυο είναι μερικώς χρηματοδοτούμενο από το κράτος. Η χώρα διαθέτει δύο υπηρεσίες παροχής Διαδικτύου, τις Cable and Wireless και Karib Kable. ΤοΣύνταγμα εγγυάται μεταξύ άλλων την ελευθερία του Τύπου. Κυκλοφορούν 3 εβδομαδιαίες (The News, SearchlightκαιThe Vincentian) και μία καθημερινή εφημερίδα (The Herald).
Οιτέχνεςστη χώρα αντανακλούν το αποικιακό παρελθόν, αγγλικό και γαλλικό. Αρχαιότερο δείγμα καλλιτεχνίας αποτελούν οι βραχογραφίες τωνΑραουάκων της περιοχής Λέιγιου, στις νοτιοδυτικές ακτές του Αγίου Βικεντίου, οι οποίες χρονολογούνται από τον 8ο αιώνα μ.Χ. Σημαντική παράδοση αποτελεί το ετήσιο θερινό καρναβάλι της χώρας, τοΒίνσι Μας. Τοεν λόγω καρναβάλι γιορτάζεται επί δέκα ημέρες, από τα τέλη του Ιουνίου μέχρι τις αρχές του Ιουλίου. Στις Γρεναδίνες, ενδιαφέρον παρουσιάζει η Γιορτή του Μεγάλου Τυμπάνου, η οποία επίσης διεξάγεται κάθε χρόνο και χαρακτηρίζεται από ανιμιστικές τελετές αφρικανικής καταγωγής. Η μουσική καλίψο, ρέγγεκαιησάκα έχουν τη δική τους παράδοση. Διάσημος καλλιτέχνης της χώρας είναι ο μουσικός και τραγουδιστής Κέβιν Λιτλ, ο οποίος έκανε επιτυχία το 2003 μετο τραγούδι "Turn me on". Εθνικό φαγητό της χώρας είναι το τηγανητό ψάριτου είδους jackfishκαιο ψητός αρτόκαρπος (breadfruit)[27], εθνικό πτηνό είναι οπαπαγάλοςτου είδους Amazona Guildingii, ενδημικό μόνο στη χώρα και εθνικό φυτό είναι το δέντρο Σουφριέρ (Soufriere Tree) [28].
Το εθνικό πτηνό της χώρας είναι ένα είδος παπαγάλου.
Τα νησιά έχουν τη δική τους εθνική ομάδα ποδοσφαίρουκαι βρίσκονταν στην 142η θέση στον κόσμο στην παγκόσμια κατάταξη της FIFAτον Δεκέμβριο του2010.[29] Πολύ δημοφιλές είναι καιτοκρίκετ.
Ο Βοτανικός Κήπος στην πρωτεύουσα (από το1762) του Κίνγκσταουν αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης για τους τουρίστες, καθώς θεωρείται ο αρχαιότερος βοτανικός κήποςστο Δυτικό Ημισφαίριο. Άλλα τουριστικά αξιοθέατα είναι το Εθνικό Μουσείο καιη Βιβλιοθήκη της πρωτεύουσας, το Κάστρο Σαρλότ (αρχές 19ου αιώνα) όπως επίσης οι αποικιοκρατικής εποχής ναοί, όπως ο Ναός της Παναγίας του 1823 και ο αγγλικανικός Καθεδρικός Ναός του Αγίου Γεωργίου του 1880.
Ηλιοβασίλεμα στις Γρεναδίνες.
Το νησί της Ένωσης.
Άποψη της Κινγκστάουν.
ΗΠορτ Ελίζαμπεθ, στο νησί Μπεκία.
Το ηφαίστειο Σουφριέρ, που αποτελεί το υψηλότερο σημείο στη χώρα.
Bobrow, Jill & Jinkins, Dana. 1985. St. Vincent and the Grenadines. 4th Edition Revised and Updated, Concepts Publishing Co., Waitsfield, Vermont, 1993.
Gonsalves, Ralph E. 1994. History and the Future: A Caribbean Perspective. Quik-Print, Kingstown, St. Vincent.
Williams, Eric. 1964. British Historians and the West Indies, P.N.M. Publishing, Port-of-Spain.
↑Frere. Adrien Le Breton SJ. (1662–1736). Historic Account of Saint Vincent, the Carib Youroumayn, the island of the Karaÿbes. Paris: Museum of Natural History, Fonds Jussieu.
0,751[3] (89
.svg)
