Υδρογονάνθρακες

Μοντέλο από σφαίρες κかっぱαあるふぁιいおた ράβδους τたうοおみくろんυうぷしろん μορίου τたうοおみくろんυうぷしろん μεθανίου, τたうοおみくろんυうぷしろん απλούστερου υδρογονάνθρακα.

Χημική δομή τたうοおみくろんυうぷしろん μεθανίου, τたうοおみくろんυうぷしろん απλούστερου υδρογονάνθρακα.

Υδρογονάνθρακες ονομάζονται οおみくろんιいおた οργανικές ενώσεις πぱいοおみくろんυうぷしろん περιέχουν μόνο υδρογόνο (H) κかっぱαあるふぁιいおた άνθρακα (C). Αποτελούν παράδειγμα τたうωおめがνにゅー υδριδίων τたうωおめがνにゅー χημικών στοιχείων της ομάδας 14. Επειδή οおみくろん άνθρακας έχει τέσσερα (4) ηλεκτρόνια σしぐまτたうηいーたνにゅー εξώτατη ηλεκτρονιακή στοιβάδα τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた επειδή κάθε (απλός) ομοιοπολικός δεσμός απαιτεί τたうηいーた συνεισφορά ενός ηλεκτρονίου ανά άτομο, κάθε άτομο άνθρακα μπορεί νにゅーαあるふぁ σχηματίσει ακριβώς τέσσερις (4) απλούς ομοιοπολικούς δεσμούς, γιατί, επιπλέον, οおみくろんιいおた ενώσεις πぱいοおみくろんυうぷしろん προκύπτουν είναι σταθερές μόνο αあるふぁνにゅー χρησιμοποιηθούν κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた τέσσερις (4) διαθέσιμοι δεσμοί.

Έχουν γενικό μοριακό τύπο C_xH_y.

Οおみくろんιいおた μονοσθενείς ρίζες, πぱいοおみくろんυうぷしろん προκύπτουν από ένα μόριο υδρογονάνθρακα αあるふぁνにゅー τたうοおみくろんυうぷしろん αφαιρέσουμε ένα άτομο υδρογόνου, έχουν, αντίστοιχα, γενικό μοριακό τύπο C_xH_y-1 κかっぱαあるふぁιいおた ονομάζονται (γενικά) «υδροκαρβύλια». Τたうαあるふぁ αλκάνια, τたうαあるふぁ αλκένια, τたうαあるふぁ αλκίνια, τたうαあるふぁ αλκαδιένια, τたうαあるふぁ κυκλοαλκάνια κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた αρωματικοί υδρογονάνθρακες είναι μερικοί διαφορετικοί τύποι υδρογονανθράκων. Ηいーた πλειονότητα τたうωおめがνにゅー υδρογονανθράκων πぱいοおみくろんυうぷしろん χρησιμοποιείται, από τους ανθρώπους σしぐまτたうηいーた Γがんまηいーた, βρίσκεται σしぐまτたうαあるふぁ φυσικά αποθέματα αργού πετρελαίου κかっぱαあるふぁιいおた φυσικού αερίου, όπου περιέχεται ένα μείγμα διαφόρων υδρογονανθράκων (κかっぱαあるふぁιいおた όχι μόνο), πぱいοおみくろんυうぷしろん προέρχονται από τたうηいーたνにゅー αποσύνθεση κかっぱαあるふぁιいおた ανασχηματισμό οργανικής ύλης πぱいοおみくろんυうぷしろん θάβεται σしぐまτたうοおみくろん υπέδαφος γがんまιいおたαあるふぁ χιλιετίες.

Μόνο τたうαあるふぁ άτομα άνθρακα κかっぱαあるふぁιいおた υδρογόνου, μみゅーεいぷしろん τις φαινομενικά απεριόριστες δυνατότητες σύνδεσής τους, αρκούν γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ σχηματίσουν, μみゅーεいぷしろん αλυσοποίηση, φαινομενικά (τουλάχιστον) επίσης απεριόριστες ενώσεις.

Φυσική παρουσία

Φυσικό αέριο

Τたうοおみくろん φυσικό αέριο είναι τたうαあるふぁ φυσικά αποθέματα ορυκτών αέριων μειγμάτων (κυρίως) υδρογονανθράκων, πぱいοおみくろんυうぷしろん αποτελούνται κυρίως από μεθάνιο (CH₄), αλλά συνήθως συμπεριλαμβάνουν διάφορες ποσότητες αλκανίων υψηλότερης μοριακής μάζας, αλλά ενίοτε κかっぱαあるふぁιいおた μικρά ποσοστά διοξειδίου τたうοおみくろんυうぷしろん άνθρακα (CO₂), αζώτου, υδροθείου (H₂S), υδρογόνου ή κかっぱαあるふぁιいおた ηλίου. Σχηματίστηκε όταν στρώματα φυτικής κかっぱαあるふぁιいおた ζωικής ύλης εκτέθηκαν σしぐまεいぷしろん έντονη θερμότητα κかっぱαあるふぁιいおた πίεση κάτω από τたうηいーたνにゅー επιφάνεια της Γης, γがんまιいおたαあるふぁ κάμποσα εκατομμύρια χρόνια. Ηいーた ενέργεια πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうαあるふぁ φυτά απορρόφησαν από τたうοおみくろんνにゅー Ήλιο αποθηκεύτηκε στους χημικούς δεσμούς τたうωおめがνにゅー καύσιμων συστατικών τたうοおみくろんυうぷしろん αερίου.

Πετρέλαιο

Τたうοおみくろん πετρέλαιο είναι τたうαあるふぁ φυσικά αποθέματα ορυκτών μαυροκιτρινωπών υγρών μειγμάτων (κυρίως) υδρογονανθράκων, πぱいοおみくろんυうぷしろん βρίσκονται σしぐまεいぷしろん γεωλογικούς σχηματισμούς κάνω από τたうηいーた γήινη επιφάνεια. Συνήθως διυλίζονται σしぐまεいぷしろん διάφορους τύπους καυσίμων. Τたうαあるふぁ διάφορα συστατικά τたうοおみくろんυうぷしろん αργού πετρελαίου διαχωρίζονται μみゅーεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ τεχνική πぱいοおみくろんυうぷしろん ονομάζεται κλασματική απόσταξη. Οおみくろん διαχωρισμός στηρίζεται σしぐまτたうοおみくろん γεγονός ότι διαφέρουν οおみくろんιいおた κανονικές θερμοκρασίες βρασμού τたうωおめがνにゅー διαφόρων συστατικών τたうοおみくろんυうぷしろん μείγματος, πぱいοおみくろんυうぷしろん βράζουν μαζί, αλλά συμπυκνώνονται ξεχωριστά, χρησιμοποιώντας μみゅーιいおたαあるふぁ κλασματική στήλη.

Περιέχει υδρογονάνθρακες διαφόρων μοριακών μαζών, ενίοτε κかっぱαあるふぁιいおた κάποιες άλλες κατηγορίες οργανικών ενώσεων.

Ηいーた σύνθετη λέξη «πετρέλαιο» είναι ελληνικής προέλευσης κかっぱαあるふぁιいおた προέρχεται από τις λέξεις «πέτρα» κかっぱαあるふぁιいおた «ἒλαιο». Αναφέρεται δでるたεいぷしろん τόσο σしぐまτたうοおみくろん ακατέργαστο αργό πετρέλαιο, όσο κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん κάποια διυλισμένα κλάσματα τたうοおみくろんυうぷしろん αργού πετρελαίου.

Τたうοおみくろん πετρέλαιο σχηματίστηκε όταν μεγάλες ποσότητες νεκρών οργανισμών, κυρίως ζωοπλαγκτόν κかっぱαあるふぁιいおた αλγών, θάφτηκαν κάτω από τたうαあるふぁ ιζηματογενή πετρώματα κかっぱαあるふぁιいおた βρέθηκαν σしぐまεいぷしろん έντονη θερμότητα κかっぱαあるふぁιいおた πίεση.

Ηいーた εξόρυξη αργού πετρελαίου από ιζηματογενή αποθέματα είναι νευραλγικής σημασίας γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた σύγχρονη ενεργειακή ανάπτυξη. Άλλα παρόμοια μείγματα υδρογονανθράκων μπορούν εναλλακτικά νにゅーαあるふぁ εξορυχθούν από πισσώδη άμμο, σχιστολιθικό πετρέλαιο κかっぱαあるふぁιいおた δυνητικά από ιζηματογενή αποθέματα εγκλωβισμένου μεθανίου. Αυτά τたうαあるふぁ αποθέματα απαιτούν απόσταξη ή κかっぱαあるふぁιいおた αναβάθμιση προκειμένου νにゅーαあるふぁ παραγάγουν συνθετικό αργό πετρέλαιο ή κかっぱαあるふぁιいおた κλάσματα αυτού.

Τたうαあるふぁ αποθέματα σしぐまεいぷしろん ιζηματογενή πετρώματα αποτελούν πηγές υδρογονανθράκων γがんまιいおたαあるふぁ παραγωγή ενέργειας γがんまιいおたαあるふぁ οικιακούς, βιομηχανικούς κかっぱαあるふぁιいおた μεταφορικούς σκοπούς, καθώς κかっぱαあるふぁιいおた πρώτη ύλη γがんまιいおたαあるふぁ τις πετροχημικές βιομηχανίες.

Τたうαあるふぁ οικονομικώς σημαντικά αποθέματα ορυκτά καύσιμα, όπως οおみくろん γαιάνθρακας, τたうοおみくろん πετρέλαιο κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん φυσικό αέριο, χρησιμεύουν ως πρώτες ύλες γがんまιいおたαあるふぁ πλαστικά, παραφίνη, κεριά, διαλύτες, έλαια κかっぱαあるふぁιいおた πολλά άλλα προϊόντα.

Ωστόσο, οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες, μαζί μみゅーεいぷしろん τたうαあるふぁ οξείδια τたうοおみくろんυうぷしろん αζώτου (NO_x) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん ηλιακό φως, συνεισφέρουν σしぐまτたうοおみくろん σχηματισμό φωτοχημικού νέφους κかっぱαあるふぁιいおた αποτελούν αέρια τたうοおみくろんυうぷしろん θερμοκηπίου.

Σしぐまτたうοおみくろん διάστημα

Λίμνες υγρών υδρογονανθράκων σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Τιτάνα

Κάποιοι υδρογονάνθρακες είναι (σχετικά) άφθονοι σしぐまτたうοおみくろん ηλιακό μας σύστημα. Λίμνες από υγρό μεθάνιο κかっぱαあるふぁιいおた αιθάνιο βρέθηκαν σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Τιτάνα, τたうοおみくろん μεγαλύτερο δορυφόρο τたうοおみくろんυうぷしろん πλανήτη Κρόνου, όπως επιβεβαιώθηκε μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー αποστολή Κασσίνι - Χόιχενς. Οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες είναι ακόμη άφθονοι σしぐまεいぷしろん νεφελώματα, όπου (αποδείχθηκε ότι) σχηματίζουν πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (Polycyclic Aromatic Hydrocarbons, PAH).

Ταξινόμηση

Οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες ταξινομούνται σしぐまεいぷしろん:

1. Αλκάνια ή κορεσμένους αλειφατικούς υδρογονάνθρακες, μみゅーεいぷしろん γενικό μοριακό τύπο C_νにゅーH_{2νにゅー+2} μみゅーεいぷしろん νにゅー$\geq$1 κかっぱαあるふぁιいおた χωρίς κανέναν διπλό ή τριπλό δεσμό, ούτε δακτύλιο.
2. Ακόρεστους αλειφατικούς υδρογονάνθρακες. Περιέχουν τουλάχιστον ένα διπλό ή ένα τριπλό δεσμό κかっぱαあるふぁιいおた κανένα δακτύλιο. Αυτοί περιλαμβάνουν τις υποκατηγορίες:
   1. Αλκένια: μみゅーεいぷしろん γενικό μοριακό τύπο C_νにゅーH_2νにゅー μみゅーεいぷしろん νにゅー$\geq$2 με 1 διπλό δεσμό κかっぱαあるふぁιいおた κανένα δακτύλιο.
   2. Αλκίνια: μみゅーεいぷしろん γενικό μοριακό τύπο C_νにゅーH_{2νにゅー-2} μみゅーεいぷしろん νにゅー$\geq$2 με 1 τριπλό δεσμό κかっぱαあるふぁιいおた κανένα δακτύλιο. Διακρίνονται σしぐまεいぷしろん «εξωτερικά» κかっぱαあるふぁιいおた «εσωτερικά» αλκένια, ανάλογα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん αあるふぁνにゅー οおみくろん τριπλός δεσμός βρίσκεται ή όχι, αντίστοιχα, σしぐまτたうοおみくろん άκρο της ανθρακικής αλυσίδας τたうωおめがνにゅー μορίων τους.
   3. Αλκαδιένια: μみゅーεいぷしろん γενικό μοριακό τύπο C_νにゅーH_{2νにゅー-2} μみゅーεいぷしろん νにゅー$\geq$3 με 2 διπλούς δεσμούς κかっぱαあるふぁιいおた κανένα δακτύλιο. Υπάρχουν δでるたυうぷしろんοおみくろん ενδιαφέρουσες υποκατηγορίες αλκαδιενίων: Αあるふぁ) Τたうαあるふぁ αλλένια, πぱいοおみくろんυうぷしろん έχουν διαδοχικούς τους δでるたυうぷしろんοおみくろん διπλούς δεσμούς τους. Αυτό προσθέτει τたうοおみくろん δομικό αξιοσημείωτο τたうοおみくろんυうぷしろん ενδιάμεσου άνθρακα πぱいοおみくろんυうぷしろん μετέχει κかっぱαあるふぁιいおた στους δでるたυうぷしろんοおみくろん δεσμούς μみゅーεいぷしろん sp υβριδισμό, ενώ όλα τたうαあるふぁ υπόλοιπα άτομα άνθρακα μετέχουν στους διπλούς δεσμούς μみゅーεいぷしろん sp² υβριδισμό. Βべーた) Τたうαあるふぁ συζυγή αλκαδιένια, πぱいοおみくろんυうぷしろん έχουν τους δでるたυうぷしろんοおみくろん διπλούς δεσμούς τους τοποθετημένους εναλλάξ. Αυτά δίνουν κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー αξιοσημείωτη 1,4-προσθήκη.
   4. Αλειφατικούς πολυακόρεστους υδρογονανθράκες μみゅーεいぷしろん πολυπλοκότερους από τους παρά πάνω συνδυασμούς διπλών ή κかっぱαあるふぁιいおた τριπλών δεσμών κかっぱαあるふぁιいおた κανένα δακτύλιο.
3. Κυκλικούς υδρογονάνθρακες. Περιέχουν τουλάχιστον ένα δακτύλιο. Αυτοί περιλαμβάνουν τις υποκατηγορίες:
   1. Κυκλοαλκάνια: μみゅーεいぷしろん γενικό μοριακό τύπο C_νにゅーH_2νにゅー μみゅーεいぷしろん νにゅー$\geq$3, χωρίς κανέναν διπλό ή τριπλό δεσμό κかっぱαあるふぁιいおた ένα δακτύλιο. Αξιοσημείωτα είναι τたうαあるふぁ κυκλοαλκάνια μみゅーεいぷしろん τριμελείς κかっぱαあるふぁιいおた τετραμελείς δακτυλίους, γιατί δίνουν αντιδράσεις προσθήκης μみゅーεいぷしろん διάνοιξη δακτυλίου.
   2. Κυκλοαλκένια: μみゅーεいぷしろん γενικό μοριακό τύπο C_νにゅーH_{2νにゅー-2} μみゅーεいぷしろん νにゅー$\geq$3, μみゅーεいぷしろん 1 διπλό δεσμό κかっぱαあるふぁιいおた ένα δακτύλιο.
   3. Κυκλοαλκίνια: μみゅーεいぷしろん γενικό μοριακό τύπο C_νにゅーH_{2νにゅー-4} μみゅーεいぷしろん νにゅー$\geq$3, μみゅーεいぷしろん 1 τριπλό δεσμό κかっぱαあるふぁιいおた ένα δακτύλιο. Σπάνια είναι σταθερά.
   4. Κυκλοαλκαδιένια: μみゅーεいぷしろん γενικό μοριακό τύπο C_νにゅーH_{2νにゅー-4} μみゅーεいぷしろん νにゅー$\geq$4, μみゅーεいぷしろん 2 διπλούς δεσμούς κかっぱαあるふぁιいおた ένα δακτύλιο. Εμπεριέχουν τたうοおみくろん κυκλοβουταδιένιο, πぱいοおみくろんυうぷしろん είναι οおみくろん απλούστερος αντιαρωματικός υδρογονάνθρακας.
   5. Μονοκυκλικούς πολυακόρεστους υδρογονανθράκες μみゅーεいぷしろん πολυπλοκότερους από τους παρά πάνω συνδυασμούς διπλών ή κかっぱαあるふぁιいおた τριπλών δεσμών κかっぱαあるふぁιいおた ένα δακτύλιο.
   6. Δικυκλοαλκάνια: μみゅーεいぷしろん γενικό μοριακό τύπο C_νにゅーH_{2νにゅー-2} μみゅーεいぷしろん νにゅー$\geq$4, χωρίς κανέναν διπλό ή τριπλό δεσμό κかっぱαあるふぁιいおた δでるたυうぷしろんοおみくろん δακτυλίους. Περιέχουν δでるたυうぷしろんοおみくろん αξιοσημείωτες υποκατηγορίες: Αあるふぁ) Τたうαあるふぁ διαλκύλια, σしぐまτたうαあるふぁ οποία οおみくろんιいおた δでるたυうぷしろんοおみくろん δακτύλιοι συνδέονται μεταξύ τους μみゅーεいぷしろん ένα δεσμό. Βべーた) Τたうαあるふぁ μονοσπειράνια, σしぐまτたうαあるふぁ οποία οおみくろんιいおた δでるたυうぷしろんοおみくろん δακτύλιοι συνδέονται μεταξύ τους μみゅーεいぷしろん ένα κοινό άτομο άνθρακα. Σしぐまτたうαあるふぁ υπόλοιπα δικυκλοαλκάνια, πぱいοおみくろんυうぷしろん δでるたεいぷしろんνにゅー ανήκουν στις δでるたυうぷしろんοおみくろん παραπάνω υποκατηγορίες, οおみくろんιいおた δでるたυうぷしろんοおみくろん δακτύλιοι συνδέονται μεταξύ τους μみゅーεいぷしろん δύο συνδεόμενα μεταξύ τους κοινά άτομα άνθρακα.
   7. Πολυκυκλοαλκάνια χωρίς κανέναν διπλό ή τριπλό δεσμό κかっぱαあるふぁιいおた περισσότερους από 2 δακτυλίους.
   8. Πολυκυκλικούς ακόρεστους υδρογονανθράκες μみゅーεいぷしろん διπλούς ή κかっぱαあるふぁιいおた τριπλούς δεσμούς κかっぱαあるふぁιいおた τουλάχιστον δでるたυうぷしろんοおみくろん δακτυλίους.
   9. Αρωματικοί υδρογονάνθρακες πぱいοおみくろんυうぷしろん περιέχουν ένα (τουλάχιστον) αρωματικό σύστημα. Τυπικά συμπεριλαμβάνονται κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん κάποιες από τις παραπάνω κατηγορίες απλών κυκλικών κかっぱαあるふぁιいおた ακόρεστων υδρογονανθράκων, αλλά οおみくろんιいおた επιπλέον ιδιότητες πぱいοおみくろんυうぷしろん αποκαλούνται «αρωματικός χαρακτήρας» επιβάλλουν τたうηいーたνにゅー ξεχωριστή κατάταξη κかっぱαあるふぁιいおた εξέτασή τους.
   10. Αντιαρωματικοί υδρογονάνθρακες πぱいοおみくろんυうぷしろん περιέχουν ένα (τουλάχιστον) αντιαρωματικό σύστημα. Τυπικά συμπεριλαμβάνονται κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん κάποιες από τις παραπάνω κατηγορίες απλών κυκλικών κかっぱαあるふぁιいおた ακόρεστων υδρογονανθράκων, αλλά οおみくろんιいおた επιπλέον ιδιότητες πぱいοおみくろんυうぷしろん αποκαλούνται «αντιαρωματικός χαρακτήρας» επιβάλλουν τたうηいーたνにゅー ξεχωριστή κατάταξη κかっぱαあるふぁιいおた εξέτασή τους.

Ιδιότητες

Εξαιτίας τたうωおめがνにゅー διαφορών σしぐまτたうηいーた μοριακή τους δομή, οおみくろん εμπειρικός τύπος τたうωおめがνにゅー υδρογονανθράκων παραμένει διαφορετικός ανάμεσά τους: Στους υδρογονάνθρακες από τたうαあるふぁ αλκάνια, σしぐまτたうαあるふぁ αλκένια, κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうαあるふぁ αλκίνια οおみくろん σχετικός αριθμός τたうωおめがνにゅー δεσμών μみゅーεいぷしろん άτομα υδρογόνου μειώνεται, εξαιτίας τたうωおめがνにゅー πρόσθετων (διπλών ή τριπλών) δεσμών μεταξύ ατόμων άνθρακα.

Γενικά, αυτή ηいーた ικανότητα τたうωおめがνにゅー ατόμων άνθρακα νにゅーαあるふぁ συνδέονται μεταξύ τους σしぐまεいぷしろん διαφόρων ειδών ανθρακαλυσίδων, ικανότητα πぱいοおみくろんυうぷしろん αναφέρεται μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー όρο «αλυσοποίηση», επιτρέπει τたうοおみくろん σχηματισμό κかっぱαあるふぁιいおた πολύπλοκων συστημάτων, όπως πぱい.χかい. τたうοおみくろんυうぷしろん κυκλοεξανίου κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん βενζολίου. Οおみくろんιいおた δεσμοί C-C είναι εντελώς μみゅーηいーた πολικοί, ενώ εξαιτίας της μικρής διαφοράς ηλεκτραρνητικότητας άνθρακα κかっぱαあるふぁιいおた υδρογόνου (περίπου 0,30), ούτε ηいーた δημιουργία δεσμών C-H έχει ως συνέπεια τたうοおみくろん σχηματισμό ηλεκτρονιόφιλου ή πυρηνόφιλου κέντρου.

Γενικά, μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー αύξηση της αλυσοποίησης, επέρχεται μみゅーιいおたαあるふぁ σχετική απώλεια της συνολικής (μοριακής) ποσότητας τたうωおめがνにゅー συνδεδεμένων υδρογονανθράκων κかっぱαあるふぁιいおた έτσι μみゅーιいおたαあるふぁ σχετική αύξηση της ποσότητας της ενέργειας ανά μόριο πぱいοおみくろんυうぷしろん χρειάζεται γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた διάσπαση τたうωおめがνにゅー δεσμών, γιατί μειώνεται ηいーた τάση πぱいοおみくろんυうぷしろん ασκείται επάνω σしぐまτたうοおみくろん μόριο. Σしぐまεいぷしろん μόρια όπως τたうοおみくろんυうぷしろん κυκλοπροπανίου, ηいーた τάση αυτή μετριέται ως «ενέργεια τάσης δεσμών», κかっぱαあるふぁιいおた συμβαίνει εξαιτίας της αποσταθεροποίησης της ιδανικής ηλεκτρονιακής διαμόρφωσης τたうωおめがνにゅー ατόμων από τたうοおみくろん σχηματισμό δεσμών διαφορετικών τιμών μήκους ή γωνίας από τις κανονικές.

Σしぐまτたうηいーたνにゅー απλή χημεία, σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうηいーた θεωρία σθένους - δεσμού, τたうαあるふぁ άτομα άνθρακα πρέπει νにゅーαあるふぁ ακολουθούν τたうοおみくろんνにゅー «κανόνα τたうωおめがνにゅー τεσσάρων δεσμών», πぱいοおみくろんυうぷしろん αντιπροσωπεύει τたうοおみくろん μέγιστο αριθμό ατόμων πぱいοおみくろんυうぷしろん είναι διαθέσιμα γがんまιいおたαあるふぁ δεσμούς μみゅーεいぷしろん κάθε άτομο άνθρακα κかっぱαあるふぁιいおた είναι ίσος μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー αριθμό τたうωおめがνにゅー ηλεκτρονίων της εξώτατης ηλεκτρονιακής στιβάδας τたうοおみくろんυうぷしろん κάθε ατόμου άνθρακα, αφού τたうοおみくろんυうぷしろん «λείπουν» άλλα 4 ηλεκτρόνια γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ «αποκτήσει» τたうηいーたνにゅー ηλεκτρονιακή δομή ευγενούς αέριου (τたうοおみくろんυうぷしろん νέου συγκεκριμένα). Έτσι, οおみくろん άνθρακας συνήθως σχηματίζει 4 ομοιοπολικούς δεσμούς.

Οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες είναι γενικά υδρόφοβοι σしぐまαあるふぁνにゅー τたうαあるふぁ λιπίδια.

Υπάρχουν αέριοι, υγροί κかっぱαあるふぁιいおた χαμηλής θερμοκρασίας τήξης στερεοί υδρογονάνθρακες.

Οおみくろんιいおた μέθοδοι παρασκευής συγκεκριμένων υδρογονανθράκων, όπως κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた ιδιότητές τους ποικίλλουν, κυρίως ανάλογα μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー παραπάνω αναφερόμενη ταξινόμιση.

Αντιδράσεις

Κατά τたうαあるふぁ άλλα, υπάρχουν τρεις (3) κύριες κατηγορίες αντιδράσεων τたうωおめがνにゅー υδρογονανθράκων

1. Αντιδράσεις υποκατάστασης
2. Αντιδράσεις προσθήκης
3. Αντιδράσεις οξείδωσης

Αντιδράσεις υποκατάστασης

Μみゅーιいおたαあるふぁ δυνατότητα υποκατάστασης σしぐまεいぷしろん υδρογονάνθρακες είναι ηいーた φωτοχημική υποκατάσταση ενός ατόμου (τたうηいーた φορά) υδρογόνου

τたうοおみくろんυうぷしろん υδρογονάνθρακα (RH) από άτομο αλογόνου (X₂), δίνοντας επίσης υδραλογόνο (HX):

$\mathrm {RH+X_{2}{\xrightarrow[{\triangle }]{hv}}RX+HX}$

Ηいーた αντίδραση καταλύεται επίσης από τたうηいーた θερμότητα, ιδιαίτερα σしぐまτたうαあるふぁ βαρύτερα αλογόνα, όπως τたうοおみくろん βρώμιο κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん ιώδιο, ενώ συμπαράγονται πλήθη από παραπροϊόντα της χημείας ελευθέρων ριζών.

Άλλη δυνατότητα υποκατάστασης αποτελεί ηいーた μαζική υποκατάσταση όλων τたうωおめがνにゅー ατόμων υδρογόνου από φθόριο, μみゅーεいぷしろん επίδραση τριφθοριούχου κοβαλτίου (CoF₃) σしぐまεいぷしろん αλκάνιο:

$\mathrm {C_{v}H_{2v+2}+2(2v+2)CoF_{3}{\xrightarrow {}}C_{v}F_{2v+2}+(2v+2)HF+2(2v+2)CoF_{2}}$

Τρίτη δυνατότητα υποκατάστασης αποτελεί ηいーた υποκατάσταση αλλυλικού (RCH=CHCH_2R) ατόμου υδρογόνου (δηλαδή ατόμου υδρογόνου σしぐまεいぷしろん αあるふぁ-θέση από διπλό δεσμό) από άτομο αλογόνου. Ηいーた αλλυλική υποκατάσταση ευνοείται μみゅーεいぷしろん ορισμένα ειδικά αντιδραστήρια αλογόνωσης ή σしぐまεいぷしろん υψηλές θερμοκρασίες. Ένα παράδειγμα τέτοιου ειδικού αντιδραστηρίου είναι τたうοおみくろん αποκαλούμενο NBS (N-Bromo Succinide), πぱいοおみくろんυうぷしろん μみゅーεいぷしろん προπένιο δίνει 2-βρωμοπροπένιο, από τたうοおみくろん οποίο μみゅーεいぷしろん υποκατάσταση μπορούν νにゅーαあるふぁ ληφθούν εύκολα κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ υπόλοιπα 2-αλοπροπένια::

$\mathrm {RCH=CHCH_{2}R+X_{2}{\xrightarrow {\triangle }}RCH=CHCHXR+HX}$

Τέλος, υπάρχει κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた δυνατότητα της ηλεκτρονιόφιλης αρωματικής υποκατάστασης, γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα υδρογόνου από αλογόνο (αλλά όχι μόνο):

$\mathrm {A_{r}H+X_{2}{\xrightarrow {}}A_{r}X+HX}$

Αντιδράσεις προσθήκης

Οおみくろんιいおた αντιδράσεις προσθήκης αφορούν τους υδρογονάνθρακες πぱいοおみくろんυうぷしろん περιέχουν πολλαπλούς δεσμούς, διπλούς ή κかっぱαあるふぁιいおた τριπλούς, αλλά κかっぱαあるふぁιいおた όσους περιέχουν τριμελείς ή κかっぱαあるふぁιいおた τετραμελείς δακτυλίους, Οおみくろんιいおた τελευταίοι δίνουν αντιδράσεις 1,3- και 1,4- προσθήκης, αντιστοίχως, μみゅーεいぷしろん διάνοιξη τたうοおみくろんυうぷしろん δακτυλίου τους. Μερικά παραδείγματα τέτοιων αντιδράσεων είναι τたうαあるふぁ ακόλουθα:

$\mathrm {RCH=CH_{2}+HX{\xrightarrow {}}RCHXCH_{3}}$

$\mathrm {RC\equiv CH+HX{\xrightarrow {}}RCX=CH_{3}{\xrightarrow {+HX}}RCX_{2}CH_{3}}$

$\mathrm {RCH=CHCH=CH_{2}+HX{\xrightarrow {}}RCHXCH=CHCH_{3}{\xrightarrow {+HX}}{\frac {1}{2}}RCHXRHXCH_{2}CH_{3}+{\frac {1}{2}}RCHXCH_{2}CHXCH_{3}}$

$\mathrm {+HX{\xrightarrow {}}CH_{3}CHXCH_{2}CH_{3}}$

$\mathrm {+HX{\xrightarrow {}}CH_{3}CHXCH_{2}CH_{2}CH_{3}}$

Αντιδράσεις οξείδωσης

Καύση

Ηいーた μόνη κοινή ιδιότητα όλων τたうωおめがνにゅー υδρογονανθράκων είναι ηいーた καύση.

Οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες αποτελούν τたうηいーたνにゅー κύρια πηγή γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κかっぱαあるふぁιいおた θέρμανσης, πぱいοおみくろんυうぷしろん συμπεριλαμβάνει τたうηいーたνにゅー οικιακή, εξαιτίας ακριβώς της ενέργειας πぱいοおみくろんυうぷしろん παράγουν όταν καίγονται. Συχνά αυτή ηいーた παραγόμενη ενέργεια αξιοποιείται άμεσα ως θερμότητα, όπως συμβαίνει γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα στους καυστήρες της οικιακής θέρμανσης, οおみくろんιいおた οποίοι πολύ συχνά χρησιμοποιούν πετρέλαιο ή φυσικό αέριο, πぱいοおみくろんυうぷしろん αποτελούνται κυρίως από υδρογονάνθρακες. Οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες καίγονται κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた θέρμανση χρησιμοποιείται γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ θερμάνει νερό, πぱいοおみくろんυうぷしろん κυκλοφορεί σしぐまτたうαあるふぁ καλοριφέρ. Παρόμοια αρχή αξιοποιείται γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー παραγωγή ενέργειας σしぐまεいぷしろん θερμοηλεκτρικούς σταθμούς φυσικού αερίου ή πετρελαίου.

Οおみくろん συνηθισμένος τρόπος καύσης τたうωおめがνにゅー υδρογονανθράκων είναι μみゅーεいぷしろん τたうηいーた χρήση τたうοおみくろんυうぷしろん οξυγόνου τたうοおみくろんυうぷしろん ατμοσφαιρικού αέρα ως οξειδωτικό, παράγοντας κυρίως ατμό (H₂O) κかっぱαあるふぁιいおた διοξείδιο τたうοおみくろんυうぷしろん άνθρακα (CO₂).

$\mathrm {C_{x}H_{y}+{\frac {4x+y}{4}}O_{2}{\xrightarrow {\triangle }}xCO_{2}+{\frac {y}{2}}H_{2}O+(102x+{\frac {55}{2}}y)\;J}$

Ηいーた καύση τたうωおめがνにゅー υδρογονανθράκων αποτελεί παράδειγμα εξώθερμης χημικής αντίδρασης. Ουσιαστικά, οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες μπορούν επίσης νにゅーαあるふぁ καούν κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーεいぷしろん στοιχειακό φθόριο αντί οξυγόνο, παράγοντας τετραφθοράνθρακα (CF₄) κかっぱαあるふぁιいおた υδροφθόριο (HF):

$\mathrm {C_{x}H_{y}+{\frac {4x+y}{2}}F_{2}{\xrightarrow {}}xCF_{4}+yHF}$

Άλλες μορφές οξείδωσης

Μみゅーιいおたαあるふぁ άλλη δυνατότητα οξείδωσης υδρογονανθράκων αποτελεί ηいーた αλλυλική οξείδωση μみゅーεいぷしろん διοξείδιο τたうοおみくろんυうぷしろん σεληνίου (SeO₂). Γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα:

$\mathrm {RCH=CHCH_{2}R+SeO_{2}{\xrightarrow {}}RCH=CHCH(OH)R+SeO}$

Μみゅーιいおたαあるふぁ τρίτη δυνατότητα οξείδωσης είναι ηいーた οζονόλυση διπλών ή κかっぱαあるふぁιいおた τριπλών δεσμών. Γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα:

$\mathrm {RCH=CHCH_{3}+{\frac {2}{3}}O_{3}{\xrightarrow[{Zn}]{H_{2}O}}HCHO+RCHO}$

$\mathrm {RC\equiv CH+{\frac {2}{3}}O_{3}{\xrightarrow[{Zn}]{H_{2}O}}RCOCHO}$

Άλλη δυνατότητα οξείδωσης είναι μみゅーεいぷしろん επίδραση πυκνού όξινου διαλύματος υπερμαγγανικού καλίου (KMnO₄) σしぐまεいぷしろん αλκάνια μみゅーεいぷしろん τριτοταγές άτομο άνθρακα κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん υδρογονάνθρακες μみゅーεいぷしろん διπλούς ή κかっぱαあるふぁιいおた τριπλούς δεσμούς. Παραδείγματα:

$\mathrm {3(CH_{3})_{3}CH+2KMnO_{4}+H_{2}SO_{4}{\xrightarrow {}}3(CH_{3})_{3}COH+2MnO_{2}+K_{2}SO_{4}+H_{2}O}$$\mathrm {CH_{3}CH=CH_{2}+4KMnO_{4}+2H_{2}SO_{4}{\xrightarrow {}}CH_{3}COOH+CO_{2}+4MnO_{2}+2K_{2}SO_{4}+3H_{2}O}$

Τέλος υπάρχει κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた αντίδραση οξυγόνωσης διπλών δεσμών, πぱいοおみくろんυうぷしろん οδηγεί σしぐまτたうηいーたνにゅー παραγωγή οξιρανίων. Γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα:

$\mathrm {CH_{3}CH=CH_{2}+{\frac {1}{2}}O_{2}{\xrightarrow[{1-2MPa,\;280^{o}C}]{Ag}}}$

• Σημείωση: Πολλές αντιδράσεις υποκατάστασης ή προσθήκης αντιστοιχούν επίσης σしぐまεいぷしろん μερική οξείδωση υδρογονανθράκων, αλλά αυτές περιγράφηκαν στις οικείες παραγράφους.

Εφαρμογές

Τたうαあるふぁ διυλιστήρια πετρελαίου αποτελούν έναν τρόπο επεξεργασίας υδρογονανθράκων ώστε νにゅーαあるふぁ γίνουν κατάλληλοι γがんまιいおたαあるふぁ χρήση. Τたうοおみくろん αργό πετρέλαιο επεξεργάζεται σしぐまεいぷしろん αρκετά στάδια επεξεργασίας ώστε νにゅーαあるふぁ συλλεγούν ή κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ σχηματιστούν επιθυμητοί υδρογονάνθρακες, πぱいοおみくろんυうぷしろん χρησιμοποιούνται σしぐまτたうηいーた συνέχεια τόσο ως καύσιμα, όσο κかっぱαあるふぁιいおた ως άλλα προϊόντα.

Οおみくろんιいおた εφαρμογές τたうωおめがνにゅー υδρογονανθράκων ποικίλλουν. Ηいーた πぱいιいおたοおみくろん συνηθισμένη χρήση τους είναι ως καύσιμα γがんまιいおたαあるふぁ παραγωγή ενέργειας, αλλά υπάρχουν κかっぱαあるふぁιいおた άλλες: διαλυτικά, βερνίκια, λιπαντικά, κεριά, εντομοαπωθητικά, καθώς κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた παραγωγή πολυμερών κかっぱαあるふぁιいおた άλλων πετροχημικών.

Οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες αποτελούν τたうηいーたνにゅー κύρια πηγή ενέργειας γがんまιいおたαあるふぁ τους παρόντες πολιτισμούς της Γης. Ηいーた κυρίαρχη εφαρμογή τους είναι ως καύσιμα. Σしぐまτたうηいーた στερεή τους κατάσταση, οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες χρησιμοποιούνται μみゅーεいぷしろん τたうηいーた μορφή της ασφάλτου.

Μείγματα πτητικών υδρογονανθράκων χρησιμοποιούνται επί τたうοおみくろんυうぷしろん παρόντος ως υποκατάστατα τたうωおめがνにゅー φθοροχλωρανθράκων (CFCs) ως προωθητικών γがんまιいおたαあるふぁ αερολυμάτων σπρέι, εξαιτίας της ανακάλυψης της βλάβης πぱいοおみくろんυうぷしろん προκαλούν οおみくろんιいおた φθοροχλωράνθρακες σしぐまτたうοおみくろん στρατοσφαιρικό στρώμα όζοντος τたうοおみくろんυうぷしろん πλανήτη μας.

Τたうοおみくろん μεθάνιο (CH₄) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん αιθάνιο (C₂H₆) στις κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος είναι αέρια πぱいοおみくろんυうぷしろん δでるたεいぷしろんνにゅー υγροποιούνται μόνο μみゅーεいぷしろん συμπίεση.

Τたうοおみくろん προπάνιο (C₃H₈), ωστόσο, (πάντα στις κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος) υγροποιείται κかっぱαあるふぁιいおた μόνο μみゅーεいぷしろん συμπίεση κかっぱαあるふぁιいおた κυκλοφορεί σしぐまτたうηいーたνにゅー αγορά σしぐまεいぷしろん ειδικές φιάλες υγραερίου, κυρίως σしぐまεいぷしろん υγρή κατάσταση.

Τたうοおみくろん βουτάνιο (C₄H₁₀) υγροποιείται κかっぱαあるふぁιいおた μόνο μみゅーεいぷしろん συμπίεση τόσο εύκολα, ώστε θεωρείται αρκετά ασφαλές ώστε νにゅーαあるふぁ χρησιμοποιείται ως πτητικό καύσιμο γがんまιいおたαあるふぁ μικρούς αναπτήρες τσέπης.

Τたうοおみくろん πεντάνιο (C₅H₁₂) χρησιμοποιείται σしぐまεいぷしろん εργαστηριακή κかっぱαあるふぁιいおた βιομηχανική κλίμακα. Σしぐまτたうοおみくろん αντίθετο άκρο σしぐまεいぷしろん σύγκριση μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん μεθάνιο, οおみくろんιいおた βαριές πίσσες ισχυρός κかっぱαあるふぁιいおた ταυτόχρονα σχεδόν άοσμος διαλύτης γがんまιいおたαあるふぁ κεριά κかっぱαあるふぁιいおた υψηλής μοριακής μάζας οργανικές ενώσεις, πぱいοおみくろんυうぷしろん συμπεριλαμβάνουν γράσα.

Τたうοおみくろん εξάνιο (C₆H₁₄) επίσης χρησιμοποιείται ως μみゅーηいーた πολικός κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーηいーた αρωματικός διαλύτης, ενώ αποτελεί ένα μικρό ποσοστό της κοινής βενζίνης.

Τたうαあるふぁ αλκάνια, αλκένια κかっぱαあるふぁιいおた ισομερή κυκλοαλκάνια μみゅーεいぷしろん 6-10 άτομα άνθρακα ανά μόριο είναι κυρίαρχα συστατικά της βενζίνης, της νάφθας, της κηροζίνης καθώς κかっぱαあるふぁιいおた εξειδικευμένων βιομηχανικών διαλυτικών μειγμάτων,

Μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー προοδευτική προσθήκη κかっぱαあるふぁιいおた άλλων ατόμων άνθρακα σしぐまτたうηいーたνにゅー ανθρακική αλυσίδα, οおみくろんιいおた μみゅーηいーた κυκλικοί υδρογονάνθρακες αποκτούν υψηλότερα ιξώδη, ανώτερες λιπαντικές ικανότητες, υψηλότερες θερμοκρασίες βρασμού, υψηλότερες θερμοκρασίες πήξης κかっぱαあるふぁιいおた εντονότερο χρώμα.

Σしぐまτたうοおみくろん αντίθετο άκρο πτητικότητας, σしぐまεいぷしろん σύγκριση μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん μεθάνιο, οおみくろんιいおた βαριές πίσσες παραμένουν ως τたうοおみくろん κατώτατο κλάσμα τたうοおみくろんυうぷしろん αργού πετρελαίου σしぐまτたうοおみくろん διυλιστικό πύργο. Συλλέγονται κかっぱαあるふぁιいおた χρησιμοποιούνται σしぐまεいぷしろん μείγματα στεγανωτικών οροφών, σしぐまεいぷしろん μείγματα κατασκευής οδοστρωμάτων, ως συντηρητικά ξύλινων αντικειμένων κかっぱαあるふぁιいおた ως εξαιρετικά μεγάλου ιξώδους υγρά.

Ορισμένοι υδρογονάνθρακες είναι ακόμη κυρίαρχοι σしぐまτたうηいーた φύση. Κάποια κοινωνικά αρθρόποδα, όπως ηいーた βραζιλιάνικη μέλισσα χωρίς κεντρί Schwarziana quadripunctata χρησιμοποιεί ιχνηθετικού μοναδικού υδρογονάνθρακα μみゅーεいぷしろん σκοπό νにゅーαあるふぁ ξεχωρίσει τους οικείους της. Ηいーた σύνθεση αυτού τたうοおみくろんυうぷしろん ιχνηθετικού υδρογονάνθρακα ποικίλει ανάλογα μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ηλικία, τたうοおみくろん φύλο, τたうηいーたνにゅー τοποθεσία της κυψέλης κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー ιεραρχική θέση τたうοおみくろんυうぷしろん εντόμου.

Βιοαποικοδόμηση υδρογονανθράκων

Βακτήρια σしぐまτたうοおみくろん γαββροϊκό στρώμα τたうοおみくろんυうぷしろん ωκεάνιου φλοιού της Γης μπορούν νにゅーαあるふぁ αποικοδομήσουν υδρογονάνθρακες, αλλά αυτό τたうοおみくろん ακραίο περιβάλλον καθιστά τたうηいーた σχετική έρευνα δυσχερή. Άλλα βακτήρια, όπως τたうαあるふぁ Lutibacterium anuloederans μπορούν επίσης νにゅーαあるふぁ αποικοδομήσουν υδρογονάνθρακες.

Ηいーた μυκητοαποικοδόμηση υδρογονανθράκων, δηλαδή ηいーた αποικοδόμησή τους μみゅーεいぷしろん τたうηいーた χρήση μυκηλίων κかっぱαあるふぁιいおた μανιταριών, είναι επίσης δυνατή.

Ασφάλεια

Πολλοί υδρογονάνθρακες είναι εξαιρετικά εύφλεκτοι. Γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん λόγο αυτό πρέπει νにゅーαあるふぁ λαμβάνεται προσοχή ώστε νにゅーαあるふぁ αποφευχθούν σχετικά ατυχήματα. Τたうοおみくろん βενζόλιο κかっぱαあるふぁιいおた πολλόί άλλοι αρωματικοί υδρογονάνθρακες είναι πιθανώς καρκινογόνοι, οπότε οおみくろん χειρισμός τους απαιτεί εξοπλισμό ασφαλείας κかっぱαあるふぁιいおた πρέπει οおみくろんιいおた γύρω από αυτόν εργαζόμενοι κかっぱαあるふぁιいおた επισκέπτες νにゅーαあるふぁ προειδοποιούνται σχετικά μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー κίνδυνο πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうαあるふぁ χημικά αυτά αποτελούν σしぐまεいぷしろん ατυχή περίπτωση εισόδου τους σしぐまεいぷしろん ανθρώπινα σώματα. Επιπλέον, αあるふぁνにゅー κάποιοι υδρογονάνθρακες καούν ατελώς σしぐまεいぷしろん περιοχές μみゅーεいぷしろん σχετική έλλειψη οξυγόνου, τότε μπορεί νにゅーαあるふぁ σχηματιστεί τοξικό μονοξείδιο τたうοおみくろんυうぷしろん άνθρακα.

Οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες θしーたαあるふぁ πρέπει νにゅーαあるふぁ κρατούνται μακριά από φθοριούχες ενώσεις, εξαιτίας της υψηλής πιθανότητας σχηματισμού τοξικού υδροφθορικού οξέος.

Δηλητηρίαση

Ηいーた δηλητηρίαση από υδρογονάνθρακα, όπως αυτή από βενζόλιο ή πετρέλαιο, συνήθως συμβαίνει από ατυχή εισπνοή ή κατάποση τέτοιων κυτοτοξικών χημικών ενώσεων. Ηいーた ενδοφλέβια ή υποδόρια ένεση πετροχημικών ενώσεων σしぐまεいぷしろん σκόπιμη απόπειρα αυτοκτονίας ή σしぐまεいぷしろん κατάχρηση είναι απίθανο συμβάν, αλλά μπορεί νにゅーαあるふぁ προκαλέσει τοπική βλάβη ή συστημική τοξικότητα, όπως νέκρωση ιστών, σχηματισμός αποστήματος, βλάβη τたうοおみくろんυうぷしろん αναπνευστικού κかっぱαあるふぁιいおた μερική βλάβη σしぐまτたうαあるふぁ νεφρά, σしぐまτたうοおみくろんνにゅー εγκέφαλο κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろん νευρικό σύστημα.

Οおみくろんιいおた Μόανταμπ (Moaddab)) κかっぱαあるふぁιいおた Ισκανδάριου (Eskandarlou) αναφέρουν μみゅーιいおたαあるふぁ περίπτωση νέκρωσης θωρακικού τοιχώματος κかっぱαあるふぁιいおた εμφύμου πぱいοおみくろんυうぷしろん προέκυψε από τたうηいーたνにゅー απόπειρα αυτοκτονίας μみゅーεいぷしろん έγχυση πετρελαίου σしぐまτたうηいーたνにゅー πλευρική κοιλότητα.

Επιπτώσεις σしぐまτたうοおみくろん περιβάλλον

Οおみくろんιいおた υδρογονάνθρακες εισέρχονται σしぐまτたうοおみくろん περιβάλλον λόγω της εκτεταμένης εφαρμογής τους ως καύσιμα κかっぱαあるふぁιいおた χημικά, καθώς επίσης κかっぱαあるふぁιいおた από διαρροές ή άλλα ατυχήματα (πετρελαιοκηλίδες), κατά τたうηいーたνにゅー εξόρυξη, τたうηいーた μεταφορά ή τたうηいーたνにゅー επεξεργασία τους κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー αποθήκευση. Ηいーた ανθρωπογενής ρύπανση τたうοおみくろんυうぷしろん εδάφους κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた ρύπανση τたうωおめがνにゅー υδάτων, είναι σημαντικά παγκόσμια ζητήματα κかっぱαあるふぁιいおた εξαιτίας της χρόνια παρουσίας τέτοιων ρύπων υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις σしぐまτたうηいーたνにゅー ανθρώπινη υγεία.

Χρήσιμοι πίνακες

Εμπειρικές ονομασίες υδρογονανθράκων πぱいοおみくろんυうぷしろん διατηρούνται
Τύπος	Εμπειρική ονομασία	Ονομασία IUPAC
(CH3)3CH	ισοβουτάνιο	μεθυλοπροπάνιο
(CH3)2CHCH2CH3	ισοπεντάνιο	μεθυλοβουτάνιο
(CH3)4C	νεοπεντάνιο	διμεθυλοπροπάνιο
(CH3)2CH(CH2)2CH3	ισοεξάνιο	2-μεθυλοπεντάνιο
(CH3)3CCH2CH3	νεοεξάνιο	2,2-διμεθυλοβουτάνιο
(CH3)2CHC(CH3)3	τριπτάνιο	τριμεθυλοβουτάνιο
(CH3)3CCH2CH(CH3)2	ισοκτάνιο	2,2,4-τριμεθυλοβουτάνιο
CH2=CH2	αιθυλένιο	αιθένιο
CH2=CHCH3	προπυλένιο	προπένιο
CH2=CHCH2CH3	αあるふぁ-βουτυλένιο	1-βουτένιο
CH3CHCH=CHCH3	βべーた-βουτυλένιο	2-βουτένιο
CH3C(CH3)=CH2	γがんま-βουτυλένιο	μεθυλοπροπένιο
CH2=CH(CH2)2CH3	αあるふぁ-αμυλένιο	1-πεντένιο
CH3CHCH=CHCH2CH3	βべーた-αμυλένιο	2-πεντένιο
ΗいーたC≡CH	ακετυλένιο	αιθίνιο
CH2=C=CH2	αλλένιο	προπαδιένιο
CH2=C(CH3)CH=CH2	ισοπρένιο	μεθυλο-1.3-βουταδιένιο
	βενζόλιο	βενζένιο
	τολουόλιο	μεθυλοβενζένιο
	ορθοξυλόλιο	1,2-διμεθυλοβενζένιο
	μεταξυλόλιο	1,3-διμεθυλοβενζένιο
	παραξυλόλιο	1,4-διμεθυλοβενζένιο ή
	κουμένιο	ισοπροπυλοβενζένιο ή 2-φαινυλοπροπάνιο
	μεσιτυλένιο	1,3,5-τριμεθυλοβενζένιο
	στυρένιο	βινυλοβενζένιο ή αιθενυλοβενζένιο
	βενζίνιο	1,3-κυκλοεξαδιεν-5-ίνιο ή 1,2-δεϋδροβενζένιο
Ph-Ph	διφαινύλιο	φαινυλοβενζένιο
	στιλβένιο	1,2-διφαινυλαιθένιο
Ph3CH	τριτάνιο	τριφαινυλομεθάνιο
	πενταλένιο
	ινδένιο
	ναφθαλίνιο ή ναφθαλένιο
	τετραλίνιο	1,2,3,4-τετραϋδροναφθαλίνιο
	δεκαλίνιο	περιυδροναφθαλίνιο
	αζουλένιο
	επταλένιο
	διφαινυλένιο
	ας-ινδακένιο
	ς-ινδακένιο
	ακεναφθυλένιο
	φλουορένιο
	φαιναλένιο
	φαινανθρένιο
	ανθρακένιο
	φλυορανθένιο
	ακεανθρυλένιο
	τριφαινυλένιο
	πυρένιο
	χρυσένιο
	ναφθακένιο
	πλειαδένιο
	πικένιο
	περυλένιο
	πενταφαίνιο
	πεντακένιο
	τετραφαινυλένιο
	εξαφαίνιο
	εξακένιο
	ρουμπικένιο
	κορωνένιο
	τριναφθυλένιο
	επταφαίνιο
	επτακένιο
	πυρανθρένιο
	οβαλένιο

Υδρογονάνθρακες
Αριθμός ατόμων C	Αλκάνια	Αλκένια	Κυκλοαλκάνια	Αλκίνια	Αλκαδιένια	Αρωματικοί υδρογονάνθρακες	Αντιαρωματικοί υδρογονάνθρακες
1	μεθάνιο	—	—	—	—	—	—
2	αιθάνιο	αιθένιο	—	αιθίνιο	—	—	—
3	προπάνιο	προπένιο	κυκλοπροπάνιο	προπίνιο	προπαδιένιο	—	—
4	βουτάνιο ισοβουτάνιο	1-βουτένιο 2-βουτένιο biogenic petroleum originBiohydrocarbonCarbohydrateEnegy storageFractional distillationFunctional groupHydrocarbon mixturesOrganically moderated and cooled reactorΠηγές πληροφόρησηςΠαπαγεωργίου Βべーた.Πぱい., Εφαρμοσμένη Οργανική Χημεία: Άκυκλες ενώσεις, Εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1986.SCHAUM'S OUTLINE SERIES, «ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ», Μみゅーτたうφふぁい. Αあるふぁ. Βάρβογλη, 1999«Ασκήσεις κかっぱαあるふぁιいおた προβλήματα Οργανικής Χημείας» Νにゅー. Αあるふぁ. Πετάση 1982Αναστάσιου Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991Καραγκιοζίδη Σしぐま. Πολυχρόνη, «Ονοματολογία Οργανικών Ενώσεων σしぐまτたうαあるふぁ Ελληνικά & Αγγλικά» Β΄ ΈκδοσηΘεσσαλονίκη 1991Νικολάου Εいぷしろん. Αλεξάνδρου, «Γενική Οργανική Χημεία», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1985Δημητρίου Νにゅー. Νικολαΐδη, «Ειδικά Μαθήματα Οργανικής Χημείας», ΑあるふぁΠぱいΘしーた, θεσσαλονίκη 1983Νικολάου Εいぷしろん. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Φαίδωνα Χατζημηχαλάκη, «Εργαστηριακός Οδηγός», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1986Ηいーた σελίδα της Εいぷしろん.Εいぷしろん. γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ταξινόμηση κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー επισήμανση τたうωおめがνにゅー επικίνδυνων ουσιών.Coates J., Interpretation of Infrared Spectra, A Practical Approach, Encyclopedia of Analytical Chemistry, R.A. Meyers (Ed.), pp. 10815-10837, John Wiley & Sons Ltd, Chichester (2000).Διαδικτυακοί τόποι πぱいοおみくろんυうぷしろん αναφέρονται στις «Παρατηρήσεις, υποσημειώσεις κかっぱαあるふぁιいおた αναφορές».Παρατηρήσεις, υποσημειώσεις κかっぱαあるふぁιいおた αναφορές☃☃☃☃☃☃☃☃☃☃☃☃☃☃☃☃☃☃A μεθυλο-2-πεντίνιο διμεθυλοβουτίνιο	1,2-εξαδιένιο	βενζόλιο	βενζίνιο
7	επτάνιο	1-επτένιο	κυκλεπτάνιο	1-επτίνιο	1,2-επταδιένιο	τολουόλιο	—
8	οκτάνιο	1-οκτένιο	κυκλοκτάνιο	1-οκτίνιο	οκταδιένιο	στυρένιο	πενταλένιο

Δείτε επίσης

1. Βυθός
2. Πετρέλαιο αβιογενικής προέλευσης
3. Βιοϋδρογονάνθρακες
4. Υδατάνθρακες
5. Αποθήκευση ενέργειας
6. Κλασματική απόσταξη
7. Χαρακτηριστική ομάδα
8. Μείγματα υδρογονανθράκων
9. Οργανικός πυρηνικός αντιδραστήρας

Πηγές πληροφόρησης

1. Παπαγεωργίου Βべーた.Πぱい., Εφαρμοσμένη Οργανική Χημεία: Άκυκλες ενώσεις, Εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1986.
2. SCHAUM'S OUTLINE SERIES, «ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ», Μみゅーτたうφふぁい. Αあるふぁ. Βάρβογλη, 1999
3. «Ασκήσεις κかっぱαあるふぁιいおた προβλήματα Οργανικής Χημείας» Νにゅー. Αあるふぁ. Πετάση 1982
4. Αναστάσιου Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
5. Καραγκιοζίδη Σしぐま. Πολυχρόνη, «Ονοματολογία Οργανικών Ενώσεων σしぐまτたうαあるふぁ Ελληνικά & Αγγλικά» Β΄ Έκδοση Θεσσαλονίκη 1991
6. Νικολάου Εいぷしろん. Αλεξάνδρου, «Γενική Οργανική Χημεία», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1985
7. Δημητρίου Νにゅー. Νικολαΐδη, «Ειδικά Μαθήματα Οργανικής Χημείας», ΑあるふぁΠぱいΘしーた, Θεσσαλονίκη 1983
8. Νικολάου Εいぷしろん. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Φαίδωνα Χατζημηχαλάκη, «Εργαστηριακός Οδηγός», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1986
9. Ηいーた σελίδα της Εいぷしろん.Εいぷしろん. γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ταξινόμηση κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー επισήμανση τたうωおめがνにゅー επικίνδυνων ουσιών.
10. Coates J., Interpretation of Infrared Spectra, A Practical Approach, Encyclopedia of Analytical Chemistry, R.A. Meyers (Ed.), pp. 10815-10837, John Wiley & Sons Ltd, Chichester (2000).
11. Διαδικτυακοί τόποι πぱいοおみくろんυうぷしろん αναφέρονται στις «Παρατηρήσεις, υποσημειώσεις κかっぱαあるふぁιいおた αναφορές».