Ο Τραϊανός, πρώτος ρωμαίος ηγεμόνας που καταγόταν από μιαεπαρχία, θεωρείται στην παραδοσιακή ιστοριογραφία της Συγκλήτουο καλύτερος ρωμαίος Princeps(optimus princeps). Μετά τις διώξεις και τις εκτελέσεις Ρωμαίων συγκλητικώνπου χαρακτήριζαν τους τελευταίους χρόνους της βασιλείας τουΔομιτιανούκαιτο τέλος της Δυναστείας των Φλαβίων, θεμελιώθηκε από τον προκάτοχό τουΝέρβακαι περισσότερο από τον ίδιο τον Τραϊανό το σύστημα της αυτοκρατορικής υιοθεσίας. Η κατάκτηση της Αρμενίας, της Μεσοποταμίαςκαιπρο πάντων της Δακίας επέφερε τη μέγιστη επέκταση της αυτοκρατορίας κατά την εποχή του. Στην εσωτερική του πολιτική ο Τραϊανός προσπάθησε να ενισχύσει τηνΙταλίαμε οικοδομικά και κοινωνικά έργα και στόχευε στην επέκταση τουεκρωμαϊσμού στις επαρχίες της αυτοκρατορίας.
Νόμισμα του Τραϊανού μετην επιγραφή Imp[erator] Caes[ar] Nerva Traian[us] Aug[ustus] Germ[anicus] P[ontifex] M[aximus] (μέρος ευρημάτων από τηΛυόν)
Ο Τραϊανός ανήκε στους απογόνους μιας ομάδας αποίκων, οι οποίοι το 206 π.Χ. είχαν εγκατασταθεί στα νότια της Ιβηρικής χερσονήσους, στηνΙταλική της επαρχίας Χισπάνια από τονΣκιπίωνα τον Αφρικανό. Οι πρόγονοί του κατάγονταν αρχικά από τοΤύδερταστηνΟύμπρια. Ο Τραϊανός πρέπει να ήταν Ρωμαίος πολίτης ως ιθαγενής της νότιας Ισπανίας, αφού οομώνυμος πατέρας του βρισκόταν, όταν γεννήθηκε ο γιος του, στην αρχή της συγκλητικής του θητείας, κάτι πουη προέλευση από την Ιταλική θα απέκλειε.[4]Ο πατέρας του μάλλον είχε καταφέρει την εποχή τουΚλαυδίουνα γίνει ένα από τα πρώτα μέλη της Ρωμαϊκής Συγκλήτουπουδεν είχε Ιταλική καταγωγή. Το έτος 70 ο πρεσβύτερος Τραϊανός έγινε αντικαταστάτης ύπατοςκαιτο 73/74 ανήλθε στη θέση τουΠατρικίου. Από περίπου το 73 μέχρι το 78 ο αυτοκράτορας Βεσπασιανόςτου ανέθεσε τη θέση του κυβερνήτη στηΣυρία, τη σημαντικότερη στρατιωτική επαρχία της Ανατολής. Εκεί ο πρεσβύτερος Τραϊανός πολέμησε ενάντια στους Πάρθους.[5]
Μαρμάρινη προτομή του Μάρκου Κοκκήιου Νέρβα (Getty Center, Λος Άντζελες)
ΟΝέρβαςηταν ένας συγκλητικός που ανήλθε στο θρόνο το Σεπτέμβριο του 96, ο οποίος παρά τα πολιτικά του κατορθώματα εξεδήλωσε πολλές αδυναμίες ως ηγεμόνας και ήταν ένας τυπικός μεταβατικός υποψήφιος.[6]Η ουσιαστική λύση γιατο ζήτημα της διαδοχής παρέμενε ούτως ανοιχτή ενώ ένας νέος εμφύλιος πόλεμος μετά το τέλος της Δυναστείας των Φλαβίων – διαφορετικός από αυτόν στο τέλος της βασιλείας τουΝέρωνα – αποτρεπόταν. Ο Νέρβας ήταν άτεκνος και λόγω και της ηλικίας του ήταν περίλαμπρο το γεγονός ότι δεν μπορούσε να ιδρύσει δυναστεία. Χρωστούσε την άνοδό του στους συνωμότες που σκότωσαν το Δομιτιανό, παρόλο πουδεν ανήκε στο στενό τους κύκλο.[7]Ο Νέρβας δεν ήταν αγαπητός στους στρατιώτες, αντίθετα μετον Δομιτιανό.[8] Ουδέποτε κατά την πορεία της ζωής του είχε διοικήσει λεγεώνες. Μόλις που αποζήτησε την εύνοια του στρατού ως νέος αυτοκράτορας. Επίσης, στη Σύγκλητο η ηγεμονία του Νέρβα ήταν αμφισβητούμενη.
Η αυτοκρατορία την εποχή της μεγαλύτερης έκτασής της υπό τον Τραϊανό
Το 116 ο Τραϊανός έφτασε στον Περσικό Κόλπο. Ουδείς Ρωμαίος ηγεμόνας έφτασε ποτέ άλλοτε τόσο ανατολικά και κανείς μετά τον Οκταβιανό Αύγουστοδεν είχε προσθέσει τόση έκταση στην αυτοκρατορία. Ήδη το 106 ο κυβερνήτης της Συρίας, Αύλος Κορνήλιος Πάλμας Φροντονιανός, κατέκτησε τους Ναβαταίους. Αυτή η έκταση ακολούθως έγινε η νέα επαρχία Αραβία Πετραία. Κατά τα επόμενα έτη ηΑρμενία (114) καιη Μεσοποταμία (116) έγιναν καινούργιες επαρχίες του ρωμαϊκού κράτους. Μια ακόμη νέα επαρχία, η Ασσυρία, την οποία επίσης πρέπει να δημιούργησε ο Τραϊανός, επιβεβαιώνεται αναφέρεται πρώτη φορά από πηγές της Ύστερης Αρχαιότητας· αυτός είναι ο λόγος πουη χωρική τοποθέτηση καιη πιθανή έκταση της αμφισβητούνται αρκετά από τους ερευνητές ή ακόμα καιη ύπαρξη της θεωρείται αβέβαιη.[9]
Μετην επεκτατική του πολιτική ο Τραϊανός παραμέλησε τη συμβουλή του Αυγούστου να δατηρούνται τα σύνορα όπως ήταν (consilium coercendi intra terminos imperii).[10]Ο λόγος αυτής της συμβουλής ήταν η πρόβλεψη οικονομικών προβλημάτων σε περίπτωση περαιτέρω κατακτήσεων.[11]
Ο αυτοκράτορας Καίσαρ Νέρβας Τραϊανός Αύγουστος, Μουσεία Βατικανού.
Μετά από οξεία ασθένεια ο Τραϊανός πέθανε στις 8 Αυγούστου 117 στοΣελινούντα της Κιλικίας κατά την επιστροφή τουστη Ρώμη. Στο νεκρικό του κρεβάτι πιθανόν υιοθέτησε τον ανιψιό τουΑδριανό.[12]Οι ασαφείς και σκοτεινές συνθήκες του φερόμενου καθορισμού του διαδόχου οδήγησε σε πολυάριθμες εικασίες, με τις οποίες εκφράστηκαν ισχυρές αντιρρήσεις για αυτήν τη διευθέτηση της διαδοχής.
↑ΟΕυτρόπιος 8,2 κατονομαζει την Ιταλική ως την περιοχή που γεννήθηκε. Όλοι οι άλλοι συγγραφείς παραπέμπουν μόνο σε καταγωγή του Τραϊανού από την Ισπανία, was eine rechtliche Aussage mit ökonomischen Konsequenzen ist, nicht jedoch eine Aussage zum Geburtsort.
↑Karl Strobel: Kaiser Traian. Eine Epoche der Weltgeschichte. Regensburg 2010 S. 40.
↑Ο πλήρης τίτλος τουτην εποχή του θανάτου του ήταν Imperator Caesar divi Nervae filius Nerva Traianus optimus Augustus Germanicus Dacicus Parthicus, pontifex maximus, tribuniciae potestatis XXI, imperator XIII, proconsul, consul VI, pater patriae.
↑Werner Eck: Der Weg zum Kaisertum. In: Annette Nünnerich-Asmus (Hrsg.): Traian. Ein Kaiser der Superlative am Beginn einer Umbruchzeit? Mainz 2002, S. 7–20, hier: S. 10.
↑Karl Strobel: Kaiser Traian. Eine Epoche der Weltgeschichte. Regensburg 2010, S. 51.
↑Zu Nerva: John D. Grainger: Nerva and the Roman succession crisis of AD 96–99. London 2003.
↑André Maricq: La province d’Assyrie créée par Trajan. A propos de la guerre parthique de Trajan. In: Maricq: Classica et orientalia, Paris 1965, S. 103–111 (identifiziert Assyria mit Südmesopotamien); Chris S. Lightfood: Trajan’s Parthian War and the Fourth-Century Perspective. In: Journal of Roman Studies 80, 1990, S. 115–126, hier: 121–124 (bestreitet die Einrichtung der Provinz); Maria G. Angeli Bertinelli: I Romani oltre l’Eufrate nel II secolo d. C. (le provincie di Assiria, di Mesopotamia e di Osroene). In: Aufstieg und Niedergang der römischen Welt Bd. 9.1, Berlin 1976, S. 3–45 (vermutet Assyria zwischen Mesopotamien und Adiabene); Lepper (1948) S. 146 (identifiziert Assyria mit Adiabene).
↑Michael Alexander Speidel: Bellicosissimus Princeps. In: Annette Nünnerich-Asmus (Hrsg.): Traian. Ein Kaiser der Superlative am Beginn einer Umbruchzeit? Mainz 2002, S. 23–40, hier: S. 29.
Σχετικά πολυμέσα
